نمایش مبدأ برای جغرافیای انسانی روسیه

به دلیل زیر، اجازهٔ ویرایش این صفحه ندارید:
عملی که درخواست کرده‌اید منحصر به کاربران این گروه است: کاربران.
می‌توانید مبدأ این صفحه را ببینید و رونوشت بردارید:
[[پرونده:مردم روسیه.jpg|بندانگشتی|مردم روسیه، قابل بازیابی از https://www.freepik.com/premium-ai-image/crowd-people-walking-down-city-street-suitable-urban-lifestyle-community-themes_204279897.htm]]
روسیه به‌عنوان پهناورترین کشور جهان، از نظر جغرافیای انسانی دارای ویژگی‌های پیچیده‌ای است که آن را به یک موضوع مهم برای مطالعه تبدیل می‌کند. با جمعیتی در حدود ۱۴۶ میلیون نفر در سال ۲۰۲۴، روسیه با چالش‌های جمعیتی متعددی مواجه است، از جمله کاهش نرخ رشد جمعیت، توزیع نامتوازن جمعیت و تغییرات در الگوهای مهاجرتی. مطالعه جغرافیای انسانی روسیه به درک بهتر از تأثیرات اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی این چالش‌ها کمک می‌کند.

=== [[ساختار هرم جمعیتی روسیه|ساختار هرم جمعیتی]] ===
ساختار هرم جمعیتی روسیه در سال ۲۰۲۴ نشان‌دهنده تحولات عمده‌ای در جمعیت‌شناسی کشور است. این هرم، نه‌تنها کاهش رشد جمعیت را بازتاب می‌دهد، بلکه نشان از پیرشدن جمعیت و تغییرات در توزیع سنی دارد.<ref>Мирзакаримова, К. (2024, August 21). Как изменилось количество россиян к 2024 году: данные Росстата. ''journal.sovcombank.ru''. <nowiki>https://journal.sovcombank.ru/</nowiki>[https://journal.sovcombank.ru/zhizn/naseleniye-rossii-dannie-rosstata#:~:text=%D0%9F%D0%BE%20%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%BC%20%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%2C%20%D0%BD%D0%B0%20%D0%BD%D0%B0%D1%87%D0%B0%D0%BB%D0%BE,%D0%BC%D1%83%D0%B6%D1%87%D0%B8%D0%BD%20%E2%80%94%2067%20696%20462%20%D1%87%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BA.]</ref>

==== 1.آمار و تحلیل ====

===== جمعیت فعلی =====
در سال ۲۰۲۴، جمعیت روسیه حدود ۱۴۶ میلیون نفر است که نسبت به سرشماری سال ۲۰۱۴ با جمعیتی در حدود ۱۴۳.۵ میلیون نفر، رشد کمی داشته است (نرخ رشد حدود ۰.۲٪ در سال).<ref>SiteSoft. (n.d.). ''Федеральная служба государственной статистики''. <nowiki>https://rosstat.gov.ru/</nowiki>[https://rosstat.gov.ru/]</ref>
[[پرونده:هرم جمعیتی روسیه.png|بندانگشتی|هرم جمعیتی روسیه ( 2024)، قابل بازیابی از<nowiki/>https://www.populationpyramid.net/russian-federation/2024/]]

===== هرم سنی =====
طبق داده‌های سال ۲۰۲۴، حدود ۲۲٪ از جمعیت روسیه بالای ۶۵ سال هستند، درحالی‌که تنها ۱۵٪ از جمعیت زیر ۱۵ سال را تشکیل می‌دهند. این ارقام نشان‌دهنده یک جمعیت پیر است که نیاز به حمایت اجتماعی و بهداشتی بیشتری دارد.<ref>''Life expectancy by country and in the world (2024) - Worldometer''. (n.d.). <nowiki>https://www.worldometers.info/demographics/life-expectancy/#</nowiki>[https://www.worldometers.info/demographics/life-expectancy/ google_vignette]</ref>

===== توزیع جمعیت بر اساس جنسیت =====
در سال ۲۰۲۴، نسبت زنان به مردان حدود ۱.۱۶ است؛ یعنی به‌ازای هر ۱۰۰ مرد، ۱۱۶ زن وجود دارد.<ref>Научный семинар «Всемирный прогноз народонаселения ООН 2024 года. Ожидаемый рост населения России. (2024). ''Научный семинар “Всемирный прогноз народонаселения ООН 2024 года. Ожидаемый рост населения России.”'' Demogr.hse.ru. [https://demogr.hse.ru/news/943014939.html]

