جغرافیای طبیعی و انسانی لبنان: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
جغرافیای طبیعی و انسانی [[لبنان|کشور لبنان]] شامل دو بخش [[جغرافیای طبیعی لبنان|جغرافیای طبیعی]] و [[جغرافیای انسانی لبنان|جغرافیای انسانی]] است که در ذیل شرح داده شده است: | جغرافیای طبیعی و انسانی [[لبنان|کشور لبنان]] شامل دو بخش [[جغرافیای طبیعی لبنان|جغرافیای طبیعی]] و [[جغرافیای انسانی لبنان|جغرافیای انسانی]] است که در ذیل شرح داده شده است:[[پرونده:طبیعت لبنان.jpg|بندانگشتی|[[جغرافیای طبیعی لبنان|طبیعت لبنان، برگرفته از سایت کارناوال، قابل بازیابی از]] https://www.karnaval.ir/blog/photos-of-lebanon]] | ||
=== [[جغرافیای طبیعی لبنان]] === | === [[جغرافیای طبیعی لبنان]] === | ||
[[لبنان]] امروز جمهوری کوچکی است در جنوب غربی آسیا و بر ساحل شرقی دریای مدیترانه که از "النهرالکبیر" در شمال تا "راس الناقورة" در جنوب امتداد یافته است. و 10452 کیلومتر مربع مساحت دارد که بیشتر آن را مناطق کوهستانی تشکیل می دهد. [[لبنان]] از شمال و شرق به کشور سوریه، از جنوب به سرزمین فلسطین و از مغرب به دریای مدیترانه محدود است. این کشور در گذشته با عنوان "جبل [[لبنان]]" شناخته میشد و در منابع جغرافیای اسلامی از این سرزمین با عباراتی چون "کوهی است مشرف برحمص"<ref>الحموی، ياقوت. (1988). معجم البلدان. ج۵. بیروت: دار بيروت للطباعة والنشر، ص 11.</ref> و یا "کوه [[لبنان]] از صیدا تا طرابلس مشرف بر کرانه دریاست"<ref>مقدسی، ابو عبدالله محمد بن احمد. (1361). احسن التقاسيم في معرفة الاقاليم. ترجمه علینقی منزوی. تهران: [https://mtif.org/organ/47987/%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA-%D9%85%D9%88%D9%84%D9%81%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%85%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 شرکت تعاونی مولفان و مترجمان ایران]، ص 225.</ref> و نیز "[[لبنان]] کوهی است مشرف بر حمص از سلسله کوههایی که از عرج میان مکه و مدینه آغاز شده و تا شام امتداد می یابد"<ref>ابن خرداذبه. (1371). مسالك و ممالك. ترجمة سعيد خاكرند. تهران: ميراث ملل، ص 101.</ref> سخن رفته است. | |||
در این کشور دو رشته کوه از شمال شرقی به سمت جنوب غربی کشیده شده است؛ رشته کوههای غربی به موازات مدیترانه امتداد مییابد و بلندترین قله آن، قرنة السوداء 3088 متر ارتفاع دارد.<ref>برگرفته از https://www.ministryinfo.gov.lb.</ref> میان این رشته کوه و دریا دشت ساحلی به طول حدود 200 کیلومتر قرار گرفته است.<ref name=":0">قرم، جورج. (2004). [[لبنان معاصر|لبنان المعاصر]]: تاریخ و مجتمع. نقله الى العربية بواسطة الدكتور حسان قبيسي. الطبعة الأولى. بيروت: المكتبة الشرقية، ص 11.</ref> رشته کوههای شرق نیز به موازات آن قرار دارد و حدود مرزهای [[لبنان]] با [[سوریه]] را مشخص میکند. میان این دو رشته کوه، دشت حاصلخیز بقاع قرار دارد که بیشترین زمینهای کشاورزی را در خود جای داده است.[[پرونده:جغرافیای- لبنان.jpg|بندانگشتی| | در این کشور دو رشته کوه از شمال شرقی به سمت جنوب غربی کشیده شده است؛ رشته کوههای غربی به موازات مدیترانه امتداد مییابد و بلندترین قله آن، قرنة السوداء 3088 متر ارتفاع دارد.<ref>برگرفته از https://www.ministryinfo.gov.lb.</ref> میان این رشته کوه و دریا دشت ساحلی به طول حدود 200 کیلومتر قرار گرفته است.<ref name=":0">قرم، جورج. (2004). [[لبنان معاصر|لبنان المعاصر]]: تاریخ و مجتمع. نقله الى العربية بواسطة الدكتور حسان قبيسي. الطبعة الأولى. بيروت: المكتبة الشرقية، ص 11.