تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر سودان: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).)
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).)
 
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
  تأثیر انقلاب اسلامی ایران  بر کشور [[سودان]]
[[سودان]] از مهم‌ترین کشورهای آفریقایی و اسلامی ‌است که از انقلاب اسلامی ایران متأثر شده است. فرد هالیدی، استاد و كارشناس برجسته مسائل خاورمیانه، در‌ این‌باره چنین گفته است:


سودان از مهم‌ترین کشورهای آفریقایی و اسلامی ‌است که از انقلاب اسلامی ایران  متأثر شده است. فرد هالیدی، استاد و كارشناس برجسته مسائل خاورمیانه، در‌  این‌باره چنین گفته است:
«انقلاب اسلامی‌در‌ایران جذّابیت ‌ایدئولوژیكی بسیار زیادی میان اعراب تا الجزایر و سودان دارد كه نمی‌‏توان آن را نادیده گرفت».<ref>مقتدری، احمد، «انقلاب اسلامی، پیامدها و بازتاب‏ها»، ماهنامه بصائر، سال اول، ش 4 و 5، (دی و بهمن 1373).8.</ref>


«انقلاب اسلامی‌در‌ایران جذّابیت ‌ایدئولوژیكی بسیار زیادی میان اعراب تا الجزایر و سودان دارد كه نمی‏توان آن را نادیده گرفت» (احمد مقتدری، 1373 : 8).
انقلاب اسلامی ایران به دلیل ماهیّت اسلامی ‌بودنش، در میان مسلمانان جهان، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. اثرپذیری از انقلاب اسلامی ایران در گفتارها و موضع‌گیری‌های شخصیّت‌ها و مسئولان حکومتی سودان نیز، کاملاً آشکار است. به‌عنوان مثال، صادق‌المهدی، رهبر حزب امّت، زمینه چنین گفته است:


انقلاب اسلامی ایران  به دلیل ماهیّت اسلامی ‌بودنش، در میان مسلمانان جهان، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. اثرپذیری از انقلاب اسلامی ایران  در گفتارها و موضع‌گیری‌های شخصیّت‌ها و  مسئولان حکومتی سودان نیز، کاملاً آشکار است. به‌عنوان مثال، صادق‌المهدی، رهبر حزب امّت،  زمینه چنین گفته است:
«انقلاب اسلامی ایران بر مردم سودان تأثیر عمیقی داشته است. ‌آنان بسیاری از پدیده‌های تاریخی خود را در انقلاب ‌ایران یافته‌اند. مردم سودان در انقلاب اسلامی ایران یک بعثت جدید را می‌یابند. در سودان عدّه‌ای بودند که اسلام را به‌عنوان یک راه حل برای مشکلات نمی‌پذیرفتند، آنها معتقد بودند که راه حل‌ها از طریق ناسیونالیسم و با پیروی از افکار غربی به دست می‌آید. ولی انقلاب‌ایران، این افکار را به کلی دگرگون کرد و ثابت کرد که اسلام زنده و پویا است و می‌تواند در مقابل امواج ‌ایدئولوژیک ‌ایستادگی کند».<ref>1-    حشمت‌زاده، محمّدباقر، تأثیر انقلاب اسلامی ایران بر کشورهای اسلامی (تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1385).137.</ref>


«انقلاب اسلامی ایران  بر مردم سودان تأثیر عمیقی داشته است. ‌آنان بسیاری از پدیده‌های تاریخی خود را در انقلاب ‌ایران یافته‌اند. مردم سودان در انقلاب اسلامی ایران  یک بعثت جدید را می‌یابند. در سودان عدّه‌ای بودند که اسلام را به‌عنوان یک راه حل برای مشکلات نمی‌پذیرفتند، آنها معتقد بودند که راه حل‌ها از طریق ناسیونالیسم و با پیروی از افکار غربی به دست می‌آید. ولی انقلاب‌ایران،  این افکار را به کلی دگرگون کرد و ثابت کرد که اسلام زنده و پویا است و می‌تواند در مقابل امواج ‌ایدئولوژیک ‌ایستادگی کند» (محمّدباقر حشمت‌زاده، 1385 : 137).
نگارنده (مصطفی امیدی) چند سال، به‌عنوان وابسته فرهنگی جمهوری اسلامی ‌ایران در سودان، حضور و فعّالیّت داشته و با لطف و یاری الهی و همكاری مقامات دانشگاهی سودان، توفیق مضاعفی نیز یافته تا زبان و ادبیات فارسی را در دانشگاه‌های مختلف ‌این كشور، تدریس كند و همچنین با توجّه به حضور در برنامه‌های فرهنگی و محافل ادبی این سرزمین، از نزدیك شاهد ابراز محبّت و علاقمندی بسیاری از مردم، به‌‌ویژه فرهیختگان، ادیبان و شاعران سودان، نسبت به جمهوری اسلامی ایران بوده است.