‌</ref> این نسبت به‌ویژه در گروه‌های سنی بالاتر به‌وضوح بیشتر می‌شود که به دلیل میانگین امید به زندگی بالاتر زنان است.<ref>[https://web.archive.org/web/20220330065542/https://www.bbc.com/russian/news-40808317 BBC] News Русская служба. (2017, August 3). Россия в демографической яме: число рожденных детей упало на 11%. ''BBC News Русская Служба''. russian</ref>

===== مقایسه با گذشته =====
در سال ۲۰۱۴، حدود ۱۹٪ از جمعیت بالای ۶۵ سال و ۱۸٪ زیر ۱۵ سال بود. این تغییر نشان‌دهنده تسریع روند پیرشدن جمعیت است.<ref>Помощь, Ф. «. (n.d.). ''Старость в регионах России''. Если Быть Точным. <nowiki>https://tochno.st/materials/starost-v-regionakh-</nowiki>[https://tochno.st/materials/starost-v-regionakh-rossii rossii]</ref>

===== پیش‌بینی آینده =====
انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۴، نسبت جمعیت بالای ۶۵ سال به ۲۵٪ برسد و جمعیت زیر ۱۵ سال به ۱۳٪ کاهش یابد که این امر فشار بیشتری بر سیستم‌های بهداشتی و تأمین اجتماعی کشور وارد خواهد کرد.<ref>''Пирамида населения Российская Федерация в 2024 году''. (n.d.). Возрастно-половая Пирамида. <nowiki>https://population-pyramid.net/ru/pp/</nowiki>[https://population-pyramid.net/ru/pp/%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F-%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F]</ref>

==== 2.تأثیرات اقتصادی و اجتماعی ====
کاهش جمعیت جوان و افزایش جمعیت سالمندان می‌تواند تأثیرات اقتصادی قابل‌توجهی داشته باشد،<ref>''[https://www.wilsoncenter.org/publication/russias-demographic-crisis Russia’s] demographic crisis''. (n.d.). Wilson Center. <nowiki>https://www.wilsoncenter.org/publication/russias-demographic-crisis</nowiki></ref> از جمله کاهش نیروی کار فعال و افزایش هزینه‌های بازنشستگی و مراقبت‌های بهداشتی. همچنین، تقاضا برای نیروی کار مهاجر بیشتر خواهد شد که این خود می‌تواند باعث تغییرات اجتماعی و فرهنگی در کشور شود.<ref>''2. Возрастно-половая структура населения России 2.1. Волны российской возрастно-половой пирамиды''. (n.d.).September 20, 2024,  [https://www.demoscope.ru/weekly/knigi/ns_r10_11/akrobat/glava2.pdf]

‌</ref>

=== [[ویژگی های جمعیتی روسیه|ویژگی های جمعیتی]] ===
[[پرونده:اقوام روسی .jpg|بندانگشتی|اقوام در روسیه، قابل بازیابی از https://dzen.ru/a/YD92EV9rjSb-01kt?utm_referrer=www.google.com&amp;is_autologin_ya=true]]
ویژگی‌های جمعیتی روسیه ترکیبی از عوامل قومی، زبانی و مهاجرتی است که جمعیت این کشور را شکل می‌دهد. این عوامل در سال‌های اخیر به دلیل مهاجرت، تحولات اقتصادی و تغییرات اجتماعی دچار تغییرات قابل‌توجهی شده‌اند.<ref>''ВОЗРАСТНО-ПОЛОВЫЕ ПИРАМИДЫ: О ЧЕМ РАССКАЗЫВАЮТ [https://tisul.ru/novosti/vozrastno-polovye-piramidy-o-chem-rasskazyvayut-lochki-po-itogam-vpn/]“ЁЛОЧКИ” ПО ИТОГАМ ВПН''. (2021). Tisul.ru. h

‌</ref>

==== 1.آمار و تحلیل ====

===== ترکیب قومی و زبانی =====
روسیه یکی از متنوع‌ترین کشورها از نظر قومی و زبانی است. حدود ۸۱٪ از جمعیت را روس‌ها تشکیل می‌دهند، درحالی‌که بقیه جمعیت شامل گروه‌های قومی مختلف از جمله تاتارها (۳.۹٪)، اوکراینی‌ها (۱.۴٪) و باشقیرها (۱.۱٪) هستند. زبان رسمی کشور روسی است، اما بیش از ۱۰۰ زبان و گویش در مناطق مختلف روسیه صحبت می‌شود.<ref>''Всероссийская перепись населения о национальном составе России''. (n.d.). Народ Урала.[https://народыурала.све.рф/%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8/20263]</ref>

