کتابخانه ملی فرانسه: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۴۱

بنیان اصلی کتابخانه را مجموعه شارل پنجم تشکیل می‌دهد که در سال 1368میلادی، کتابخانه‌ای اختصاصی با تقریباً 1000 نسخه خطی را در یکی از تالارهای ساختمان لوور برای خود دایر کرد. در زمان لویی یازدهم (1461 تا 1483) تعدادی نسخه خطی و کتاب‌های چاپی مصادره‌شده به آن افزوده شد. شارل هشتم و لویی دوازهم نیز به توسعه آن پرداختند و محل کتابخانه با تغییر محل اقامت پادشاهان، از قصری به قصر دیگر تغییر می‌کرد. در سال 1537 میلادی قانون واسپاری به تصویب رسید و مقرر گردید که از هر کتابی که در کشور منتشر می‌گردد یک نسخه به کتابخانه ارسال گردد. با این‌حال در سال 1622 کل مجموعه چاپی و خطی کتابخانه فقط 4712 جلد بود. در سال 1692 درهای آن به روی عموم گشوده شد و در سال 1789 کتابخانه سلطنتی رسماً به نام کتابخانه ملی نامیده شد. همزمان با انقلاب کبیر فرانسه، خدمات کتابخانه‌ای برای مدتی متوقف گردید و قانون واسپاری به مدت سه سال متوقف ماند، ولی مجموعه منابع آن با دریافت بیش از 3000 سند مصادره‌ای از اموال خاندان سلطنتی و اشراف و خارجیان، غنای بیشتری یافت.ساختمان قدیمی این کتابخانه در شهر پاریس در خیابان ریشیلیو واقع شده است. در سال‌های 1932 و 1954 و 1971 اجباراً سه ساختمان جدید در شهر ورسای برای کتابخانه ساخته شد. بنابراین گسترش روزافزون مجموعه‌های متنوع آن، حفاظت و نگهداری و ارائه خدمات جاری را به مخاطره انداخته بود. در نتیجه در سال 1988 دولت فرانسه تصمیم گرفت ساختمان جدیدی برای کتابخانه ملی احداث کند. طرح ساختمان به مسابقه بین‌المللی گذاشته شد و طرح «دومینیک پرو»(Dominique Perrault) برنده این مسابقه شد. ساختمان جدید در سال 1990 شروع و در سال 1995 پایان یافت. این ساختمان دارای 290 هزار متر مربع زیربنا است و از یک محوطه مرکزی و چهار برج به شکل کتاب باز (به ارتفاع 80 متر) که عمدتاً مخازن را دربرمی‌گیرند، تشکیل شده است. این ساختمان گنجایشی معادل 395 کیلومتر کتاب، و تعداد 2600 محل مطالعه دارد و در دسامبر 1997 به روی عموم گشوده شد. ساختمان خیایان ریشیلیو به دلیل اهمیت تاریخی، همچنان برای حفظ و نگهداری مجموعه‌های ویژه و به‌عنوان بخشی از کتابخانه ملی فرانسه باقی خواهد ماند.در ضمن شعبه‌هایی از این کتابخانه که در خارج از شهر پاریس قرار دارند، عبارت‌اند از: شعبه ورسای که دربرگیرنده مجموعه نشریات ادواری، نسخه‌های تکراری، و برخی از مجموعه‌هایی است که مراجعه‌کننده بسیار کمی دارند و شعبه آوینیون که آثار هنری کتابخانه ملی در آنجا نگهداری می‌شوند.

