شخصیت های مهم مسلمان روسیه: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
(صفحه‌ای تازه حاوی «مهم ترین شخصیت های مسلمانان روسیه عبارتند از: طلعت تاج الدین، رهبر مسلمانان روسیه در دوره شوروی؛ راویل عین الدین، دبیر شورای مفتیان روسیه و امام جمعه شهر مسکو؛ دمیر عزت الله، معاون دبیر شورای مفتیان روسیه؛ نفیق الله عشیروف، دبیر شورای مفتیان...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
مهم ترین شخصیت های مسلمانان [[روسیه]] عبارتند از: طلعت تاج الدین، رهبر مسلمانان روسیه در دوره شوروی؛ راویل عین الدین، دبیر شورای مفتیان روسیه و امام جمعه شهر مسکو؛ دمیر عزت الله، معاون دبیر شورای مفتیان روسیه؛ نفیق الله عشیروف، دبیر شورای مفتیان روسیه و مفتی مسلمانان بخش آسیایی روسیه؛ شیخ فرید الدین اسدولین، از شورای مفتیان مسکو؛ رادیک امیر، روزنامه نگار و دبیر واحد مطبوعات شورای مفتیان روسیه؛ کامل جان قلندروف، دبیر سازمان اجتماعی- اسلامی « الحق»؛ احمد قاضی اختایف ( نماینده داغستان که در ماه مارس سال 1998 در گذشت) هوادار طرح میانه رو رادیکال؛ بهاء الدنی قیزیل یورتی، مولادی اودوگوف، زلیمخان یانداربیف و امرای متعدد عربی که طرفدار و مجری طرح افراطی بودند؛ ولی الله یعقوب، معاون مفتی قازان؛ شیخ طلعت تاج الدین مفتی اعظم اداره مرکزی- دینی مسلمانان روسیه. گفتنی است « جنبش میراث اسلامی» یکی از سازمان های فعال در امور مسلمانان است که از نمایندگان حکومتی از جمله دو نفر از اعضای شورای فدراسیون، « عمر جبرئیلوف» و « رالیف سافلین» که هر دو نفر از کارفرمایان بزرگ هستند، نیز بدین جنبش پیوسته اند(امیر احمدیان، 45). در اینجا  به معرفی برخی از این شخصیت ها می پردازیم.
مهم‌ترین شخصیت‌های مسلمانان [[روسیه]] عبارتند از:  


مفتي راويل عين‎الدين. رئيس اداره روحانيت مسلمانان بخش اروپايي روسيه، رئيس شوراي مفتيات روسيه، عضو شوراي همكاري با سازمانهاي ديني وابسته به رئيس جمهور روسيه.متولد 25 اوت 1959، جمهوري تاتارستان.راويل عين‎الدين بعد از اتمام دبيرستان، طي 5 سال در قازان و لنينگراد تحصيلات غيرديني كسب كرد. وي در سال 1979 واردمدرسه “مير عرب” بخارا شد و بعد از 4 سال آن را تمام كرد.بعد از اتمام مدرسه دينيامام خاطب اول دومين مسجد قازان “نور اسلام” شد. در سال 1985 در اوفادبير مسئول اداره روحانيت مسلمانان بخش اروپايي اتحاد شوروي و سيبري شد. در سال 1987 امام خاطب مسجد جامعمسكو و در سال 1988 امام خاطب ارشد اين مسجد شد.در 29 ژانويه 1994 در مجلس سازمانهاي مذهبي اسلامي بخش اروپايي روسيه به مقام مفتي و رئيس اداره روحانيت مسلمانان بخش اروپايي روسيه انتخاب شد. در سال 1996 مفتي عين‎الدين رئيس شوراي مفتيات روسيه شد. در سال 1998 نشان دوستي، يكي از عاليترين نشانهاي فدراسيون روسيه را دريافت كرد.  
طلعت تاج الدین، رهبر مسلمانان [[روسیه]] در دوره شوروی؛ راویل عین الدین، دبیر شورای مفتیان [[روسیه]] و امام جمعه شهر مسکو؛ دمیر عزت الله، معاون دبیر شورای مفتیان [[روسیه]]؛ نفیق الله عشیروف، دبیر شورای مفتیان [[روسیه]] و مفتی مسلمانان بخش آسیایی [[روسیه]]؛ شیخ فرید الدین اسدولین، از شورای مفتیان مسکو؛ رادیک امیر، روزنامه نگار و دبیر واحد مطبوعات شورای مفتیان [[روسیه]]؛ کامل جان قلندروف، دبیر سازمان اجتماعی- اسلامی «الحق»؛ احمد قاضی اختایف (نماینده داغستان که در ماه مارس سال 1998 در گذشت) هوادار طرح میانه رو رادیکال؛ بهاء الدنی قیزیل یورتی، مولادی اودوگوف، زلیمخان یانداربیف و امرای متعدد عربی که طرفدار و مجری طرح افراطی بودند؛ ولی الله یعقوب، معاون مفتی قازان؛ شیخ طلعت تاج الدین مفتی اعظم اداره مرکزی- دینی مسلمانان [[روسیه]]. گفتنی است «جنبش میراث اسلامی» یکی از سازمان‌های فعال در امور مسلمانان است که از نمایندگان حکومتی از جمله دو نفر از اعضای شورای فدراسیون، «عمر جبرئیلوف» و «رالیف سافلین» که هر دو نفر از کارفرمایان بزرگ هستند، نیز بدین جنبش پیوسته اند<ref>امیراحمدیان،(1386). ص45.</ref>. در اینجا به معرفی برخی از این شخصیت‌ها می‌پردازیم.  


