تاريخ اديان و مذاهب گرجستان
اديان و مذاهب عمده و تاريخچه رشد هر يك از آنها
در جمهوري گرجستان تقريباً تمامي اديان شناخته شده داراي پيرواني هستند، در اوايل سده چهارم بعد از ميلاد مسيحيت وارد قفقاز شد و در همي ن دوران گرجستان به مسيحيت گرويد. در سال 640 ميلادي قفقاز مورد تهاجم مسلمانان قرار گرفت و به دست آنان فتح شد.
در حال حاضر بطور كلي 82 % جمعيت گرجستان را پيروان كليساي ارتدوكس گرجستان، 10 % را مسلمانان، 2% را پيروا ن ارتدوكس روسي، 3,9 % را پيروا ن كليساي ارمني، كاتوليك هاي رومي 8% و بقيه را پيروان دين يهود تشكيل مي دهند. مردم گرجستان در قرن چهارم ميلادي توسط زني بنام "وينو" معروف به وينوي مقدس به مسيحيت گرويده اند و كليسا ي مستقلي در درو ن جامعه ارتدوكس يوناني دارند. مسيحيت به مرور زمان در گرجستا ن نفوذ فراوان ي يافت. ناحيه "كلخيد" كه در دوره نفوذ يونان يها و رومي ها همواره مورد نظر آن دو قوم بود در دور ة اسلامي نيز همچنان بصورت پايگاه مسيحيان باقي ماند.
در سال 22 هجري ( 643 م ) سراقه بن عمرو مأمور فتح قفقاز گرديد. وي حبيب بن مسلم فهري را مسئول فتح تفليس و گرجستان نمود، پس از آن مسلمانان با در دست داشتن اراضي شرق گرجستان به لازيكا هجوم بردند و در سال 239 هجري853 م ) آبخازستان به قلمرو مسلمانان ملحق شد. در اواسط قرن پانزده م ميلادي ) دولت عثماني به آبخازي ا لشكر كشيد و از 1578 م، اراضي ساحلي آبخازي ا بويژه بندر مهم سوخومي به پايگاه نظامي دولت عثماني تبديل گرديد. در عصر دولت عثماني اسلام بتدريج در ميا ن آبخازها گسترش يافت و جايگزين آيين مسيحيت در اين منطقه شد. اكثريت مسلمانان آبخاز پيرو مذهب اهل سنت مي باشند.
در سا ل 1866 ميلادي ( 283 ق) بر اثر اعما ل فشار دول ت روسيه عليه مسلمانان آبخاز، قيامي در اين ناحيه به وقوع پيوست كه با سركوبي آبخازها روبرو گرديد و پس از آن گروه كثيري از مسلمانان به سرزمين عثماني (تركيه كنوني ) رفتند. بعد از جنگ روس و عثماني در سال هاي 1877 و 1878 گروه ديگري از مسلمانان آبخاز سرزمين خود را ترك نموده و عاز م سوريه شدند. لازم به ذكر است كه امروزه در تنها مسجد تفلي س، دو محراب جداگانه براي اداي فريضه نماز وجود دارد، يكي براي شيعيان، و ديگري براي مسلمانان اهل تسنن است.