</ref> رشته کوههای شرق نیز به موازات آن قرار دارد و حدود مرزهای [[لبنان]] با [[سوریه]] را مشخص میکند. میان این دو رشته کوه، دشت حاصلخیز بقاع قرار دارد که بیشترین زمینهای کشاورزی را در خود جای داده است.[[پرونده:جغرافیای- لبنان.jpg|بندانگشتی|غار جعیتا در لبنان، قابل بازیابی از https://www.alibaba.ir/mag/lebanon/lebanon-attractions/]]اللیطانی و العاصی دو رودخانه مهم [[لبنان|لبنانند]] که هر دو از دشت بقاع سرچشمه میگیرند.<ref name=":0" /> اللیطانی در سرزمینهای [[لبنان]] جریان دارد و در مناطق جنوبی به دریای مدیترانه میریزد. العاصی اما تا سرزمین سوریه جریان مییابد. | ||
این دو رودخانه بخش قابل توجهی از نیروی برق این کشور را تامین میکنند. دیگر رودخانههای [[لبنان]] عبارتند از رودخانه الحاصبانی، الاولی، نهرالکلب، نهرالابراهیم و الزهرانی که همگی به دریای مدیترانه میریزند.<ref>البستاني، الدكتور فؤاد افرام. (1969). [[لبنان]]، مباحث علمية واجتماعية. (الجزء الأول). بیروت: [https://lebanonpostcard.com/product-tag/%D9%85%D9%86%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9/ منشورات الجامعة اللبنانية]، ص ۶.</ref> | این دو رودخانه بخش قابل توجهی از نیروی برق این کشور را تامین میکنند. دیگر رودخانههای [[لبنان]] عبارتند از رودخانه الحاصبانی، الاولی، نهرالکلب، نهرالابراهیم و الزهرانی که همگی به دریای مدیترانه میریزند.<ref>البستاني، الدكتور فؤاد افرام. (1969). [[لبنان]]، مباحث علمية واجتماعية. (الجزء الأول). بیروت: [https://lebanonpostcard.com/product-tag/%D9%85%D9%86%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9/ منشورات الجامعة اللبنانية]، ص ۶.</ref> |
نسخهٔ ۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۳
جغرافیای طبیعی و انسانی کشور لبنان شامل دو بخش جغرافیای طبیعی و جغرافیای انسانی است که در ذیل شرح داده شده است:
جغرافیای طبیعی لبنان
لبنان امروز جمهوری کوچکی است در جنوب غربی آسیا و بر ساحل شرقی دریای مدیترانه که از "النهرالکبیر" در شمال تا "راس الناقورة" در جنوب امتداد یافته است. و 10452 کیلومتر مربع مساحت دارد که بیشتر آن را مناطق کوهستانی تشکیل می دهد. لبنان از شمال و شرق به کشور سوریه، از جنوب به سرزمین فلسطین و از مغرب به دریای مدیترانه محدود است. این کشور در گذشته با عنوان "جبل لبنان" شناخته میشد و در منابع جغرافیای اسلامی از این سرزمین با عباراتی چون "کوهی است مشرف برحمص"[۱] و یا "کوه لبنان از صیدا تا طرابلس مشرف بر کرانه دریاست"[۲] و نیز "لبنان کوهی است مشرف بر حمص از سلسله کوههایی که از عرج میان مکه و مدینه آغاز شده و تا شام امتداد می یابد"[۳] سخن رفته است.
در این کشور دو رشته کوه از شمال شرقی به سمت جنوب غربی کشیده شده است؛ رشته کوههای غربی به موازات مدیترانه امتداد مییابد و بلندترین قله آن، قرنة السوداء 3088 متر ارتفاع دارد.[۴] میان این رشته کوه و دریا دشت ساحلی به طول حدود 200 کیلومتر قرار گرفته است.[۵] رشته کوههای شرق نیز به موازات آن قرار دارد و حدود مرزهای لبنان با سوریه را مشخص میکند. میان این دو رشته کوه، دشت حاصلخیز بقاع قرار دارد که بیشترین زمینهای کشاورزی را در خود جای داده است.
اللیطانی و العاصی دو رودخانه مهم لبنانند که هر دو از دشت بقاع سرچشمه میگیرند.[۵] اللیطانی در سرزمینهای لبنان جریان دارد و در مناطق جنوبی به دریای مدیترانه میریزد. العاصی اما تا سرزمین سوریه جریان مییابد.
