ذخایر گازی قزاقستان: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ذخایر و میادین گازی:'''
[[قزاقستان]] یکی از مولدین مهم گاز در جهان و منطقه به شمار می‌رود، که دارای طبیعت سرشار از منابع بزرگ گاز در زیر بستر قلمرو آبی وخشکی این کشور واقع گردیده است و بعد از نفت، تولید و فروش گاز رکن دوم اقتصاد قزاقستان را از لحاظ منابع طبیعی تشکیل می دهد. و سالانه افزون بر رفع نیاز داخلی خویش، حجم قابل توجه این انرژی از مسیر های مختلف روانه بازار های منطقه ای و بین المللی می کند.۱۸ میزان ذخایر اثبات شده گاز طبیعی [[قزاقستان]] برحسب فوت مکعب «۶۵-۷۰ تریلیون فوت مکعب برآورده شده است». قزاقستان در تلاش است تا از واردات گاز از کشورهایی چون [[روسیه]]، ازبکستان و ترکمنستان بکاهد و درمقابل تولیدات خود را افزایش دهد، علاوه بر این مایل است تا صادرات گاز خود را افزایش دهد.  با همین هدف دولت [[قزاقستان]] قانونی را تصویب کرد که به شرکت های نفتی در حوزه های گازی نیز اجازه سرمایه گذاری داد و حتی آنرا الزامی ساخت.<ref>برگرفته شده از https://parstoday.ir/uz</ref>