موجودی کتابخانه ملی فرانسه تنها کتاب و نشریات ادواری نیست، بلکه نسخه‌های خطی، نقشه و طرح، منابع چاپی، نقاشی، عکس، سکه، مدال، موسیقی، مواد شنیداری و موادچندرسانه‌ای را نیز دربرمی‌گیرد. مجموعه این کتابخانه از سال 1990 در زمینه‌های گوناگون، بخصوص در زمینه‌های مربوط به علوم و فناوری، اقتصاد و مواد شنیداری توسعه یافته و مجموعه کتاب‌های چاپی و نشریات ادواری، بیشتر موضوع‌هایی مانند فلسفه، تاریخ علوم، حقوق، اقتصاد و سیاست، علوم و فناوری، ادبیات و هنر را شامل می‌شود. قدیمی‌ترین نسخه فارسی موجود در این کتابخانه متعلق به حدود سال 509 هجری و در زمینه پزشکی است. کلیه متقاضیان بالای 16 سال با دردست‌داشتن کارت عضویت می‌توانند در سالن‌های مطالعه از مواد کتابخانه‌ای استفاده کنند.^[۱]^[۲]

نیز نگاه کنید به

صنعت چاپ و نشر کتاب در فرانسه

کتابشناسی

↑ برگرفته از سایتhttp://fr.wikipedia.org/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France
↑ نعیمی گورابی، محمدحسین(1392). جامعه و فرهنگ فرانسه. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ( در دست انتشار )،

[1] برگرفته از سایتhttp://fr.wikipedia.org/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France

[2] نعیمی گورابی، محمدحسین(1392). جامعه و فرهنگ فرانسه. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ( در دست انتشار )،

[۱]

