دانشگاه اسلامی روسيه در قازان
دانشگاه اسلامي روسيه در قازان، موقعيت حقوقي: مؤسسه عالي آموزشي غير دولتي وابسته به اداره روحانيت مسلمانان وابسته به اداره روحانيت مسلمانان جمهوري تاتارستان و شوراي مفتي‌هاي روسيه، رئيس: دكتر رفيق محمدشين، دوره تحصيلي: 4 سال، تعداد طلاب: حدود 150 نفر، ويژگي‌هاي آموزش: دانشگاه اسلامي روسيه در تربيت ائمه خطيب، استادان زبان عربي، علوم شرعي و قرآني و متخصصين علوم ديني تخصص دارد. در چارچوب دانشگاه اسلامي روسيه سه دانشكده قرآن، شريعت و علوم ديني و نيز دوره آمادگي و مركز تربيت حافظان قرآن فعاليت مي‌كنند. فارغ التحصيلان دانشكده علوم ديني مدرك دولتي پايان تحصيل را دريافت مي‌كنند. تاريخچه مختصر: دانشگاه اسلامي روسيه در سال 1998 به ابتكار اداره روحانيت مسلمانان جمهوري تاتارستان تأسيس شد. اداره روحانيت مسلمانان جمهوري تاتارستان، شوراي مفتي‌هاي روسيه و انستيتوي تاريخ آكادمي علوم تاتارستان مؤسسين آن بودند. مفتي عثمان اسحاق‌‍‌اف رئيس اداره روحانيت مسلمانان تاتارستان. اولين رئيس دانشگاه اسلامي روسيه شده بود. در سال 2000 در چارچوب دانشگاه اسلامي روسيه دانشكده علوم ديني ايجاد شد و اين دانشگاه اولين دانشگاه روسي شد كه كارشناسان علوم ديني اسلامي را تربيت مي‌كند. 19 سپتامبر سال 2005 سرويس فدرال نظارت بر آموزش و علم از تمديد مجوز فعاليت مذهبي آموزشي دانشگاه اسلامي روسيه خودداري كرد زيرا اين دانشگاه «مؤسسه آموزش عالي حرفه‌اي» و غير ديني است و طبق قانون فدرال «درباره آزادي وجدان و اتحاديه‌هاي مذهبي» حق ندارد روحانيون و پرسنل مذهبي را تربيت كند. در پي اين تصميم، موقعيت حقوقي دانشگاه اسلامي نامشخص شد. بعد از مذاكرات طولاني پيشنهاد شد كه دانشگاه اسلامي روسيه به دو دانشگاه تقسيم شود كه يكي از آن‌ها دانشگاه اسلامي روسيه به عنوان مؤسسه آموزشي غير ديني فعاليت كند و ديگري دانشگاه اسلامي قازان ناميده شده و مؤسسه آموزشي ديني باشد. خوشبختانه، اين پيشنهاد اجرا نشد و وحدت دانشگاه اسلامي روسيه و ساختمان‌هاي آن حفظ شد. 3 آوريل سال 2007 پروفسور رفيق محمدشين، دانشمند معتبر اسلام‌شناس غير روحاني به مقام رئيس دانشگاه اسلامي روسيه منصوب شد.