[[قزاقستان]] یکی از مولدین مهم گاز در جهان و منطقه به شمار می‌رود، که دارای طبیعت سرشار از منابع بزرگ گاز در زیر بستر قلمرو آبی وخشکی این کشور واقع گردیده است و بعد از نفت، تولید و فروش گاز رکن دوم اقتصاد قزاقستان را از لحاظ منابع طبیعی تشکیل می دهد. و سالانه افزون بر رفع نیاز داخلی خویش، حجم قابل توجه این انرژی از مسیر های مختلف روانه بازار های منطقه ای و بین المللی می کند.۱۸ میزان ذخایر اثبات شده گاز طبیعی قزاقستان برحسب فوت مکعب «۶۵-۷۰ تریلیون فوت مکعب برآورده شده است». قزاقستان در تلاش است تا از واردات گاز از کشورهایی چون روسیه، ازبکستان و ترکمنستان بکاهد و درمقابل تولیدات خود را افزایش دهد، علاوه بر این مایل است تا صادرات گاز خود را افزایش دهد. ۱۹ با همین هدف دولت قزاقستان قانونی را تصویب کرد که به شرکت های نفتی در حوزه های گازی نیز اجازه سرمایه گذاری داد و حتی آنرا الزامی ساخت.
به دلیل نبود خطوط لوله انتقال گاز در داخل کشور که گاز تولیدی را به مناطق صنعتی انتقال دهد، توسعه منابع گاز طبیعی این کشور با مشکل روبرو شده است. [[قزاقستان]] تلاش می کند گاز طبیعی خود را از شمال و از طریق سامانه خطوط لوله گاز [[روسیه]] به بازار های خارجی صادر کند. [[قزاقستان]] و [[چین]] نیز در زمینه انتقال گاز به [[چین]] رایزنی های دارند تا در صورت تحقق این پروژه [[قزاقستان]] به تنوع مسیر صادراتی گازی دست یابد، در حال حاضر [[پکن]] و آستانا در حال برنامه ریزی برای احداث یک خط لوله از میدان های گازی غرب قزاقستان به مناطق غربی [[چین]] هستند، این طرح علاوه بر مزایای فروش گاز به [[چین]]، مزیت هایی در داخل این کشور دارا خواهد بود، زیرا در حال حاضر نواحی جنوبی [[قزاقستان]] از گاز وارداتی ازبکستان تغذیه روابط عمومی پترونت، اکتشاف و تولید نفت در [[قزاقستان]] و میادین نفتی این کشور  شود که در صورت احداث پروژه خط لوله گاز [[قزاقستان]] - [[چین]]، ضرورت گاز مناطق جنوب [[قزاقستان]] از تولیدات گاز داخلی کشور تامین خواهد شد. یکی از عمده ترین خطوط مطرح گاز شرق میانه که قسمت عمده آن را گاز آسیای میانه تکمیل می‌کند پروژه خط لوله انتقال گاز به اروپا تحت عنوان (نابوکو) است.<blockquote>«خط لوله موسوم به (نابوکو) در صورت احداث می تواند گاز ایران، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان و [[قزاقستان]] رابه قلب اروپا انتقال دهد. این خط لوله ۳۳۰۰ کیلومتری که مبدا آن شرق ترکیه است پس از عبور از کشورهای بلغارستان، رومانی و مجارستان تا اتریش ادامه خواهد یافت».</blockquote>اگرچه کارهای مقدماتی احداث این خط لوله در جریان است و تا حدی توسعه پیدا کرده است امابا توجه به مخالفت [[روسیه]] کشورهای آسیای مرکزی منجمله [[قزاقستان]] ازپیوستن به آن مردد است. برآورد هایی که از ذخایر طبیعی، صادرات و واردات گازاین کشورصورت گرفته تا آن زمان [[قزاقستان]] درمیان ۴۱ کشور تولید کننده گاز مقام بیست و پنجم را بخود اختصاص داده بود ولی با افزایش سطح صادرات و استخراج گاز در حال حاضر [[قزاقستان]] رااز لحاظ داشتن ذخایر گاز طبیعی با [[کانادا]] و کویت مقایسه کرده اند به این ترتیب قزاقستان درزمره ۲۰ کشور مهم دارای ذخایر گاز طبیعی قرار می گیرد، میزان ذخایر اثبات شده بنا بر براوردی که در سال ۲۰۱۲ شده است در اعماق سرزمین [[قزاقستان]] حدود ۲,۲ تریلیون متر مکعب گاز و جود دارد که سالانه تقریبا ۳/۹میلیون متر مکعب گاز از آن استخراج می شود که از میدان کاراچانک واقع در نزدیکی مرز [[روسیه]] و در ساحل شمال غربی قزاقستان در روز حدود ۲۴۴ هزار بشکه میعانات گازی یعنی در حدود ۱۵ درصد کل تولید قزاقستان تولید شده است. بنا بر تخمین به عمل آمده این میدان دارای ۴۷ تریلیون متر مکعب گاز طبیعی است که توسط کنسرسیوم کاراچاناک با مشارکت شرکت های بی جی، شورون و لوک اویل گاز آن را استخراج می‌کنند. بنا به داده‌های شرکت عملیاتی فرآورده‌های نفتی کاراچاگاناک، پیش‌بینی می شود که تولید در کاراچاگاناک در سال ۲۰۲۰ تا ۳۴۰هزار بشکه در روز افزایش یابد. بر اساس راهبرد( استراتژی) توسعه پانزده ساله، وزارت انرژی و صنایع طبیعی [[قزاقستان]]، در نظر دارد، تولید گاز خود را تا سال ۲۰۱۵ به ۱,۸۴ تریلیون فوت مکعب برساند. بیشترین ذخایر گاز این کشور در نواحی غربی آن قرار دارد که بخش زیاد گاز طبیعی آن مخلوط با نفت خام است، براین اساس مقادیر زیادی گاز طبیعی به چاهای نفتی این کشور تزریق می شود تا استخراج نفت تسهیل گردد. بعد از پایان یافتن نفت این چاه ها، میتوان گاز تزریق شده به آنها را استخراج کرد. در قسمت توزیع گاز در داخل باید گفت که<blockquote>«دو شبکه جداگانه گاز طبیعی در داخل وجود دارد، یکی از این شبکه ها در غرب کشور قرار دارد که گاز طبیعی مورد نیاز را در اختیار ساکنان این نواحی قرار می دهد و شبکه دومی در منطقه جنوب واقع شده و گاز وراداتی را میان مصرف کنندگان گاز در این منطقه توزیع می‌کند. به دلیل نبود خطوط لوله انتقال گاز در داخل کشور که گاز تولیدی را به مناطق صنعتی انتقال دهد، توسعه منابع گاز طبیعی این کشور با مشکل روبرو شده است. [[قزاقستان]] تلاش می‌کند گاز طبیعی خود را از شمال و از طریق سامانه خطوط لوله گاز روسیه به بازار های خارجی صادر کند».