[۲]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+بنیان اصلی کتابخانه را مجموعه شارل پنجم تشکیل می‌دهد که در سال 1368میلادی، کتابخانه‌ای اختصاصی با تقریباً 1000 نسخه خطی را در یکی از تالارهای ساختمان لوور برای خود دایر کرد. در زمان لویی یازدهم (1461 تا 1483) تعدادی نسخه خطی و کتاب‌های چاپی مصادره‌شده به آن افزوده شد. شارل هشتم و لویی دوازهم نیز به توسعه آن پرداختند و محل کتابخانه با تغییر محل اقامت پادشاهان، از قصری به قصر دیگر تغییر می‌کرد. در سال 1537 میلادی قانون واسپاری به تصویب رسید و مقرر گردید که از هر کتابی که در کشور منتشر می‌گردد یک نسخه به کتابخانه ارسال گردد. با این‌حال در سال 1622 کل مجموعه چاپی و خطی کتابخانه فقط 4712 جلد بود. در سال 1692 درهای آن به روی عموم گشوده شد و در سال 1789 کتابخانه سلطنتی  رسماً به نام کتابخانه ملی نامیده شد. همزمان با انقلاب کبیر فرانسه، خدمات کتابخانه‌ای برای مدتی متوقف گردید و قانون واسپاری به مدت سه سال متوقف ماند، ولی مجموعه منابع آن با دریافت بیش از 3000 سند مصادره‌ای از اموال خاندان سلطنتی و اشراف و خارجیان، غنای بیشتری یافت.ساختمان قدیمی این کتابخانه در شهر پاریس در خیابان ریشیلیو واقع شده است. در سال‌های 1932 و 1954 و 1971 اجباراً سه ساختمان جدید در شهر ورسای برای کتابخانه ساخته شد. بنابراین گسترش روزافزون مجموعه‌های متنوع آن، حفاظت و نگهداری و ارائه خدمات جاری را به مخاطره انداخته بود. در نتیجه در سال 1988 دولت فرانسه تصمیم گرفت ساختمان جدیدی برای کتابخانه ملی احداث کند. طرح ساختمان به مسابقه بین‌المللی گذاشته شد و طرح «دومینیک پرو»(Dominique Perrault) برنده این مسابقه شد. ساختمان جدید در سال 1990 شروع و در سال 1995 پایان یافت. این ساختمان دارای 290 هزار متر مربع زیربنا است و از یک محوطه مرکزی و چهار برج به شکل کتاب باز (به ارتفاع 80 متر) که عمدتاً مخازن را دربرمی‌گیرند، تشکیل شده است. این ساختمان گنجایشی معادل 395 کیلومتر کتاب، و تعداد 2600 محل مطالعه دارد و در دسامبر 1997 به روی عموم گشوده شد. ساختمان خیایان ریشیلیو به دلیل اهمیت تاریخی، همچنان برای حفظ و نگهداری مجموعه‌های ویژه و به‌عنوان بخشی از کتابخانه ملی فرانسه باقی خواهد ماند.در ضمن شعبه‌هایی از این کتابخانه که در خارج از شهر پاریس قرار دارند، عبارت‌اند از: شعبه ورسای که دربرگیرنده مجموعه نشریات ادواری، نسخه‌های تکراری، و برخی از مجموعه‌هایی است که مراجعه‌کننده بسیار کمی دارند و شعبه آوینیون که آثار هنری کتابخانه ملی در آنجا نگهداری می‌شوند.
-==== كتابخانه ملي فرانسه ====
+موجودی کتابخانه ملی فرانسه تنها کتاب و نشریات ادواری نیست، بلکه نسخه‌های خطی، نقشه و طرح، منابع چاپی، نقاشی، عکس، سکه، مدال، موسیقی، مواد شنیداری و موادچندرسانه‌ای را نیز دربرمی‌گیرد. مجموعه این کتابخانه از سال 1990 در زمینه‌های گوناگون، بخصوص در زمینه‌های مربوط به علوم و فناوری، اقتصاد و مواد شنیداری توسعه یافته و مجموعه کتاب‌های چاپی و نشریات ادواری، بیشتر موضوع‌هایی مانند فلسفه، تاریخ علوم، حقوق، اقتصاد و سیاست، علوم و فناوری، ادبیات و هنر را شامل می‌شود. قدیمی‌ترین نسخه فارسی موجود در این کتابخانه متعلق به حدود سال 509 هجری و در زمینه پزشکی است. کلیه متقاضیان بالای 16 سال با دردست‌داشتن کارت عضویت می‌توانند در سالن‌های مطالعه از مواد کتابخانه‌ای استفاده کنند.<ref>برگرفته از سایت<nowiki/>http://fr.wikipedia.org/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France</ref><ref>نعیمی گورابی، محمدحسین(1392). جامعه و فرهنگ [[فرانسه]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی] ( در دست انتشار )،</ref>
