جنبش سراسری اسلامی نور
اين جنبش در تاريخ 4 ژوئن سال 1995 تأسيس يافت و در تاريخ 16 ژوييه همان سال به ثبت رسيد. گرايش نظري -سياسي جنبش، حفاظت و تكميل ساختار ديني فدراسيون روسيه است. جنبش اجتماعي اسلامي نور با هدف پشتيباني از اصلساختار ملي، منطقهاي، نهاد اجتماعي رياست جمهوري و پارلامنتاريسم فعاليت ميكند. ديدگاههاي جنبش :
1) با كاربرد قدرت و زور مخالف بوده و در حل و فصل مناقشات ميان مناطق و ميان مليتهاي مختلف روسيه نقشخواهدداشت.
2) استفاده از نيروي نظامي براي دفاع از منافع روسيه، حفظ منافع گروهها و افراد در خارج از كشور و در شرايط اضطراري را مجاز دانسته و افراط گرايي مذهبي، اعمال شيوههاي تروريستي را محكوم مينمايد.
3) هر حكومت قانوني در روسيه را به رسميت ميشناسد به شرط آن كه به قانون و سياستهاي اعلام شده خود وفادار باشد.
اين جنبش به منظور تحقق برنامههاي خود چند پيشنهاد مشخص تهيه نموده كه عبارتند از :
1) تصويب قانون براي تخصيص زمين براي ساخت قبرستاني براي مسلمانان.
2) تأمين بودجه براي اهداف آموزشي، ترويج موسيقي، امور هنري و ورزشي مسلمانان، اختصاص وقت و توليد برنامههاي اسلامي در شبكههاي تلويزيوني و راديويي روسيه.
3) حمايت از طبقات محروم جامعه صرف نظر از گرايشات ديني آنان و عدم ايجاد محدوديت در ارائه خدمات به مسلمانان.
يادآور ميشود كه برنامه جنبش نور در مقايسه با ساير جنبشها از صورت بهتري برخوردار است و با مسائل دولتي نيز قابل تطبيق است. اين برنامه شامل مطالبي در مورد سياست خارجي كشور با توجه به توسعه روابط با كشورهاي اسلامي ميباشد. اين جنبش همچنين هوادار اصلاحات نظامي بوسيله سربازان مسلمان است. برنامه اقتصادي جنبش نور با برنامههاي اقتصادي جنبشهاي چپگرا و مركزگرا همسان است. جنبش، كمك به رشد تجارت اسلامي را يكي از اهداف خود ميداند. همچنين اين جنبش توجه خاصي به كمك به مسلمانان بيبضاعت در چهار چوببرنامه كلي اجتماعي خود دارد.
اين جنبش در ماه دسامبر سال 1995 در انتخابات مجلس شركت كرد و 57 درصد آرا را از آن خود كرد كه جمهوريهاي چچن و تاتارستان با 12 درصد بيشترين رأي را به آن دادند. ياد آوري ميگردد اين جنبش بين مقامات حكومتي نماينده ندارد. اين جنبش از حمايت اداره مركزي ديني مسلمانان روسيه و كشورهاي مشترك المنافع برخوردار بوده و در فعاليتهايشبه روشنفكران و صاحبنظران مسلمان تكيه دارد. خالد ياخين در سال 1995 رياست اين جنبش را بر عهده داشت. در سال 1996 كنگره وفا يارولين را براي اين سمت انتخابكرد. وي همزمان امام جمعه مسلمانان شهر كوروواي استان ولاديمير است.