مفتي نفيق‎الله عشيروف. مفتي، رئيس اداره روحانيت مسلمانان بخش آسيايي روسيه.در سال 1954 در شهر توبولسك به دنيا آمد. شيخ عشيروف بعد از اتمام تحصيل در مدرسه روحاني مير عرب بخارا (ازبكستان) در سال 1987در اداره روحانيت مسلمانان بخش اروپايي اتحاد شوروي و سيبري (در اوفا) به عنوان دبير مسئول و سپس معاون اول مفتي كار مي‎كرد.بعد از اتمام دانشگاه اسلامي امير عبدالقدير(الجزاير) به اوفا باز گشت و به سمت نايب مفتي انتخاب شد.در سال 1994 رئيس كميته اجرايي مركز عالي هماهنگي ادارات روحانيت مسلمانان روسيه و بعد از آن رئيس شوراي مركز عالي هماهنگي شد.عضو افتخاري شوراي سرپرستان سازمان بين‎المللي “دعوت اسلامي” است و در كنفرانسها و همايشهاي بين‎المللي زيادي شركت داشته است. وی در ماه اوت 1997 در كنفرانس مسلمانان سيبري و خاور دوربه مقام مفتي عالي اداره روحانيت مسلمانان بخش اروپايي روسيه انتخاب شد و در سال 1998 معاون رئيس شوراي مفتيات روسيه گرديد.
[[مفتی راويل عین الدین|مفتی راویل عین‌‎الدین]]. رئیس اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی [[روسیه]]، رئیس شورای مفتیات [[روسیه]]، عضو شورای همكاری با سازمان‌های دینی وابسته به رئیس جمهور [[روسیه]]. متولد 25 اوت 1959، جمهوری تاتارستان. راویل عین‌‎الدین بعد از اتمام دبیرستان، طی 5 سال در قازان و لنینگراد تحصیلات غیردینی كسب كرد. وی در سال 1979 واردمدرسه “میر عرب” بخارا شد و بعد از 4 سال آن را تمام كرد. بعد از اتمام مدرسه دینی امام خاطب اول دومین مسجد قازان “نور اسلام” شد. در سال 1985 در اوفادبیر مسئول اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی اتحاد شوروی و سیبری شد. در سال 1987 امام خاطب مسجد جامع مسكو و در سال 1988 امام خاطب ارشد این مسجد شد. در 29 ژانویه 1994 در مجلس سازمان‌های مذهبی اسلامی بخش اروپایی [[روسیه]] به مقام مفتی و رئیس اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی [[روسیه]] انتخاب شد. در سال 1996 مفتی عین‎الدین رئیس شورای مفتیات [[روسیه]] شد. در سال 1998 نشان دوستی، یكی از عالی‌ترین نشان‌های فدراسیون [[روسیه]] را دریافت كرد.