نگارنده<sup>[3]</sup>  چند سال، به‌عنوان وابسته فرهنگي جمهوري اسلامي ‌ايران در سودان، حضور و فعّاليّت داشته و با لطف و ياري الهي و همكاري مقامات دانشگاهي سودان، توفيق مضاعفي نيز يافته تا زبان و ادبيات فارسي را در دانشگاه‌هاي مختلف ‌اين كشور، تدريس كند و همچنين با توجّه به حضور در برنامه‌هاي فرهنگي و محافل ادبي‌ اين سرزمين، از نزديك شاهد ابراز محبّت و علاقمندي بسياري از  مردم، به‌‌ويژه فرهيختگان، اديبان و شاعران سودان، نسبت به جمهوری اسلامی ایران  بوده است.
بسیاری از مردم و مسئولان سودان اعلام می‌کنند که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، در زمره نخستین کسانی بوده‌اند که در خارج از‌ایران ، به منظور حمایت از قیام ملّت مسلمان ‌ایران در تظا[[هرات]] و راهپیمایی‌های دانشجویی و مردمی‌ شرکت کرده‌اند و به ‌ این امر افتخار می‌کنند.


بسیاری از مردم و مسئولان سودان اعلام می‌کنند که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، در زمره نخستین کسانی بوده‌اند که در خارج از‌ایران ، به منظور حمایت از قیام ملّت مسلمان ‌ایران در  تظا[[هرات]] و راهپیمایی‌های دانشجویی و مردمی‌ شرکت کرده‌اند  و به ‌ این امر افتخار می‌کنند.
برخی از سودانیان، برای ابرازِ ارادت خود نسبت به رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران (ره)، نام «خمینی» را برای فرزندان خود برگزیده‌اند. به‌عنوان مثال، شهید محمّد طه محمّد احمد، سردبیر نشریه عربی زبان الوفاق، چاپ سودان، خود را یکی از دلدادگان امام خمینی (ره) معرفی می‌کرد و برای ابراز ارادت به رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران ، نام فرزندش را «خمینی» نهاده بود. او می‌گفت:


برخی از سودانیان، برای ابرازِ ارادت خود نسبت به رهبر کبیر  انقلاب اسلامی ایران (ره)، نام «خمینی» را برای فرزندان خود برگزیده‌اند. به‌عنوان مثال، شهید محمّد طه محمّد احمد، سردبیر نشریه عربی زبان الوفاق، چاپ سودان، خود را یکی از دلدادگان امام خمینی (ره) معرفی می‌کرد و برای ابراز ارادت به رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران ، نام فرزندش را «خمینی» نهاده بود. او می‌گفت:
«نام پسر من، خمینی صغیر است. چون خمینی کبیر یک نفر بیشتر نیست و او امام خمینی (ره) است.»
 
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، توجّه بسیاری از مردم سودان، از جمله شاعران معاصر ‌این سرزمین، به تحوّلات و رویدادهای ‌ایران اسلامی، معطوف گشته و بر همین اساس، پیروزی انقلاب اسلامی ‌ایران و دستاوردهای آن، در اشعار آنان بازتاب گسترده‌ای داشته است.
 
اغلب شاعرانِ نام آشنایِ سودان، مانند سیف الدّین الدّسوقی، نورالدّین عبدالرّحمن الیمنی، دكتر سعد عبدالقادر العاقب، درباره انقلاب اسلامی ‌ایران، دستاوردها و بازتاب جهانی آن یا در توصیف رهبر كبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی(ره) ، مقام معظّم رهبری، مدّظلّه‌‌العالی و برخی مقامات و مسئولان كشورمان و همچنین رشادت‌ها و پایمرد یهای دلاوران دلیر ‌ایرانی، اشعاری را سروده‌اند.