<ref>[https://parstoday.ir/uz ذخاير انرژي در بين كشورهاي منطقه قزاقستان]</ref></blockquote>تولید گاز قزاقستان با مرور زمان افزایش چشمگیری داشته است، زیرا با گذشت هر روز شاهد سرمایه گذاری و مدرنیزه سازی هرچه بیشتر منابع تولید گاز این کشور هستیم. امروز در مقایسه با گذشته سهامداران بیشتری یا صاحب سهم در استخراج ، تولید وانتقال گاز قزاقستان اند و یا مایلند تا سهمی از آن را از آن خود نمایند و دولت قزاقستان  نیز در تلاش است تا در ذخایر گازی این کشور سرمایه گذاری کافی صورت گیرد، چه این سرمایه گذاری به واسطه شرکت های دولتی قزاقستان باشد و یا کمپانی های خارجی، تا از یکطرف درآمد دولت بالا رفته و در جنب آن با جذب سرمایه گذاری خارجی، میادین متعدد کشورفعال نگه داشته و ظرفیت تولید گاز این کشور نیز بالا رود.راجع به ذخایر گاز قزاقستان وحجم استخراجی آن ارقام مختلف آمده است، اما آنچه که از خلال ارقام به هم نزدیک بدان تکیه کرد چنین ذکر شده است. «ذخایر گاز طبیعی [[قزاقستان]] در ۸۳ منبع تمرکزیافته ،که در ۱۷ معدن آن گاز خالص و در بقیه گاز بصورت ترکیبی یافت می شود. پتانسیل منابع گاز طبیعی این کشور در منطقه دریای خزر به ۲ تریلیون متر مکعب می‌رسد. این خط لوله (۳۳۰۰) کیلومتری که مبدا آن شرق ترکیه است پس از عبور از کشورهای بلغارستان، رومانی و مجارستان تا اتریش ادامه خواهد یافت».اگرچه کارهای مقدماتی آن در جریان است و تا حدی اکتشاف کرده است اما نسبت مخالفت [[روسیه]] کشورهای آسیای مرکزی من جمله [[قزاقستان]] از پیوستن به آن متردد است. هر چند استخراج و صادرات نفت و گاز [[قزاقستان]] در حال توسعه و گسترش است ولی بحران بوجود آمده بین فدراسیون روسیه از یکطرف، [[آمریکا]] و کشورهای غربی بر سر [[اوکراین]] از طرف دیگر و تحریم [[قزاقستان]] از سوی آمریکا و کشورهای اروپایی در سال های اخیر تولید و و مسیبر صادرات نفت و گاز [[قزاقستان]] را با بررسی منابع انرژی [[قزاقستان]]، جلات خان زاهد فیاض،<ref>برگرفته از http://www.fayaz12.blogfa.com/post-29.aspx</ref> تغییراتی مواجه کرده است بطوریکه بنا به گفته اوزابکای کارابالین وزیر نفت و گاز [[قزاقستان|قزاقستان:]]<blockquote>«با توجه به اختلافات بین غرب و [[روسیه]]، صادرات گاز [[قزاقستان]] به [[روسیه]] به نوعی محدود خواهد شد و میزان صادرات این کشور احتمالا کاهش خواهد یافت، تحریم [[روسیه]] از سوی غرب ممکن است باعث شود این کشور نفت خود را از مسیر ایران صادر کند. تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه می‌تواند وضعیت صادرات نفت قزاقستان را پیچیده کند. صادرات به روسیه به نوعی محدود خواهد شد و معتقدیم میزان صادرات نفت کاهش خواهد یافت و دوم اینکه خطر عرضه بیش از حد فرآورده‌های نفتی روسیه وجود دارد. قزاقستان ممکن است نفت خود را از طریق جمهوری آذربایجان و [[گرجستان]] به منطقه دریای سیاه صادر کند، همچنین ما در [[بندر باتومی]] پایانه نفتی داریم. ما همچنین ایران را در نظر داریم. اگر تحریم های ایران لغو شوند ما می‌توانیم از مزیت مسیر صادراتی آکتایو در ساحل [[قزاقستان]] در دریای خزر به بندر نکا در ایران استفاده کنیم، این مسیر تا زمانیکه شرایط ایران سخت شود، یک مسیر بسیار خوب بود. [[قزاقستان]] همکاری نفتی با چین را مورد توجه دارد و تاکنون [[قزاقستان]] خط لوله آتاسو - آلاشانکو را با ظرفیت سالانه ۲۰ میلیون تن به سمت چین کشیده است».</blockquote>در پی اختلافات بوجود آمده بین روسیه و غرب و مشکلات ایجاد شده در تولید و صادرات نفت و گاز [[قزاقستان]] تولید نفت این کشور در سال ۲۰۱۴ کاهش یافته است، اوزاکبای کارابالین معاون اول وزیر انرژی قزاقستان از کاهش ۱،۳ درصدی تولید نفت این کشور در سال ۲۰۱۴ خبر داد. کازابالین با اشاره به آن که این کاهش تولید به دلیل انجام تعمیرات در شرکت نفتی «تنگیز شورویل» رخ داده است، گفته است: <blockquote>«تنگیز شورویل هر سال تجهیزات خود را تعمیر می‌دهد و همین امر باعث توقف ۲۵ تا ۳۰ روزه فعالیتهای آن می‌شود. اما امسال علاوه بر تعمیرات عادی، یک سری تعمیرات اضافی در بخش پمپاز گاز این شرکت نیز انجام گرفت که مدت تعمیرات را از ۳۰ روز به ۷۵ روز افزایش داد. قزاقستان در سال ۲۰۱۳، ۸۱ میلیون و ۷۳۱ هزار تن نفت و میعانات گازی تولید کرد»<ref>خبرگزاری [https://en.trend.az/business/energy/2340977.html ترند] ( [https://www.shana.ir/news/230459/%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D9%86%D9%81%D8%AA-%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%D9%84-2014 ترجمه] )</ref><ref>صابری، اصغر(1395). جامعه و فرهنگ [[قزاقستان]]. تهران: [https://www/icro.ir سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]( در دست انتشار)</ref>.</blockquote>