شيخ الاسلام طلعت تاج‎الدين. مفتي، شيخ‎الاسلام، رئيس اداره روحانيت مركزي روسيه و كشورهاي اروپايي جامعه مشترك المنافع.طلعت تاج‎الدين در 12 اكتبر 1948 در شهر قازان ديده به جهان گشود. در مدرسه “مير عرب” بخارا (سال 1973) و دانشگاه اسلامي “الازهر” قاهره (1978) تحصيلات عالي ديني را كسب كرد.در سال 1973امام خاطب دوم مسجد جامع قازان شد و در سالهاي 1980-1978 امام خاطب اول اين مسجد بود.در 19 ژوئن 1980 به عنوان مفتي اداره روحانيت مسلمانان بخش اروپايي اتحاد شوروي و سيبري منصوب شد. از سال 1990 رئيس اداره روحانيت مركزي مسلمانان روسيه و كشورهاي اروپايي جامعه مشترك المنافع مي‎باشد. بخشي از مسلمانان روسيه او را “مفتي عالي روسيه” محسوب مي‎كنند.
[[مفتی نفيق الله عشيروف|مفتی نفیق‌الله عشیروف]]. مفتی، رئیس اداره روحانیت مسلمانان بخش آسیایی [[روسیه]]. در سال 1954 در شهر توبولسك به دنیا آمد. شیخ عشیروف بعد از اتمام تحصیل در مدرسه روحانی میر عرب بخارا (ازبكستان) در سال 1987 در اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی اتحاد شوروی و سیبری (در اوفا) به عنوان دبیر مسئول و سپس معاون اول مفتی كار می‌‎كرد. بعد از اتمام دانشگاه اسلامی امیر عبدالقدیر (الجزایر) به اوفا باز گشت و به سمت نایب مفتی انتخاب شد. در سال 1994 رئیس كمیته اجرایی مركز عالی هماهنگی ادارات روحانیت مسلمانان [[روسیه]] و بعد از آن رئیس شورای مركز عالی هماهنگی شد. عضو افتخاری شورای سرپرستان سازمان بین‌المللی “دعوت اسلامی” است و در كنفرانس‌ها و همایش‌های بین‌‎المللی زیادی شركت داشته است. وی در ماه اوت 1997 در كنفرانس مسلمانان سیبری و خاور دور به مقام مفتی عالی اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی [[روسیه]] انتخاب شد و در سال 1998 معاون رئیس شورای مفتیات [[روسیه]] گردید.


عبدالواحد نيازوف. نماينده دوماي كشوري، مدير مركز فرهنگي اسلامي روسيه، رهبر حزب جديد التأسيس اورآسيايي روسيه. ایشان متولد 23 آوريل 1969، شهر اومسك بوده و در سال 1989 دانشجوي دانشگاه دولتي علوم انساني روسيه شد. در سال 1990 مركز فرهنگي اسلامي مسكو را تأسيس و به رياست آن انتخاب شد. در سال 1992 مركز فرهنگي اسلامي روسيه تأسيس شد كه نيازوف مدير كل آن گرديد. در سال 1995 نيازوف در تشكيل اتحاديه مسلمانان روسيه شركت كرد. در سال 1997 نيازوف اين سازمان را ترك نمود. در سال 1998 نيازوف جنبش اسلامگراي “رفاه” را تأسيس كرد كه اخيراً به حزب اوراسيايي تبديل شده است. نيازوف در دسامبر سال 1999 در چارچوب اتحاديه “وحدت” عضو دوماي كشوري شد.
شیخ الاسلام طلعت تاج‌‎الدین. مفتی، شیخ‌‎الاسلام، رئیس اداره روحانیت مركزی [[روسیه]] و كشورهای اروپایی جامعه مشترك المنافع. طلعت تاج‌‎الدین در 12 اكتبر 1948 در شهر قازان دیده به جهان گشود. در مدرسه “میر عرب” بخارا (سال 1973) و دانشگاه اسلامی “الازهر” [[قاهره]] (1978) تحصیلات عالی دینی را كسب كرد. در سال 1973 امام خاطب دوم مسجد جامع قازان شد و در سال‌های 1980-1978 امام خاطب اول این مسجد بود. در 19 ژوئن 1980 به عنوان مفتی اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی اتحاد شوروی و سیبری منصوب شد. از سال 1990 رئیس اداره روحانیت مركزی مسلمانان [[روسیه]] و كشورهای اروپایی جامعه مشترك المنافع می‌باشد. بخشی از مسلمانان [[روسیه]] او را “مفتی عالی [[روسیه]]” محسوب می‌‎کنند.


