مهاجرت از قزاقستان
مهاجرت از موطن به برون مرزها
در این نوع مهاجرت عده ای از تبعه و ساکنین بومی کشور به برون مرزها و سایر مناطق مهاجرت می کنند. که بر اساس تحقیقاتی میدانی که از سوی کاترین آلکساندر استاد انسان شناسی گلد اسمیت لندن با موضوع «تغییرات زندگی شهری در آسیای پس از شوروی» بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۶ انجام شده است و در قالب کتابی مدون به همین نام به چاپ رسیده است سابقه مهاجرت عمده در قزاقستان به اواخر قرن ۱۹ (۱۳۰۷ تا ۱۳۱۵ ) دوران شوروی سابق بر می گردد. که به دنبال سرکوب استالین بسیاری از قزاقها از منظقه سیاه کوه (مانقشلاق) در جنوب غربی در حاشیه دریای خزر از مرزهای شمالی ایران با گذشتن از سختیها و درگیری با عشایر ترکمن ترکمنستان وارد خاک ایران شدند. که افراد مهاجر را «ارالمانها»، "قزاق های دور از وطن". (This is known as the far abroad) نامیده اند و بعد از اصلاحات استالین، در اواخر قرن ۱۹، به بسیاری از کشاورزان روس، در قزاقستان، زمینهایی برای چراگاههای عشایری دادند. درنتیجه خانوادههای قزاق به چین و مغولستان رفتند.
بنا بر این فجایع طبیعی و اقدامات سیاسی موجب شد تا جمعیت قزاقهای ساکن قزاقستان به یک سوم میزان قبل کاهش یابد. در دو سال پیاپی، یعنی سالهای ۱۹۲۰ و ۱۹۲۱ zhut یعنی سرمای بیموقع رخ داد و موجب شد استپها از یخ پوشیده شود و این امر مانع چرای حیوانات شد. هزاران نفر مردند و یا از ترس قحطی متعاقب آن به کشورهای همسایه گریختند. عده ای به روسیه، گروهی به کشور مناطق همجوار مخصوصا به ازبکستان و برخی دیگر به ایران مهاجرت کردند و در این مهاجرت عده زیادی بر اثر سرما، سختی مهاجرت و قحطی مردند که هرچند آمار دقیقی از تلفات آن در دست نیست ولی بنا بر قولی کشته ها را از یک تا سه میلیون نفر تخمین زده اند که این مهاجرت، جمعیت محدود قزاق ها را در سرزمین مادری خود با کاهش چشم گیری مواجه کرد که این کاهش جمعیت یکبار دیگر پس از استقلال قزاقستان در سال ۱۹۹۱ از جمعیت ۱۷ میلیونی قزاقستان حدود ۱,۵ میلیون نفر از ۲ میلیون نفرآلمان ها و ۲ میلیون نفر از روس ها از قزاقستان به موطن خود بازگشتند که در نتیجه جمعیت قزاقستان به یکباره به حدود ۱۵ میلیون نفر تقلیل یافت.۸۸
87http://www.mashreghnews.ir/fa/news/
تحقیقاتی میدانی توسط کاترین آلکساندر استاد انسان شناسی گلد اسمیت لندن با موضوع «تغییرات 88 http://anthropology.ir/node/2410 زندگی شهری در آسیای پس از شوروی» بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۶ 117
با توجه به مطالب فوق چنین به نظر می رسد که سر زمین قزاقستان در دو مقطع با مهاجرت گروهی مواجه شد است که در هر دو بار تغییرات محسوسی در تعداد و ترکیب جمعیتی این منطقه بوجود آمده است.
همانطور که اشاره شد در خلال و پس از جنگ جهانی دوم و اذیت و آزار بلشویک ها بخاطر
فشار و محدودیت های شدیدی که به مردم قزاقستان وارد شد عده ای از مهاجرین قزاقستان رو به سوی نواحی جنوبی دریای خزر و ایران نهادند که بنا بر آنچه در دانشنامه گلستان آمده است، قزاقها احتمالا طی سه دوره بعد از انقلاب اکتبر شوروی، جنگ جهانی دوم و در اثنای جنگ افغانستان به ایران پناهنده شدهاند. قزاق های مهاجر در ایران ابتدا در بین ترکمن ها سکنی گزیدند ولی به تدریج در شهرهای گنبد کاووس، گرگان و بندر ترکمن استقرار یافتند. که از تمرکز قزاق ها در هر یک از این مناطق محله هایی بوجود آمد که محل استقرار قزاق ها بود به قزاق محله معروف شد که هنوز هم در هر سه شهر گنبد کاووس، گرگان و بندر ترکمن محله هایی به نام قزاق محله وجود دارد. ترکمنهای استان گلستان این قزاقها را "بلیش" به معنی "آشنا" خطاب می کنند. از تعداد قزاق های ساکن در استان گلستان آمارهای متفاوتی نقل شده است ولی گفته می شود که حدود یک هزار خانوار با جمعت تقریبی چهار تا پنج هزار نفر قزاق در استان گلستان وجود دارد. که حضور آنها ارتباط تنگاتنگی را بین ایران و کشور قزاقستان فراهم کرده است.همانطور که ایرانی های ساکن در قزاقستان نیز در پیوند بین دو کشور را تحکیم بخشیده اند. قزاقهای ایران در عین حال که زبان، سنت و هویت خود را حفظ کرده اند به آداب و رسوم و هویت ایرانی خود نیز افتخار می کنند و با مردم بومی منطقه کاملا عجین شده اند.۸۹
مروری بر زندگی قزاقهای ساکن استان گلستان 89 http://www.shomalnews.com/ 118
در ابتدای تشکیل دولت قزاقستان در سال ۱۹۹۱ با مهاجرت تعدادی از روس های ساکن در قزاقستان ترکیب جمعیتی این کشور به یکباره تغییر کرد و حدود %۴۰ از روس ها از قزاقستان به موطن اصلی خود یعنی روسیه مهاجرت کردند که در نتیجه جمعیت قزاقستان تا حد قابل توجهی کاهش یافت ولی بعدا با شکل گیری دولت مستقل قزاقستان و بهبود شرایط اقتصادی مناسب قزاقستان در سال های پس از استقلال تعداد مهاجرین از قزاقستان به خارج از کشور بسیار محدود به نظر می رسد و اندک افرادی هم که قصد مهاجرت داشته باشند بیشتر به ترکیه و کشورهای عربی مخصوصا به دبی و امارات متحد عربی و چین مهاجرت می کنند.