مولوی محمد شفیع
مولوی محمد شفیع (1883- 1963م)، از اساتید زبان‌شناسی و ایران‌شناسی پاکستانی و مسلط بر زبانهای فارسی و عربی بود. پروفسور مولوی محمد شفیع در 6 آگوست 1883م در قصبه کسور در ایالت پنجاب متولد شد. تحصیلاتش را در همانجا گذراند و در سال 1905 وی کارشناسی خود را در رشته ادبیات انگلیسی از دانشگاه پنجاب به پایان رساند و سپس کارشناسی ارشد خود را در رشته ادبیات عرب به پایان رساند. در سال 1906، وی در گروه آموزش به عنوان استاد دوم در مدرسه عادی، لاهور و بعداً به عنوان بازرس مدارس کار کرد.
مولوی محمد شفیع در سال 1915 با بورسیه دولت هند برای تحصیلات عالیه به انگلستان رفت و تا سال 1918 در دانشگاه کمبریج تحصیل کرد. وی پس از گذراندن دوره کارشناسی از آنجا، به تحقیق در زمینه زبان عربی ادامه داد و سپس از آنجا کارشناسی ارشد را گذراند و در همین حال، در سال 1918، فرصت تدریس زبان و ادبیات اردو را در آنجا یافت. وی به لاهور بازگشت و در فوریه 1919 به عنوان استاد زبان عربی در دانشگاه پنجاب منصوب شد و در آنجا به تدریس در بخش زبانهای عربی و فارسی ادامه داد.
محمد شفیع به عنوان مدیر موقت به جای وی منصوب شد. پروفسور محمد شفیع از سال 1921 معاون اصلی شد و پس از مرگ آقای ا.س.ولنر در 22 ژانویه 1936 وی مدیر کالج شرقی دانشگاه پنجاب شد. در 30 سپتامبر 1942، مولوی محمد شفیع به عنوان استاد عربی و مدیر کالج استعفا داد. از طرف دولت در سال 1942 به وی لقب خان بهادر داده شد. پروژه دائره المعارف اردو اسلام که با تلاش و کوشش دکتر سید عبدالله اجرا شد. وی پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه، نظارت بر ترجمه دائره المعارف به زبان اردو را آغاز کرد. دائره المعارف اردو از اسلام: این بخش در سال 1950 برای ترجمه چهار جلد از دائره المعارف لیدن تأسیس شد. کار ترجمه تا سال 1960 به پایان رسید.
پس از بازنشستگی، وی همچنین به عنوان مدرس موقت (نیمه وقت) در گروه کالج شرقی اردو کار کرد و همچنین در زمان‌های مختلف تا سال 1961م به عنوان رئیس دانشکده کار کرد. استاد دکتر مولوی محمد شفیع، در زبانهای فارسی و عربی متبحر بود و در ایران‌شناسی و علوم اسلامی در مرتبه والایی قرار داشت. استاد شفیع در 1954م، ریاست اولین هیئت عالی‌رتبه فرهنگی پاکستان را - که از ایران دیدن کرد - به‌عهده داشت. وی 18 شوال 1372ق، برابر با 14 مارس 1963م در لاهور درگذشت. از آثار اوست:
- تصحیح مثنوی وامق و عذرای عنصری بلخی؛
- تتمه صوان الحكمه از علی بن زید بیهقی: ترجمه فارسی موسوم به دره الأخبار (تدوین و تحشیه)؛
- مطلع السعدين عبدالرزاق سمرقندی (تدوین و تحشیه با معانی و فرهنگ)؛
- مکاتبات رشیدی، از رشیدالدین فضل‌الله همدانی (متن فارسی با تعلیقات مشروح)؛
- تذکره میخانه، از ملا عبدالنبی فخرالزمانی قزوینی (متن با تعلیقات مشروح)[۱].
نیز نگاه کنید به
مطالعات ایرانی و ایران شناسی در پاکستان
کتابشناسی
- ↑ توسلی، محمد مهدی(1403). یادداشت های روزانه.
نویسنده مقاله
محمد مهدی توسلی
پیوند به بیرون
مولوی محمد شفیع، ویکی فقه، قابل بازیابی از https://fa.wikifeqh.ir/
مقالات مرتبط با مولوی محمد شفیع، پایگاه جامع علوم انسانی، قابل بازیابی از https://ensani.ir/fa/article/author/80381
مقالات مرتبط با مولوی محمد شفیع، علم نت، قابل بازیابی از https://elmnet.ir/author/%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%B4%D9%81%DB%8C%D8%B9