علي‌ اللين‌ عبدالله‌ صفراويچ‌. در سال‌ 1954 در شهر قازان‌ به‌ دنيا آمد. وي‌ تحصيلات‌ عالي‌ ديني‌ دارد. از سال‌ 1978 تا 1982 در مدرسه‌ مير عرب‌ بخاراتحصيل‌ نموده‌ و سپس‌ تا سال‌ 1986 در انستيتوي‌ اسلامي‌ شهر تاشكند به‌ آموزش‌ علوم‌ ديني‌ پرداخت‌. از سال‌ 1987 تا 1991 امام‌ خطيب‌ مسجد مركزي‌ قازان‌ بود. از سال‌ 1991 تاكنون‌ رئيس‌ مسجد جامع‌ نورالله‌ است‌. از سال‌ 1993 تا 1996 مسؤوليت‌ مركز عالي‌ هماهنگسازي‌ اداره‌هاي‌ ديني‌ مسلمانان‌ روسيه‌ را بر عهده‌ داشت‌. از سال‌ 1992 تا 1998 مفتي‌ و رئيس‌ اداره‌ ديني‌ مسلمانان‌ جمهوري‌ تاتارستان‌ بود. در سال‌ 1996 جنبش‌ اجتماعي‌ ـسياسي‌ مسلمانان‌ تاتارستان‌ را تشكيل‌ داد و هم اكنون‌ نيز رئيس‌ اين‌ جنبش‌ است‌.
[[عبدالواحد نيازوف|عبدالواحد نیازوف]]. نماینده دومای كشوری، مدیر مركز فرهنگی اسلامی [[روسیه]]، رهبر حزب جدید التأسیس اورآسیایی [[روسیه]]. ایشان متولد 23 آوریل 1969، شهر اومسك بوده و در سال 1989 دانشجوی [https://mosgu.ru/en/ دانشگاه دولتی علوم انسانی روسیه] شد. در سال 1990 مركز فرهنگی اسلامی مسكو را تأسیس و به ریاست آن انتخاب شد. در سال 1992 مركز فرهنگی اسلامی روسیه تأسیس شد كه نیازوف مدیر كل آن گردید. در سال 1995 نیازوف در تشكیل اتحادیه مسلمانان [[روسیه]] شركت كرد. در سال 1997 نیازوف این سازمان را ترك نمود. در سال 1998 نیازوف جنبش اسلام‌گرای “رفاه” را تأسیس كرد كه اخیراً به حزب اوراسیایی تبدیل شده است. نیازوف در دسامبر سال 1999 در چارچوب اتحادیه “وحدت” عضو دومای كشوری شد.


حيدر جمال‌. فيلسوف‌ و شاعر است‌. او در سال‌ 1947 در مسكو متولد شد. سال‌ 1965 جهت‌ تحصيل‌ وارد بخش‌ عربي‌ انيستيتوي‌زبانهاي‌ شرق‌ دانشكاه‌ دولتي‌ مسكو شد. اما حيدر جمال‌ در سال‌ 1967 زماني‌ كه‌ از عضويت‌ به‌ سازمان‌ كومسومول‌ منصرف‌شد، او را به‌ اتهام‌ گرايش‌ به‌ ملتگرايي‌ بورژوازي‌ از دانشگاه‌ اخراج‌ نمودند. وي‌ به‌ فعاليت‌ گسترده‌ ادبي‌ و روزنامه‌ نگاري‌مي‌پردازد و در روزنامه‌هايي‌ با گرايشهاي‌ مختلف‌ سياسي‌ ـ از روزنامه‌ دن‌ (كمونيستي‌) گرفته‌ تا روزنامه‌ نزاويسمايا گازتا وليتراتورنايا گازتا ـ مقالاتي‌ نوشت‌. يك‌ برنامه‌ تلويزيوني‌ اسلامي‌ با عنوان‌ نينه‌ (امروز) توليد و كارگرداني‌ آن‌ را بر عهده‌ گرفت‌. بااين‌ خصايص‌ ويژه‌ بود كه‌ در ميان‌ مسلمانان‌ و روشنفكران‌ مسلمان‌ از شهرت‌ زيادي‌ برخوردار گشت‌.
[[علی اللين‌ عبدالله‌ صفراويچ‌|علی‌ اللین‌ عبدالله‌ صفراویچ‌]]. در سال‌ 1954 در شهر قازان‌ به‌ دنیا آمد. وی‌ تحصیلات‌ عالی‌ دینی‌ دارد. از سال‌ 1978 تا 1982 در مدرسه‌ میر عرب‌ بخارا تحصیل‌ نموده‌ و سپس‌ تا سال‌ 1986 در انستیتوی‌ اسلامی‌ شهر تاشكند به‌ آموزش‌ علوم‌ دینی‌ پرداخت‌. از سال‌ 1987 تا 1991 امام‌ خطیب‌ مسجد مركزی‌ قازان‌ بود. از سال‌ 1991 تاكنون‌ رئیس‌ مسجد جامع‌ نورالله‌ است‌. از سال‌ 1993 تا 1996 مسؤولیت‌ مركز عالی‌ هماهنگ‌سازی‌ اداره‌های‌ دینی‌ مسلمانان‌ [[روسیه|روسیه‌]] را بر عهده‌ داشت‌. از سال‌ 1992 تا 1998 مفتی‌ و رئیس‌ اداره‌ دینی‌ مسلمانان‌ جمهوری‌ تاتارستان‌ بود. در سال‌ 1996 جنبش‌ اجتماعی‌ ـ سیاسی‌ مسلمانان‌ تاتارستان‌ را تشكیل‌ داد و هم اكنون‌ نیز رئیس‌ این‌ جنبش‌ است‌.


