جشن عید بهاره
جشن عید بهاره
جشن عید بهاره، همه ساله مقارن با روز اول از نخستین ماه قمری درتقویم سنتی کشاورزی چین برگزار میشود. دراین ایام تمامی افرادی که دور از خانواده به تحصیل یا کار اشتغال دارند، سعی می کنند به خانه برگشته تا دراین روزها جشن سال نورا درکنار خانواده بگذرانند. عید بهاره بزرگترین ومهمترین عید چینیهاست که تقریبا در سرتاسر این کشور آن را گرامی میدارند.
در دوران باستان، مردم درپایان سال قمری ودرآستانهی سال جدید قربانیهایی را برای خدایان ونیاکان خود عرضه میداشتند تادرسال جدید محصولات، احشام ونزولات جوی بیشتری داشته باشند. از اینروی مردم چین همیشه عید بهاره را مهمترین عید خود میدانستند. یک ضربالمثل چینی میگوید: «هرکس در بهار آغاز خوبی داشته باشد، درتمام سال موفق خواهد بود.» ( سالی که نکوست ازبهارش پیداست).
از عصر حاکمیت سلسلهی خَن( 220م – 206 ق م) تا دوران آخرین امپراتورچین( 1911)، تقویم (کشاورزی) چینیها براساس ماههای قمری محاسبه میشد وسال مالی نیز برهمین اساس بود. ولی درسال 1912(تأسیس جمهوری چین) دولت وقت، تقویم میلادی را که دربیشتر کشورهای غربی مورد استفاده بود، جایگزین تقویم قمری کرد. از آن پس آغاز سال مالی براساس تقویم میلادی و نخستین روز از ماه نخست قمری، بهعنوان سال نو وعید بهاره شناخته میشود. از آنجا که سال قمری هرسال ده روز به جلو حرکت میکند، عید بهارهی چین هم دچار تغییرات شده ومعمولا بین بیست وپنجم ژانویه تا پنجم فوریه در نوسان است.
عید بهاره برای مردم چین به منزلهی کریسمس برای غربیها وعید نوروز برای ایرانیهاست. چون ماه آخرسال فرا میرسد، مردم درون و بیرون خانهها را تمیز و بر در ودیوار و پنجرهها تصاویر و نوشتههای زیبایی که نماد سال نو است میچسبانند.
در ساعت دوازده از شب سیام آخرین ماه سال قمری، سال نو فرا میرسد، شبی که تمامی اعضای خانواده دورهم جمع شده وبرسر یک سفره غذای مخصوص شی عید را با هم میخورند تا وحدت ویگانگی وهمدلی خانواده درسال جدید نیز ادامه یابد. بعدازظهر روز آخرسال، همهی اعضای خانواده زودتر از همیشه به خانه باز میگردند تا درتدارک شام به یکدیگر کمک کنند و پیشکش ویژهی خدایان و اجدادشان را آماده سازند. دورهم بودن درکنار سفرهی سال نو برای تمام خانوادههای چینی بسیار اهمیت دارد، زیرا معتقدند این درکنار هم بودن سال خوبی را برای همه به ارمغان خواهد آورد. آنها پس ازصرف شام، برای شگون بیشتر نوشیدنی وشیرینی به یکدیگر تعارف می کنند. مردم تمام این شب را بیدار میمانند تا با سال کهنه وداع کنند. آنها معتقدند هرکس بتواند تمام شب را بدون خستگی بیدار بماند، سال آینده، سالی همراه با موفقیت خواهد داشت.
زنان خانه دار مشغول پختن جیائوزه[1]( غذای چینی) میشوند. پختن این غذا برای سال نو سنتی است که هزاران سال سابقه دارد. درنیمهی شب که لحظهی تحویل سال است، مردم برای استقبال از سال نو ترقه بازی وآتش بازی میکنند وبرای خوشبختی وسعادت اعضای خانواده جیائوزه میخورند و در فردای آن دید و بازدید-های سال نو از خانهی بزرگ خانواده آغاز میشود. ( ازسال1994 بهمنظور جلوگیری از آتشسوزی و صدمات جانی، ترقه بازی در داخل شهر پکن و بعضی از شهرهای بزرگ ممنوع شده ودولت برای این امر محل مناسب وامنی را در چهارگوشهی شهر که مجهز به سیستم اطفای حریق و با حضور نیروهای انتظامی میباشد اختصاص داده است). در دید و بازدیدها ابتدا کودکان ونوجوانان و بهطورکلی جوانترها، به دیدار بزرگترها میروند و بزرگترها پولی را که درکاغذ قرمز پیچیده شده بهعنوان عیدی به آنها هدیه میکنند.(سایت اینترنتی بخش فارسی رادیو بین المللی چین. WWW.cir.cn.)
پس از اتمام دید و بازدیدهای خانوادگی در سه روز اول عید، مردم برای تفریح و گذران اوقات فراغت خوش، به پارکها و معابد بزرگی میروند که در آنجا اجرای برنامههای تفریحی و شادی همچون رقص شیر، رقص اژدها، سیرک، آکروبات، نمایشگاه و فروشگاه مواد غذایی، مسابقات فرهنگی و هنری و... از سوی دولت و گروههای هنری در نظر گرفته شده است. خرید بادبادک، فرفره، ماسک صورت، و سایر اسباب بازیها برای کودکان، از آیینهای سنتی جشن بهاره به شمار میرود. این ایام آداب و رسوم و آیینهای فراوانی دارد که پرداختن به همهی آنها به کتاب مستقلی نیاز دارد.
[1] - Jiaoze