نقاشی غربی(یوگا) در ژاپن
نقاشی غربی که در ژاپن به آن یوگا میگویند، بعدها بدل به نوعی از نقاشی در این کشور شد که مقابل نیهونگا قرار میگیرد. بنابراین هر چند یوگا به معنی نقاشی غربی است، اما در اینجا منظور نوعی نقاشی ژاپنی است که به روش نقاشی رنگ روغن یا آبرنگ و توسط ژاپنیها خلق میشود.
همان طور که پیشتر دیدیم، تا دهه 1910 نقاشی یوگا در ژاپن عموما متمرکز بر هنر آکادمی متأثر از امپرسیونیسم فرانسه و با محوریت نقاش این سبک سِیکی کورودا بود، هر چند انجمنهای هنری کوچکی چون انجمن نیکا[1] هم بودند که گاه در مقابل این جریان قرار میگرفتند، انجمنهایی که عموما عمری کوتاه داشتند. بعد از جنگ جهانی اول، هنرمندان ژاپنی زیادی برای تحصیل به اروپا رفتند تا به تحقیق درباره مکتبهای هنری جدید چون کوبیسم، فوویسم و ... بپردازند و همین مسأله موجب ورود این مکتبها به ژاپن و شکلگیری جنبشهای پیشرو هنری در این کشور شد. برجستهترین این جنبشها جنبشی موسوم به جنبش هنری جدید زمانه تایشو[2] است که متأثر از جنبشهای هنری خارج از کشور به خصوص مکتب دادا و مکتب آینده نگری یا فوتوریسم در فاصله اواخر دهه 1910 تا اواخر نیمه اول دهه 1920 فعالیت داشت. از این جنبش با عنوان جنبش آوانگارد دوره تایشو هم یاد میشود.
درگیریهای ژاپن در جنگ به خصوص جنگ جهانی دوم اجازه نداد چنین جنبشهایی شکوفا شوند و آنها تنها زمینه ساز برای هنر و نقاشی معاصر ژاپن بعد از جنگ شدند. اگر نگاهی به زندگی شاخصترین نقاشان یوگا در ژاپن بعد از جنگ بیاندازیم، متوجه میشویم سبکهای هنری که آنها در آن فعالیت کردند بسیار گسترده و تقریبا همانی است که در غرب و بقیه دنیا در دوران معاصر دنبال شده، با این تفاوت که کار آنها عناصری ژاپنی داشته که آنها را ژاپنی میکند. برای مثال تسوگوهارو فوجیتا[3] که در دوره تایشو به پاریس رفت و تابعیت فرانسه را هم پذیرفت، از نقاشان مکتب پاریس به حساب میآید. برخی از این هنرمندان معاصر هم خود جنبشهای هنری نوینی راه انداختند که برای نمونه میتوان به جنبش سوپرفلت[4] اشاره کرد، جنبشی که توسط تاکاشی موراکامی[5] و متأثر از مانگا و انیمه ژاپنی شکل گرفت.
[1] 二科会/Nika kai.
[2] 大正期新興美術運動/Taishō ki shinkō bijutsu undō.
[3] 藤田嗣治/Fujita Tsuguharu(1886-1968).
[4] スーパーフラット/Super flat.
[5] 村上隆/Murakami Takashi(1962- ).