اسحاقوف‌ عثمان‌ عمروويچ‌. وي‌ در سال‌ 1957 در شهر قازان‌ متولد شد. از سال‌ 1964 تا 1974 دوران‌ متوسطه‌ را پشت‌ سر گذاشت‌ و از سال‌ 1974 تا1975 مكانيك‌ ارشد كارخانه‌ تپلو كنترل‌ بود. خدمت‌ نظامي‌ را طي‌ سالهاي‌ 1976 تا 1978 انجام‌ داد. سپس‌ در سالهاي‌ 1978 تا1982 در مدرسه‌ مير عرب‌ بخارا تحصيل‌ كرد. در سالهاي‌ 1981 تا 1984 دبير مسؤول‌ اداره‌ ديني‌ مسلمانان‌ اروپا بود. وي‌ سپس‌در سالهاي‌ 1984 تا 1986 در دانشكده‌ ديني‌ دانشگاه‌ تريپولي‌ به‌ ادامه‌ تحصيل‌ پرداخت‌. از سال‌ 1992 تا 1994 رئيس‌ مدرسه‌ نورالاسلام‌ در شهر اكتبرسكي‌ و همزمان‌ نيز امام‌ خطيب‌ ارشد و محتسب‌ (قاضي‌ شرع‌) جمهوري‌ باشقيرستان‌ بود. وي‌ از فوريه‌1994 تا فوريه‌ 1998 به‌ عنوان‌ معاون‌ اداره‌ ديني‌ مسلمانان‌ تاتارستان‌ و رئيس‌ اداره‌ دانشگاه‌ اسلامي‌ قازان‌ ايفاي‌ وظيفه‌ كرد. در سال‌ 1999 عنوان‌ آكادميسين‌ علوم‌ انساني‌ به‌ وي‌ اهدا شد و به‌ سمت‌ رئيس‌ دانشگاه‌ اسلامي‌ روسيه‌ برگزيده‌ گرديد.در 14 فوريه‌ 1998 بود كه‌ در كنگره‌ بزرگ‌ مسلمانان‌ تاتارستان‌، به‌ مقام‌ رئيس‌ اداره‌ ديني‌ مسلمانان‌ جمهوري‌ تاتارستان‌ ارتقايافت‌.  
[[حیدر جمال فیلسوف روسی|حیدر جمال‌]]. فیلسوف‌ و شاعر است‌. او در سال‌ 1947 در مسكو متولد شد. سال‌ 1965 جهت‌ تحصیل‌ وارد بخش‌ عربی‌ انیستیتوی‌ زبان‌های‌ شرق‌ دانشگاه‌ دولتی‌ مسكو شد. اما حیدر جمال‌ در سال‌ 1967 زمانی‌ كه‌ از عضویت‌ به‌ سازمان‌ كومسومول‌ منصرف‌ شد، او را به‌ اتهام‌ گرایش‌ به‌ ملتگرایی‌ بورژوازی‌ از دانشگاه‌ اخراج‌ نمودند. وی‌ به‌ فعالیت‌ گسترده‌ ادبی‌ و روزنامه‌ نگاری‌ می‌پردازد و در روزنامه‌هایی‌ با گرایش‌های‌ مختلف‌ سیاسی‌ ـ از روزنامه‌ دن‌ (كمونیستی‌) گرفته‌ تا روزنامه‌ نزاویسمایا گازتا ولیتراتورنایا گازتا ـ مقالاتی‌ نوشت‌. یی برنامه‌ تلویزیونی‌ اسلامی‌ با عنوان‌ نینه‌ (امروز) تولید و كارگردانی‌ آن‌ را بر عهده‌ گرفت‌. با این‌ خصایص‌ ویژه‌ بود كه‌ در میان‌ مسلمانان‌ و روشنفكران‌ مسلمان‌ از شهرت‌ زیادی‌ برخوردار گشت‌.
 