«نام پسر من، خمینی صغیر است. چون خمینی کبیر یک نفر بیشتر نیست و او امام خمینی (ره) است.»
در‌این بخش، برای رعایت اختصار در کلام، تنها به ذكر یک نمونه از سروده‌های شاعران سودانی درباره انقلاب اسلامی ‌ایران و امام خمینی (ره) بسنده م یشود:


پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، توجّه بسیاری از مردم سودان، از جمله شاعران معاصر ‌اين سرزمين، به تحوّلات و رويدادهاي ‌ايران اسلامي، معطوف گشته و بر همين اساس، پيروزي انقلاب اسلامي ‌ايران و دستاوردهاي آن، در اشعار آنان بازتاب گسترده‌اي داشته است.
دکتر سعد عبدالقادر العاقب، یكی از شاعران سودانی، به مناسبت سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی (ره) شعری را با عنوان «ذکری الإمام» سروده كه متن كامل آن به شرح زیر است:


اغلب شاعرانِ نام آشنايِ سودان، مانند سيف الدّين الدّسوقي، نورالدّين عبدالرّحمن اليمني، دكتر سعد عبدالقادر العاقب، درباره انقلاب اسلامي ‌ايران، دستاوردها و بازتاب جهاني آن يا در توصيف رهبر كبير انقلاب اسلامي، حضرت امام خميني(ره) ، مقام معظّم رهبري، مدّظلّه‌‌العالی و برخي مقامات و مسئولان كشورمان و همچنين رشادت‌ها و پايمردي‌هاي دلاوران دلير ‌ايراني، اشعاري را سروده‌اند.
1ـ ضَوءُ نَجمٍ من خُمَینٍ أشرَقا فی ظلامٍ فأنار الأفقا


در‌اين بخش، برای رعایت اختصار در کلام، تنها به ذكر یک نمونه از سروده‌های شاعران سوداني درباره انقلاب اسلامي ‌ايران و امام خميني (ره) بسنده مي‌شود:
2ـ موسویٌّ بینَ کفَّیه عَصًی بَطَلَ السِّحرُ بِها و احتَرَقا


دکتر سعد عبدالقادر العاقب، يكي از شاعران سودانی، به مناسبت سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی (ره) شعري را با عنوان« ذکری  الإمام » سروده كه متن كامل آن به شرح زير است:
3ـ حَلّ فی الأرض فلم یبقَ سِوی باطلٍ صَمَّ و حَقٍّ نَطَقا


1ـ ضَوءُ   نَجمٍ من  خُمَینٍ  أشرَقا                   فی    ظلامٍ     فأنار    الأفقا
4ـ‌ایةُ اللهِ و من ‌ایاتِهِ بَشرٌ فینا أقاموا الطُرُقا


2ـ موسویٌّ   بینَ  کفَّیه     عَصًی                     بَطَلَ   السِّحرُ بِها  و  احتَرَقا
5ـ و مضَی یَتبَعُ آلَ المصطفی فَهُمُ الأصلُ الّذی فیهِ ارتقَی


3ـ حَلّ فی الأرض فلم یبقَ  سِوی                      باطلٍ   صَمَّ   و  حَقٍّ  نَطَقا
6ـ کان روحُ الله مِن آثارِهِم فَلَهُ مِنهُم لِواءٌ خَفَقا


4ـ‌ایةُ اللهِ        و    من    ‌ایاتِهِ                      بَشرٌ   فینا  أقاموا    الطُرُقا
7ـ أورَثوهُ ذ ا فِقارٍ باتِرًا فَرَّ مِنهُ المُعتدی إذ بَرَقا


5ـ و مضَی  یَتبَعُ   آلَ   المصطفی                     فَهُمُ الأصلُ  الّذی فیهِ ارتقَی
8ـ حلَّ فی ‌ایرانَ فَانصاعت لَهُ کُلُّ أرضٍ حُرَّةٍ إذ صَدَقا


6ـ کان    روحُ الله مِن      آثارِهِم                    فَلَهُ     مِنهُم     لِواءٌ    خَفَقا
9ـ ضاءَ فی طَهرانَ فی الخُرطومِ فی فاسَ فی فَرغانةٍ فی جِلَِّقا


