قوه مجریه تاجیکستان

قوه مجریه

بر پایه اصل 65 قانون اساسی جمهوری اسلامی تاجیکستان، رئیس جمهور، رئیس دولت و رئیس قوه مجریه است. رئیس جمهور، فرمانده کل نیروهای مسلح کشور است و سران نیروهای سه گانه را انتخاب می کند. رئيس جمهور بعنوان رئيس دولت در راس قوه مجريه قرار دارد و از طريق انتخاب عمومي، مستقيماً با رأي مردم به مدت 7 سال انتخاب مي شود.

رئیس جمهور تنها دو دوره پیاپی می­تواند انتخاب گردد. انتخابات ریاست جمهوری زمانی معتبر است، که در آن بیش از پنجاه درصد کسانی که حق رأی دارند شرکت کرده باشند. از جمله صلاحیت های رئیس جمهور، انتخاب معاون اول، معاونان اول وزیران، رؤسای کمیته های دولتی و پیشنهاد آنها برای گرفتن رأی اعتماد به مجلس ملی می باشد و دستگاه اجرایی (دفتر رئیس جمهور) را تأسیس می نماید. رئیس، معاون، قضات دادگاه قانون اساسی، رئیس، معاون و دادرس های دادگاه عالی اقتصادی، دادستان کل و معاونان او، رئیس بانک ملی و معاون او را انتخاب و به مجلس ملی پیشنهاد می کند.

از وظایف دیگر رئیس جمهور اعلام حالت فوق­العاده، تشکیل و رهبری شورای امنیت، دادن پناهندگی سیاسی، پذیرش یا رد تابعیت، اعلام عفو، اعطای نشان های عالی جنگی، رتبه­های دیپلماسی و دیگر عناوین است.

در صورت درگذشت رئیس جمهور و یا مواردی که به رئیس جمهور امکان انجام وظیفه ریاست جمهوری را نمی دهد، وظایف او تا انتخاب رئیس جمهوری جدید، برعهده رئیس مجلس ملی است. هیأت دولت را رئیس جمهور تشکیل می­دهد و برای تصویب به مجلس ملی نمایندگان پیشنهاد می کند. البته چنانچه در مباحث گذشته ذکر شد بر اساس همه پرسی سال 2003 رحمان رئیس جمهورفعلی تاجیکستان توانست بعد از اتمام 2 دوره 5 ساله ریاست جمهوری برای دو دوره دیگر توانسته رئیس جمهور تاجیکستان گردد.

رحمان در 19 نوامبر 1992 به سمت رياست شورايعالي جمهوري تاجيكستان (رئيس كشور) انتخاب و در انتخابات 6 نوامبر 1994 به رياست جمهوري رسيد. نامبرده در نوامبر سال 1999 در انتخابات رياست جمهوري براي يك دوره ديگر به اين سمت  انتخاب شد و سپس با پیروزی در انتخابات رياست جمهوري 6 نوامبر سال 2006، با کسب 79 درصد آراء  برای یک دوره هفت ساله منصب ریاست جمهوری را به عهده گرفته است.

نخست وزیر توسط رئيس جمهور انتخاب  و داراي 6 معاون و 18 وزير كابينه و 10 رئيس كميته مي باشد. معاونين نخست وزير و وزراء را رئيس جمهور انتخاب و از سوي مجلس ملی تائيد مي شوند. http://iranembassytj.com/fa/a/hokoomat.html)

در اصل 73-75 قانون اساسي آمده است: حكومت جمهوري عبارت است از نخست وزير و معاونان او، وزيران و رؤساي كميته‌هاي دولتي. رئيس دولت نخست وزير مي‌باشد كه توسط رئيس جمهور تعيين مي‌گردد. هيئت وزيران نيز توسط رئيس جمهور تعيين مي‌گردند و توسط شوراي عالي تأييد مي‌شوند. هيئت وزرا با احكام مجلس عالي و رئيس جمهور تأييد مي‌گردند.

در سال 1996م. هيئت وزيران شامل 15 وزير و 6 معاون نخست‌وزير، رؤساي كميته‌هاي دولتي و رؤساي استانها، مشاورين رئيس جمهور در مسائل اقتصاد ملي، منشي شوراي امنيت ملي و رئيس بانك ملي تاجيكستان بود. در حال حاضر تعداد وزارتخانه ها 17 وزارتخانه به شرح ذیل می باشد:

وزارت امنيت ملّّي،  وزارت امور داخله (وزارت كشور)، وزارت تندرستي (بهداشت)، وزارت امور خارجه، وزارت فرهنگ، وزارت دفاع، وزارت حفظ طبيعت، وزارت معارف (آموزش و پرورش)، وزارت علاقه (مخابرات)، وزارت كشاورزي، وزارت حفظ اجتماعي اهالي، وزارت نقليات (راه و ترابري)، وزارت ماليه (دارايي)، وزارت محنت و شغل اهالي (وزارت كار)، وزارت عدليه (دادگستري)، وزارت اقتصاد و روابط بين‌المللي اقتصادي، وزارت وضع فوق‌العاده و امور دفاع اهالي.