دانشگاه های سریلانکا
11-4-8. دانشگاه ها و آموزش عالی
در گذشته و در طول دوران حکومت پادشاهی محلی در سریلانکا تحصیلات عالی فقط در چندین مدرسه بزرگ بودایی وجود داشته است. شروع نظام آموزش عالی جدید در سریلانکا به سال 1870 و تاسیس دانشکده پزشکی سیلان بر می گردد. در پی آن دانشکده حقوق کلمبو(1875)، دانشکده کشاورزی (1884) و دانشکده فنی دولت(1893) (1893) تاسیس شدند. در همین دوران تعداد دانشجویان به شدت افزایش یافت به گونه ای که در سال 1900 تعداد دانشجویان به دویست هزار نفر رسید. دانشگاه سیلان در سال 1921 تاسیس گردید ولی این دانشگاه در آغاز به دانشگاه لندن وابسته بود.
در اول ژوئیه 1942 با حکم شماره 20 دانشگاه سیلان که مقرش در کلمبو بود مستقل اعلام گردید. در ماههمین سال، آموزشگاه و دانشکده پزشکی سیلان در یکدیگر ادغام شدند و عملاً دانشگاه سیلان را شکل دادند با استقلال دانشگاه سیلان آموزش رایگان از سطح مهد کودک تا سطح دانشگاه در دسترس همگان بود.. این دانشگاه، چهار دانشکده هنر، مطالعات شرق شناسی، علوم و پزشکی را نیز در خود داشت که در هر کدام از آن ها 17 رشته تحصیلی تدریس می شد. در سال 1950 دانشکده مهندسی، و در سال 1953 دانشکده های علوم و کشاورزی به آن اضافه شدند، به این صورت رشته های تحصیلی دانشگاه سیلان به چهل و سه رشته گسترش یافت. رشته های زبان عربی در سال 1945، آموزش و تربیت معلم در سال 1949 و باستانشناسی در سال 1959 در این دانشگاه گشایش یافتند. مدتی بعد پردیس دوم دانشگاه سیلان در شهر پردانیا ساخته شد و دانشگاه سیلان به دانشگاه سریلانکا تغییر نام یافت. افزایش تعداد متقاضیان فراگیری سطوح عالی تحصیلی نه تنها باعث گسترش دانشگاه سیلان شد، بلکه دولت را واداشت تا دانشگاه های جدیدی را تاسیس کند. بر این اساس و بنا بر مصوبه شماره 45 دولت در سال 1945 دانشگاه های "ویدیو دایا " و" سیری جایاواردانه پورا" و "ویدیا لانکارا[18]" تاسیس گردیدند. به هر حال روند به حدی رضایتبخش پیش رفت که در زمان استقلال (1948) سریلانکا یکی از بهترین زیر ساخت های آموزشی را داشت.
دانشگاه سریلانکا در سال 1972 مستقیم زیر نظر دولت اداره در آمد و مدیریت متمرکزی پیدا کرد. به منظور گسترش و توسعه آموزش عالی کشور در دهه 1980 لالیت آتولاتومودالی[19] وزیر آموزش صندوق ماهاپولا[20] را تاسیس کرد. بودجه مورد نیاز کلیه دانشگاه های دولتی، موسسات آموزش عالی و بورس های تحصیلی تا به امروز از محل این صندوق تامین می گردد. در بین موسسات آموزش عالی فقط دانشکده پزشکی شمال کلمبو، خصوصی است و بودجه آن از طریق شهریه دریافتی بابت ثبت نام دانشجویان تامین می شود.
در طول سال های 1970 و 1980 بیشترین سهم آموزشی به رسته های فنی اختصاص داشته است. در اواخر دهه 1980 وزارت علوم شبکه ای از 27 دانشکده فنی را در سراسر کشور فعال کرده که دوره های حسابداری تجارت، تکنولوژی کشاورزی، اقتصاد و ساخت و تولید را آموزش می دهند. وزارت کار نیز سه موسسه آموزش و کارآموزی را تاسیس کرده که بر اساس آمار منتشره در اواسط دهه 1980 بیست و دو هزار دانشجو داشته اند. همچنین در سال 1999 دانشکده های ملی و مراکز مربی تاسیس و تحصیلات کامپیوتری در مدارس تقویت شد و برای تاسیس مراکز آموزشی کامپیوتری پیشرفته بر اساس ناحیه و منطقه گام هایی برداشته شد. در زمینه تحصیلات تکمیلی در سال 1999 دانشگاه "وایامبا[1]" تاسیس گردید. اکنون دانشگاه های کلمبو، پردنیا و جفنا از مهمترین دانشگاه های کشورهستند. سال تحصیلی کلیه دانشگاه ها از اکتبر[a3] تا سپتامبر است.
جدول اطلاعات مربوط به مهمترین دانشگاه های سریلانکا
نام دانشگاه | تاسیس | مقر | زبان آموزشی | رشته های تحصیلی |
کلمبو | 1921 | کلمبو | سینهالی/انگلیسی/تامیل | علوم انسانی، علوم پایه، حقوق، آموزش، پزشکی |
جفنا | 1974 | جفنا | تامیل و انگلیسی | علوم انسانی، علوم پایه، پزشکی |
کلانیا | 1959 | حومه کلمبو | سینهالی/تامیل/انگلیسی | علوم اجتماعی،علوم انسانی ، علوم پایه |
موروتوآ | 1966 | جنوب غربی منطقه کاتوبدی | سینهالی/تامیل/انگلیسی | مهندسی و معماری |
دانشگاه آزاد | 1980 | مقر اصلی کلمبو | سینهالی/تامیل/انگلیسی | علوم انسانی، علوم طبیعی، علوم اجتماعی،تکنولوژی و مدیریت |
پردنیا[1] | 1942 | حومه کندی | سینهالی/تامیل/انگلیسی | علوم انسانی،کشاورزی، مهندسی،دامپزشکی،پزشکی |
سری جایاواردانه پورا | 1959 | حومه کلمبو | سینهالی/انگلیسی | علوم انسانی، مدیریت، بازرگانی |
باتیکولا[1] | 1981 | باتیکولا | تامیل و انگلیسی | علوم پایه و کشاورزی |
روهونوو[1] | 1978 | سینهالی و انگلیسی | علوم انسانی، علوم پایه، پزشکی، کشاورزی | |
دانشگاه پالی | 1982 | سینهالی | بودیزم و زبان های متون بودایی پالی و سانسکریت (Ministery of Education, 2012) |
· دانشگاه پالی آموزشگاهی مذهبی است و در آن بودیزم و زبان های پالی و سانسکریت (متون قدیم بودیزم به این دو زبان نوشته شده است) تدریس می شود. (مظفری, سریلانکا, 1369).
· دانشگاه "آزاد سریلانکا" شعباتی در شهرستان ها دارد. این دانشگاه بر اساس مصوبه شماره 3 دولت در سال 1980 به همت دانشگاه کلمبو و "موسسه آموزش عالی آموزش از راه دور" وابسته به وزارت آموزش عالی شروع به کار کرد.