7ـ أورَثوهُ      ذ ا فِقارٍ         باتِرًا                     فَرَّ  مِنهُ  المُعتدی    إذ بَرَقا
10ـ رفَع الظلمَ إمامٌ عادلٌ مِن ‌ترابٍ کاد أن یَختَنِقا


8ـ حلَّ    فی ‌ایرانَ  فَانصاعت  لَهُ                     کُلُّ  أرضٍ  حُرَّةٍ   إذ صَدَقا
11ـ فَهُوَ بَدرٌ مُذ بَدَت طَلعَتُهُ إنجَلی اللّیلُ و ما قد وَسَقا


9ـ ضاءَ فی طَهرانَ فی الخُرطومِ فی                    فاسَ  فی فَرغانةٍ   فی  جِلَِّقا
12ـ فی بلادٍ غَبَرَت مِن ظُلمِها فَکَساها عَدلُهُ إستَبرَقا


10ـ رفَع   الظلمَ      إمامٌ      عادلٌ                    مِن ‌ترابٍ  کاد  أن  یَختَنِقا
13ـ رَجَفَ الکُفّارُ مِن ثَورَتِهِ و بُغاةُ الأرضِ صاروا ِمزَقا


11ـ فَهُوَ   بَدرٌ    مُذ  بَدَت    طَلعَتُهُ                  إنجَلی  اللّیلُ و ما  قد وَسَقا
14ـ فَهوَ فَوقَ الأرض لَیثٌ خادِرٌ وَ هُوَ بَینَ السُّحبِ نَسرٌ حَلَّقا


12ـ فی   بلادٍ  غَبَرَت  مِن   ظُلمِها                     فَکَساها      عَدلُهُ  إستَبرَقا
15ـ فَابنُُ رُشدی لَم یَزَل فی هَرَبٍ مِن وَعید اللَّیثِ أمسی فَرِقا


13ـ رَجَفَ   الکُفّارُ       مِن  ثَورَتِهِ                   و بُغاةُ  الأرضِ  صاروا ِمزَقا
16ـ إنَّ یَومَ القُدسِ شَمسٌ شَرَقَت ضَوؤُ‌ها قَولُ إمامٍ أصدَقا


14ـ فَهوَ   فَوقَ الأرض  لَیثٌ  خادِرٌ                    وَ هُوَ بَینَ السُّحبِ نَسرٌ  حَلَّقا
17ـ کان روحُ اللهِ فیهِ قائداً و لِنَصرِ اللهِ کانَ الأسبَقا


15ـ فَابنُُ رُشدی  لَم یَزَل  فی هَرَبٍ                    مِن وَعید اللَّیثِ أمسی  فَرِقا
ترجمه اشعار دكتر سعد عبدالقادر العاقب، باعنوان «یاد امام »


16ـ إنَّ   یَومَ القُدسِ  شَمسٌ  شَرَقَت                  ضَوؤُ‌ها   قَولُ إمامٍ  أصدَقا
1. ستاره‌ای از آسمان خُمین درخشید و در میان تاریك یها، كرانه‌ها را روشنی بخشید.


        17ـ کان   روحُ اللهِ     فیهِ     قائداً                  و  لِنَصرِ اللهِ    کانَ   الأسبَقا
2. مردی از تبار موسی كه عصایی در دست داشت و با آن سحرها و جادوها را باطل ساخت.


ترجمه اشعار دكتر سعد عبدالقادر العاقب، باعنوان  «یاد امام »
3 . با آمدنِ او ، بر روی زمین حقّ و حقیقت، آشكار و باطل ناپدید گردید.


1.  ستاره‌اي از آسمان خُمين درخشيد و در ميان تاريكي‌ها، كرانه‌ها را روشني بخشيد.
4. ‌آیتی از سوی خداوند و انسانی كه از میان ما برخاست و راه و رسم زندگی را برای ما روشن ساخت.[i]


2.  مردي از تبار موسي كه عصايي در دست داشت و با آن سحرها و جادوها را باطل ساخت.
5 . او از خاندان حضرت مصطفی(ص) پیروی م یكرد؛ زیرا آنان اصل و اساس هر‌ترقّی و پیشرفتی هستند.


