آب و هوای ژاپن: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۹ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۰۷

آب و هوای ژاپن

به طور کلی، آب و هوای ژاپن متأثر از عرض جغرافیایی کشور، نزدیکی به اقیانوس‌ و دریاهای اطراف و ارتفاعات داخلی آن است^[۱]. هیچ جایی از ژاپن بیشتر از 160 کیلومتر با دریا فاصله ندارد که همین نزدیکی با دریا و اقیانوس نقش بسیار مهمی در تعدیل دمای این مجمع‌الجزایر دارد^[۱]. تأثیرپذیری از بادهای موسمی سبب شده است تا این کشور چهار فصل مجزای بهار، تابستان، پاییز و زمستان داشته باشد، هر چند که در مقایسه با خاک اصلی قاره آسیا زمستان آن چندان سرد نیست و معتدل است ^[۲]. در فصل زمستان، غلبه جریانات پرفشار سیبری و وزیدن بادهای فصلی شمال غرب باعث ایجاد رطوبت زیادی در مسیر وزش بر روی جریانات گرم دریای ژاپن می‌شود که در نهایت باعث باریدن برف بسیار زیاد در 52% مناطق کشور و روزهای خشک بسیار در سواحل مجاور اقیانوس می‌شود. در فصل تابستان تأثیر جریان پرفشار اقیانوس آرام قوی‌تر است، روزهای گرم و دارای رطوبت بالا ادامه پیدا می‌کند، و تایفون‌های (台風/Taifū/Typhoon)^[i]مکرر و مخرب بیشتر به وقوع می‌پیوندد ^[۲].

از جمله ویژگی‌های طبیعی فیزیکی که بیشترین تاثیر را بر آب و هوا دارد، ستون فقرات کوهستانی جزایر ژاپن است. این ارتفاعات سبب می‌شود تا افراد بتوانند از گرمای سواحل لذت ببرند وقتی که ارتفاعات همچنان پوشیده از برف است^[۳].

مجمع‌الجزایر ژاپن روی محور تقریبی شمال-جنوب تا 4800 کیلومتر امتداد یافته و به دلیل گستردگی طولی فراوان جزایر آن، از تنوع آب و هوایی زیادی نیز برخوردار است. از هوکایدوی بسیار سرد در شمال تا جزایر کوچک نیمه گرمسیری جنوب، در هر جا آب و هوا با دیگر جاها تفاوت دارد^[۴].

جشن شکوفه‌های گیلاس در ژاپن

در ژاپن تقویم میلادی مرسوم است. بهار یا هارو (春/Haru) در ماه مارس آغاز می‌شود. در این زمان درختان شکوفه می‌دهند و روزها گرم‌تر می‌شوند. در ابتدا شکوفه‌های درختان آلوی ژاپنی به رنگ‌های مختلف پدیدار می‌شود و سپس درختان هلو به شکوفه می‌نشینند. تقریباً در اواخر ماه مارس یا اوایل ماه آوریل همه مشتاقانه به انتظار پیش‌گویی هواشناسان تلویزیون درباره روز شکوفایی درختان گیلاس در هر شهر می‌نشینند. سپس جشن‌های تماشای گل زیر درختان گیلاس برپا می‌شود. عمر شکوفه‌های صورتی رنگ و ظریف گیلاس فقط یک یا دو هفته است و پس از آن گل‌های دیگر بهاری نظیر گـــلیسین پدیدار می‌شوند ^[۵].

پس از بهار، تابستان یا ناتسو (夏/Natsu) فرا می‌رسد که از ماه مه تا اوایل سپتامبر به طول می‌انجامد. اوایل تابستان یا شوکا (初夏/Shoka) دوران کوتاهی با روزهای گرم و آفتابی است. سپس فصل بارندگی یا تسویو (梅雨/Tsuyu) فرا می‌رسد که در آن تقریباً هر روز ممکن است باران ببارد. در طول تابستان به استثناء هوکایدو که کاملاً معتدل است، در سراسر ژاپن هوا گرم و شرجی است. در اواسط تابستان یا ماناتسو (真夏/Manatsu) در ماه اوت که هوا گرم اما صاف است، بسیاری از مردم به چادرزدن در دامان طبیعت، پیاده روی و گردش و شنا می‌پردازند^[۵].