به دلیل نبود خطوط لوله انتقال گاز در داخل کشور که گاز تولیدی را به مناطق صنعتی انتقال دهد، توسعه منابع گاز طبیعی این کشور با مشکل روبرو شده است. قزاقستان تلاش می کند گاز طبیعی خود را از شمال و از طریق سامانه خطوط لوله گاز [[روسیه]] به بازار های خارجی صادر کند».( قزاقستان و [[چین]] نیز در زمینه انتقال گاز به چین رایزنی های دارند تا در صورت تحقق این پروژه قزاقستان به تنوع مسیر صادراتی گازی دست یابد، در حال حاضر [[پکن]] و آستانا در حال برنامه ریزی برای احداث یک خط لوله از میدان های گازی غرب قزاقستان به مناطق غربی چین هستند، این طرح علاوه بر مزایای فروش گاز به چین، مزیت هایی در داخل این کشور دارا خواهد بود، زیرا در حال حاضر نواحی جنوبی قزاقستان از گاز وارداتی ازبکستان تغذیه می
== نیز نگاه کنید به ==
[[جغرافیای طبیعی قزاقستان]]؛ [[منابع طبیعی قزاقستان]]


۱۷ روابط عمومی پترونت، اکتشاف و تولید نفت در قزاقستان و میادین نفتی این کشور
== کتابشناسی ==
 
<references />
<nowiki>http://www.petronet.ir/oilcountries/-/asset_publisher/jOF6inRV3JB4/content/id/2383440</nowiki> 18 <nowiki>http://uzbek.irib.ir/</nowiki> 19 <nowiki>http://uzbek.irib.ir/</nowiki>
[[رده:اهمیت جغرافیایی در حوزه های ژئو اکونومیک]]
 
[[رده:معادن و منابع طبیعی]]
21
 
 
شود که در صورت احداث پروژه خط لوله گاز قزاقستان - چین، ضرورت گاز مناطق جنوب قزاقستان از تولیدات گاز داخلی کشو رتامین خواهد شد.
 
یکی از عمده ترین خطوط مطرح گازشرق میانه که قسمت عمده آن را گاز آسیای میانه تکمیل می‌کند پروژه خط لوله انتقال گاز به اروپا تحت عنوان (نابوکو) است. « خط لوله موسوم به (نابوکو) در صورت احداث می تواند گاز ایران، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان و قزاقستان رابه قلب اروپا انتقال دهد. این خط لوله ۳۳۰۰ کیلومتری که مبدا آن شرق ترکیه است پس از عبور از کشورهای بلغارستان، رومانی و مجارستان تا اتریش ادامه خواهد یافت». اگرچه کارهای مقدماتی احداث این خط لوله در جریان است و تا حدی توسعه پیدا کرده است امابا توجه به مخالفت روسیه کشورهای آسیای مرکزی منجمله قزاقستان ازپیوستن به آن مردداست .۲۰ برآورد هایی که از ذخایر طبیعی، صادرات و واردات گازاین کشورصورت گرفته تا آن زمان قزاقستان درمیان ۴۱ کشور تولید کننده گاز مقام بیست و پنجم را بخود اختصاص داده بود ولی با افزایش سطح صادرات و استخراج گاز در حال حاضر قزاقستان رااز لحاظ داشتن ذخایر گاز طبیعی با [[کانادا]] و کویت مقایسه کرده اند به این ترتیب قزاقستان درزمره ۲۰ کشور مهم دارای ذخایر گاز طبیعی قرار می گیرد، میزان ذخایر اثبات شده بنا بر براوردی که در سال ۲۰۱۲ شده است در اعماق سرزمین قزاقستان حدود ۲,۲ تریلیون متر مکعب گاز و جود دارد که سالانه تقریبا ۳,۹میلیون متر مکعب گاز از آن استخراج می شود. که از میدان کاراچانک واقع در نزدیکی مرز روسیه و در ساحل شمال غربی قزاقستان در روز حدود ۲۴۴ هزار بشکه میعانات گازی یعنی در حدود ۱۵ درصد کل تولید قزاقستان تولید شده است. بنا بر تخمین به عمل آمده این میدان دارای ۴۷ تریلیون متر مکعب گاز طبیعی است که توسط کنسرسیوم کاراچاناک با مشارکت شرکت های بی جی، شورون و لوک اویل گاز آن را استخراج می‌کنند. بنا به داده‌های شرکت عملیاتی فرآورده‌های نفتی کاراچاگاناک، پیش‌بینی می شود که تولید در کاراچاگاناک در سال ۲۰۲۰ تا ۳۴۰هزار بشکه در روز افزایش یابد.۲۱
 
