کوای زی(قاشق چوبی چین)
شاید بدانید که چینیها با استفاده از «کوای زی» یعنی همان چوبهای غذاخوری طعامشان را صرف میکنند. این چوبهای غذاخوری در چین، ژاپن و برخی کشورهای دیگر آسیای شرقی مورد استفاده است.
گفته میشود که در جهان سه روش غذاخوری وجود دارد. حدود 40 درصد از مردم جهان با دست غذا میخورند؛ حدود 40 درصد از کارد و چنگال استفاده میکنند؛ و حدود 30 درصد نیز افرادی هستند که از «کوای زی» استفاده میکنند. «کوای زی» از اختراعات چینیها است. در دوران سلسله شانگ (بیش از 3000 سال پیش) مردم استفاده از چوبهای غذاخوری را آغاز کردند. اما در آن زمان این چوبها «کوای زی» نامیده نمیشد، بلکه آن را «جو» میگفتند. در اسناد تاریخی نوشته شده است که مردم در جنوب رودخانهی «یانگتسه» از این واژه استفاده میکردند. در زبان چینی واژهی «جو» با کلمهی ایستادن همصدا است. بدین سبب، کشتیرانان از این واژه نفرت دارند. آنان با کلمهی متضاد آن «کوای» که سریع معنا میدهد، به چوبهای غذاخوری اشاره میکردند. در قرن 10 میلادی، مردم در عصر سلسلهی «سونگ» به واژهی «کوای» کلمهی «جو» را که به معنای بامبو است، افزودند، چون «کوای زی» از چوب بامبو ساخته میشود. لذا، این وسیلهی غذاخوری چینی «کوای زی» نام گرفت.
«کوای زی» دو چوب باریک است که سر این چوبها ضخیم و گِرد و قسمت پایین آن نازک و چهارگوش است. این ویژگی باعث میشود که گرفتن غذا با آن راحت باشد و نلغزد. پس از انتقال «کوای زی» از چین به ژاپن، ژاپنیها «کوای زی» مخروطی شکل را ساختند. زیرا غذاهای ژاپنی غذاهای خام و سرد مانند تکههای ماهی است و گرفتن این نوع غذا با «کوای زی» مخروطی بسیار راحتتر است. با این که شکل «کوای زی» ساده است، اما چینیها بسیار به مواد و آرایش آن اهمیت میدهند. حدود 2000 سال پیش، در چین «کوای زی» با دندان فیل و مس ساخته میشد. در کاخ امپراتور، خانهی مقامات و ثروتمندان، «کوای زی» ساخته شده با طلا و نقره و تزیین شده با یشم و مرجان نیز مورد استفاده قرار میگرفت.
«کوای زی» در آداب و رسوم چینیها نیز نقش مهمی دارد. در برخی از مناطق چین، جهیزیهی عروس حتما باید دو «کوای زی» برای عروس و داماد داشته باشد. این «کوای زی»ها با نخ قرمز بسته شده و «ظرف زادگان» خوانده میشود. این امر نه تنها نشانگر آغاز زندگی مشترک عروس و داماد است، بلکه چون «کوای» با واژهی سریع همصداست، بیانگر زایمان سریعتر نیز هست. در روستاهای شمال چین، در شب ازدواج، اعضای خانواده و دوستان از خارج پنجره «کوای زی» به اتاق عروس و داماد میاندازند و آرزو میکنند که آنان هرچه زودتر صاحب فرزند شوند. گفته میشود در آلمان نخستین نمایشگاه «کوای زی» که برگزار شد، بیش از 10 هزار نوع «کوای زی» ساخته شده از طلا، نقره، یشم و استخوان حیوانات از کشورها و مناطق مختلف جهان و دورانهای تاریخی متفاوت در معرض نمایش گذاشته شده بود.[۱]
نیز نگاه کنید به
چین؛ فرهنگ عمومی در چین؛ فرهنگ، آداب و رسوم و تنوع غذایی در چين