[[اسحاقوف‌ عثمان‌ عمروويچ‌|اسحاقوف‌ عثمان‌ عمروویچ‌]]. وی‌ در سال‌ 1957 در شهر قازان‌ متولد شد. از سال‌ 1964 تا 1974 دوران‌ متوسطه‌ را پشت‌ سر گذاشت‌ و از سال‌ 1974 تا1975 مكانی ارشد كارخانه‌ تپلو كنترل‌ بود. خدمت‌ نظامی‌ را طی‌ سال‌های‌ 1976 تا 1978 انجام‌ داد. سپس‌ در سال‌های‌ 1978 تا1982 در مدرسه‌ میر عرب‌ بخارا تحصیل‌ كرد. در سال‌های‌ 1981 تا 1984 دبیر مسؤول‌ اداره‌ دینی‌ مسلمانان‌ اروپا بود. وی‌ سپس‌ در سال‌های‌ 1984 تا 1986 در دانشكده‌ دینی‌ دانشگاه‌ تریپولی‌ به‌ ادامه‌ تحصیل‌ پرداخت‌. از سال‌ 1992 تا 1994 رئیس‌ مدرسه‌ نورالاسلام‌ در شهر اكتبرسكی‌ و همزمان‌ نیز امام‌ خطیب‌ ارشد و محتسب‌ (قاضی‌ شرع‌) جمهوری‌ باشقیرستان‌ بود. وی‌ از فوریه‌1994 تا فوریه‌ 1998 به‌ عنوان‌ معاون‌ اداره‌ دینی‌ مسلمانان‌ تاتارستان‌ و رئیس‌ اداره‌ دانشگاه‌ اسلامی‌ قازان‌ ایفای‌ وظیفه‌ كرد. در سال‌ 1999 عنوان‌ آكادمیسین‌ علوم‌ انسانی‌ به‌ وی‌ اهدا شد و به‌ سمت‌ رئیس‌ [[دانشگاه اسلامی روسیه|دانشگاه‌ اسلامی‌ روسیه‌]] برگزیده‌ گردید. در 14 فوریه‌ 1998 بود كه‌ در كنگره‌ بزرگ‌ مسلمانان‌ تاتارستان‌، به‌ مقام‌ رئیس‌ اداره‌ دینی‌ مسلمانان‌ جمهوری‌ تاتارستان‌ ارتقا یافت‌<ref>کرمی، جهانگیر (1392). جامعه و فرهنگ [[روسیه]]. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی،</ref>.  
 
== نیز نگاه کنید به ==
 
* [[اسلام و مسلمانان روسیه]]
* [[شخصیت های مهم و تاثیرگذار مسلمان در چین]]
* [[شخصیت های دینی و مذهبی کوبا]]
* [[شخصیت های مهم مسلمان تونس]]
* [[شخصیت های دینی و مذهبی سنگال]]
 
== کتابشناسی ==

نسخهٔ ‏۲۷ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۴۲

مهم‌ترین شخصیت‌های مسلمانان روسیه عبارتند از:

طلعت تاج الدین، رهبر مسلمانان روسیه در دوره شوروی؛ راویل عین الدین، دبیر شورای مفتیان روسیه و امام جمعه شهر مسکو؛ دمیر عزت الله، معاون دبیر شورای مفتیان روسیه؛ نفیق الله عشیروف، دبیر شورای مفتیان روسیه و مفتی مسلمانان بخش آسیایی روسیه؛ شیخ فرید الدین اسدولین، از شورای مفتیان مسکو؛ رادیک امیر، روزنامه نگار و دبیر واحد مطبوعات شورای مفتیان روسیه؛ کامل جان قلندروف، دبیر سازمان اجتماعی- اسلامی «الحق»؛ احمد قاضی اختایف (نماینده داغستان که در ماه مارس سال 1998 در گذشت) هوادار طرح میانه رو رادیکال؛ بهاء الدنی قیزیل یورتی، مولادی اودوگوف، زلیمخان یانداربیف و امرای متعدد عربی که طرفدار و مجری طرح افراطی بودند؛ ولی الله یعقوب، معاون مفتی قازان؛ شیخ طلعت تاج الدین مفتی اعظم اداره مرکزی- دینی مسلمانان روسیه. گفتنی است «جنبش میراث اسلامی» یکی از سازمان‌های فعال در امور مسلمانان است که از نمایندگان حکومتی از جمله دو نفر از اعضای شورای فدراسیون، «عمر جبرئیلوف» و «رالیف سافلین» که هر دو نفر از کارفرمایان بزرگ هستند، نیز بدین جنبش پیوسته اند[۱]. در اینجا به معرفی برخی از این شخصیت‌ها می‌پردازیم.

مفتی راویل عین‌‎الدین. رئیس اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی روسیه، رئیس شورای مفتیات روسیه، عضو شورای همكاری با سازمان‌های دینی وابسته به رئیس جمهور روسیه. متولد 25 اوت 1959، جمهوری تاتارستان. راویل عین‌‎الدین بعد از اتمام دبیرستان، طی 5 سال در قازان و لنینگراد تحصیلات غیردینی كسب كرد. وی در سال 1979 واردمدرسه “میر عرب” بخارا شد و بعد از 4 سال آن را تمام كرد. بعد از اتمام مدرسه دینی امام خاطب اول دومین مسجد قازان “نور اسلام” شد. در سال 1985 در اوفادبیر مسئول اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی اتحاد شوروی و سیبری شد. در سال 1987 امام خاطب مسجد جامع مسكو و در سال 1988 امام خاطب ارشد این مسجد شد. در 29 ژانویه 1994 در مجلس سازمان‌های مذهبی اسلامی بخش اروپایی روسیه به مقام مفتی و رئیس اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی روسیه انتخاب شد. در سال 1996 مفتی عین‎الدین رئیس شورای مفتیات روسیه شد. در سال 1998 نشان دوستی، یكی از عالی‌ترین نشان‌های فدراسیون روسیه را دریافت كرد.

