کنفوسیوس و اندیشه های او

از دانشنامه ملل

«کنفوسیوس» و اندیشه­‌های او

فرهنگ سنتی چین، همیشه با نام یک شخصیت همراه است و او کسی جز کنفوسیوس نیست. در تاریخ چین هیچ‌­کس به اندازه­‌ی«کنفوسیوس» تأثیرگذار نبوده است. وی  بنیان­گذار مکتبی است که در بیش از دو هزار سال گذشته نه تنها سیاست و فرهنگ مردم این سرزمین را تحت تأثیر قرار داد، بلکه رفتار روزمره و فکر و اندیشه­‌ی مردم این سرزمین را شکل داده است. به‌­نحوی که برخی از دانشمندان خارجی، اندیشه و مکتب«کنفوسیوس» را به منزله­‌ي مذهبی چینی تلقی کرده‌­اند. اندیشه­‌ی وی نه تنها در فرهنگ مردم چین رسوخ كرده، بلکه فكر و انديشه‌­ي اغلب جوامع و کشورهای شرق آسیا را نیز تحت تأثیر قرار داده است.

«کنفوسیوس» در سال 551 پیش از میلاد به دنیا آمد و در سال 479 پیش از میلاد نیز در گذشت. نام اصلی او«کونگ­­زی» بود و «کنفوسیوس» نامی است که غربی­‌ها برای او برگزیده‌­اند. وی در تمام عمر خود هیچ­گاه مقام عالی دولتی نداشت، اما از نظر دانش سرآمد همه به شمار می­‌رفت.

در گذشته آموزش از حقوق ویژه­‌ی اشراف بود، اما«کنفوسیوس»، این حق را همگانی کرد و از میان مردم شاگردانی را جذب و آن‌­ها را تحت تعلیم قرار داد. گفته می­‌شود که وی سه هزار شاگرد داشت که از میان آن­‌ها چند نفر جزو دانشمندان جامعه­‌ی آن روز بودند.

در قرن دوم پیش از میلاد، که چین کشوری قوی، متحد و دارای دولتی متمرکز بود، اندیشه­‌های کنفوسیوس به­‌عنوان تفکر رسمی کشور تعیین شد. اندیشه­‌ها و گفتگوهای وی توسط شاگردانش در کتابی تحت عنوان«لون­یو»جمع آوری و منشر شده است. در چین باستان مردم زندگی خود را با اندیشه‌­های مطرح شده در همین کتاب تنظیم می­‌کردند. افرادی که آرزوی دست یافتن به مقامی بودند، می‌­بایست این کتاب را به­‌دقت ب­خوانند. چینی­‌ها اعتقاد دارند که با نیمی از کتاب«لون­یو» می­‌توان کشوري را اداره کرد.

کنفوسیوس 6 رشته‌­ی آموزشی را به شاگردانش تعليم می­‌داد که بعدها، این 6 رشته، توسط تمامی سلسله­‌ها و مراکز علمی و آموزشی چین به عنوان رشته‌­های اصلی آموزشی برگزيده و تدریس می­‌شد. این موضوعات عبارت بودند از: ادبیات، موسیقی، تیر اندازی، ارابه‌­رانی، نویسندگی و ریاضیات. هم­چنین، تألیف 6 کتاب مهم ادبی به وی نسبت داده شده است که این کتاب­‌ها نیز هزاران سال تنها منبع آموزشی در چین باستان بوده­‌اند که عبارتند از: «کتاب اسناد(The Book of Records)»، «کتاب سرودها(The Book of Songs)»، «کتاب تغییرات(The Book of Changes)»، «کتاب یادداشت‌­های بهار و پاییز(The Spring and Autumn Annals)»، « کتاب یادداشت­‌های موسیقی(The Record of Music)» و «گفته­‌ها و کلمات قصار کنفوسیوس(Annalects)» که توسط شاگردانش گردآوری شده و به‌­صورت پرسش و پاسخ ارایه گردیده است. امروزه گفته‌­های وی به ضرب المثل­‌های عامیانه­‌ی مردم چین تبدیل شده که همواره مورد استفاده قرار می­‌گیرند، مانند این جمله­‌ی معروف که اگر سه نفر باهم قدم زنند، در میان آن‌ها حتما یک نفر باید معلم(راهنما) باشد،). (Yan Dan ,2010)[۱]

کتاب شناسی

  1. سابقی، محمد علی(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی،جلد اول، ص 159-160