بر اساس راهبرد ( استراتژی) توسعه پانزده ساله، وزارت انرژی و صنایع طبیعی قزاقستان، در نظر دارد، تولید گاز خود را تا سال ۲۰۱۵به ۱,۸۴ تریلیون فوت مکعب برساند. بیشترین ذخایر گاز این کشور در نواحی غربی آن قرار دارد که بخش زیاد گاز طبیعی آن مخلوط با نفت خام است، براین اساس مقادیر زیادی گاز طبیعی به چاهای نفتی این کشور تزریق می شود تا استخراج نفت تسهیل گردد. بعد از پایان یافتن نفت این چاه ها، میتوان گاز تزریق شده به آنها را استخراج کرد». در قسمت توزیع گاز در داخل باید گفت که « دو شبکه جداگانه گاز طبیعی در داخل وجود دارد، یکی از این شبکه ها در غرب کشور قرار دارد که گاز طبیعی مورد
 
۲۰ ذخایر انرژی در بین کشورهای منطقه (قزاقستان ) http:// uzbek. irib. ir/ persian
 
21 <nowiki>http://www.petronet.ir/oilcountries/-/asset_publisher/jOF6inRV</nowiki> 3JB4/content/id/2383440 22
 
 
نیاز را در اختیار ساکنان این نواحی قرار می دهد و شبکه دومی در منطقه جنوب واقع شده و گاز وراداتی را میان مصرف کنندگان گاز در این منطقه توزیع می‌کند. به دلیل نبود خطوط لوله انتقال گاز در داخل کشور که گاز تولیدی را به مناطق صنعتی انتقال دهد، توسعه منابع گاز طبیعی این کشور با مشکل روبرو شده است. قزاقستان تلاش می‌کند گاز طبیعی خود را از شمال و از طریق سامانه خطوط لوله گاز روسیه به بازار های خارجی صادر کند».۲۲
 
تولید گاز قزاقستان با مرور زمان افزایش چشمگیری داشته است، زیرا با گذشت هر روز شاهد سرمایه گذاری و مدرنیزه سازی هرچه بیشتر منابع تولید گاز این کشور هستیم.
 
امروز در مقایسه با گذشته سهامداران بیشتری یا صاحب سهم در استخراج ، تولید وانتقال گاز قزاقستان اند و یا مایلند تا سهمی از آن را از آن خود نمایند و دولت قزاقستان نیز در تلاش است تا در ذخایر گازی این کشور سرمایه گذاری کافی صورت گیرد، چه این سرمایه گذاری به واسطه شرکت های دولتی قزاقستان باشد و یا کمپانی های خارجی، تا از یکطرف درآمد دولت بالا رفته و در جنب آن با جذب سرمایه گذاری خارجی، میادین متعدد کشورفعال نگه داشته و ظرفیت تولید گاز این کشور نیز بالا رود.
 
راجع به ذخایر گاز قزاقستان وحجم استخراجی آن ارقام مختلف آمده است، اما آنچه که از خلال ارقام به هم نزدیک بدان تکیه کرد چنین ذکر شده است.
 
«ذخایر گاز طبیعی قزاقستان در ۸۳ منبع تمرکزیافته ،که در ۱۷ معدن آن گاز خالص و در بقیه گاز بصورت ترکیبی یافت می شود. پتانسیل منابع گاز طبیعی این کشور در منطقه دریای خزر به ۲ تریلیون متر مکعب می‌رسد. این خط لوله (۳۳۰۰) کیلومتری که مبدا آن شرق ترکیه است پس از عبور از کشورهای بلغارستان، رومانی و مجارستان تا اتریش ادامه خواهد یافت».
 
اگرچه کارهای مقدماتی آن در جریان است و تا حدی انکشاف کرده است اما نسبت مخالفت روسیه کشورهای آسیای مرکزی من جمله قزاقستان از پیوستن به آن متردد است.
 
هر چند استخراج و صادرات نفت و گاز قزاقستان در حال توسعه و گسترش است ولی بحران بوجود آمده بین فدراسیون روسیه از یکطرف، [[آمریکا]] و کشورهای غربی بر سر [[اوکراین]] از طرف دیگر و تحریم قزاقستان از سوی آمریکا و کشورهای اروپایی در سال های اخیر تولید و و مسیبر صادرات نفت و گاز قزاقستان را با
 
۲۲ بررسی منابع انرژی قزاقستان، جلات خان زاهد فیاض،
 
23
 
<nowiki>http://www.fayaz12.blogfa.com/post-29.aspx</nowiki>
 
 
تغییراتی مواجه کرده است بطوریکه بنا به گفته اوزابکای کارابالین وزیر نفت و گاز قزاقستان: «با توجه به اختلافات بین غرب و روسیه، صادرات گاز قزاقستان به روسیه به نوعی محدود خواهد شد و میزان صادرات این کشور احتمالا کاهش خواهد یافت، تحریم روسیه از سوی غرب ممکن است باعث شود این کشور نفت خود را از مسیر ایران صادر کند. تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه می‌تواند وضعیت صادرات نفت قزاقستان را پیچیده کند. صادرات به روسیه به نوعی محدود خواهد شد و معتقدیم میزان صادرات نفت کاهش خواهد یافت و دوم اینکه خطر عرضه بیش از حد فرآورده‌های نفتی روسیه وجود دارد. قزاقستان ممکن است نفت خود را از طریق جمهوری آذربایجان و [[گرجستان]] به منطقه دریای سیاه صادر کند، همچنین ما در بندر باتومی پایانه نفتی داریم. ما همچنین ایران را در نظر داریم. اگر تحریم های ایران لغو شوند ما می‌توانیم از مزیت مسیر صادراتی آکتائو در ساحل قزاقستان در دریای خزر به بندر نکا در ایران استفاده کنیم، این مسیر تا زمانیکه شرایط ایران سخت شود، یک مسیر بسیار خوب بود.
 