3 .  با آمدنِ او ،  بر روي زمين حقّ  و حقيقت، آشكار و باطل ناپديد گرديد.
6. روح‌الله، یكی از یادگارانِ آن بزرگواران بود كه پرچمِ آنان را برافراشت.


4. ‌آيتي از سوي خداوند  و  انساني كه از ميان  ما برخاست و راه و رسم زندگي را برای ما روشن ساخت.[4]
7. خاندان حضرت مصطفی(ص) برای او ذوالفقار برّنده و تیزی به ارث گذاشته بودند كه تجاوزگران از برق آن پای به فرار نهادند.


5 . او از خاندان حضرت مصطفي(ص) پيروي مي‌كرد؛ زيرا آنان اصل و اساس هر‌ترقّي و پيشرفتي هستند.
8 . گرچه او در‌ایران بود ؛ ولی مردمانِ آزاد و سرافراز، در هر گوشه از جهان، راه او را تأیید و از دستوراتش پیروی كردند.


6.  روح‌الله، يكي از یادگارانِ آن بزرگواران بود كه پرچمِ آنان را برافراشت.
9. فروغ او نه تنها تهران، بلکه [[خارطوم]] ، فاس، فَرغانه و دمشق را نیز، روشنی بخشید .


7.  خاندان حضرت مصطفي(ص) براي او ذوالفقار برّنده و تيزي به ارث گذاشته بودند كه تجاوزگران از برق آن پاي به فرار نهادند.
10. امام عادلی بود كه در سراسر كره خاكی، ظلم و ستمِ خفقان آور را، از بین برد.


8 . گرچه او در‌ايران بود ؛ ولي مردمانِ آزاد و سرافراز، در هر گوشه از جهان، راه او را تأييد و از دستوراتش پيروي كردند.
11. او قرص ماهی بود كه با آغاز تابشش، تاریكی شب را، زدود.


9.  فروغ او نه تنها تهران، بلکه  [[خارطوم]] ، فاس، فَرغانه و دمشق را نیز، روشني بخشيد .
12. و كشوری را كه غبارِ ظلم و ستم همه جایش را فرا گرفته بود، با عدل و داد خویش ، منوّر ساخت.


10.  امام عادلي بود كه در سراسر كره خاكي،  ظلم و ستمِ خفقان آور را، از بين برد.
13. با انقلابِ او، كافران برخود لرزیدند و سركشانِ زمین فرو پاشیدند.  


11.  او قرص ماهي بود كه با آغاز تابشش، تاريكي شب را، زدود.  
14. او شیری بر روی زمین و شاهینی برفرازِ ابرها بود.


12. و كشوري را كه غبارِ ظلم و ستم همه جايش را فرا گرفته بود، با عدل و داد خويش ، منوّر ساخت.
15. از ‌این رو، سلمانِ رشدی، هنوز از بیم فریاد شجاعانه آن شیر، گریزان و هراسان است.


13.  با انقلابِ او، كافران برخود لرزيدند و سركشانِ زمين فرو پاشيدند.  
16. همانا، به فرمانِ آن امام، نورانیّت روز قدس، مانند خورشید همه جا را فراگرفت.  


14.  او شيري بر روي زمين و شاهيني برفرازِ ابرها بود.
17. پیشگامِ روزِ قدس روح‌الله بود كه پیش از اعلام‌ این ‌روزِ جهانی، با یاری و لطف الهی، به پیروزی دست یافته بود.


15.  از ‌اين رو، سلمانِ رشدي،  هنوز از بيم فرياد شجاعانه آن شير، گريزان و هراسان است.  
علاقه‌مندان به کسب آگاهی بیشتر درباره حضور فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در جمهوری سودان، می‌توانند به کتاب «فاعلیة العلاقات العامّة فی تطویر الدّبلوماسیه الشّعبیة لسفارة الجمهوریة الاسلامیة الایرانیة و مجلس الصّداقة الشّعبیة العالمیة فی فترة 2008 ـ 2012»[ii] نوشته رقیه احمد صالح مراجعه کنند. دکتر رقیه احمد صالح، پایان نامه دکتری ـ که در سال 1392 به دانشگاه اُم دُرمان ارائه شده ـ روابط بین دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری سودان را در فاصله سال‌های 1387 تا 1391 بررسی کرده است.  


