ژئوپولوتیک گرجستان

گرجستان به علت برخورداري از موقعيت كليدي در منطقه قفقاز، مركز ثقل ارتباط شرق غرب، شمال جنوب منطقه به شمار مي رود. اين كشور از ديرباز تاكنون پل ارتباطي آسياي صغير با قفقاز، ايران و آسياي مركزي به ايفاي نقش پرداخته است. گرجستا ن دروازه قفقاز به سوي غرب است. جمهوري گرجستان تنها كشور منطقه قفقاز است كه به درياي آزاد را ه دارد. وجود س ه بندر سوخوم ي، پوتي و باتومي در كنار درياي سياه موقعيت سوق الجيشي ويژه اي به گرجستان داده است و همي ن موقعيت استراتژيك موجب آن گرديده تا در طو ل تاريخ دولت هاي يونان، روم، ايران، تركيه، و روسيه براي دستيابي به اين ناحيه با هم رقابت كنند.

دسترسي گرجستان به درياي سياه و امكانا ت بندر ي اين كشور برا ي دو جمهوري ديگر قفقاز يعني آذربايجان و ارمنستان كه فاقد راه ارتباط ي با درياي آزاد هستند داراي اهميت حياتي است. همچنين اين كشور براي جمهوري اسلامي ايران نيز براي ترانزيت كالا به اروپا و بالعكس داراي اهميت مي باشد. با توجه به مشكلات روسيه با اوكراين، گرجستان از اهميت زيادي براي مسكو برخوردار است. گرجستان با وقوف به اين اهميت، يك ي از محورهاي ارتباطات سياسي منطقه اي خود را همكاري ترانزيتي با كشورهاي همسايه قرار داده و قصد استفاده از اين امتياز را در جهت كسب اعتبار سياسي منطقه اي دارد. در همين راستا گرجستان مي كوشد تا به عنوان يك وزنه متعادل كننده در ارتبا ط با قطب هاي مناقشه و رقيب كه در همسايگي آن هستند، محسوب گردد.

با عنايت به وضعيت جغرافيايي، گرجستان م يتواند از امكانات بندري و جاده اي خود براي تراتزيت كالا به كشورهاي منطقه بهره برداري نمايد. در مرز شرقي اين كشور، جمهوري آذربايجان قرار دارد كه با توسعه ميادين نفتي اش مي تواند به عنوان يكي از منابع مهم نفت در جهان مطرح باشد. احداث خط لوله نفت از طريق گرجستان به بازار جهاني توسط كمپاني هاي غربي، ضمن برخوردار ساختن گرجستان از سود قابل توجه به سرمايه گذاران غربي نيز كمك مي كند تا به ميلياردها دلار نفت و گاز منطقه آذربايجان و قزاقستان دسترسي داشته باشند. درعين حال درصورت تحقق عملي پروژه مذكور، اين امر موجبات كاهش نفوذ روسيه در قفقاز و آسياي مركزي را فراهم مي آورد. همجواري درياي سياه با مديترانه از طريق بسفر و داردانل موجب اهميت درياي سياه به عنوان تنها راه ارتباطي مهم روسيه و كشورهاي قفقاز با درياي آزاد است.

حالت انحصاري ارتباطات دريايي كشورهاي حوزه مديترانه و اروپا از طريق درياي سياه با كشورهاي قفقاز جنوبي و آسيا ي مركزي موجب افزايش نقش و اهميت گرجستان براي كشورهاي مذكور شده است.