===== الگوهای مهاجرت =====
روسیه در سال ۲۰۲۴ با یک مهاجرت خالص مثبت مواجه است، به‌طوری‌که حدود ۲۵۰ هزار نفر به این کشور مهاجرت کرده‌اند. بیشتر مهاجران از کشورهای آسیای میانه مانند ازبکستان و تاجیکستان هستند. در مقایسه، در سال ۲۰۱۴، مهاجرت خالص حدود ۲۰۰ هزار نفر بود.<ref>''Население России - структура населения и национальности России''. (n.d.).[https://www.advantour.com/rus/russia/population.htm]</ref> این افزایش مهاجرت عمدتاً به دلیل تقاضا برای نیروی کار در بخش‌های صنعتی و خدماتی است. همچنین، مهاجرت داخلی از مناطق روستایی به شهری ادامه دارد که باعث تمرکز جمعیت در شهرهای بزرگ شده است.<ref>''Восемь миграционных вопросов, на которые стоит обратить внимание в 2024 году''. (n.d.). Пражский Процесс. [https://www.pragueprocess.eu/ru/news-events/news/822-vosem-migracionnyh-voprosov-na-kotorye-stoit-obratit-vnimanie-v-2024-godu]</ref>

===== سطح تحصیلات و سواد =====
نرخ سواد در روسیه بسیار بالاست و حدود ۹۹.۷٪ جمعیت باسواد هستند. <ref>''ИНДИКАТОРЫ ОБРАЗОВАНИЯ статистический сборник''. (n.d.). Retrieved September 20, 2024, from 

[https://fgosvo.ru/uploadfiles//metod/Indicators_education_2024.pdf ‌]</ref>همچنین، حدود ۵۸٪ از جمعیت بزرگسال دارای تحصیلات عالی هستند که این رقم در سال ۲۰۱۴ حدود ۵۵٪ بود. این افزایش تحصیلات به‌ویژه در میان زنان دیده می‌شود.<ref>''Росстат — Образование''. (n.d.). Rosstat.gov.ru. [https://rosstat.gov.ru/statistics/education]

‌</ref>

===== وضعیت بهداشت و امید به زندگی =====
امید به زندگی در روسیه در سال ۲۰۲۴ به حدود ۷۳ سال برای مردان و ۷۹ سال برای زنان رسیده است. <ref>''ВЫБОРОЧНОЕ НАБЛЮДЕНИЕ СОСТОЯНИЯ ЗДОРОВЬЯ НАСЕЛЕНИЯ в [https://homutsp.ru/about/info/messages/36382/ СЕНТЯБРЕ] – ОКТЯБРЕ 2024 ГОДА''. (n.d.). </ref>در مقایسه با سال ۲۰۱۴، امید به زندگی برای مردان ۶۸ سال و برای زنان ۷۷ سال بود. این افزایش به دلیل بهبود شرایط بهداشتی و کاهش مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی و عروقی بوده است.<ref>''Выборочное наблюдение состояния здоровья населения в сентябре – октябре 2024 года | Комитет социальной [https://socchel.ru/news/vyborochnoe-nablyudenie-sostoyaniya-zdorovya-naseleniya-v-sentyabre-oktyabre-2024-goda политики] города Челябинска''. (2024). </ref>
[[پرونده:ازدواج سنتی روسی.jpg|بندانگشتی|ازدواج سنتی روسی، قابل بازیابی از https://spafesta.ru/foto/11-014848]]

===== الگوهای ازدواج و طلاق =====
نرخ ازدواج در سال ۲۰۲۴ به حدود ۷ ازدواج به‌ازای هر ۱۰۰۰ نفر رسیده، درحالی‌که نرخ طلاق حدود ۴.۲ طلاق به‌ازای هر ۱۰۰۰ نفر است.<ref>Шорохова, М. (2024, January 29). ''Как правильно развестись через [https://secretmag.ru/enciklopediya/kak-pravilno-razvestis.htm ЗАГС] или суд и решить все возникшие споры. Гайд''. </ref> <ref>(2024). Rosstat.gov.ru. </ref>این ارقام نشان‌دهنده کاهش کمی در نرخ ازدواج و افزایش کمی در نرخ طلاق نسبت به سال ۲۰۱۴ است که نرخ ازدواج ۸.۵ و نرخ طلاق ۴ بود.<ref>''Количество разводов на 100 браков     (по регионам России)''. (n.d.). [https://russia.duck.consulting/maps/98]</ref>