16.  همانا، به فرمانِ آن امام، نورانيّت روز قدس، مانند خورشيد همه جا را فراگرفت.  
== پاورقی ==
[ii] نقش سفارت جمهوری اسلامی ایران و شورای انجمن های دوستی سودان در گسترش دیپلماسی مردمی و روابط بین دو کشور در سال های 2004 تا 2012 م. (سال های 1387 تا 1391 هـ.ش)


17.  پيشگامِ روزِ قدس روح‌الله بود كه پيش از اعلام‌ این ‌روزِ جهاني، با ياري و لطف الهی، به پيروزي دست یافته بود.
[iii] رئیس جمهور فعلی سودان


علاقه‌مندان به کسب آگاهی بیشتر درباره حضور فرهنگی جمهوری اسلامی ایران  در جمهوری سودان، می‌توانند به کتاب «فاعلیة العلاقات العامّة فی تطویر الدّبلوماسیه الشّعبیة لسفارة الجمهوریة الاسلامیة الایرانیة و مجلس الصّداقة الشّعبیة العالمیة فی فترة 2008 ـ 2012»[5] نوشته رقیه احمد صالح مراجعه کنند. دکتر رقیه احمد صالح، پایان نامه دکتری ـ که در سال 1392 به دانشگاه اُم دُرمان ارائه شده ـ  روابط بین دو کشور جمهوری اسلامی ایران  و جمهوری سودان را در فاصله سال‌های 1387 تا 1391 بررسی کرده است.
== کتابشناسی ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۵۹

سودان از مهم‌ترین کشورهای آفریقایی و اسلامی ‌است که از انقلاب اسلامی ایران متأثر شده است. فرد هالیدی، استاد و كارشناس برجسته مسائل خاورمیانه، در‌ این‌باره چنین گفته است:

«انقلاب اسلامی‌در‌ایران جذّابیت ‌ایدئولوژیكی بسیار زیادی میان اعراب تا الجزایر و سودان دارد كه نمی‌‏توان آن را نادیده گرفت».[۱]

انقلاب اسلامی ایران به دلیل ماهیّت اسلامی ‌بودنش، در میان مسلمانان جهان، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. اثرپذیری از انقلاب اسلامی ایران در گفتارها و موضع‌گیری‌های شخصیّت‌ها و مسئولان حکومتی سودان نیز، کاملاً آشکار است. به‌عنوان مثال، صادق‌المهدی، رهبر حزب امّت، زمینه چنین گفته است:

«انقلاب اسلامی ایران بر مردم سودان تأثیر عمیقی داشته است. ‌آنان بسیاری از پدیده‌های تاریخی خود را در انقلاب ‌ایران یافته‌اند. مردم سودان در انقلاب اسلامی ایران یک بعثت جدید را می‌یابند. در سودان عدّه‌ای بودند که اسلام را به‌عنوان یک راه حل برای مشکلات نمی‌پذیرفتند، آنها معتقد بودند که راه حل‌ها از طریق ناسیونالیسم و با پیروی از افکار غربی به دست می‌آید. ولی انقلاب‌ایران، این افکار را به کلی دگرگون کرد و ثابت کرد که اسلام زنده و پویا است و می‌تواند در مقابل امواج ‌ایدئولوژیک ‌ایستادگی کند».[۲]

نگارنده (مصطفی امیدی) چند سال، به‌عنوان وابسته فرهنگی جمهوری اسلامی ‌ایران در سودان، حضور و فعّالیّت داشته و با لطف و یاری الهی و همكاری مقامات دانشگاهی سودان، توفیق مضاعفی نیز یافته تا زبان و ادبیات فارسی را در دانشگاه‌های مختلف ‌این كشور، تدریس كند و همچنین با توجّه به حضور در برنامه‌های فرهنگی و محافل ادبی این سرزمین، از نزدیك شاهد ابراز محبّت و علاقمندی بسیاری از مردم، به‌‌ویژه فرهیختگان، ادیبان و شاعران سودان، نسبت به جمهوری اسلامی ایران بوده است.

بسیاری از مردم و مسئولان سودان اعلام می‌کنند که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، در زمره نخستین کسانی بوده‌اند که در خارج از‌ایران ، به منظور حمایت از قیام ملّت مسلمان ‌ایران در تظاهرات و راهپیمایی‌های دانشجویی و مردمی‌ شرکت کرده‌اند و به ‌ این امر افتخار می‌کنند.