-بنیان اصلي كتابخانه را مجموعه شارل پنجم تشكيل مي‌دهد كه در سال 1368ميلادي، كتابخانه‌اي اختصاصي با تقريباً 1000 نسخه خطي را در يكي از تالارهاي ساختمان لوور براي خود داير كرد. در زمان لويي يازدهم (1483-1461) تعدادي نسخه خطي و كتاب‌هاي چاپي مصادره‌شده به آن افزوده شد. شارل هشتم و لويي دوازهم نيز به توسعه آن پرداختند و محل كتابخانه با تغيير محل اقامت پادشاهان، از قصري به قصر ديگر تغيير مي‌كرد. در سال 1537ميلادي قانون واسپاري به تصويب رسيد و مقرر گرديد كه از هر كتابي كه در كشور منتشر مي‌گردد يك نسخه به كتابخانه ارسال گردد. بااين‌حال در سال 1622 كل مجموعه چاپي و خطي كتابخانه فقط 4712 جلد بود. در سال 1692 درهاي آن به روي عموم گشوده شد و در سال 1789 كتابخانه سلطنتي  رسماً به نام كتابخانه ملي ناميده شد. همزمان با انقلاب كبير فرانسه، خدمات كتابخانه‌اي براي مدتي متوقف گرديد و قانون واسپاري به مدت سه سال متوقف ماند، ولي مجموعه منابع آن با دريافت بيش از 3000 سند مصادره‌اي از اموال خاندان سلطنتي و اشراف و خارجيان، غناي بيشتري يافت .ساختمان قديمي اين كتابخانه در شهر پاريس در خيابان ريشيليو واقع شده است. در سال‌هاي 1932 و 1954 و 1971 اجباراً سه ساختمان جديد در شهر ورساي براي كتابخانه ساخته شد. بنابراين گسترش روزافزون مجموعه‌هاي متنوع آن، حفاظت و نگهداري و ارائه خدمات جاري را به مخاطره انداخته بود. در نتيجه در سال 1988 دولت فرانسه تصميم گرفت ساختمان جديدي براي كتابخانه ملي احداث كند. طرح ساختمان به مسابقه بين‌المللي گذاشته شد و طرح «دومينيك پرو»[103] برنده اين مسابقه شد. ساختمان جديد در سال 1990 شروع و در سال 1995 پايان يافت. اين ساختمان داراي 290 هزار متر مربع زيربنا است و از يك محوطه مركزي و چهار برج به شكل كتاب باز (به ارتفاع 80 متر) كه عمدتاً مخازن را دربرمي‌گيرند، تشكيل شده است. اين ساختمان گنجايشي معادل 395 كيلومتر كتاب، و تعداد 2600 محل مطالعه دارد و در دسامبر 1997 به روي عموم گشوده شد. ساختمان خيايان ريشيليو به دليل اهميت تاريخي، همچنان براي حفظ و نگهداري مجموعه‌هاي ويژه و به‌عنوان بخشي از كتابخانه ملي فرانسه باقي خواهد ماند.در ضمن شعبه‌هايي از اين كتابخانه كه در خارج از شهر پاريس قرار دارند، عبارت‌اند از: شعبه ورساي كه دربرگيرنده مجموعه نشريات ادواري، نسخه‌هاي تكراري، و برخي از مجموعه‌هايي است كه مراجعه‌كننده بسيار كمي دارند و شعبه آوينيون كه آثار هنري كتابخانه ملي در آنجا نگهداري مي‌شوند.
-موجودي كتابخانه ملي فرانسه تنها كتاب و نشريات ادواري نيست، بلكه نسخه‌هاي خطي، نقشه و طرح، منابع چاپي، نقاشي، عكس، سكه، مدال، موسيقي، مواد شنيداري و موادچندرسانه‌اي را نيز دربرمي‌گيرد. مجموعه اين كتابخانه از سال 1990 در زمينه‌هاي گوناگون، بخصوص در زمينه‌هاي مربوط به علوم و فناوري، اقتصاد و مواد شنيداري توسعه يافته و مجموعه كتاب‌هاي چاپي و نشريات ادواري، بيشتر موضوع‌هايي مانند فلسفه، تاريخ علوم، حقوق، اقتصاد و سياست، علوم و فناوري، ادبيات و هنر را شامل مي‌شود. قديمي‌ترين نسخه فارسي موجود در اين كتابخانه متعلق به حدود سال 509 هجري و در زمينه پزشكي است. كليه متقاضيان بالاي 16 سال با دردست‌داشتن كارت عضويت مي‌توانند در سالن‌هاي مطالعه از مواد كتابخانه‌اي استفاده كنند.[104]
+== نیز نگاه کنید به ==
+[[صنعت چاپ و نشر کتاب در  فرانسه]]
-=== بخش كتب خطي فارسي ===
+== کتابشناسی ==
