سازها و ادوات موسیقی ساز آرژانتینی - باندونئون

ساز آرژانتینی-باندونئون (Bandoneon)

باندونشون که باندونیون نیز خوانده می‌شود، نوعی ساز بادی و در واقع آکاردئون تغییر شکل یافته آرژانتینی است که در این کشور محبوبیت خاصی دارد و از عناصر کلیدی ارکستر تانگو به شمار می‌رود. مخترع اصلی آن هنریچ باند آلمانی تبار است که این ساز را به منظور استفاده در موسیقی مذهبی و موسیقی عامه‌پسند روز در مقابل سازی مشابه به نام «کنسرتینا» (concertina) به معنی ارگ دستی، ساخت. سیاحان آلمانی و کارگران فصلی ایتالیایی و مهاجر این ساز را در اواخر قرن ۱۹م با خود به آرژانتین آوردند.

در آرژانتین باندونئون با سازهای محلی آرژانتین ترکیب شد. باندونئون مانند دیگر انواع آکاردئون با استفاده از دو دست، با باز و بسته کردن بخش ارتجاعی ساز و فشار همزمان یک یا چند دکمه با انگشتان، نواخته می‌شود. باندونئون به سرعت در بوئنوس‌آیرس جای خود را باز کرد و به سمبل تانگو تبدیل شد، هرچند این ساز هیچ‌گاه در کشور آرژانتین ساخته نشد.

بر خلاف آکاردیون‌های پیانویی، باندونئون کلاویه‌دار نیست اما در طرفین آن دکمه‌هایی وجود دارد که بیشتر آن‌ها در حالت باز و بسته بودن ساز، نت‌های متفاوتی را تولید می‌کنند. از آن‌جا که کلیدهای سمت راست و چپ نیز با هم متفاوتند، بنابراین در مجموع چهار حالت مختلف برای کلیدها وجود داردکه برای نواختن این ساز، یادگیری آن‌ها لازم است، به علاوه بر حسب این‌که باندونشون به روش آرژانتینی یا آلمانی کوک شده باشد، در نتهایی که توسط کلیدها تولید می‌شود تفاوت وجود دارد.

باندونشون در حال حاضر با تغییر و تحولاتی‌که داشته است، در مدل‌های مختلفی عرضه می‌شود. معروفترین مدل باندونئون «رنیلندر» نام داردکه در اواخر قرن بیستم به آرژانتین وارد شد و همچنین «چینتز» که توسط مهاجران لهستانی به کشور وارد شد.

تصویر ۱۰-۱ تصویری از ساز آرژانتینی باندونئون

باندونشون آرژانتینی یک ساز دو صدایی با ۷۲ دکمه است. هر دکمه در حالت باز یا بسته بودن آکاردیون نت متفاوتی را اجرا می‌کند.۳۷ دکمه در سمت راست برای نت‌های ملودی و ۳۵ دکمه در سمت چپ جهت اجرای نت‌های باس قرار گرفته است.

در سال ۱۹۲۵ یک نوازنده آکاردئون ایتالیایی الاصل به نام چارلز پگوری‌که ساکن پاریس بود، آکاردئونی طراحی کرد که در آن هر دکمه بدون توجه به حالت باز یا بسته بودن ساز یک نت خاص را اجرا می‌نمود. این ساز که «کروماتیک» نامیده می‌شد، در کلیه اجراهای تانگوی کشور فرانسه به کار گرفته می‌شد. آستور پیازولا در زمره نوازندگان چیره‌دست این ساز است که نامش مهر ساز تانگو را بر آکاردیون باندونئون حک کرده است.