موقعیت جغرافیایی سریلانکا

سریلانکا، جزیره­ای است به شکل یک گلابی، در نیم­کره شمال شرقی، در اقیانوس هند که در 888 کیلومتری شمال خط استواء واقع شده (A Country Study) و تنگه پالک[1] و خلیج منّار[2] این کشور را از کشور هندوستان جدا کرده­اند. فاصله این کشور با جنوبی­ترین بندر هندوستان سی و یک کیلومتر است (Internet world stats). کل وسعت جزیره شصت و پنج هزار و ششصد و ده (65610) کیلومتر مربع، که 64630 کیلومتر آن را زمین و 980 کیلومتر آن را آب تشکیل می­دهد (The Sri Lanka economic statistics). طول کشور حدود چهار صد و چهل (440) کیلومتر و عرض آن در وسیع­ترین نقطه از کلمبو در غرب تا سانگامنکاندا[3] در شرق دویست و بیست و پنج (225)کیلومتر و طول سواحل این کشور تقریبا یکهزار و سیصد و چهل کیلومتر است (Encyclopedia, 1995, ص. 550). واقع شدن در شاهراه کشتیرانی شرق و غرب آسیا در اقیانوس هند، از روزگاران قدیم تا امروز به این جزیره ارزش و اهمیتی استراتژیک داده است (Internet world stats).

در باره حاکمیت بر آب­های داخلی و آب­های آزاد و مجاور، بر پایه معاهده حقوق دریاها   (1982, p. 3 Law of the Sea)، سریلانکا حاکمیت خودش در دریای سرزمینی[4] را 12 میل دریایی(22/22 کیلومتر)، منطقه مجاور[5] را 24، منطقه انحصاری اقتصادی[6] و فلات قاره[7] 200  را اعلام کرده است. دریای سرزمینی که دریای ساحلی و یا آب­های ساحلی نیز خوانده می­شود،­ شامل منطقه دریایی، کف و زیر کف و فضای بالای آن است که در حاکمیت کشور ساحلی است. کشورها مجاز هستند از خطِ پست ترین جزر کامل دریا و حداقل از سه تا حد اکثر 12 میل دریایی را به عنوان دریای سرزمینی خود اعلام کنند. کشور ساحلی در این منطقه صلاحیت تام و تمامی دارد. منطقه مجاور خارج از دریای سرزمینی است و صلاحیت امنیتی، پلیسی، مالی، گمرکی، بهداشت و آلودگی آن با کشور ساحلی است. کشورهایی مانند سریلانکا که دریای سرزمینی خودشان را تا 12 میل دریایی تعیین کرده­اند، منطقه جداگانه­ای به عنوان مجاور نخواهند داشت (بیگدلی, 1369, ص. 181-185 ).