مراکز پژوهشی فرانسه
نهادهاي مركزي پژوهشي: مركز ملّي تحقيقات علمي فرانسه(CNRS)، دانشگاه ها ( دانشكده هاي علوم تربيتي، نهادهاي تابع وزارت خانه ها و انستيتو ملّي تحقيقات پدآلوژيك فرانسه(INRP)، عهده دار مسئوليت پژوهش در زمينة آموزش و كارآموزي در كشور فرانسه مي باشند. گفتني است كه انستيتو ملّي تحقيقات پدآلوژيك به ايفاي نقش عمده تري در اين ميان مبادرت مي نمايد.از سال1993، انستيتوي فوق عهده دار مجموعه رسالت هايي اعم از تحقيق، كارآموزي، مطالعه و نظارت بركيفيت آموزشي مي باشد.
علاوه بر اين، طي3 دهة اخير، انستيتوي مذكور در نوساماني نظام آموزشي كشور فرانسه (نوساماني برنامه هاي درسي، عرضة شيوه هاي مدرن ياددهي – يادگيري و اصلاح برنامة كارآموزي معلمين ) نقش مهمي ايفا نموده است.درحال حاضر پژوهشهاي آموزشي كشور، در قالب ديدگاه هاي گوناگون تاريخي، جامعه شناختي، روان شناختي، مهارت تدريس رشته هاي تحصيلي و بهره گيري از تكنولوژي در حوزة آموزش صورت مي پذيرد.
علاوه بر اين، به موازت انجام رسالت هاي مذكور، انستيتو ملي تحقيقات پدآلوژيك به همكاري با مديريت ارزيابي و دورنگري وزارت آموزش و پرورش فرانسه (DEP) كه عهده دار مسئوليت تحليل عملكرد و تحول نظام آموزشي كشور است- مبادرت مي نمايد.حاصل پژوهشهاي اخير، پيشرفت قابل ملاحظه اي در زمينة فن تدريس بوده است. در اين قبيل پژوهشها، فرآيندهاي اجتماعي به احتساب موقعيتها و بازيگران آن، مورد تحليل دروني قرار مي گيرد.
بررسي رابطة ميان مدرسه و اشتغال و مسأله جاي دهي شغلي جوانان – با توجه به نرخ بالاي بيكاري(25درصد) ميان جوانان– از جمله موضوعات پژوهش اخير كشور فرانسه است كه در اولويت قرار دارد. كارآموزي معلمين جديد نيز مورد توجه ويژه مي باشد.انستيتو ملّي تحقيقات پدآلوژيك، مركزي انحصاري است كه در آن، نتايج پژوهشهاي آموزشي، در رويارويي با واقعيات آموزشي و تدريس قرار مي گيرد.
مركز ملي پژوهش علمي فرانسه CNRS (ثِ.نِ.رِ.س)[43]: مركز ملي پژوهش علمي فرانسه يك نهاد دولتي است كه به پژوهش هاي علمي ، فني با قيموميت و سرپرستي وزارت آموزش عالي و پژوهش مي پردازد. اين نهاد توليد علم مي كند و اين دانسته ها را در اختيار جامعه قرار مي دهد. ثِ . نِ . رِ . س به عنوان يك نهاد اصلي با خصوصيت چند جانبه اش تمامي پژوهش هاي علمي، فني و اجتماعي را هدايت مي كند و همه ي حوزه هاي علمي يعني رياضيات، فيزيك، علوم و فناوري اطلاعات و ارتباطات، فيزيك هسته اي و انرژي عالي، علوم زمين شناسي و جهان شناختي، شيمي، علوم زيستي، علوم انساني و اجتماعي، علوم محيط زيست يا علوم مهندسي را در برمي گيرد. مؤسسه پژوهشی مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه، کادر پژوهشی و آزمایشگاه‌هایی اختصاصی دارد و بیشتر بار پژوهشی فرانسه را به دوش می‌کشد. ث . ن . ر . س غالب فعاليت هايش را در چارچوب شش دپارتمان زير و دو موسسه ملي انجام مي دهد : رياضيات ، فيزيك ، سياره و جهان - شيمي - علوم زيستي - علوم انساني و اجتماعي - محيط زيست و توسعه پايدار - علوم و فناوري اطلاعات و مهندسي و دو موسسه ملي : موسسه ملي فيزيك هسته اي و فيزيك خاص - موسسه ملي علوم جهان .
ث . ن . ر . س به صورت ويژه همكاري هاي بين متخصصين حوزه هاي مختلف و بالاخص با دانشگاه را گسترش مي دهد و نيز با بازگشايي قلمروهاي جديد سرمايه گزاري اجازه مي دهد كه به نيازهاي اقتصادي و اجتماعي پاسخ دهد.فعاليت هاي ميان رشته اي پژوهش به طور خاص در اين بخش ها هدايت مي شوند: موجود زنده و مسائل اجتماعي مربوط بدان، اطلاعات، ارتباطات و شناخت، محيط زيست، انرژي و توسعه پايدار، نانولوژي، نانو تكنولوژي و مواد، جهان شناسي: اجزاي جهان
معرفي در سطح ملي : 19 نمايندگي منطقه اي يك مديريت بي واسطه و محلي را بر لابراتوارها و ارتباط وثيق با حاميان محلي و انجمن هاي مربوطه تضمين مي كند.
