شاخص های آب و هوا یی تقویم چینی
شاخصهای آب و هوایی تقویم چینی(نظام رده بندی فصلی بیست و چهارگانه)
براساس تقویم کشاورزی چین، در هر ماه دو شاخص هوایی وجود دارد که در طول سال تعداد آنها در مجموع به بیست و چهار شاخص میرسد. این شاخصهای هوایی منحصرا مختص تقویم کشاورزی چین است. مردمان قدیمی چین، در انجام فعالیتهای کشاورزی خود، بهتدریج متوجه شدند که کرهی زمین در طول355 یا 354روز به اضافهی6 ساعت، یک دور به دور خورشید میچرخد. آنها نام این مدت ثابت و تغییرناپذیر را«یک سال» گذاشتند؛ آنها همچنین، برای نشان دادن تغییرات فصلی و آب و هوایی، بر اساس ارتباط متقابل کرهی زمین و خورشید، تعداد روزهای یک سال را به بیست و چهار قسمت تقسیم کردند. براین اساس، هر پانزده روز یک شاخص و هر ماه دو شاخص هوایی دارد. زمان وقوع بیست و چهار شاخص هوایی در گاهشمار چینی تا حدودی ثابت است. این شاخصها، در شش ماه نخست سال، در پیش و بعد از روز ششم و بیست و یکم هر ماه و در شش ماه دوم، قبل و بعد از روزهشتم و بیست و سوم هر ماه است.
اسامی ومفاهیم بیست و چهار شاخص هوایی عبارتند از:
«لیچون»، «لیشیا»، «لیچیو» و «لیدونگ» بیانگر آغاز چهار فصل هستند.
«چونفِن» و «چیوفِن» دو روزی هستند که در سال، طول شب وروز با هم برابر است.
«شیاجی»[1] طولانیترین روز و کوتاه ترین شب سال است.
«دونگجی» کوتاهترین روز و طولانیترین شب سال است.
«یوشویی»[2] به معنای شروع باران است.
«جینگجی»[3] نشان دهندهی این استکه بعد از صدای رعد وبرق(در فصل بهار)، حشرات از خواب زمستانی بیدار میشوند.
«چینگمینگ» بیانگر این استکه پس از فرارسیدن فصل بهار، هوای صاف وتمیز بهاری، جایگزین چهرهی خشک و زرد زمستان شده است.
«گویو» نشانگر آغاز فصل ازدیاد بارش باران است که برای محصولات کشاورزی بسیار مفید است.
«شیائومَن» نشان دهندهی این استکه دانههای پربار محصولات کشاورزی در فصل تابستان قابل برداشت هستند.
«مانگجونگ» به مردم خبر میدهد که گندمها رسیده اند.
«شیائوشو» و «داشو» بیانگر درجهی حرارت هواست، «داشو»گرمترین روز سال است.
«چوشو» نشان دهندهی این استکه هوای گرم و داغ تابستان رو به پایان است.
«بَیلو» به مردم خبر میدهد که شبنم زدن شروع شده و هوا سرد میشود.
«خَنلو» بیانگر زیا د شدن شبنم و سرد شدن هواست.
«شوانگ جیانگ» به معنای آغاز فصل یخ زدن شبنم است.
«شیائو شوه»[4] و «دا شوه» بیانگر فرا رسیدن زمان بارش برف و تفاوت میزان برف است.
«شیائو خَن» و «دَ خَن» نشانگر درجهی سردی هوای زمستان است. «دَخَن»سردترین روز سال است.
این بیست و چهار شاخص هوایی در تولید محصولات کشاورزی چین نقش مهمی دارند. مردم برای به یاد سپردن آسان این شاخصها، آنها را بهصورت شعر«آواز بیست و چهار شاخص هوایی» تنظیم کرده اند.
(China Encyclopedia , 2008: 521- 523)
[1] Xia zhi
[2] Yu shui
[3] Jing zhi
[4] Xiao xue