برخی از سودانیان، برای ابرازِ ارادت خود نسبت به رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران (ره)، نام «خمینی» را برای فرزندان خود برگزیده‌اند. به‌عنوان مثال، شهید محمّد طه محمّد احمد، سردبیر نشریه عربی زبان الوفاق، چاپ سودان، خود را یکی از دلدادگان امام خمینی (ره) معرفی می‌کرد و برای ابراز ارادت به رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران ، نام فرزندش را «خمینی» نهاده بود. او می‌گفت:

«نام پسر من، خمینی صغیر است. چون خمینی کبیر یک نفر بیشتر نیست و او امام خمینی (ره) است.»

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، توجّه بسیاری از مردم سودان، از جمله شاعران معاصر ‌این سرزمین، به تحوّلات و رویدادهای ‌ایران اسلامی، معطوف گشته و بر همین اساس، پیروزی انقلاب اسلامی ‌ایران و دستاوردهای آن، در اشعار آنان بازتاب گسترده‌ای داشته است.

اغلب شاعرانِ نام آشنایِ سودان، مانند سیف الدّین الدّسوقی، نورالدّین عبدالرّحمن الیمنی، دكتر سعد عبدالقادر العاقب، درباره انقلاب اسلامی ‌ایران، دستاوردها و بازتاب جهانی آن یا در توصیف رهبر كبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی(ره) ، مقام معظّم رهبری، مدّظلّه‌‌العالی و برخی مقامات و مسئولان كشورمان و همچنین رشادت‌ها و پایمرد یهای دلاوران دلیر ‌ایرانی، اشعاری را سروده‌اند.

در‌این بخش، برای رعایت اختصار در کلام، تنها به ذكر یک نمونه از سروده‌های شاعران سودانی درباره انقلاب اسلامی ‌ایران و امام خمینی (ره) بسنده م یشود:

دکتر سعد عبدالقادر العاقب، یكی از شاعران سودانی، به مناسبت سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی (ره) شعری را با عنوان «ذکری الإمام» سروده كه متن كامل آن به شرح زیر است:

1ـ ضَوءُ نَجمٍ من خُمَینٍ أشرَقا فی ظلامٍ فأنار الأفقا

2ـ موسویٌّ بینَ کفَّیه عَصًی بَطَلَ السِّحرُ بِها و احتَرَقا

3ـ حَلّ فی الأرض فلم یبقَ سِوی باطلٍ صَمَّ و حَقٍّ نَطَقا

4ـ‌ایةُ اللهِ و من ‌ایاتِهِ بَشرٌ فینا أقاموا الطُرُقا

5ـ و مضَی یَتبَعُ آلَ المصطفی فَهُمُ الأصلُ الّذی فیهِ ارتقَی

6ـ کان روحُ الله مِن آثارِهِم فَلَهُ مِنهُم لِواءٌ خَفَقا

7ـ أورَثوهُ ذ ا فِقارٍ باتِرًا فَرَّ مِنهُ المُعتدی إذ بَرَقا

8ـ حلَّ فی ‌ایرانَ فَانصاعت لَهُ کُلُّ أرضٍ حُرَّةٍ إذ صَدَقا

9ـ ضاءَ فی طَهرانَ فی الخُرطومِ فی فاسَ فی فَرغانةٍ فی جِلَِّقا

10ـ رفَع الظلمَ إمامٌ عادلٌ مِن ‌ترابٍ کاد أن یَختَنِقا

11ـ فَهُوَ بَدرٌ مُذ بَدَت طَلعَتُهُ إنجَلی اللّیلُ و ما قد وَسَقا

12ـ فی بلادٍ غَبَرَت مِن ظُلمِها فَکَساها عَدلُهُ إستَبرَقا

13ـ رَجَفَ الکُفّارُ مِن ثَورَتِهِ و بُغاةُ الأرضِ صاروا ِمزَقا

14ـ فَهوَ فَوقَ الأرض لَیثٌ خادِرٌ وَ هُوَ بَینَ السُّحبِ نَسرٌ حَلَّقا

15ـ فَابنُُ رُشدی لَم یَزَل فی هَرَبٍ مِن وَعید اللَّیثِ أمسی فَرِقا

16ـ إنَّ یَومَ القُدسِ شَمسٌ شَرَقَت ضَوؤُ‌ها قَولُ إمامٍ أصدَقا

17ـ کان روحُ اللهِ فیهِ قائداً و لِنَصرِ اللهِ کانَ الأسبَقا

ترجمه اشعار دكتر سعد عبدالقادر العاقب، باعنوان «یاد امام »

1. ستاره‌ای از آسمان خُمین درخشید و در میان تاریك یها، كرانه‌ها را روشنی بخشید.