==== 2. تأثیرات اجتماعی و اقتصادی ====
ترکیب قومی متنوع روسیه چالش‌هایی مانند همگرایی فرهنگی و تقابل‌های قومی را ایجاد می‌کند.<ref>''Основы государственной культурной политики''. (n.d.). culture.[https://culture.gov.ru/documents/project-document-public-discussions-1205140/]</ref> مهاجرت، به‌ویژه مهاجرت کاری از کشورهای همسایه، تأثیرات اقتصادی مثبتی دارد؛ اما ممکن است فشارهایی بر خدمات اجتماعی ایجاد کند. همچنین، افزایش سطح تحصیلات و بهبود امید به زندگی می‌تواند به رشد اقتصادی و بهبود کیفیت زندگی منجر شود.<ref>''Обзор: “Основные изменения в трудовом законодательстве в 2024 году” (КонсультантПлюс, 2024) \ КонсультантПлюс''. (n.d.). [https://www.consultant.ru/document/cons_doc_LAW_461832/]</ref>

=== [[رشد جمعیت در روسیه|رشد جمعیت]] ===
رشد جمعیت روسیه در دهه‌های اخیر با چالش‌های متعددی از جمله کاهش نرخ زادوولد و افزایش مرگ‌ومیر مواجه بوده است. سیاست‌های جمعیتی دولت برای مقابله با این چالش‌ها و حفظ تعادل جمعیتی در کشور تأثیرات مختلفی داشته است.<ref>''Структура ∙ Президент России''. (n.d.). Президент России. [http://www.kremlin.ru/structure/additional/12]</ref>

==== 1.آمار و تحلیل ====

===== نرخ رشد جمعیت فعلی =====
در سال ۲۰۲۴، نرخ رشد جمعیت روسیه حدود ۰.۱٪ است.<ref>Мирзакаримова, К. (2024b, August 21). Как изменилось количество россиян к 2024 году: данные Росстата. ''journal.sovcombank.ru''. [https://journal.sovcombank.ru/zhizn/naseleniye-rossii-dannie-rosstata#:~:text=%D0%9F%D0%BE%20%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%BC%20%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%2C%20%D0%BD%D0%B0%20%D0%BD%D0%B0%D1%87%D0%B0%D0%BB%D0%BE,%D0%BC%D1%83%D0%B6%D1%87%D0%B8%D0%BD%20%E2%80%94%2067%20696%20462%20%D1%87%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BA.]</ref> این رقم در مقایسه با نرخ رشد جمعیت در سال ۲۰۱۴ که حدود ۰.۲٪ بود، کاهش‌یافته است. یکی از دلایل این کاهش، نرخ پایین زادوولد و افزایش مرگ‌ومیر ناشی از جمعیت پیر است.<ref>SiteSoft. (2024). ''Росстат представляет данные о естественном движении населения в мае 2024 года''. 

[https://rosstat.gov.ru/folder/313/document/240820 ‌]</ref>

===== نرخ زاد و ولد و مرگ‌ و میر =====
نرخ زادوولد در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۰ تولد به‌ازای هر ۱۰۰۰ نفر است که نسبت به سال ۲۰۱۴ (۱۲ تولد به‌ازای هر ۱۰۰۰ نفر) کاهش‌یافته است.<ref>Трофимова, В. (2024, September 9). Рождаемость в России бьет антирекорды. Росстат опубликовал статистику за первое [https://www.fontanka.ru/2024/09/09/74065688/ полугодие] 2024 года. ''ФОНТАНКА.Ру''. </ref> همچنین، نرخ مرگ‌ومیر در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۳ مرگ به‌ازای هر ۱۰۰۰ نفر است که نشان از افزایش مرگ‌ومیر به‌ویژه در گروه‌های سنی بالاتر دارد. این وضعیت موجب شده تا رشد جمعیت خالص کشور منفی شود.<ref>''1 2014 146,1 , 88 , 0,06%''. (n.d.). [https://www.demoscope.ru/weekly/2014/0609/barom01.php]</ref> <ref>''Рождаемость в России бьет антирекорды. Росстат опубликовал статистику за первое полугодие 2024 года''. (2024, September 9). ФОНТАНКА.Ру - Новости Санкт-Петербурга.[https://www.fontanka.ru/2024/09/09/74065688/#:~:text=%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%82%20%D0%B8%20%D1%81%D0%BC%D0%B5%D1%80%D1%82%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C.,%D1%80%D0%BE%D0%B6%D0%B4%D0%B0%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8%20%D0%BF%D0%BE%D1%87%D1%82%D0%B8%20%D0%B2%20%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B0%20%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B0.]</ref>

