ویژگی های جمعیتی مصر
ویژگی‌های جمعیتی مصر، تصویری غنی و متنوع از ساختار اجتماعی این کشور باستانی را نشان می‌دهد. این ویژگی‌ها شامل ترکیب قومی و زبانی، الگوهای مهاجرت، سطح تحصیلات، وضعیت بهداشت و الگوهای ازدواج و طلاق است.
1) ترکیب قومی و زبانی جمعیت:
مصر از نظر قومی و زبانی نسبتاً همگن است:
- مصری‌های عرب: حدود ۹۹% جمعیت
- اقلیت‌ها: شامل نوبی‌ها، بربرها، بدوی‌ها و یونانی‌ها که کمتر از ۱% جمعیت را تشکیل می‌دهند
2)زبان:
- عربی مصری: زبان رسمی و غالب (۹۹% جمعیت)
- زبان‌های اقلیت: نوبی، بربری، بدوی و یونانی
3) الگوهای مهاجرت (داخلی و بین‌المللی):
*مهاجرت داخلی:
- روند غالب مهاجرت از مناطق روستایی به شهری ادامه دارد
- در سال ۲۰۲۴، حدود ۴۳% جمعیت در مناطق شهری زندگی می‌کنند
- قاهره بزرگ سالانه حدود ۵۰۰,۰۰۰ مهاجر داخلی جذب می‌کند
*مهاجرت بین‌المللی:
- تعداد مهاجران خارجی در مصر (۲۰۲۴): حدود ۵۴۳,۰۰۰ نفر
- تعداد مصری‌های مقیم خارج: تقریباً ۹.۵ میلیون نفر
- کشورهای اصلی مقصد: عربستان سعودی، امارات متحده عربی، کویت، ایالات متحده و اروپا
4) سطح تحصیلات و سواد:
- نرخ باسوادی کل (۲۰۲۴): ۷۳.۸%
- مردان: ۷۸.۲%
- زنان: ۶۹.۴%
- نرخ ثبت‌نام در مدارس ابتدایی: ۹۸%
- نرخ ثبت‌نام در مدارس متوسطه: ۸۵%
- نرخ ثبت‌نام در آموزش عالی: ۳۵%
5)چالش‌ها:
- کیفیت آموزش: علی‌رغم بهبود نرخ‌های ثبت‌نام، کیفیت آموزش همچنان چالش‌برانگیز است
- نابرابری جنسیتی: شکاف قابل‌توجه در نرخ باسوادی بین مردان و زنان
- تفاوت‌های منطقه‌ای: مناطق روستایی و جنوبی مصر (صعید) نرخ‌های پایین‌تر سواد را نشان می‌دهند
6)وضعیت بهداشت و امید به زندگی:
- امید به زندگی (۲۰۲۴): ۷۲.۷ سال
- مردان: ۷۰.۴ سال
- زنان: ۷۵.۱ سال
- نرخ مرگ‌ومیر نوزادان: ۱۷.۱ در هر ۱۰۰۰ تولد زنده
- نرخ مرگ‌ومیر مادران: ۳۷ در هر ۱۰۰,۰۰۰ تولد زنده
- دسترسی به آب آشامیدنی سالم: ۹۹% جمعیت
- دسترسی به امکانات بهداشتی مناسب: ۹۴% جمعیت
7) چالش‌های اصلی بهداشتی:
- بیماری‌های غیرواگیر: ۸۴% مرگ‌ومیرها ناشی از بیماری‌های غیرواگیر است
- چاقی: ۳۲% بزرگسالان چاق هستند
- فشارخون بالا: ۲۶% بزرگسالان مبتلا به فشارخون بالا هستند
8)الگوهای ازدواج و طلاق:
- میانگین سن ازدواج (۲۰۲۴)
- مردان: ۳۰.۵ سال
- زنان: ۲۵.۳ سال
- نرخ ازدواج: ۷.۸ در هر ۱۰۰۰ نفر
- نرخ طلاق: ۲.۲ در هر ۱۰۰۰ نفر
9)روندها و چالش‌ها:
- افزایش سن ازدواج: به دلیل تحصیلات بالاتر و مشکلات اقتصادی
- ازدواج زودهنگام: علی‌رغم قوانین، ۱۷% دختران قبل از ۱۸ سالگی ازدواج می‌کنند
- افزایش نرخ طلاق: نسبت به دهه گذشته، نرخ طلاق ۲۵% افزایش‌یافته است
این ویژگی‌های جمعیتی، تصویری پیچیده از جامعه مصر ارائه می‌دهد. درحالی‌که پیشرفت‌هایی در زمینه آموزش و بهداشت حاصل شده، چالش‌هایی مانند نابرابری جنسیتی، تفاوت‌های منطقه‌ای و مسائل اجتماعی - اقتصادی همچنان پابرجاست. سیاست‌گذاری‌های آینده باید بر کاهش این شکاف‌ها و بهبود کیفیت زندگی برای تمام اقشار جامعه تمرکز کند.
نویسنده : نرگس شکوری