مفتی نفیق‌الله عشیروف. مفتی، رئیس اداره روحانیت مسلمانان بخش آسیایی روسیه. در سال 1954 در شهر توبولسك به دنیا آمد. شیخ عشیروف بعد از اتمام تحصیل در مدرسه روحانی میر عرب بخارا (ازبكستان) در سال 1987 در اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی اتحاد شوروی و سیبری (در اوفا) به عنوان دبیر مسئول و سپس معاون اول مفتی كار می‌‎كرد. بعد از اتمام دانشگاه اسلامی امیر عبدالقدیر (الجزایر) به اوفا باز گشت و به سمت نایب مفتی انتخاب شد. در سال 1994 رئیس كمیته اجرایی مركز عالی هماهنگی ادارات روحانیت مسلمانان روسیه و بعد از آن رئیس شورای مركز عالی هماهنگی شد. عضو افتخاری شورای سرپرستان سازمان بین‌المللی “دعوت اسلامی” است و در كنفرانس‌ها و همایش‌های بین‌‎المللی زیادی شركت داشته است. وی در ماه اوت 1997 در كنفرانس مسلمانان سیبری و خاور دور به مقام مفتی عالی اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی روسیه انتخاب شد و در سال 1998 معاون رئیس شورای مفتیات روسیه گردید.

شیخ الاسلام طلعت تاج‌‎الدین. مفتی، شیخ‌‎الاسلام، رئیس اداره روحانیت مركزی روسیه و كشورهای اروپایی جامعه مشترك المنافع. طلعت تاج‌‎الدین در 12 اكتبر 1948 در شهر قازان دیده به جهان گشود. در مدرسه “میر عرب” بخارا (سال 1973) و دانشگاه اسلامی “الازهر” قاهره (1978) تحصیلات عالی دینی را كسب كرد. در سال 1973 امام خاطب دوم مسجد جامع قازان شد و در سال‌های 1980-1978 امام خاطب اول این مسجد بود. در 19 ژوئن 1980 به عنوان مفتی اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی اتحاد شوروی و سیبری منصوب شد. از سال 1990 رئیس اداره روحانیت مركزی مسلمانان روسیه و كشورهای اروپایی جامعه مشترك المنافع می‌باشد. بخشی از مسلمانان روسیه او را “مفتی عالی روسیه” محسوب می‌‎کنند.

عبدالواحد نیازوف. نماینده دومای كشوری، مدیر مركز فرهنگی اسلامی روسیه، رهبر حزب جدید التأسیس اورآسیایی روسیه. ایشان متولد 23 آوریل 1969، شهر اومسك بوده و در سال 1989 دانشجوی دانشگاه دولتی علوم انسانی روسیه شد. در سال 1990 مركز فرهنگی اسلامی مسكو را تأسیس و به ریاست آن انتخاب شد. در سال 1992 مركز فرهنگی اسلامی روسیه تأسیس شد كه نیازوف مدیر كل آن گردید. در سال 1995 نیازوف در تشكیل اتحادیه مسلمانان روسیه شركت كرد. در سال 1997 نیازوف این سازمان را ترك نمود. در سال 1998 نیازوف جنبش اسلام‌گرای “رفاه” را تأسیس كرد كه اخیراً به حزب اوراسیایی تبدیل شده است. نیازوف در دسامبر سال 1999 در چارچوب اتحادیه “وحدت” عضو دومای كشوری شد.

علی‌ اللین‌ عبدالله‌ صفراویچ‌. در سال‌ 1954 در شهر قازان‌ به‌ دنیا آمد. وی‌ تحصیلات‌ عالی‌ دینی‌ دارد. از سال‌ 1978 تا 1982 در مدرسه‌ میر عرب‌ بخارا تحصیل‌ نموده‌ و سپس‌ تا سال‌ 1986 در انستیتوی‌ اسلامی‌ شهر تاشكند به‌ آموزش‌ علوم‌ دینی‌ پرداخت‌. از سال‌ 1987 تا 1991 امام‌ خطیب‌ مسجد مركزی‌ قازان‌ بود. از سال‌ 1991 تاكنون‌ رئیس‌ مسجد جامع‌ نورالله‌ است‌. از سال‌ 1993 تا 1996 مسؤولیت‌ مركز عالی‌ هماهنگ‌سازی‌ اداره‌های‌ دینی‌ مسلمانان‌ روسیه‌ را بر عهده‌ داشت‌. از سال‌ 1992 تا 1998 مفتی‌ و رئیس‌ اداره‌ دینی‌ مسلمانان‌ جمهوری‌ تاتارستان‌ بود. در سال‌ 1996 جنبش‌ اجتماعی‌ ـ سیاسی‌ مسلمانان‌ تاتارستان‌ را تشكیل‌ داد و هم اكنون‌ نیز رئیس‌ این‌ جنبش‌ است‌.