2. مردی از تبار موسی كه عصایی در دست داشت و با آن سحرها و جادوها را باطل ساخت.

3 . با آمدنِ او ، بر روی زمین حقّ و حقیقت، آشكار و باطل ناپدید گردید.

4. ‌آیتی از سوی خداوند و انسانی كه از میان ما برخاست و راه و رسم زندگی را برای ما روشن ساخت.[i]

5 . او از خاندان حضرت مصطفی(ص) پیروی م یكرد؛ زیرا آنان اصل و اساس هر‌ترقّی و پیشرفتی هستند.

6. روح‌الله، یكی از یادگارانِ آن بزرگواران بود كه پرچمِ آنان را برافراشت.

7. خاندان حضرت مصطفی(ص) برای او ذوالفقار برّنده و تیزی به ارث گذاشته بودند كه تجاوزگران از برق آن پای به فرار نهادند.

8 . گرچه او در‌ایران بود ؛ ولی مردمانِ آزاد و سرافراز، در هر گوشه از جهان، راه او را تأیید و از دستوراتش پیروی كردند.

9. فروغ او نه تنها تهران، بلکه خارطوم ، فاس، فَرغانه و دمشق را نیز، روشنی بخشید .

10. امام عادلی بود كه در سراسر كره خاكی، ظلم و ستمِ خفقان آور را، از بین برد.

11. او قرص ماهی بود كه با آغاز تابشش، تاریكی شب را، زدود.

12. و كشوری را كه غبارِ ظلم و ستم همه جایش را فرا گرفته بود، با عدل و داد خویش ، منوّر ساخت.

13. با انقلابِ او، كافران برخود لرزیدند و سركشانِ زمین فرو پاشیدند.

14. او شیری بر روی زمین و شاهینی برفرازِ ابرها بود.

15. از ‌این رو، سلمانِ رشدی، هنوز از بیم فریاد شجاعانه آن شیر، گریزان و هراسان است.

16. همانا، به فرمانِ آن امام، نورانیّت روز قدس، مانند خورشید همه جا را فراگرفت.

17. پیشگامِ روزِ قدس روح‌الله بود كه پیش از اعلام‌ این ‌روزِ جهانی، با یاری و لطف الهی، به پیروزی دست یافته بود.

علاقه‌مندان به کسب آگاهی بیشتر درباره حضور فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در جمهوری سودان، می‌توانند به کتاب «فاعلیة العلاقات العامّة فی تطویر الدّبلوماسیه الشّعبیة لسفارة الجمهوریة الاسلامیة الایرانیة و مجلس الصّداقة الشّعبیة العالمیة فی فترة 2008 ـ 2012»[ii] نوشته رقیه احمد صالح مراجعه کنند. دکتر رقیه احمد صالح، پایان نامه دکتری ـ که در سال 1392 به دانشگاه اُم دُرمان ارائه شده ـ روابط بین دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری سودان را در فاصله سال‌های 1387 تا 1391 بررسی کرده است.

پاورقی

[ii] نقش سفارت جمهوری اسلامی ایران و شورای انجمن های دوستی سودان در گسترش دیپلماسی مردمی و روابط بین دو کشور در سال های 2004 تا 2012 م. (سال های 1387 تا 1391 هـ.ش)

[iii] رئیس جمهور فعلی سودان

کتابشناسی

  1. مقتدری، احمد، «انقلاب اسلامی، پیامدها و بازتاب‏ها»، ماهنامه بصائر، سال اول، ش 4 و 5، (دی و بهمن 1373).8.
  2. 1-    حشمت‌زاده، محمّدباقر، تأثیر انقلاب اسلامی ایران بر کشورهای اسلامی (تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1385).137.