===== مهاجرت و تأثیر آن بر رشد جمعیت =====
یکی از عوامل جبران‌کننده رشد منفی جمعیت در روسیه، مهاجرت خالص مثبت است.<ref>Миграция населения РФ в 2023: кадровый голод. (n.d.). ''Росконгресс''.[https://roscongress.org/materials/migratsiya-naseleniya-rf-v-2023-kadrovyy-golod/]/</ref> در سال ۲۰۲۴، حدود ۲۵۰ هزار نفر به روسیه مهاجرت کرده‌اند که این رقم نسبت به سال ۲۰۱۴ افزایش‌یافته است. بیشتر مهاجران از کشورهای آسیای میانه و قفقاز هستند که به دلیل نیاز به نیروی کار و همچنین فرصت‌های اقتصادی به روسیه جذب می‌شوند.<ref>Болдырев, О. (2024, April 2). ''Трудовые мигранты в России после «Крокуса»: чего они ждут и чего им бояться''. BBC News Русская [https://www.bbc.com/russian/articles/cw4zz9n3dm8o Служба]. </ref>

===== سیاست‌های جمعیتی =====
دولت روسیه در دهه اخیر سیاست‌های جمعیتی متعددی را برای افزایش نرخ زادوولد به اجرا گذاشته است. <ref>''Демографическая политика - Правительство России''. (n.d.). [http://government.ru/rugovclassifier/4/]</ref>از جمله این سیاست‌ها، پرداخت کمک‌های مالی به خانواده‌ها به‌ازای تولد فرزند و ارائه تسهیلات مسکن است. بااین‌حال، این سیاست‌ها تأثیرات محدودی داشته‌اند و نتوانسته‌اند نرخ زادوولد را به سطح مطلوب برسانند.
[[پرونده:روسیه و مشکلات مهاجرین.jpg|بندانگشتی|روسیه و مشکلات مهاجرین، قابل بازیابی از https://mskgazeta.ru/obshchestvo/rossiya-gotova-sorvat-zlo-iz-za-zapadnyh-sankcij-na-gastarbajterah--7554.html]]

===== پیش‌بینی‌های رشد جمعیت =====
پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۳۴ جمعیت روسیه به حدود ۱۴۵ میلیون نفر کاهش یابد.<ref>[https://28.rosstat.gov.ru/storage/mediabank/07_1_3.htm]</ref> این کاهش به دلیل روندهای فعلی زادوولد و مرگ‌ومیر و همچنین کاهش احتمالی در مهاجرت خالص خواهد بود. باتوجه‌به پیرشدن جمعیت، این روندها فشار بیشتری بر اقتصاد کشور و سیستم‌های اجتماعی مانند بازنشستگی و بهداشت وارد خواهند کرد.<ref name=":0">Камила Мирзакаримова. (2024, August 21). ''Как изменилось количество россиян к 2024 году: данные Росстата''. Journal.sovcombank.ru; Совкомбанк.[https://journal.sovcombank.ru/zhizn/naseleniye-rossii-dannie-rosstata]</ref>

==== 2.چالش‌های احتمالی ====
رشد منفی جمعیت در بلندمدت می‌تواند باعث کاهش نیروی کار فعال شود که این خود بر رشد اقتصادی کشور تأثیر منفی خواهد گذاشت. همچنین، افزایش هزینه‌های بهداشتی و بازنشستگی به دلیل پیر شدن جمعیت چالش‌های جدیدی را برای دولت ایجاد خواهد کرد.<ref>''Вместо народосбережения – минус 400 тысяч человек в год  / [https://www.ng.ru/economics/2024-07-07/1_9043_tendency.html Экономика] / Независимая газета''. (2024, July 7). </ref>

=== [[پراکندگی جمعیت در روسیه|پراکندگی جمعیت]] ===
پراکندگی جمعیت روسیه یکی از نامتوازن‌ترین الگوهای جمعیتی در جهان است. باتوجه‌به وسعت سرزمینی این کشور و تفاوت‌های اقلیمی، اقتصادی و تاریخی در مناطق مختلف، توزیع جمعیت به طور قابل‌توجهی نامتوازن است.

==== 1. آمار و تحلیل ====

===== الگوهای توزیع جمعیت =====
جمعیت روسیه به‌شدت در مناطق غربی و اروپایی کشور متمرکز شده است. در سال ۲۰۲۴، بیش از ۷۷٪ از جمعیت در بخش اروپایی روسیه (که تنها ۲۳٪ از مساحت کشور را تشکیل می‌دهد) زندگی می‌کنند.<ref>''Росстат уточнил оценку численности населения России''. (n.d.). [https://www.rbc.ru/economics/22/03/2024/65fda5709a7947c581acaa61]</ref> در مقابل، مناطق سیبری و شرق دور که حدود ۷۷٪ از مساحت کشور را پوشش می‌دهند، تنها ۲۳٪ از جمعیت را در خود جای‌داده‌اند. <ref>SiteSoft. (n.d.-a). ''Демография''. https://rosstat.gov.ru/folder/12781</ref>تراکم جمعیت در بخش اروپایی روسیه به حدود ۴۰ نفر در هر کیلومترمربع می‌رسد، درحالی‌که در سیبری و شرق دور تراکم جمعیت به کمتر از ۲ نفر در هر کیلومتر مربع کاهش می‌یابد.<ref name=":0" />
[[پرونده:زمستان بسیار سرد در منطقه ساخای روسیه ، .jpg|بندانگشتی|زمستان بسیار سرد در منطقه ساخای روسیه، قابل بازیابی از https://www.iphones.ru/iNotes/20-ledenyashchih-fotografiy-iz-yakutii-odnogo-iz-samyh-holodnyh-regionov-rossii-02-25-2021#google_vignette]]

===== عوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی =====
شرایط آب‌وهوایی سخت و نامساعد سیبری و مناطق قطبی، نقش عمده‌ای در کم‌تراکم بودن این مناطق ایفا می‌کند.<ref>МОО \\\"Дальневосточная Экологическая комиссия\\\" (2024, August 26). ''Экологическое состояние Дальнего Востока''. МОО [https://ngofeec.ru/ekologicheskoe-sostoyanie-dalnego-vostoka/]\\\"Дальневосточная Экологическая Комиссия\\\". </ref> همچنین، تمرکز تاریخی فعالیت‌های صنعتی و اقتصادی در مناطق غربی و اروپایی مانند مسکو و سن‌پترزبورگ موجب جذب بیشتر جمعیت به این مناطق شده است. زیرساخت‌های ضعیف‌تر و کمبود فرصت‌های شغلی در شرق روسیه نیز از دیگر عوامل مؤثر بر پراکندگی نامتوازن جمعیت است.<ref name=":1">ТАСС. (n.d.). ''Трутнев назвал фактор сдерживания экономики на Дальнем Востоке  - ТАСС''. TACC. [https://tass.ru/ekonomika/6083297]</ref>

===== مناطق پرجمعیت و کم‌جمعیت =====
استان‌های مسکو و سن‌پترزبورگ با تراکم جمعیت بالای ۴۷۰ نفر در هر کیلو مترمربع از پرجمعیت‌ترین مناطق روسیه هستند.<ref>''Плотность населения Россия 2024''. (n.d.). PopulationPyramid.net. [https://www.populationpyramid.net/ru/]</ref> در مقابل، مناطق مانند جمهوری ساخا (یاقوتستان) و چوکوتکا، با تراکم جمعیت کمتر از ۱ نفر در هر کیلومترمربع از کم‌جمعیت‌ترین مناطق به‌حساب می‌آیند. این الگوی توزیع نامتوازن تأثیرات زیادی بر توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور دارد.<ref>[https://countrymeters.info/ru/Russian_Federation countrymeters.info]. (n.d.-b). ''Население России''. </ref>

===== چالش‌های پراکندگی نامتوازن جمعیت =====
مناطق کم‌جمعیت مانند سیبری و شرق دور با مشکلاتی مانند کمبود نیروی کار، ضعف زیرساخت‌های حمل‌ونقل و خدمات عمومی، و کاهش سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی مواجه هستند. در مقابل، شهرهای پرجمعیت مانند مسکو و سن‌پترزبورگ با مشکلات ناشی از ازدحام جمعیت، ترافیک سنگین و آلودگی هوا روبرو هستند.<ref name=":1" />

==== 2. تأثیرات اقتصادی و اجتماعی ====
پراکندگی نامتوازن جمعیت فشارهای متعددی را بر منابع اقتصادی و زیربنایی روسیه وارد کرده است.<ref>m24.ru. (2023, November 1). Эксперт объяснил, почему в России [https://www.m24.ru/news/obshchestvo/01112023/635375 неравномерно] распределено население. ''m24.ru''. </ref> از یک سو، مناطق پرجمعیت نیازمند سرمایه‌گذاری‌های بیشتر در زمینه توسعه زیرساخت‌ها و حل مشکلات اجتماعی مانند مسکن و آلودگی هستند. از سوی دیگر، مناطق کم‌جمعیت نیاز به جذب سرمایه‌گذاری و تقویت زیرساخت‌های حمل‌ونقل و انرژی دارند تا بتوانند به قطب‌های اقتصادی تبدیل شوند.<ref>''Облако знаний. Размещение и плотность населения в России. География. 8 класс''. (n.d.)[https://oblakoz.ru/conspect/488913/razmeschenie-i-plotnost-naseleniya-v-rossii]</ref>