بيش از 1200 واحد پژوهشي و خدماتي كه 90 در صد آنان با حمايت آموزش عالي و ديگر نهادهاي پژوهشي فرانسه
2897 مدرك و گواهينامه اساسي، 204 مدرك جديد تحويل در 2006 م ، 677 ليسانس فعال و 1611 قراداد صنعتي امضا شده در 2006 با شركت ها ؛320 شركت جديد ايجاد شده از سال 1999 م ؛
5000 پژوهشگر خارجي سالانه در لابراتوارها پذيرفته مي شوند ، 1714 پژوهشگر خارجي ثابت در ث . ن . ر . س ، 85 توافق همكاري با 60 كشور ، 310 برنامه بين المللي همكاريهاي علمي ، 91 لابراتوار اروپايي و بين المللي وابسته و 92 گروه پژوهش اروپايي و بين المللي ، 14 واحد مختلط بين المللي
اين نهاد فعاليت هايش را با بيش از 32000 نفر ( كه از اين تعداد 26000 نفر كارمند رسمي، 11600 محقق و پژوهشگر و 114400 مهندس ، تكنيسين و اداري )، بودجه 3277 ميليارد يورويي كه 588 ميليون يورو از منابع خاص در سال 2008 م يك استقرار در همه سرزمين ، در همه حوزه هاي معرفتي با تاكيد بر بيش از 1200 واحد پژوهش و خدمات انجام مي دهد.
نمايندگي هايي در بروكسل ، ژوهانسبورگ، مسكو ، پكن ، سانياگوي شيلي ، توكيو ، واشنگتن و هانوي.
براى استخدام در اين مؤسسه و چند مؤسسه علمى همتراز ديگر در فرانسه، داشتن مليتفرانسوى اجبارى نيست و اين يك استثناء در قانون استخدامى فرانسه است. معهذا خارجيانى كهمن مىشناسم همه به جز خودم فرانسوى شدهاند و تعدادى از آنها هم مليت اوليه خويش را نگهداشته و اكنون مليت مضاعف دارند. [44]
کولژ دو فرانس[45]: کولژ دو فرانس در محله کارتیه لاتن پاریس در منطقه 5 واقع شده است. با نگاهی کوتاه به تاریخچه این موسسه می توان خاطر نشان نمود کالج سلطنتی فرانسه در سال ۱۵۳۰ ، به دست فرانسوای اول، پادشاه هنردوست فرانسه برای آموزش زبان های لاتین، یونانی و عبری بنیان گذاشته شد و سپس به کولژ دو فرانس تغییر نام داد . این مؤسسه از سال ۱۸۵۲ با حفظ استقلال خود از نهاد دانشگاه، به وزارت آموزش های همگانی الحاق گردید . کولژ دو فرانس در عین پرداختن به پژوهش های بنیادی برتر و جستجوی دانشی جهان شمول، دانشگاه یا مدرسه عالی نیست ، زیرا آموزش های آن با هدف انتقال دانش اکتسابی و در چارچوب برنامه های آموزشی از پیش تعریف شده و نظام ارزشیابی و دیپلم های دانشگاهی صورت نمی گیرد و شرکت در کلاس های درسی آن بدون هیچ گونه ثبت نامی و برای همگان آزاد است. شاید بتوان این نهاد را حد واسطی میان دانشگاه و فرهنگستان به شمار آورد . امروزه ۵۲ کرسی استادی در رشته های مختلف، مانند ریاضیات، فیزیک، شیمی، زیست شناسی و پزشکی، فلسفه، جامعه شناسی و اقتصاد، باستان شناسی و تاریخ، زبان شناسی و سرانجام مطالعه تمدن های بزرگ در آن برپا هستند. کولژ دو فرانس در کنار دانشگاه ها و مراکز و مؤسسه های آموزشی و پژوهشی دیگر مانند مرکز ملی پژوهش های علمی ( CNRS ) می کوشد به نوعی تمایز و استقلال علمی خود را با گرایش به مطالعه بنیادی در حوزه های در حال شکل گیری آگاهی و دانش بشری و التزام به انتشار نتایج آموزش ها حفظ کند. در کنار این آموزش ها، کرسی های خاص اروپایی و بین المللی برای بهره گیری از آموزش های استادان خارجی پیش بینی شده که همه ساله تجدید می شوند. سالانه پنجاه استاد خارجی برای برگزاری ۴ کنفرانس علمی در خلال یک ماه به کالج دعوت می گردند. دعوت به تدریس در این کالج، فارغ از عنوان فردی، بر اساس آثار و نوشته های علمی، با معرفی دولت، و از سوی شورای استادان صورت می گیرد؛ اما محتوا و برنامه ی آموزشی از سوی حود استاد تعییین می شود .
مدرسین این انجمن از برجسته ترین اساتید دانشگاهی و نخبگان رشته ی خویش در فرانسه هستند و با برنامه کاری معین موضوع خاصی را گاه سال ها در این مرکز تدریس می کنند. برای مثال میشل فوکو فیلسوف مشهور فرانسوی از سال 1971 تا زمان مرگ خویش در سال 1984 در این انجمن تدریس می نمود . جالب توجه است که این سمینارها توسط انجمن منتشر می شود و در دسترس عموم قرار می گیرد.
گفتنی است که کولژ دو فرانس، نخستین مؤسسه مطالعات عالی فرانسوی است که به شناخت فرهنگ و تمدن شرقی و اسلامی اهتمام ورزیده و لویی ماسینیون یکی از اساتید به نام این موسسه بوده است . لازم به یادآوری است که کولژ دو فرانس در خلال پنج قرن از زندگی علمی خود ، با گذشت زمان تحول و تکامل یافته است.[46]