مجسمه‌های برفی در جشنواره برف

پاییز یا آکی (秋/Aki) از سپتامبر تا نوامبر به طول می‌انجامد. در این فصل هوا خشک‌تر و سردتر می‌شود، گاه باران و حتی بادها و توفا‌ن‌های شدید وزیدن می‌گیرد و به دنبال آن برگ‌ها تغییر رنگ می‌دهند. در پاییز طی جشن‌های متعدد محلی، برنج و سایر محصولات برداشت می‌شود. در زمستان یا فویو (冬/Fuyu) که از اواخر نوامبر تا فوریه طول می‌کشد، بادهای سرد سیبریایی و مغولی از سمت سیبری و مغولستان به ژاپن می‌رسند. گرچه دمای هوا در جنوب معتدل است، دمای هوای توکیو در اکثر روزها تنها کمی از صفر درجـــه بالاتر می‌رود. در مناطق شمالی جزیره هونشو که توهوکو(東北/Tōhoku)^[ii] و هوکوریکو (北陸/Hokuriku) نامیده می‌شوند، برف سنگینی می‌بارد و هوای هوکایدو بسیار سرد می‌شود. هوای سرد مناطق شمالی مانع از آن نمی‌شود که مردم اقصی نقاط جهان به منظور تماشای مجسمه‌های عظیم برفی و یخی به شهر ساپورو (札幌/Sapporo) مرکز هوکایدو سفر نکنند^[۵].

بارش و دما

بارش برف پاییزی در ژاپن

بارش به صورت باران و برف در سراسر جزایر ژاپن فراوان است. حداکثر بارش در زمان گذر از بهار به تابستان یعنی اواخر بهار و اوایل تابستان اتفاق می‌افتد و حداقل در زمستان. این در حالی است که چنان که قبلا نیز اشاره شد، ساحل دریای ژاپن، بالاترین بارش برف را در بر می‌گیرد. فصل بارانی تابستان از ماه ژوئن و ژوئیه اتفاق می‌افتد، به عنوان بای‌یو (梅雨/Tsuyu/Baiyu) (باران آلو) یا تسویو شناخته شده، چرا که فصل به ثمر نشستن درختان آلو هست، هرچند که میزان بارش در این فصل بارانی برای مناطق مختلف ژاپن متفاوت است و اصولا هوکایدو دارای چنین فصل بارشی نیست ^[۶]. بیشترین میزان بارندگی مربوط به جزایر جنوبی که آب و هوای گرمسیری دارند و کمترین میزان بارندگی مربوط به جزایر شمالی و قسمت‌هایی از هوکایدو است که آب و هوایی سرد و قطبی دارند. میانگین بارندگی سالانه ژاپن، 1690 میلیمتر است ^[۷].

به تناسب شکل طویل سرزمین ژاپن و امتداد آن در عرض‌های جغرافیایی متفاوت و همچنین ناهمواری‌ها و وضعیت توپوگرافی و علاوه بر آن‌ها، بادها و جریانات مجاور، وضعیت دمایی ژاپن بسیار متغیر و در مناطق مختلف و زمان‌های مشخص، متفاوت است. به عنوان مثال درجه حرارت در جنوب نسبت به شمال بسیار بیشتر است و فصل‌های بهار و پاییز در شمال نیز کوتاه‌تر است. در فاصله سال‌های 1981 تا 2010، میانگین دما در شهر ساپورو در جزیره هوکایدو 8.9، در سِندای (仙台/Sendai) واقع در شمال شرق جزیره هونشو 12.4، در توکیو 16.3، در اوساکا 16.9، در فوکوئوکا (福岡/Fukuoka) واقع در جزیره کیوشو 17 و در ناهاشی (那覇市/Nahashi) بزرگترین شهر اوکیناوا 23.1 درجه سانتی‌گراد بوده‌است ^[۷].

وضعیت میانگین دمای سالانه‌ی ژاپن به شکل معناداری با عرض جغرافیایی مناطق مختلف این کشور ارتباط دارد. به این معنا که هر چه از عرض‌های بالاتر به سمت پایین (شمال به جنوب) حرکت کنیم، دمای هوا افزایش یافته و بالعکس. وضعیت دمای ژاپن در مناطق مختلف بسیار متفاوت است و از میانگین سالانه زیر 6 درجه‌ی سانتی‌گراد در شمال تا بیش از 21 درجه سانتی‌گراد در جنوب متغیر است^[۸].

پاورقی

[i] - به توفان‌هایی که سرعتی بیش از 17 متر در ثانیه دارند، در ژاپنی تایفو گفته می‌شود.

