فرهنگ عمومی و خصایص مردم آفریقای جنوبی
فرهنگ عمومی مردم آفریقای جنوبی شامل تنوع نژادی، ارزشهای بنیادین فرهنگ سنتی آفریقایی، آداب زندگی (از تولد تا مرگ)، باورهای پیش از تولد، تولد و آیینهای نوزاد، ختنه و آیین بلوغ، آیینهای دفع انرژی منفی، فرهنگ عمومی و خصایص عرفی است که در ذیل شرح داده شده است:
فرهنگ و تنوع نژادی
آفریقای جنوبی بهعنوان «ملت رنگینکمان» شناخته میشود؛ زیرا مجموعهای از اقوام و نژادهای گوناگون (زولو، خوسا، سوتو، تسوانا، هندیتبارها، مالاییها، سفیدپوستان آفریکانس و انگلیسیتبار) را در خود جای داده است[۱]. این تنوع قومی سبب شده که فرهنگ واحدی وجود نداشته باشد، بلکه مجموعهای از خردهفرهنگها در کنار یکدیگر زیست کنند. ارزشهای بنیادین فرهنگ سنتی آفریقایی شامل:
- باور به مشیت الهی و نیروهای ماورایی؛
- احترام به اجداد و پیشینیان؛
- عشق به خانواده و اجتماع؛
- همزیستی با طبیعت و حفظ توازن آن؛
- دینباوری و پایبندی به حقیقت[۲].
این ارزشها در طول قرون پابرجا ماندهاند و حتی با ورود مدرنیته و استعمار اروپایی، همچنان در لایههای عمیق فرهنگ عمومی حضور دارند[۳].
آداب زندگی (از تولد تا مرگ)
چرخه زندگی فرد در آفریقای جنوبی با وقایع مهمی چون تولد، بلوغ، ازدواج و مرگ تعریف میشود. هر یک از این مراحل با آیینها و سنتهای خاص همراه است[۴].
1.باورهای پیش از تولد
- زنان باردار نباید جلوی در بایستند یا از روی نرده بپرند، زیرا ممکن است زایمان دشوار شود؛
- حضور زن باردار در قبرستان ممنوع است، چون احتمال آسیب ارواح شرور به نوزاد وجود دارد؛
- در میان هندیتبارها باور بر این است که زن باردار هنگام ماهگرفتگی نباید از خانه خارج شود یا سبزیجات را با چاقو خرد کند، زیرا ممکن است نشانهای بر صورت نوزاد باقی بماند[۵].
2.تولد و آیینهای نوزاد
- تولد کودکان در میان سفیدپوستان و رنگینپوستان با جشن و مهمانی همراه است. غسل تعمید نیز رایج است؛
- در برخی قبایل، نوزاد پس از سه تا چهار هفته برای نخستینبار به بیرون از خانه برده میشود؛
- در استان کوازولو ناتال، برای دفع چشمزخم، مایعی از برنج پخته و آب تهیه و بر ابروی نوزاد مالیده میشود. همچنین گاهی چاقوی کوچکی به لباس نوزاد وصل میکنند یا نمک را بالای سر او میچرخانند[۶].
3.ختنه و آیین بلوغ
ختنه پسران در اغلب قبایل رایج است و در میان زولوها و خوساها بهعنوان بخشی از آیین بلوغ انجام میشود[۷]. با این حال، انجام سنتی و غیربهداشتی آن مشکلاتی ایجاد کرده است؛ تنها در سال ۱۳۸۹ بیش از ۷۰ جوان بر اثر عوارض ختنه سنتی جان باختند[۸].
4.آیینهای دفع انرژی منفی
- خالگذاری بر بدن نوزادان و کودکان برای محافظت در برابر چشم بد؛
- استفاده از نخ لباس روی نرمه سر نوزاد برای رفع سکسکه؛
- چرخاندن نمک بالای سر نوزاد و ریختن آن در آب برای دفع انرژی منفی[۶].
فرهنگ عمومی و خصایص عرفی
- خانوادهمحوری: خانواده در مرکز زندگی اجتماعی قرار دارد و بسیاری از آیینها در جمع خانوادگی برگزار میشوند[۹]؛
- دینباوری و معنویت: باور به خدا، احترام به اجداد و اعتقاد به نیروهای ماورایی در زندگی روزمره حضور پررنگ دارد[۲]؛
- همزیستی با طبیعت: بسیاری از باورها و آیینها بر پایهی حفظ توازن با طبیعت و پرهیز از برهمزدن چرخه آن شکل گرفتهاند[۱۰]؛
- آیینگرایی: از تولد تا مرگ، زندگی فرد با آیینها و سنتهای خاص همراه است و خروج از این چارچوب دشوار تلقی میشود[۴]؛
- دوگانگی سنت و مدرنیته: در شهرها، بهویژه میان نسل جوان، گرایش به فرهنگ غربی دیده میشود، اما در روستاها و قبایل، سنتها همچنان پررنگاند[۱۱].
جمعبندی
فرهنگ عمومی آفریقای جنوبی را میتوان ترکیبی از سنتهای قبیلهای، باورهای دینی، ارزشهای خانوادگی و تأثیرات مدرنیته دانست. این فرهنگ، بهویژه در آیینهای مربوط به چرخه زندگی (تولد، بلوغ، ازدواج، مرگ)، خود را بهوضوح نشان میدهد. اگرچه مدرنیته و شهرنشینی برخی از این سنتها را کمرنگ کردهاند، اما هنوز هم در بسیاری از جوامع محلی، آیینها و باورهای سنتی نقش محوری در هویت فردی و جمعی دارند.
نیز نگاه کنید به
کتابشناسی
- ↑ Afolayan, F. (2004). Culture and customs of South Africa. Westport, CT: Greenwood Press.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Mbiti, J. S. (1990). African religions and philosophy (2nd ed.). Oxford: Heinemann.
- ↑ Hammond-Tooke, D. (1993). The roots of Black South Africa. Johannesburg: Jonathan Ball Publishers.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Ngubane, H. (1977). Body and mind in Zulu medicine. London: Academic Press.
- ↑ Comaroff, J. L., & Comaroff, J. (1991). Of revelation and revolution: Christianity, colonialism, and consciousness in South Africa. Chicago: University of Chicago Press.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ Mandela, N. (1994). Long walk to freedom. London: Little, Brown and Company.
- ↑ Erlmann, V. (1996). Nightsong: Performance, power, and practice in South Africa. Chicago: University of Chicago Press.
- ↑ Nauright, J. (1997). Sport, cultures and identities in South Africa. London: Leicester University Press.
- ↑ Vincent, L. (2008). Boys will be boys: Traditional Xhosa male circumcision, HIV and sexual socialisation in contemporary South Africa. Culture, Health & Sexuality, 10(5), 463–478.
- ↑ Posel, D., & Zeller, J. (2011). Home language and English language ability in South Africa: Insights from new data. Southern African Linguistics and Applied Language Studies, 29(2), 115–126.
- ↑ Akpa-Inyang, F., & Chima, S. C. (2021). South African traditional values and beliefs regarding informed consent and the limits of individual autonomy. BMC Medical Ethics, 22(1), 111.
نویسنده مقاله
علی نصیری
ویرایش دانشنامه ملل