تاثیر فرهنگ مهاجران در امنیت فرهنگی در قطر
كارشناسان امور فرهنگی معتقدند، وجود میلیونها نفر اتباع کشورهای آسیایی در کشورهای عربی حوزهی خلیج فارس، امنیت فرهنگی را که شامل چگونگی حراست از فرهنگ ملی در برابر تأثیرات خارجی است، تهدید كردهاست. اتباع خارجی در این کشورها، ضمن تکلم به زبان اصلی خود، تقید به فرهنگ، اعتقادات و مظاهر دینی، تأسیس مدارس و توزیع روزنامه و مجلات مربوط به خود و حضور میلیونی در دوایر دولتی و بخش خصوصی و حتی خانههای مردم بومی به عنوان خدمتکار و راننده و مباشر، سبب شدهاند که فرهنگ و زبان خود را بر جامعه اثرگذارباشد. این در حالی است که در مقابل، فرهنگ جامعهی اصلی (عربی) در برابر این متغیر مزاحم، رنگ باخته و ترویج استفاده از زبان انگلیسی در دستگاههای دولتی و بخش خصوصی و زبان اردو به عنوان زبان بعدی کارگری و خدماتی، یکی از نشانههای این رنگ باختگی است.
کودکان عرب که زیر دست خدمتکاران و مربیان آسیایی بزرگ میشوند، بیشتر از بزرگترها از فرهنگ هویت خود دور شده و زبان و اصطلاحات بیگانه را وارد زبان و فرهنگ بومی خانواده کردهاند. یکی از نویسندگان روزنامهی الرایه قطر، اخیراً در مقالهای انتقاد آمیز، ضمن پرداختن به همین مقوله نوشته بود: «از بس با رانندهها و خدمتکاران به زبان عربی شکستهی قابل فهم آنها سخن گفتهایم، صرف و نحو و قیافه و قافیه از زبان عربی اصیل و مادری ما مردم بومی رخت بربسته و به جای این که آنها به زبان ما سخن بگویند، ما مانند آنها به عربی دست و پا شکسته تکلم میکنیم.» در همین رابطه، شیخ یوسف قرضاوی، مفتی اهل سنت این کشور، معتقد است که خدمتکاران آسیایی، زبان و هویت فرزندان عرب را تهدید میکنند. وی در یک سخنرانی، خواستار ایجاد استراتژی قومی برای نجات زبان عربی شده و گفتهاست، زبان عربی، زبان دین اسلام است و نباید مورد تهدید یا تهاجم فرهنگی قرار گیرد.
اندیشمندان قطری هم معتقدند، اعتماد بیشتر شرکتها و دستگاههای دولتی و غیردولتی در قطر، در تكلم به زبان انگلیسی در تعاملات، مخالف قانون اساسی این کشور است که زبان عربی را زبان رسمی این کشور دانسته است. متفکران قطری صراحتاً اعلام میکنند که مربیها و خدمتکاران آسیایی بر زبان کودکان عرب تأثیر منفی گذاشته و مدارس غیردولتی نیز به تدریس دروس خود به زبان عربی اهمیت نمیدهند.[۱]
پاورقی
[i] مذاکره وگفتگوی نگارنده که از سال 1385 تا 1389 رایزن فرهنگی ایران در قطر بود
[ii] http://www.gcc-sg.org/eng
[iii] با توجه به مذاکرات وارتباطات نگارنده با این روحانی در خلال اقامت در قطر
کتابشناسی
- ↑ ↑ احمدی، محمد مهدی(1393). جامعه و فرهنگ قطر. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(دردست انتشار).