=== [[شهرنشینی و روستانشینی در روسیه|شهرنشینی و روستانشینی]] ===
[[پرونده:مسکو.jpg|بندانگشتی|مسکو، قابل بازیابی از https://xn--80aaacfpel4cc2n3b.xn--80adxhks/blog/184-gde_mozhno_pogulyat_v_moskve_32_samykh_krasivykh_mesta_stolitsy.html]]
شهرنشینی در روسیه طی دهه‌های اخیر روند روبه‌رشدی داشته است. با تمرکز اقتصادی و جمعیتی در شهرهای بزرگ، الگوهای شهری و روستایی این کشور تغییرات عمده‌ای را تجربه کرده‌اند. این بخش به بررسی این تغییرات و چالش‌های ناشی از آن می‌پردازد.<ref>''Демография''. (n.d.). Rosstat.gov.ru. [https://rosstat.gov.ru/folder/12781]

‌</ref>

==== 1. آمار و تحلیل ====

===== نسبت جمعیت شهری به روستایی =====
در سال ۲۰۲۴، حدود ۷۵٪ از جمعیت روسیه در مناطق شهری زندگی می‌کنند، درحالی‌که تنها ۲۵٪ از جمعیت در مناطق روستایی ساکن هستند. این نسبت در سال ۲۰۱۴، حدود ۷۳٪ به ۲۷٪ بود که نشان‌دهنده روند افزایشی شهرنشینی است.

===== رشد کلان‌شهرها =====
شهرهای بزرگی مانند مسکو و سن‌پترزبورگ بیشترین رشد جمعیتی را تجربه کرده‌اند.<ref>Салимова, Ю. (2024). МИРОВЫЕ ТЕНДЕНЦИИ и СРАВНИТЕЛЬНАЯ ОЦЕНКА ПОЛИТИКИ УРБАНИЗАЦИИ в ЗАРУБЕЖНЫХ СТРАНАХ. ''Iqtisodiy Taraqqiyot Va Tahlil'', ''2''(4), [https://doi.org/10.60078/2992-877x-2024-vol2-iss4-pp503-517]–</ref> جمعیت مسکو در سال ۲۰۲۴ به حدود ۱۳ میلیون نفر رسیده است که نسبت به سال ۲۰۱۴ (۱۲ میلیون نفر) افزایش چشمگیری داشته است.<ref>''Сколько в России городов-миллионников в 2024 году''. (n.d.). РБК Life.[https://www.rbc.ru/life/news/65fbfb259a7947623baacfae]</ref> این رشد بیشتر به دلیل مهاجرت داخلی و خارجی به این شهرها برای فرصت‌های شغلی و زندگی بهتر بوده است. سن‌پترزبورگ نیز با جمعیت حدود ۶ میلیون نفر در سال ۲۰۲۴، دومین شهر بزرگ روسیه است.<ref>''Величина прожиточного минимума на 2024 год''. (n.d.). [http://kcson-kolp.ru/know/10/]</ref>

===== چالش‌های شهرنشینی =====
رشد سریع شهرنشینی مشکلاتی همچون حاشیه‌نشینی، افزایش هزینه‌های مسکن، آلودگی هوا و ترافیک سنگین را به همراه داشته است. <ref>''Некоторые проблемы современной российской урбанизации и роль органов местного самоуправления в их решении''. (n.d.). [https://lawinfo.ru/articles/6395/nekotorye-problemy-sovremennoi-rossiiskoi-urbanizacii-i-rol-organov-mestnogo-samoupravleniya-v-ix-resenii Издательская] Группа ЮРИСТ. rossiiskoi-urbanizacii-i-rol-</ref>به‌عنوان‌مثال، مسکو یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان به‌حساب می‌آید و معضل ترافیک در این شهر به‌گونه‌ای است که میانگین زمان صرف‌شده در ترافیک برای هر شهروند حدود ۲ ساعت در روز است.<ref>m24.ru. (2024, January 10). Собянин рассказал о планах [https://www.m24.ru/news/mehr-Moskvy/10012024/655645 строительства] дорог в Москве в 2024 году. ''m24.ru''. </ref> همچنین، افزایش تقاضا برای مسکن در این شهرها منجر به افزایش قیمت‌ها شده است؛ به‌طوری‌که در مسکو، قیمت مسکن در سال ۲۰۲۴ حدود ۲۰٪ بیشتر از سال ۲۰۱۴ است.<ref>Батаршинова, А. (2024, July 8). ''Цены на рынке вторичного жилья Москвы в I полугодии 2024 года перешли к стагнации  — Движение.ру''. Движение.Ру. [https://dvizhenie.ru/media/620/tseny-na-rynke-vtorichnogo-zhilia-moskvy-v-i-polugodii-2024-goda-pereshli-k-stagnatsii#:~:text=%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%8F%20%D0%9C%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%B2%D0%B0,4%25%20%D0%B4%D0%BE%20271%20450%20%D1%80%D1%83%D0%B1.]</ref>
[[پرونده:روستای کوروش در داغستان.jpg|بندانگشتی|روستای مرتفع کوروش در داغستان، قابل بازیابی از http://pitert.ru/news/the-most-unusual-villages-in-russia]]

