پیشینه روابط سیاسی و اقتصادی قطر و ایران
پیشینه روابط سیاسی واقتصادی با ایران
انگلستان تا سال 1971م، مسئول سامان دهی روابط خارجی قطر بود؛ ولی دخالت بریتانیا در ساختار سیاسی این سرزمین نسبت به شیخ نشینهای دیگر کمتر بوده است؛ زیرا تاریخ برقراری روابط تحت الحمایگی قطر با انگلستان، جدید بوده و به سال 1916م، باز میگردد، ثانیاً پایداری زیاد و محافظه کارانهي قطر در برابر اندیشههای دنیای غرب، از نقاط قابل تأمل بود. ایران و قطر از روزگاران کهن به لحاظ همبستگي و همسایگی، روابط بسیار دوستانهای داشتهاند. مبادلات بازرگانی و رفت و آمدهای پی در پی بین مردم دو سرزمین برقرار بوده است. به همین دلیل، ایران همواره سعی کرده است، روابط اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی دو کشور گسترش یابد.
روابط ایران و قطر دوستانه و بر پایهي احترام متقابل بوده است. ایران که خواهان تفاهم و گسترش روابط دوستانه با همهي کشورها میباشد، از نخستین کشورهایی بود که استقلال قطر را به رسمیت شناخت و باز آمدن این سرزمین کهن را به عنوان یک سرزمین سیاسی مستقل به جامعهی بین المللی شادباش گفت و در 24 مهر 1350ه.ش اعلام شناسایی و برقراری سیاسی در سطح سفارت بین دو کشور منتشرگردید. امیروقت قطر در فروردین 1349 به طور رسمی به ایران مسافرت کرد. همچنین در مهر 1350 موافقت نامهي تحدید حدود فلات قاره، بین ایران و قطر بسته شد.
در6 آذر 1350 ه.ش، نخستین سفیر ایران در قطر، وارد دوحه شد و استوارنامهی خود را به امیر قطر تسلیم کرد. پس از این شیخ خلیفه بن حمد آل ثانی، عهدهدار امور قطر شد، و روابط دو کشور در جهت منافع طرفین گسترش یافت. در بیستم فروردین 1351 ه.ش، نخستین سفیر قطر در ایران، به تهران آمد.
تا پیروی انقلاب اسلامی ایران ادامه داشت. پس از استقرار نظام جمهوری اسلامی در ایران روابط سیاسی دو کشور تا سال 1366 در سطح کاردار و از آن تاریخ به بعد در سطح سفیر ارتقا یافته است.
- روابط ایران و قطر پس از انقلاب اسلامی
در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، روابط ایران با قطر بر اساس تعالیم و رهبریهای مقام معظم رهبری، حضرت آیتالله خامنهای که توجه ویژهای به مسائل خلیجفارس و روابط با کشورهای کرانهي جنوبی خلیج فارس مبذول میفرمایند، روز به روز گسترش فزایندهاي یافته و پیوندهای استواری بین ملت و دولت قطر به وجود آمده است، به طوری که در دیدار مقامات دولتي ایران، بارها از روند رو به گسترش روابط ایران و قطر اظهار خشنودی شده است.
به هرحال ایجاد روابط عمیقتر فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و... با قطر و تقویت روزافزون آن، یکی از راههای مناسب برای حضور همه جانبهی ایران در قطر و دیگر سرزمینهای عربی جنوب دریای پارس است؛ زیرا كشور قطر، طرفدار ایران و فرهنگ ایرانی است و بیشتر دست اندرکاران دولتی آن، نژاد ایرانی دارند و متمایل به جمهوری اسلامی ایران هستند.
سفر امیر قطر به تهران و سفر رؤسای جمهوری اسلامی ایران به قطر، گستردش فوقالعادهي روابط بین دو کشور را به دنبال داشته است. نقش ایران و زمینه سازی آن در انتقال میزبانی كنفرانس اسلامی به دوحه، همواره مورد تأکید بسیار از مقامات قطری بوده است.
با روی کار آمدن شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی و آغاز دورهی انفتاح روابط سیاسی، سقف مبادلات تجاری و روابط فرهنگی به ویژه پس از جنگ ایران و عراق، رو به گسترش نهاد.