قزاقستان همکاری نفتی با چین را مورد توجه دارد و تاکنون قزاقستان خط لوله آتاسو - آلاشانکو را با ظرفیت سالانه ۲۰ میلیون تن به سمت چین کشیده است». ۲۳
 
در پی اختلافات بوجود آمده بین روسیه و غرب و مشکلات ایجاد شده در تولید و صادرات نفت و گاز قزاقستان تولید نفت این کشور در سال ۲۰۱۴ کاهش یافته است، «اوزاکبای کارابالین معاون اول وزیر انرژی قزاقستان از کاهش ۱،۳ درصدی تولید نفت این کشور در سال ۲۰۱۴ خبر داد. کازابالین با اشاره به آن که این کاهش تولید به دلیل انجام تعمیرات در شرکت نفتی »تنگیز شورویل» رخ داده است، گفته است: تنگیز شورویل هر سال تجهیزات خود را تعمیر می‌دهد و همین امر باعث توقف ۲۵ تا ۳۰ روزه فعالیتهای آن می‌شود. اما امسال علاوه بر تعمیرات عادی، یک سری تعمیرات اضافی در بخش پمپاز گاز این شرکت نیز انجام گرفت که مدت تعمیرات را از ۳۰ روز به ۷۵ روز افزایش داد. قزاقستان در سال ۲۰۱۳، ۸۱ میلیون و ۷۳۱ هزار تن نفت و میعانات گازی تولید کرد»؛۲.
 
23 <nowiki>http://isna.ir</nowiki>
 
<nowiki>http://www.shana.ir/fa/newsagency/230459/%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-</nowiki> خبرگزاری ترند 24 %D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D9%86%D9%81%D8%AA-
 
%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%D9%84-2014 24

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۰۷

قزاقستان یکی از مولدین مهم گاز در جهان و منطقه به شمار می‌رود، که دارای طبیعت سرشار از منابع بزرگ گاز در زیر بستر قلمرو آبی وخشکی این کشور واقع گردیده است و بعد از نفت، تولید و فروش گاز رکن دوم اقتصاد قزاقستان را از لحاظ منابع طبیعی تشکیل می دهد. و سالانه افزون بر رفع نیاز داخلی خویش، حجم قابل توجه این انرژی از مسیر های مختلف روانه بازار های منطقه ای و بین المللی می کند.۱۸ میزان ذخایر اثبات شده گاز طبیعی قزاقستان برحسب فوت مکعب «۶۵-۷۰ تریلیون فوت مکعب برآورده شده است». قزاقستان در تلاش است تا از واردات گاز از کشورهایی چون روسیه، ازبکستان و ترکمنستان بکاهد و درمقابل تولیدات خود را افزایش دهد، علاوه بر این مایل است تا صادرات گاز خود را افزایش دهد. با همین هدف دولت قزاقستان قانونی را تصویب کرد که به شرکت های نفتی در حوزه های گازی نیز اجازه سرمایه گذاری داد و حتی آنرا الزامی ساخت.[۱]

به دلیل نبود خطوط لوله انتقال گاز در داخل کشور که گاز تولیدی را به مناطق صنعتی انتقال دهد، توسعه منابع گاز طبیعی این کشور با مشکل روبرو شده است. قزاقستان تلاش می کند گاز طبیعی خود را از شمال و از طریق سامانه خطوط لوله گاز روسیه به بازار های خارجی صادر کند. قزاقستان و چین نیز در زمینه انتقال گاز به چین رایزنی های دارند تا در صورت تحقق این پروژه قزاقستان به تنوع مسیر صادراتی گازی دست یابد، در حال حاضر پکن و آستانا در حال برنامه ریزی برای احداث یک خط لوله از میدان های گازی غرب قزاقستان به مناطق غربی چین هستند، این طرح علاوه بر مزایای فروش گاز به چین، مزیت هایی در داخل این کشور دارا خواهد بود، زیرا در حال حاضر نواحی جنوبی قزاقستان از گاز وارداتی ازبکستان تغذیه روابط عمومی پترونت، اکتشاف و تولید نفت در قزاقستان و میادین نفتی این کشور شود که در صورت احداث پروژه خط لوله گاز قزاقستان - چین، ضرورت گاز مناطق جنوب قزاقستان از تولیدات گاز داخلی کشور تامین خواهد شد. یکی از عمده ترین خطوط مطرح گاز شرق میانه که قسمت عمده آن را گاز آسیای میانه تکمیل می‌کند پروژه خط لوله انتقال گاز به اروپا تحت عنوان (نابوکو) است.