-مجموعه نسخه هاي خطي فارسي در كتابخانه پاريس ، در زمان نسبتا طولاني جمع آوري شده و قدمت قابل توجهي دارد . از زمان لويي چهاردهم ، در حدود 1660 ميلادي ، اولين مجلد از نسخه هاي خطي فارسي وارد كتابخانه سلطنتي فرانسه شد . بعدها اين كتابخانه در زمان انقلاب كبير فرانسه ، به كتابخانه ملي فرانسه انتقال يافت و هنوز هم به همين نام شناخته مي شود . در زمان انقلاب كبير فرانسه ، تقريبا حدود هزار جلد نسخه خطي فارسي در اين كتابخانه وجود داشته است وبزرگترين مجموعه نسخ خطي فارسي در اروپا به شمار مي آمد. فهرست نگاري از اين كتابها هم ، به دليل ارزش و اهميت آن ، در همان زمان شروع شد و چند تن از پژوهشگران دانشگاهي در آن زمان اقدام به فهرست نويسي و چا پ متون مهم فارسي كردند . آنها هم اهتمام ويژه اي در اين كار داشتند و اين امر بيانگر توجه آنان به تمدن ايران و زبان فارسي بود . علاوه بر اين ، فرهنگ ايران بخصوص ادبيات فارسي بسيارمهم تلقي مي شد . در قرن نوزدهم ، تدريس و تحقيق در باره زبان هاي شرقي و از جمله زبان و متون كلاسيك فارسي ، رونق ويژه اي يافت و كتاب هاي خطي فراواني براي انتشار متن و گرد آوري كتب علمي و آشنايي با فرهنگ هاي مشرق زمين خريداري شد . از طرف ديگر ، توجه خاصي هم به تاريخ هنر ايراني و فارسي بوجود آمد . در پايان قرن نوزدهم ، چند كلكسيون هنر فارسي و اسلامي در اروپا پايه گذاري شد و به يك معنا مسابقه اي بين انگلستان و فرانسه براي جمع آوري آثار و كتب مصور و خطي شرق آغاز شد . با شروع جنگ جهاني اول اين جريان كاهش  پيدا كرد اما توجه به نسخه هاي خطي همچنان تداوم داشته و نه فقط فرانسه بلكه انگلستان ، ايتاليا ، اسپانيا و آلمان و ساير كشور هاي اروپايي نيز هر كدام به نوعي به اين مسا له پرداختند .
-كتابهاي خطي موجود در كتابخانه ملي پاريس ، كتابهاي قديمي و ارزشمندي هستند كه بسيار مهم مي باشند . اما در مقابل از ادبيات معاصر ايران تقريبا چيزي موجود نيست . اكثر اين كتابها مربوط به مجموعه كتب كلاسيك هاي زبان و ادب فارسي است . يعني از نظر زماني تا پايان دوره قاجاريه را در برمي گيرد . بسياري از اين كتب از كشور عثماني به فرانسه منتقل شده است . در دوره عثماني كتابخانه هاي مهمي با كتاب هاي ارزشمند فراواني وجود داشته كه بسياري از كتاب هاي فارسي در دوره تيموري يا قبل از آن از ايران خارج شده و پس از انتقال به عثماني در آنجا نگهداري مي شد . منبع ديگر انتقا ل كتب فارسي به فرانسه و اروپا ، هندوستان است . بسياري از كتاب هاي خطي فارسي در كتابخانه هاي شخصي و غير شخصي هندوستان نگهداري مي شد وفرانسوي ها هم در هندوستان حضور داشتند و تعداد زيادي كتاب هاي فارسي را خريداري و به فرانسه منتقل كردند . به اين ترتيب يكي از بزرگترين و بهترين مجموعه نسخه هاي خطي فارسي در كتابخانه ملي فرانسه تشكيل شد .
-برخي از كتاب هاي اين مجموعه منحصر به فرد ، برخي از آنها داراي ارزش هنري ، و اكثر آنها داراي اهميت تاريخي و علمي هستند . و اين مركز ، محل مناسبي براي تحقيق در باره فرهنگ ، تاريخ ، هنر و تمدن ايران  و نيز مركز مهمي براي تحقيق در خط ، زبان و ادب فارسي است .
-قرار است آمار دقيق آنها با مشخصات تفصيلي هر يك از نسخه ها در آينده در دسترس پژوهشگران قرار خواهد گرفت .
-در حال حاضر ،بخش كتابهاي فارسي كتابخانه ملي فرانسه داراي دو قسمت مجزا است. يك بخش مربوط به كتابهاي چاپي است كه در آن مجموعه اي از كتابهاي ضروري فارسي ، در حد امكانات فراهم شده است و در بخش ديگر ، نسخه هاي خطي و مصور فارسي نگهداري مي شود . كار عمده اين بخش كه مي تواند نياز هاي پژوهشگران را برطرف كند ، همان فهرست نگاري دقيق و معرفي اين كتابها است . برنامه هاي ديگر اين كتابخانه ، خريداري مرتب كتب خطي از بازار پاريس و ساير نقاط  جهان و تحقيقا ت روي نسخه هاي خطي و مبادله ي بين المللي در جهت اطلاع رساني در اين زمينه است .