حیدر جمال‌. فیلسوف‌ و شاعر است‌. او در سال‌ 1947 در مسكو متولد شد. سال‌ 1965 جهت‌ تحصیل‌ وارد بخش‌ عربی‌ انیستیتوی‌ زبان‌های‌ شرق‌ دانشگاه‌ دولتی‌ مسكو شد. اما حیدر جمال‌ در سال‌ 1967 زمانی‌ كه‌ از عضویت‌ به‌ سازمان‌ كومسومول‌ منصرف‌ شد، او را به‌ اتهام‌ گرایش‌ به‌ ملتگرایی‌ بورژوازی‌ از دانشگاه‌ اخراج‌ نمودند. وی‌ به‌ فعالیت‌ گسترده‌ ادبی‌ و روزنامه‌ نگاری‌ می‌پردازد و در روزنامه‌هایی‌ با گرایش‌های‌ مختلف‌ سیاسی‌ ـ از روزنامه‌ دن‌ (كمونیستی‌) گرفته‌ تا روزنامه‌ نزاویسمایا گازتا ولیتراتورنایا گازتا ـ مقالاتی‌ نوشت‌. یی برنامه‌ تلویزیونی‌ اسلامی‌ با عنوان‌ نینه‌ (امروز) تولید و كارگردانی‌ آن‌ را بر عهده‌ گرفت‌. با این‌ خصایص‌ ویژه‌ بود كه‌ در میان‌ مسلمانان‌ و روشنفكران‌ مسلمان‌ از شهرت‌ زیادی‌ برخوردار گشت‌.

اسحاقوف‌ عثمان‌ عمروویچ‌. وی‌ در سال‌ 1957 در شهر قازان‌ متولد شد. از سال‌ 1964 تا 1974 دوران‌ متوسطه‌ را پشت‌ سر گذاشت‌ و از سال‌ 1974 تا1975 مكانی ارشد كارخانه‌ تپلو كنترل‌ بود. خدمت‌ نظامی‌ را طی‌ سال‌های‌ 1976 تا 1978 انجام‌ داد. سپس‌ در سال‌های‌ 1978 تا1982 در مدرسه‌ میر عرب‌ بخارا تحصیل‌ كرد. در سال‌های‌ 1981 تا 1984 دبیر مسؤول‌ اداره‌ دینی‌ مسلمانان‌ اروپا بود. وی‌ سپس‌ در سال‌های‌ 1984 تا 1986 در دانشكده‌ دینی‌ دانشگاه‌ تریپولی‌ به‌ ادامه‌ تحصیل‌ پرداخت‌. از سال‌ 1992 تا 1994 رئیس‌ مدرسه‌ نورالاسلام‌ در شهر اكتبرسكی‌ و همزمان‌ نیز امام‌ خطیب‌ ارشد و محتسب‌ (قاضی‌ شرع‌) جمهوری‌ باشقیرستان‌ بود. وی‌ از فوریه‌1994 تا فوریه‌ 1998 به‌ عنوان‌ معاون‌ اداره‌ دینی‌ مسلمانان‌ تاتارستان‌ و رئیس‌ اداره‌ دانشگاه‌ اسلامی‌ قازان‌ ایفای‌ وظیفه‌ كرد. در سال‌ 1999 عنوان‌ آكادمیسین‌ علوم‌ انسانی‌ به‌ وی‌ اهدا شد و به‌ سمت‌ رئیس‌ دانشگاه‌ اسلامی‌ روسیه‌ برگزیده‌ گردید. در 14 فوریه‌ 1998 بود كه‌ در كنگره‌ بزرگ‌ مسلمانان‌ تاتارستان‌، به‌ مقام‌ رئیس‌ اداره‌ دینی‌ مسلمانان‌ جمهوری‌ تاتارستان‌ ارتقا یافت‌[۲].  

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

  1. امیراحمدیان،(1386). ص45.
  2. کرمی، جهانگیر (1392). جامعه و فرهنگ روسیه. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی،