زبان فارسی در مدارس کانادا
. آموزش زبان فارسي در مدارس ايراني- كانادايي
منظور از مدارس ايراني مدارسي است كه هزينه آنها به عهده دولت كانادا نيست. اين مدارس خود به دو دسته مدارس رسمي و مدارس غيررسمي تقسيم مي‌شوند.
1.1. مدارس رسمي: در اين كشور سه مدرسه رسمي (دو مدرسه در تورنتو و يك مدرسه در مونترال) وجود دارد. يك مدرسه نيمه‌رسمي نيز در محل فرهنگسراي ايران در اوتاوا داير بوده است. اين مدارس مورد تأييد اداره كل مدارس خارج از كشور وزارت آموزش و پرورش هستند و كتاب‌هاي درسي و برنامه تحصيلي آنها توسط وزارت آموزش و پرورش اشاره تعيين و تامين مي‌شود.
تقريباً تمامي درس‌هاي مدارس ايران در مدارس خارج از كشور نيز تدريس مي‌شود و متون و كتب درسي مشابه مدارس داخلي است. تعداد روزها و ساعات تدريس نيز بايد به اندازه مدارس داخل كشور باشد. اين برنامه تنها در شرايط خاص قابل تغيير است.
1.2. مدارس غيررسمي: مدارسي هستند كه با نظر مؤسسان و اولياي دانش‌آموزان راه‌اندازي و اداره مي‌شوند. در برنامه ريزي درسي اين مدارس تلاش مي شود دانش‌آموزان از امكانات تحصيلي محل زندگي خود و زبان رسمي و اداري كشور ميزبان بي‌بهره نمانند. اين مدارس مورد تأييد وزارت آموزش و پرورش نيستند، زيرا برنامه ريزي آموزشي، ساعات تدريس و منابع آموزش در آنها توسط وزارت آموزش و پرورش تعیین نشده است. روزها و ساعات كلاس درس به گونه‌اي تنظيم مي‌شود كه دانش‌آموزان به راحتي بتوانند در مدارس كشور ميزبان حاضر شوند. دانش‌آموزان مدارس غيررسمي مي‌توانند در امتحانات پايان سال مدارس مورد تاييد وزارت آموزش و پرورش به عنوان داوطلب آزاد شركت كنند. در صورت قبولي نيز مي‌توانند در مدارس داخل كشور به تحصيل ادامه دهند. مدارس غيررسمي را مي توان به دو دسته كوچك‌تر تقسيم كرد:
ـ مدارسي كه در آنها اوليا و موسسان تلاش مي‌كنند از كتاب‌ها و منابع درسي مدارس رسمي ايراني استفاده كنند. در اين مدارس، علاوه‌بر موضوعات و مطالب جامعه ميزبان، كتاب‌ها ومطالب درسي داخل كشور نيز آموزش داده مي شود.
ـ مدارسي كه در آنها صرفاً زبان فارسي و مختصري از فرهنگ و تمدن ايراني تدريس مي‌شود، ولي از كتاب‌ها و متون درسي ايران به عنوان منابع آموزش استفاده نمي‌شود.
2. وضعيت آموزش زبان فارسي در مدارس صرفاً كانادايي
همان‌طور كه پيش‌تر نيز اشاره شد، دولت براي جذب مهاجران بيشتر با طرح موضوع تنوع فرهنگ‌ها به زبان و فرهنگ ديگر كشورها احترام مي‌گذارد. چنانچه در مدارس تعداد داوطلبان فراگيري زباني خاص به حد نصاب برسد، كلاس آموزش آن زبان با هزينه دولت تشكيل مي‌شود. بنابراين، تعدادي از فرزندان ايرانيان مهاجر (نسل دوم) در مدارس كانادايي در حال فراگيري زبان فارسي هستند.
علاوه بر مدارس رسمي و غيررسمي، در بسياري از شهرها گروه‌هاي كوچك و حتي برخي خانواده‌ها به طور انفرادي كلاس‌هاي آموزش زبان فارسي برگزار مي‌كنند. اين گونه آموزش‌ها غيرانتفاعي است و دولت ايران هيچ‌گونه حمايت مالي از آنها به عمل نمي‌آورد و يا وسايل كمك آموزشي در اختيار آنان قرار نمي‌دهد. حتي از تعداد اين مدارس و آدرس اغلب آنها اطلاع دقيقي در دست نيست]9[.