[ii] - به معنی شمال شرقی است.

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ (گريتزنر، فيليپس و دسائولينيرز، 2003: 19)
↑ ^۲٫۰ ^۲٫۱ (نیهون، 2018)
↑ (گریتزنر، فیلیپس و دسائولینیرز، 2003: 19)
↑ (الینگتون، 2009: 6)
↑ ^۵٫۰ ^۵٫۱ ^۵٫۲ (معین‌زاده، 1382: 29)
↑ (نیهون‌کیکو، 2018)
↑ ^۷٫۰ ^۷٫۱ (MLIT-b، 2018: 57)
↑ یزدان پناه، کیومرث(1402)."جغرافیای ژاپن ".در پالیزدار، فرهاد، ذاکری، قدرت اله. جامعه و فرهنگ ژاپن. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی،ص 15- 35

[:0-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ (گريتزنر، فيليپس و دسائولينيرز، 2003: 19)

[:1-2] ۲٫۰ ^۲٫۱ (نیهون، 2018)

[3] (گریتزنر، فیلیپس و دسائولینیرز، 2003: 19)

[4] (الینگتون، 2009: 6)

[:2-5] ۵٫۰ ^۵٫۱ ^۵٫۲ (معین‌زاده، 1382: 29)

[6] (نیهون‌کیکو، 2018)

[:3-7] ۷٫۰ ^۷٫۱ (MLIT-b، 2018: 57)

[8] یزدان پناه، کیومرث(1402)."جغرافیای ژاپن ".در پالیزدار، فرهاد، ذاکری، قدرت اله. جامعه و فرهنگ ژاپن. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی،ص 15- 35