«خط لوله موسوم به (نابوکو) در صورت احداث می تواند گاز ایران، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان و قزاقستان رابه قلب اروپا انتقال دهد. این خط لوله ۳۳۰۰ کیلومتری که مبدا آن شرق ترکیه است پس از عبور از کشورهای بلغارستان، رومانی و مجارستان تا اتریش ادامه خواهد یافت».

اگرچه کارهای مقدماتی احداث این خط لوله در جریان است و تا حدی توسعه پیدا کرده است امابا توجه به مخالفت روسیه کشورهای آسیای مرکزی منجمله قزاقستان ازپیوستن به آن مردد است. برآورد هایی که از ذخایر طبیعی، صادرات و واردات گازاین کشورصورت گرفته تا آن زمان قزاقستان درمیان ۴۱ کشور تولید کننده گاز مقام بیست و پنجم را بخود اختصاص داده بود ولی با افزایش سطح صادرات و استخراج گاز در حال حاضر قزاقستان رااز لحاظ داشتن ذخایر گاز طبیعی با کانادا و کویت مقایسه کرده اند به این ترتیب قزاقستان درزمره ۲۰ کشور مهم دارای ذخایر گاز طبیعی قرار می گیرد، میزان ذخایر اثبات شده بنا بر براوردی که در سال ۲۰۱۲ شده است در اعماق سرزمین قزاقستان حدود ۲,۲ تریلیون متر مکعب گاز و جود دارد که سالانه تقریبا ۳/۹میلیون متر مکعب گاز از آن استخراج می شود که از میدان کاراچانک واقع در نزدیکی مرز روسیه و در ساحل شمال غربی قزاقستان در روز حدود ۲۴۴ هزار بشکه میعانات گازی یعنی در حدود ۱۵ درصد کل تولید قزاقستان تولید شده است. بنا بر تخمین به عمل آمده این میدان دارای ۴۷ تریلیون متر مکعب گاز طبیعی است که توسط کنسرسیوم کاراچاناک با مشارکت شرکت های بی جی، شورون و لوک اویل گاز آن را استخراج می‌کنند. بنا به داده‌های شرکت عملیاتی فرآورده‌های نفتی کاراچاگاناک، پیش‌بینی می شود که تولید در کاراچاگاناک در سال ۲۰۲۰ تا ۳۴۰هزار بشکه در روز افزایش یابد. بر اساس راهبرد( استراتژی) توسعه پانزده ساله، وزارت انرژی و صنایع طبیعی قزاقستان، در نظر دارد، تولید گاز خود را تا سال ۲۰۱۵ به ۱,۸۴ تریلیون فوت مکعب برساند. بیشترین ذخایر گاز این کشور در نواحی غربی آن قرار دارد که بخش زیاد گاز طبیعی آن مخلوط با نفت خام است، براین اساس مقادیر زیادی گاز طبیعی به چاهای نفتی این کشور تزریق می شود تا استخراج نفت تسهیل گردد. بعد از پایان یافتن نفت این چاه ها، میتوان گاز تزریق شده به آنها را استخراج کرد. در قسمت توزیع گاز در داخل باید گفت که

«دو شبکه جداگانه گاز طبیعی در داخل وجود دارد، یکی از این شبکه ها در غرب کشور قرار دارد که گاز طبیعی مورد نیاز را در اختیار ساکنان این نواحی قرار می دهد و شبکه دومی در منطقه جنوب واقع شده و گاز وراداتی را میان مصرف کنندگان گاز در این منطقه توزیع می‌کند. به دلیل نبود خطوط لوله انتقال گاز در داخل کشور که گاز تولیدی را به مناطق صنعتی انتقال دهد، توسعه منابع گاز طبیعی این کشور با مشکل روبرو شده است. قزاقستان تلاش می‌کند گاز طبیعی خود را از شمال و از طریق سامانه خطوط لوله گاز روسیه به بازار های خارجی صادر کند».[۲]