===== وضعیت مناطق روستایی =====
مناطق روستایی روسیه با کاهش جمعیت و مهاجرت به شهرها مواجه هستند. در سال ۲۰۲۴، بسیاری از روستاها به دلیل کمبود جمعیت و امکانات مناسب در حال خالی‌شدن هستند. این مسئله به‌ویژه در مناطق سردسیر و دورافتاده روسیه مانند سیبری و شرق دور مشهود است. باتوجه‌به کمبود فرصت‌های شغلی و ضعف زیرساخت‌ها در این مناطق، جوانان تمایل بیشتری به مهاجرت به شهرهای بزرگ دارند.<ref>[https://www.sravni.ru/text/naselenie-rossii-dinamika-i-prognozy/]</ref>

===== سیاست‌های دولت در زمینه توسعه شهری و روستایی =====
دولت روسیه برنامه‌های متعددی را برای کنترل روند شهرنشینی و حمایت از توسعه مناطق روستایی به اجرا گذاشته است. یکی از این برنامه‌ها، ارائه تسهیلات مالیاتی و سرمایه‌گذاری‌های دولتی در زیرساخت‌های مناطق روستایی برای جلوگیری از خالی شدن این مناطق است. همچنین، برنامه‌هایی برای توسعه مناطق کمتر توسعه‌یافته مانند سیبری و شرق دور به‌منظور جذب جمعیت و سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی در نظر گرفته شده است.<ref>''Ежегодный отчёт Правительства в Государственной Думе''. (n.d.). [http://government.ru/news/51246]/</ref>

==== 2. تأثیرات اجتماعی و اقتصادی ====
روند شهرنشینی در روسیه منجر به تمرکز اقتصادی و نیروی کار در شهرهای بزرگ شده است، اما مشکلات زیست‌محیطی و اجتماعی مانند آلودگی هوا، حاشیه‌نشینی و افزایش هزینه‌های زندگی نیز به همراه داشته است. مناطق روستایی در معرض خطر کاهش جمعیت و ضعف اقتصادی قرار دارند و نیاز به توجه بیشتری از سوی دولت دارند.<ref>Поиск новых путей: глобальная экономика в эпоху изменений. (n.d.). ''Росконгресс''. h/[https://roscongress.org/materials/fragmentatsiya-i-slabyy-rost-globalnye-ekonomicheskie-trendy-2024/]</ref>
== نیز نگاه کنید به ==
[[جغرافیایی جمعیتی در چین]]؛ [[جغرافیای انسانی سودان]]؛ [[جغرافیای انسانی اردن]]؛ [[جغرافیای انسانی ژاپن]]؛ [[جغرافیای انسانی کانادا]]؛ [[جغرافیای انسانی کوبا]]؛ [[جغرافیای انسانی لبنان]]؛ [[جغرافیای انسانی تونس]]؛ [[جغرافیای انسانی مصر]]؛ [[جغرافیای انسانی ساحل عاج]]؛ [[جغرافیای انسانی مالی]]؛ [[جغرافیای انسانی افغانستان]]؛ [[جغرافیای انسانی تایلند]]؛ [[جغرافیای انسانی آرژانتین]]؛ [[جغرافیای انسانی فرانسه]]؛ [[جغرافیای انسانی اسپانیا]]؛ [[جغرافیای انسانی اوکراین]]؛ [[جغرافیای انسانی سوریه]]؛ [[جغرافیای انسانی قطر]]؛ [[جغرافیای انسانی امارات متحده عربی]]؛ [[جغرافیای انسانی اتیوپی]]؛ [[جغرافیای انسانی سیرالئون]]؛ [[جغرافیایی انسانی سنگال]]؛ [[جغرافیای انسانی زیمبابوه]]؛ [[جغرافیای انسانی گرجستان]]؛ [[جغرافیای انسانی تاجیکستان]]؛ [[جغرافیای انسانی قزاقستان]]؛ [[جغرافیای انسانی بنگلادش]]

= کتابشناسی =
<references />

== نویسنده مقاله ==
نرگس شکوری
[[رده:جغرافیای انسانی]]
بازگشت به جغرافیای انسانی روسیه.
برگرفته از «https://dmelal.ir/index.php?title=جغرافیای_انسانی_روسیه»