آموزش سینمایی در فرانسه
آموزش در عرصههای گوناگون هنری همواره یکی از نگرانیهای سیاستگذاران فرهنگی فرانسه را تشکیل میداد. آموزشهای سینمایی ریشه در گذشتهای نه چندان نزدیک دارد و همواره مورد توجه بوده است. از آغاز،آموزش در سینما رویکردی کارآگاهی و نه دانشگاهی و نظری بود. چرا که دستاندرکاران تولید فیلم از کارگردان گرفته تا فیلمبردار و صدابردار و دیگر عوامل تولید،بیش از هر چیز نیازمند تجربه عملی هستند. با چنین رویکردی است که شهرداری پاریس در سال 1926 مرکزی را برای آموزش سینما در خیابان ووژیرارد(Vaugirard) بنا نهاد. این مرکز به تدریج به نام همین طولانیترین خیابان پاریس، ووژیرارد شهرت یافت. مرکز آموزش ووژیرارد به تربیت عوامل فنی نور، صدا، تصویر و عکاسی میپرداخت و به دلیل موفقیتهایی که به دست آورد از وزارت آموزش ملی عنوان "مدرسه ملی لوئی لومیر"(Ecole nationale supérieure Louis-Lumière) را کسب کرد و به دلیل گسترش فعالیتهایش در سال 1989 به شهر "مارن لاواله"(Marne la Vallée) انتقال یافت.
مدرسه عالی لوئی لومیر از آغازین روزهای تاسیس، تربیت عوامل فنی سینما را هدف اصلیاش قرار داد و هیچگاه در اندیشه تربیت کارگردان و یا بازیگر نبود. به همین دلیل، همگام با گسترش سینمای فرانسه ضرورت وجود مرکزی برای آموزش در زمینههای یاد شده احساس میشد. با پایان جنگ دوم جهانی و آزادی فرانسه، مارسل هربیه، از سوی دولت ماموریت یافت مرکزی فراگیر برای آموزشهای سینمایی تاسیس کند. هربیه این مرکز را "انستیتوی مطالعات عالی سینما"(L'Institut des hautes études cinématographiques (IDHEC)) مشهور به ایدهک نامید. این موسسه با هدف تربیت کارگردان، بازیگر و دیگر عوامل فنی و هنری ساخت فیلم تشکیل شد. اساتید این مرکز را سینماگران حرفهای تشکیل میدادند و آموزشها به گونهای بود که دانشجویان عملا سینماگری را تجربه میکردند. این موسسه غیردولتی از حمایتهای مرکز امور سینمایی برخوردار شد و مورد استقبال فراوان قرار گرفت. تا سال 1985، بیش از 1400 دانشجوی فرانسوی و خارجی در این موسسه آموزش دیدند و به جمع سینماگران پیوستند. سینماگران سرشناس و بزرگ فرانسوی در این مدرسه به انتقال تجربیاتشان پرداختند و همین امر به شهرت جهانی این مرکز افزود.
این موسسه به رغم موفقیتهایش با مشکلات مالی فراوان مواجه شد و دوران افولش آغاز شد. هنگامی ژاک لانگ، وزیر فرهنگ وقت روی کار آمد که ایدهک دوران بحرانی را میگذراند. ژاک لانگ با دعوت از چهرههای سرشناس این عرصه، بازسازی مرکز آموزش سینمایی را در دستور کار خود قرار داد. گروهی از سینماگران برجسته ماموریت یافتند مرکز جدید آموزشی سینمایی را راهاندازی کنند. مرکز امور سینمایی ( س.ان.س) نیز مامور شد امکانات لازم را برای تاسیس این مرکز فراهم کند. این موسسه در آغاز "انستیتوی ملی تصویر و صدا"(École Nationale Supérieure des Métiers de l'Image et du Son) نام گرفت ولی بعد به "بنیاد اروپایی حرفههای تصویر و صدا" (Fondation Européenne pour les Métiers de l’Image et du Son FEMIS)تغییر نام داد که به اختصار "فمیس" نامیده میشود. اگر چه نام این مرکز تغییر مختصری کرد و به "مدرسه عالی ملی حرفههای تصویر و صدا" تبدیل شد، نام اختصاری فمیس همچنان بر روی این موسسه باقی ماند.
مدرسه عالی سینمایی فمیس با استقبال زیادی روبه رو شد و دانشجویان بسیاری در فرانسه و کشورهای دیگر خواستار تحصیل در این مدرسه سینمایی شدند. از ویژگیهای این مدرسه عالی، کارگاهی بودن دورههای آموزشی است. در این مدرسه رشتههای گوناگون سینمایی از کارگردانی گرفته تا امور فنی و بازیگری آموزش داده میشود. آموزشگران هم از سینماگران حرفهای در رشتههای مختلف سینمایی هستند و فارغالتحصیلان آن به جمع اهالی سینما میپیوندند.
در کنار مراکز حرفهای آموزش، چندی است که آموزش سینما مفهومی تازهتر یافته است. دستاندرکاران امور سینمایی به درستی دریافتند که راه گسترش سینما فقط تربیت بازیگر و عوامل تولید نیست و همدوش با این مهم مردم نیز سینما رفتن و فیلم دیدن را بیاموزند. به همین دلیل، مرکز امور سینمایی آموزش فیلم دیدن و رفتن به سینما را نیز در دستور کار خود قرار داده است. بدین ترتیب، هر سال برنامههای آموزشی ویژهای برای دانش آموزان مدارس ابتدایی و راهنمایی پیشبینی میشود و هزاران نفر از کودکان و نوجوانان چگونه فیلم دیدن را میآموزند. این برنامه در سطوح مدارس ابتدایی 87 دپارتمان و 365 هزار دانش آموز را با عنوان "مدرسه و سینما" و 88 دپارتمان و 450 هزار دانش آموز را با عنوان "مدرسه راهنمایی و سینمایی" تحت پوشش قرار داده و 35/1 ورودی به سینما را ثبت کرده است. برنامه "دبیرستان و سینما" 200 هزار دبیرستان و 400 هزار دبیرستانی را با سینمای هنری آشنا کرده است. مرکز امور سینمایی یازده قطب آموزشی را در مناطق مختلف ایجاد کرد. این قطبها برنامهریزی و اجرای آموزشها را عهده دارند. امروز سینمای فرانسه مرهون این ابتکار است و سالنهای سینما میوهچین این دورههای تازه آموزشی در مدارس هستند. کارگروه ویژهای هر سال تعدادی از فیلمهای برجسته و قوی را برای آموزش در دورههای مختلف آموزشی برمیگزیند و در مناطق مختلف، معلمانی برای همراهی دانش آموزان به سینما و سپس برگزاری کارگاههای لازم برای تحلیل آنها آموزش میبینند. هر سال دانش آموزان فرانسوی در کنار دروس دیگر، سینما رفتن، فیلم دیدن و نقد و بررسی فیلم را میآموزند. بیتردید این اقدام تاثیر شگرفی در افزایش تعداد سینما دوستان داشته و عملا موفقیت خود را نشان داده است.[۱][۲]
نیز نگاه کنید به
سینمای فرانسه؛ پیشینه سینمای فرانسه؛ سینمای مدرن فرانسه
کتابشناسی
- ↑ ایوبی ، حجت اله ، سياستگذاری فرهنگی در فرانسه؛ دولت و هنر،انتشارات سمت ، 1388،ص.180-183
- ↑ نعيمی گورابی، محمد حسين(1392). جامعه و فرهنگ فرانسه. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)