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۴: / خط ۴: @@
 از جمله ویژگی‌های طبیعی فیزیکی که بیشترین تاثیر را بر آب و هوا دارد، ستون فقرات کوهستانی [[جزایر ژاپن]] است. این ارتفاعات سبب می‌شود تا افراد بتوانند از گرمای سواحل لذت ببرند وقتی که ارتفاعات همچنان پوشیده از برف است<ref>(گریتزنر، فیلیپس و دسائولینیرز، 2003: 19)</ref>.
-مجمع‌الجزایر ژاپن روی محور تقریبی شمال-جنوب تا 4800 کیلومتر امتداد یافته و به دلیل گستردگی طولی فراوان جزایر آن، از تنوع آب و هوایی زیادی نیز برخوردار است. از هوکایدوی بسیار سرد در شمال تا جزایر کوچک نیمه گرمسیری جنوب، در هر جا آب و هوا با دیگر جاها تفاوت دارد<ref>(الینگتون، 2009: 6)</ref>.
+[[جزایر ژاپن|مجمع‌الجزایر ژاپن]] روی محور تقریبی شمال-جنوب تا 4800 کیلومتر امتداد یافته و به دلیل گستردگی طولی فراوان جزایر آن، از تنوع آب و هوایی زیادی نیز برخوردار است. از هوکایدوی بسیار سرد در شمال تا جزایر کوچک نیمه گرمسیری جنوب، در هر جا آب و هوا با دیگر جاها تفاوت دارد<ref>(الینگتون، 2009: 6)</ref>.
 [[پرونده:جشن شکوفه های گیلاس.jpg|بندانگشتی|جشن شکوفه‌های گیلاس در ژاپن]]
-در ژاپن تقویم میلادی مرسوم است. بهار یا هارو (春/Haru) در ماه مارس آغاز می‌شود. در این زمان درختان شکوفه می‌دهند و روزها گرم‌تر می‌شوند. در ابتدا شکوفه‌های درختان آلوی ژاپنی به رنگ‌های مختلف پدیدار می‌شود و سپس درختان هلو به شکوفه می‌نشینند. تقریباً در اواخر ماه مارس یا اوایل ماه آوریل همه مشتاقانه به انتظار پیش‌گویی هواشناسان تلویزیون درباره روز شکوفایی درختان گیلاس در هر شهر می‌نشینند. سپس جشن‌های تماشای گل زیر درختان گیلاس برپا می‌شود. عمر شکوفه‌های صورتی رنگ و ظریف گیلاس فقط یک یا دو هفته است و پس از آن گل‌های دیگر بهاری نظیر گـــلیسین پدیدار می‌شوند <ref name=":2">(معین‌زاده، 1382: 29)</ref>.
+در [[ژاپن]] تقویم میلادی مرسوم است. بهار یا هارو (春/Haru) در ماه مارس آغاز می‌شود. در این زمان درختان شکوفه می‌دهند و روزها گرم‌تر می‌شوند. در ابتدا شکوفه‌های درختان آلوی ژاپنی به رنگ‌های مختلف پدیدار می‌شود و سپس درختان هلو به شکوفه می‌نشینند. تقریباً در اواخر ماه مارس یا اوایل ماه آوریل همه مشتاقانه به انتظار پیش‌گویی هواشناسان تلویزیون درباره روز شکوفایی درختان گیلاس در هر شهر می‌نشینند. سپس جشن‌های تماشای گل زیر درختان گیلاس برپا می‌شود. عمر شکوفه‌های صورتی رنگ و ظریف گیلاس فقط یک یا دو هفته است و پس از آن گل‌های دیگر بهاری نظیر گـــلیسین پدیدار می‌شوند <ref name=":2">(معین‌زاده، 1382: 29)</ref>.
 پس از بهار، تابستان یا ناتسو (夏/Natsu) فرا می‌رسد که از ماه مه تا اوایل سپتامبر به طول می‌انجامد. اوایل تابستان یا شوکا (初夏/Shoka) دوران کوتاهی با روزهای گرم و آفتابی است. سپس فصل بارندگی یا تسویو (梅雨/Tsuyu) فرا می‌رسد که در آن تقریباً هر روز ممکن است باران ببارد. در طول تابستان به استثناء هوکایدو که کاملاً معتدل است، در سراسر ژاپن هوا گرم و شرجی است. در اواسط تابستان یا ماناتسو (真夏/Manatsu) در ماه اوت که هوا گرم اما صاف است، بسیاری از مردم به چادرزدن در دامان طبیعت، پیاده روی و گردش و شنا می‌پردازند<ref name=":2" />.
@@ خط ۱۴: / خط ۱۴: @@
 === بارش و دما ===
 [[پرونده:بارش برف پاییزی.jpg|بندانگشتی|بارش برف پاییزی در ژاپن]]
-بارش به صورت باران و برف در سراسر جزایر ژاپن فراوان است. حداکثر بارش در زمان گذر از بهار به تابستان یعنی اواخر بهار و اوایل تابستان اتفاق می‌افتد و حداقل در زمستان. این در حالی است که چنان که قبلا نیز اشاره شد، ساحل دریای ژاپن، بالاترین بارش برف را در بر می‌گیرد. فصل بارانی تابستان از ماه ژوئن و ژوئیه اتفاق می‌افتد، به عنوان بای‌یو (梅雨/Tsuyu/Baiyu) (باران آلو) یا تسویو شناخته شده، چرا که فصل به ثمر نشستن درختان آلو هست، هرچند که میزان بارش در این فصل بارانی برای مناطق مختلف ژاپن متفاوت است و اصولا هوکایدو دارای چنین فصل بارشی نیست <ref>(نیهون‌کیکو، 2018)</ref>. بیشترین میزان بارندگی مربوط به جزایر جنوبی که آب و هوای گرمسیری دارند و کمترین میزان بارندگی مربوط به جزایر شمالی و قسمت‌هایی از هوکایدو است که آب و هوایی سرد و قطبی دارند. میانگین بارندگی سالانه ژاپن، 1690 میلیمتر است <ref name=":3">(MLIT-b، 2018: 57)</ref>.