تولید گاز قزاقستان با مرور زمان افزایش چشمگیری داشته است، زیرا با گذشت هر روز شاهد سرمایه گذاری و مدرنیزه سازی هرچه بیشتر منابع تولید گاز این کشور هستیم. امروز در مقایسه با گذشته سهامداران بیشتری یا صاحب سهم در استخراج ، تولید وانتقال گاز قزاقستان اند و یا مایلند تا سهمی از آن را از آن خود نمایند و دولت قزاقستان نیز در تلاش است تا در ذخایر گازی این کشور سرمایه گذاری کافی صورت گیرد، چه این سرمایه گذاری به واسطه شرکت های دولتی قزاقستان باشد و یا کمپانی های خارجی، تا از یکطرف درآمد دولت بالا رفته و در جنب آن با جذب سرمایه گذاری خارجی، میادین متعدد کشورفعال نگه داشته و ظرفیت تولید گاز این کشور نیز بالا رود.راجع به ذخایر گاز قزاقستان وحجم استخراجی آن ارقام مختلف آمده است، اما آنچه که از خلال ارقام به هم نزدیک بدان تکیه کرد چنین ذکر شده است. «ذخایر گاز طبیعی قزاقستان در ۸۳ منبع تمرکزیافته ،که در ۱۷ معدن آن گاز خالص و در بقیه گاز بصورت ترکیبی یافت می شود. پتانسیل منابع گاز طبیعی این کشور در منطقه دریای خزر به ۲ تریلیون متر مکعب می‌رسد. این خط لوله (۳۳۰۰) کیلومتری که مبدا آن شرق ترکیه است پس از عبور از کشورهای بلغارستان، رومانی و مجارستان تا اتریش ادامه خواهد یافت».اگرچه کارهای مقدماتی آن در جریان است و تا حدی اکتشاف کرده است اما نسبت مخالفت روسیه کشورهای آسیای مرکزی من جمله قزاقستان از پیوستن به آن متردد است. هر چند استخراج و صادرات نفت و گاز قزاقستان در حال توسعه و گسترش است ولی بحران بوجود آمده بین فدراسیون روسیه از یکطرف، آمریکا و کشورهای غربی بر سر اوکراین از طرف دیگر و تحریم قزاقستان از سوی آمریکا و کشورهای اروپایی در سال های اخیر تولید و و مسیبر صادرات نفت و گاز قزاقستان را با بررسی منابع انرژی قزاقستان، جلات خان زاهد فیاض،[۳] تغییراتی مواجه کرده است بطوریکه بنا به گفته اوزابکای کارابالین وزیر نفت و گاز قزاقستان:

«با توجه به اختلافات بین غرب و روسیه، صادرات گاز قزاقستان به روسیه به نوعی محدود خواهد شد و میزان صادرات این کشور احتمالا کاهش خواهد یافت، تحریم روسیه از سوی غرب ممکن است باعث شود این کشور نفت خود را از مسیر ایران صادر کند. تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه می‌تواند وضعیت صادرات نفت قزاقستان را پیچیده کند. صادرات به روسیه به نوعی محدود خواهد شد و معتقدیم میزان صادرات نفت کاهش خواهد یافت و دوم اینکه خطر عرضه بیش از حد فرآورده‌های نفتی روسیه وجود دارد. قزاقستان ممکن است نفت خود را از طریق جمهوری آذربایجان و گرجستان به منطقه دریای سیاه صادر کند، همچنین ما در بندر باتومی پایانه نفتی داریم. ما همچنین ایران را در نظر داریم. اگر تحریم های ایران لغو شوند ما می‌توانیم از مزیت مسیر صادراتی آکتایو در ساحل قزاقستان در دریای خزر به بندر نکا در ایران استفاده کنیم، این مسیر تا زمانیکه شرایط ایران سخت شود، یک مسیر بسیار خوب بود. قزاقستان همکاری نفتی با چین را مورد توجه دارد و تاکنون قزاقستان خط لوله آتاسو - آلاشانکو را با ظرفیت سالانه ۲۰ میلیون تن به سمت چین کشیده است».

در پی اختلافات بوجود آمده بین روسیه و غرب و مشکلات ایجاد شده در تولید و صادرات نفت و گاز قزاقستان تولید نفت این کشور در سال ۲۰۱۴ کاهش یافته است، اوزاکبای کارابالین معاون اول وزیر انرژی قزاقستان از کاهش ۱،۳ درصدی تولید نفت این کشور در سال ۲۰۱۴ خبر داد. کازابالین با اشاره به آن که این کاهش تولید به دلیل انجام تعمیرات در شرکت نفتی «تنگیز شورویل» رخ داده است، گفته است:

«تنگیز شورویل هر سال تجهیزات خود را تعمیر می‌دهد و همین امر باعث توقف ۲۵ تا ۳۰ روزه فعالیتهای آن می‌شود. اما امسال علاوه بر تعمیرات عادی، یک سری تعمیرات اضافی در بخش پمپاز گاز این شرکت نیز انجام گرفت که مدت تعمیرات را از ۳۰ روز به ۷۵ روز افزایش داد. قزاقستان در سال ۲۰۱۳، ۸۱ میلیون و ۷۳۱ هزار تن نفت و میعانات گازی تولید کرد»[۴][۵].

نیز نگاه کنید به

جغرافیای طبیعی قزاقستان؛ منابع طبیعی قزاقستان

کتابشناسی

  1. برگرفته شده از https://parstoday.ir/uz
  2. ذخاير انرژي در بين كشورهاي منطقه قزاقستان
  3. برگرفته از http://www.fayaz12.blogfa.com/post-29.aspx
  4. خبرگزاری ترند ( ترجمه )
  5. صابری، اصغر(1395). جامعه و فرهنگ قزاقستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)