این دو رودخانه بخش قابل توجهی از نیروی برق این کشور را تامین میکنند. دیگر رودخانههای لبنان عبارتند از رودخانه الحاصبانی، الاولی، نهرالکلب، نهرالابراهیم و الزهرانی که همگی به دریای مدیترانه میریزند.[۶]
لبنان در میان کشورهای خاورمیانه پس از ترکیه از بالاترین منابع آبی برخوردار است. متوسط ریزشهای جوی در بیروت 900 میلیمتر و در بحمدون واقع در مناطق مرتفع کوهستانی حدود 1400 میلیمتر است.[۷]
خلیج جونیه که بندر جونیه در آن واقع است تنها بندر طبیعی در کنار مدیترانه در فاصله اسکندرون تا غزه است. خلیج کوچک مارجرجس نیز در شرق بیروت و خلیج عکا در شمال قرار دارد.[۸]
آب و هوای معتدل و وفور آب و خاک مرغوب، سبب شده است تا لبنان، از پوشش گیاهی و جنگل های متنوع برخوردار باشد. مهمترین گیاهان لبنان عبارتند از: کاج، سرو، صنوبر، توت و زیتون. درختان مرکبات به ویژه پرتقال و لیموترش و انواع میوه همچون موز، سیب، انجیر، زردآلو، انار و انگور نیز در این سرزمین به وفور وجود دارد.[۹]
جغرافیای انسانی لبنان
بر اساس آمارهای تخمینی،[i] جمعیت لبنان در سال 2007، 3759000 نفر بوده است که از این میزان 1901000 نفر زن و 1858000 مرد بودهاند.[۱۰] جمعیت غیرلبنانیهای مقیم نیز یک تا دو میلیون نفر تخمین زده میشود که بین 250000 تا 4000۰0 نفر از آنان فلسطینی هستند[۱۱] و عموما در اردوگاههای ویژه پناهندگان سکنی دارند. 89% از مردم لبنان در شهرها زندگی میکنند؛ تراکم جمعیت 431 نفر در کیلومتر مربع و رشد جمعیت آن ۷/1% است.[۱۲] استان جبل لبنان با 1484000 نفر بیشترین و استان نبطیه با 249000 نفر کمترین جمعیت را دارا هستند و استان بیروت هم به لحاظ جمعیتی در مرتبه پنجم قرار دارد. براساس آمار سال2007، متوسط جمعیت یک خانواده لبنانی 4 نفر و 25% از کل جمعیت را افراد زیر 15 سال و 10% آن را افراد بالای 65 سال تشکیل دادهاند.[۱۰] میزان ثبت شده فوت شدگان در سال 2010 نیز 22926 نفر بوده است.
عنصر عرب، نژاد غالب مردم لبنان است و برخی دیگر، ریشههای فینیقی، رومی، ترکی و ایرانی دارند، تعداد اندکی نیز نژاد اروپایی دارند که نیاکان آنها پس از خروج صلیبیها، در لبنان ماندند. البته امروز پیشینه نژادی در مقایسه با وابستگیهای طائفهای از اهمیت چندانی برخوردار نیست و به جز دو نژاد ارمنی و کرد،[۱۳] دیگر طوائف، صرفا ماهیتی مذهبی دارند.[۱۴]
نیز نگاه کنید به
جغرافیای طبیعی و انسانی کانادا؛
پاورقی
[i] آخرین سرشماری در لبنان در سال 1932 و در حالی که این کشور تحت قیمومیت فرانسویان بود انجام شد که نشان میداد جمعیت مسیحیان از اکثریت برخوردارند. از آن سال تاکنون به دلیل حساسیتهای سیاسی سرشماری رسمی صورت نگرفته است و حتی آمارهایی که در حوزههای مختلف توسط مرکز آمار این کشور ارائه میشود عموماً تخمینی و بیشتر آنها توسط نهادهای بینالمللی برآورد شده است.
کتابشناسی
- ↑ الحموی، ياقوت. (1988). معجم البلدان. ج۵. بیروت: دار بيروت للطباعة والنشر، ص 11.
- ↑ مقدسی، ابو عبدالله محمد بن احمد. (1361). احسن التقاسيم في معرفة الاقاليم. ترجمه علینقی منزوی. تهران: شرکت تعاونی مولفان و مترجمان ایران، ص 225.
- ↑ ابن خرداذبه. (1371). مسالك و ممالك. ترجمة سعيد خاكرند. تهران: ميراث ملل، ص 101.
- ↑ برگرفته از https://www.ministryinfo.gov.lb.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ قرم، جورج. (2004). لبنان المعاصر: تاریخ و مجتمع. نقله الى العربية بواسطة الدكتور حسان قبيسي. الطبعة الأولى. بيروت: المكتبة الشرقية، ص 11.
- ↑ البستاني، الدكتور فؤاد افرام. (1969). لبنان، مباحث علمية واجتماعية. (الجزء الأول). بیروت: منشورات الجامعة اللبنانية، ص ۶.
- ↑ البستاني، الدكتور فؤاد افرام. (1969). لبنان، مباحث علمية واجتماعية. (الجزء الأول). بیروت: منشورات الجامعة اللبنانية، ص ۲۱.
- ↑ البستاني، الدكتور فؤاد افرام. (1969). لبنان، مباحث علمية واجتماعية. (الجزء الأول). بیروت: منشورات الجامعة اللبنانية، ص ۱۸.
- ↑ صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ لبنان. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص 23-25.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ادارة الاحصاء المركزي (2012). SIF-2. گزارشهای اداره مرکزی آمار لبنان. قابل بازیابی ازhttp://www.cas.gov.lb/
- ↑ قرم، جورج. (2004). لبنان المعاصر: تاریخ و مجتمع. نقله الى العربية بواسطة الدكتور حسان قبيسي. الطبعة الأولى. بيروت: المكتبة الشرقية، ص ۱۲.
- ↑ برگرفته از https://ww.ministryinfo.gov.lb.
- ↑ قرم، جورج. (2004). لبنان المعاصر: تاریخ و مجتمع. نقله الى العربية بواسطة الدكتور حسان قبيسي. الطبعة الأولى. بيروت: المكتبة الشرقية، ص 66.
- ↑ صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ لبنان. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص 25-26.