نمایندگی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کوبا
یکی از اقدامات بسیار موثر در کوبا در زمینه فرهنگی، برگزاری دورههای آموزش زبان فارسی میباشد که در ارائه تصویری مثبت و مفید از ایران بسیار تحسین برانگیز بود. دورههای آموزش زبان فارسی از طرف سفارت جمهوری اسلامی ایران در هاوانا و ابتدا در خانه عربها برگزار میشد که خوشبختانه در اواخر سال ۲۰۰۲ به همت سفارت جمهوری اسلامی ایران در هاوانا به خانه آسیا منتقل شد. همین امر باعث شد تا ضمن حفظ اتحاد و برادری با کشورهای عربی، تمایز عربها و ایرانیها مورد توجه اندکی از کوباییها که در
این دورهها شرکت میکردند قرار گیرد. تعداد علاقهمندان به یادگیری زبان فارسی در هر دوره بیشتر میشد، اگرچه تعدادی از ادامه راه منصرف میشدند، اما تعداد اندک ولی قابل قبولی به دورههای خود ادامه میدادند و همین فعالیت باعث شده بود تا با فرهنگ ایرانی آشنا شوند و بهتدریج بر علاقهمندی آنها نسبت به زبان فارسی و کشور ایران افزایش یابد و تبلیغات منفی غربیها به طرف جمهوری اسلامی ایران درنظر تعداد هرچه اندک کوباییها خنثی شود. در این راستا یکی از اقدامات اساسی که میتوان با همت مقامات فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و حمایت مالی دولت انجام داد راهاندازی کرسی زبان فارسی در دانشگاه هاوانا میباشد که با توجه به امضای تفاهمنامه همکاری میان دانشگاه هاوانا و دانشگاه تهران، این امر میتواند بهسرعت میسر گردد و بیشک مثمر ثمر خواهد بود. ضمنا اقدام به تاسیس رشته ایرانشناسی در دانشگاه هاوانا بهعنوان معتبرترین دانشگاه کوبا و همینطور منطقه آمریکای لاتین نیز میتواند در ارائه شناخت لازم در زمینههای مختلف جمهوری اسلامی ایران از جمله سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، هنری و غیره؛ بیشک یکی از اقدامات موثر خواهد بود.
از دیگر فعالیتهای انجام شده در کوبا برگزاری هفتههای فیلم و پخش فیلمهای سینمایی میباشد. متاسفانه علیرغم اینکه مردم کوبا شناختی از ایران ندارد، فیلمهایی که به این کشور میرسد نه تنها جنبههای مثبت کشور ایران را ارائه نمیدهد، بلکه تصویری منفی در اذهان عموم به جا میگذارد. به عبارت بهتر، فعالیت نکردن بهتر از فعالیتهای نسجیده میباشد، زیرا عدم شناخت، بسیار بهتر از
۳۹۵
ا.
۳۹۶
شناخت منفی است، متاسفانه فیلمی نظیر دایره در سال ۲۰۰۲ در سینماهای کوبا به نمایش گذاشته شد که تصویر ارائه شده از زن ایرانی به جامعه کوبا بسیار منفی بود و چنین ذهنیتی پیش میآمد که چطور زنان ایرانی میتوانند چنین حقارتهایی را تحمل نمایند. لذا با برنامهریزیهای فرهنگی میتوان به جامعه کوبا نزدیک شد و تاثیر منفی فیلمها را کاهش داد.
یکی دیگر از فیلمهایی که در سال ۲۰۰۲ در کوبا به نمایش گذاشته شد فیلم سفر قندهار بود، با توجه به بعد مسافت و عدم آگاهی کافی نسبت به ایران، آنچه که در اذهان بجا میماند بیابانهای فیلم بود، که کل ایران را چنین تصور میکردند.
فیلم بچههای آسمان در سال ۲۰۰۳ از تلویزیون کوبا پخش شد که علیرغم معصومانه خواندن فیلم، تصویر وجود فقر در تمامی نقاط ایران به ذهنها متبادر میشد.
فیلم طعم گیلاس نیز در سال ۲۰۰۴ پخش شد، عدم حضور حتی یک بازیگر زن توجه جامعه کوبا را به خود جلب کرده بود، اما خوشبختانه پیام اخلاقی فیلم بسیار مورد استقبال قرار گرفت. فیلم جدایی نادر از سیمین نیز درکوبا در راستای برگزاری دومین هفته سینمای ایران به نمایش گذاشته شد. فیلمهای دیگری از جمله: چهارشنبه سوری، درباره الی، رنگ خدا، بادکنک سفید، طعم گیلاس، باشو، کسی از گربههای ایرانی خبر نداره، در هفته سینمای ایران به نمایش گذاشته شدند و به معرفی ایران پرداختند، همانطور که از نام فیلمها مشخص میشود هیچ ارگان دولتی در برگزاری این هفته سینمای ایران دخالتی نداشته و میدان را خالی گذاشتهاند تا با
توجه به جوایز بینالمللی اعطا شده به فیلمهای ایرانی، در کوبا نیز همانند دیگر کشورها، هفته سینمای ایران بدون مشارکت جمهوری اسلامی ایران برگزار گردد، لذا برگزاری هفتههای سینمای ایران زیرنظر مسئولان فرهنگی کشور بسیار ضروری مینماید تا کسب جوایز بینالمللی بهعنوان یک شاخصه لازم جهت انتخاب فیلمها به منظور برگزاری هفتههای فیلم مدنظر قرار نگیرد، چرا که بعضی مواقع جوایز بنا به دلایل سیاسی و برای پیشبرد اهداف سودجویانه کشورهای غربی به فیلمهای ایرانی اعطا میشود.
در این راستا لازم است تا مسئولان فرهنگی کشور، نسبت به انتخاب فیلمهای شایسته و برگزاری هفتههای فیلم در کوبا اقدام راسخ انجام دهند و این برنامه بهطور مستمر ادامه یابد تا تاثیرات عمیقی بر جامعه کوبا بگذارد، از طرف دیگر، هماهنگی لازم با تلویزیون کوبا جهت پخش فیلمهای ایرانی در دورههای زمانی مختلف میتواند بسیار مثمرثمر باشد. البته یکی از مشکلاتی که در این راستا دیده میشد عدم وجود فیلمهای ایرانی با دوبله اسپانیایی و یا حتی با زیرنویس اسپانیایی میباشد که بشدت مورد نیاز است. بسیاری از مردم کوبا چه در طبقات پایین جامعه و چه در میان طبقات مرفه و همینطور دانشگاهیان کوبا، علاقهمند به فیلم ایرانی با زیرنویس و یا دوبله اسپانیایی بودند که متاسفانه موجود نبود. این مسئله میتواند بهعنوان یکی از اقدامات دولت جمهوری اسلامی ایران و مسئولان فرهنگی کشور مورد توجه قرار گیرد تا با دوبله فیلمهای برجسته ایرانی تصویری درست از ایران ارائه شود.