+بارش به صورت باران و برف در سراسر [[جزایر ژاپن]] فراوان است. حداکثر بارش در زمان گذر از بهار به تابستان یعنی اواخر بهار و اوایل تابستان اتفاق می‌افتد و حداقل در زمستان. این در حالی است که چنان که قبلا نیز اشاره شد، ساحل دریای ژاپن، بالاترین بارش برف را در بر می‌گیرد. فصل بارانی تابستان از ماه ژوئن و ژوئیه اتفاق می‌افتد، به عنوان بای‌یو (梅雨/Tsuyu/Baiyu) (باران آلو) یا تسویو شناخته شده، چرا که فصل به ثمر نشستن درختان آلو هست، هرچند که میزان بارش در این فصل بارانی برای مناطق مختلف ژاپن متفاوت است و اصولا هوکایدو دارای چنین فصل بارشی نیست <ref>(نیهون‌کیکو، 2018)</ref>. بیشترین میزان بارندگی مربوط به جزایر جنوبی که آب و هوای گرمسیری دارند و کمترین میزان بارندگی مربوط به جزایر شمالی و قسمت‌هایی از هوکایدو است که آب و هوایی سرد و قطبی دارند. میانگین بارندگی سالانه ژاپن، 1690 میلیمتر است <ref name=":3">(MLIT-b، 2018: 57)</ref>.
-به تناسب شکل طویل سرزمین [[ژاپن]] و امتداد آن در عرض‌های جغرافیایی متفاوت و همچنین ناهمواری‌ها و وضعیت توپوگرافی و علاوه بر آن‌ها، بادها و جریانات مجاور، وضعیت دمایی ژاپن بسیار متغیر و در مناطق مختلف و زمان‌های مشخص، متفاوت است. به عنوان مثال درجه حرارت در جنوب نسبت به شمال بسیار بیشتر است و فصل‌های بهار و پاییز در شمال نیز کوتاه‌تر است. در فاصله سال‌های 1981 تا 2010، میانگین دما در شهر ساپورو در جزیره هوکایدو 8.9، در سِندای (仙台/Sendai) واقع در شمال شرق جزیره هونشو 12.4، در [[توکیو]] 16.3، در [[اوساکا]] 16.9، در فوکوئوکا (福岡/Fukuoka) واقع در جزیره کیوشو 17 و در ناهاشی (那覇市/Nahashi) بزرگترین شهر اوکیناوا 23.1 درجه سانتی‌گراد بوده است <ref name=":3" />.
+به تناسب شکل طویل سرزمین [[ژاپن]] و امتداد آن در عرض‌های جغرافیایی متفاوت و همچنین ناهمواری‌ها و وضعیت توپوگرافی و علاوه بر آن‌ها، بادها و جریانات مجاور، وضعیت دمایی ژاپن بسیار متغیر و در مناطق مختلف و زمان‌های مشخص، متفاوت است. به عنوان مثال درجه حرارت در جنوب نسبت به شمال بسیار بیشتر است و فصل‌های بهار و پاییز در شمال نیز کوتاه‌تر است. در فاصله سال‌های 1981 تا 2010، میانگین دما در شهر ساپورو در جزیره هوکایدو 8.9، در سِندای (仙台/Sendai) واقع در شمال شرق جزیره هونشو 12.4، در [[توکیو]] 16.3، در [[اوساکا]] 16.9، در فوکوئوکا (福岡/Fukuoka) واقع در جزیره کیوشو 17 و در ناهاشی (那覇市/Nahashi) بزرگترین شهر اوکیناوا 23.1 درجه سانتی‌گراد بوده‌است <ref name=":3" />.
-وضعیت میانگین دمای سالانه‌ی [[ژاپن]] به شکل معناداری با عرض جغرافیایی مناطق مختلف این کشور ارتباط دارد. به این معنا که هر چه از عرض‌های بالاتر به سمت پایین (شمال به جنوب) حرکت کنیم، دمای هوا افزایش یافته و بالعکس. وضعیت دمای ژاپن در مناطق مختلف بسیار متفاوت است و از میانگین سالانه زیر 6 درجه‌ی سانتیگراد در شمال تا بیش از 21 درجه سانتیگراد در جنوب متغیر است<ref>یزدان پناه، کیومرث(1402)."جغرافیای ژاپن ".در پالیزدار، فرهاد، ذاکری، قدرت اله. جامعه و فرهنگ ژاپن. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی،ص 15- 35</ref>.
+وضعیت میانگین دمای سالانه‌ی [[ژاپن]] به شکل معناداری با عرض جغرافیایی مناطق مختلف این کشور ارتباط دارد. به این معنا که هر چه از عرض‌های بالاتر به سمت پایین (شمال به جنوب) حرکت کنیم، دمای هوا افزایش یافته و بالعکس. وضعیت دمای ژاپن در مناطق مختلف بسیار متفاوت است و از میانگین سالانه زیر 6 درجه‌ی سانتی‌گراد در شمال تا بیش از 21 درجه سانتی‌گراد در جنوب متغیر است<ref>یزدان پناه، کیومرث(1402)."جغرافیای ژاپن ".در پالیزدار، فرهاد، ذاکری، قدرت اله. جامعه و فرهنگ ژاپن. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی،ص 15- 35</ref>.
 == پاورقی ==