پرش به محتوا

ویژگی های جمعیتی افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر
دیداریویکی‌متن
Toktam (بحث | مشارکت‌ها)
۲٬۱۴۴ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Hamidian (بحث | مشارکت‌ها)
۶٬۲۸۹ ویرایش‌ها
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''''۱. باروری و زادوولد'''''
[[پرونده:شفاخانه.jpg|بندانگشتی|شفاخانه افغان جاپان، قابل بازیابی از: [https://tolonews.com/fa/health/%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AF-%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D8%AC%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D9%81%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%8F%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA https://tolonews.com/fa/health/]]]


نرخ باروری کل (TFR) در [[افغانستان]]  طی سه دهه گذشته کاهش قابل‌توجهی داشته است. در دهه ۱۹۹۰، این نرخ حدود ۶.۶ فرزند به‌ازای هر زن بود،<ref name=":0">''[https://www.statista.com/statistics/1069184/fertility-rate-afghanistan-historical/ Afghanistan]: fertility rate 1925-2020''. (n.d.). Statista.</ref> اما تا سال ۲۰۲۴ به حدود ۴.۴ فرزند کاهش‌یافته است. <ref>''Fertility rate, total (births per woman) - Afghanistan | Data''. (n.d.). Data.worldbank.org. [https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.TFRT.IN?locations=AF ‌]</ref>این کاهش به عواملی چون افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی، بهبود سطح آموزش زنان، و تغییرات اجتماعی نسبت داده می‌شود.
نرخ باروری کل (TFR) در [[افغانستان]]  طی سه دهه گذشته کاهش قابل‌توجهی داشته است. در دهه ۱۹۹۰، این نرخ حدود ۶.۶ فرزند به‌ازای هر [[زنان در افغانستان|زن]] بود<ref name=":02">''Afghanistan: fertility rate 1925-2020''. (n.d.). Statista, Available for https://www.statista.com/statistics/1069184/fertility-rate-afghanistan-historical/</ref>، اما تا سال ۲۰۲۴ به حدود ۴.۴ فرزند کاهش‌یافته است<ref>''Fertility rate, total (births per woman) - Afghanistan | Data''. (n.d.). Data.worldbank.org, Available for https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.TFRT.IN?locations=AF</ref>. این کاهش به عواملی چون افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی، بهبود سطح آموزش [[زنان در افغانستان|زنان]]، و تغییرات اجتماعی نسبت داده می‌شود.
*'''''تحلیل روند نرخ باروری کل (TFR):'''''
کاهش نرخ باروری در [[افغانستان]] در درجه اول به‌خاطر افزایش سطح تحصیلات زنان و بهبود دسترسی به خدمات بهداشت باروری است. آموزش زنان به‌ویژه در مناطق شهری، منجر به تأخیر در ازدواج و کاهش تعداد فرزندان شده است . همچنین، برنامه‌های بهداشتی متمرکز بر بهبود دسترسی به خدمات پیشگیری از بارداری و بهداشت باروری تأثیر بسزایی در این کاهش داشته‌اند.<ref>Haqbin, S., & Khan, A. A. (2023). A Bayesian Prediction for the Total [https://www.researchgate.net/publication/376714233_A_Bayesian_Prediction_for_the_Total_Fertility_Rate_of_Afghanistan_using_the_Auto-Regressive_Integrated_Moving_Average_ARIMA_Model Fertility] Rate of Afghanistan using the Auto-Regressive Integrated. .</ref>
*'''''بررسی عوامل مؤثر بر تغییرات نرخ باروری:'''''
- آموزش زنان: افزایش سطح تحصیلات زنان منجر به کاهش نرخ باروری در بسیاری از مناطق [[افغانستان]]  شده است.<ref>Ghahfarokhi, M. S. (2024). Investigating the relationship between spousal violence against women and total fertility rate in [https://doi.org/10.1186/s12889-024-18944-6 Afghanistan]. ''BMC Public Health'', ''24''(1).</ref>


- دسترسی به خدمات بهداشت باروری: برنامه‌های بهداشتی و افزایش دسترسی به خدمات پیشگیری از بارداری نقش مهمی در کاهش نرخ باروری داشته‌اند.<ref>''Women and girls’ health and human rights in Afghanistan''. (2024, [https://blogs.lse.ac.uk/internationalrelations/2024/03/19/women-girls-health-human-rights-afghanistan/ March] 19). LSE Department of International Relations. girls-health- ‌</ref>
==== تحلیل روند نرخ باروری کل (TFR) ====
کاهش نرخ باروری در [[افغانستان]] در درجه اول به‌خاطر افزایش سطح تحصیلات [[زنان در افغانستان|زنان]] و بهبود دسترسی به خدمات بهداشت باروری است. آموزش [[زنان در افغانستان|زنان]] به‌ویژه در مناطق شهری، منجر به تأخیر در [[ازدواج در افغانستان|ازدواج]] و کاهش تعداد فرزندان شده است. همچنین، برنامه‌های بهداشتی متمرکز بر بهبود دسترسی به خدمات پیشگیری از بارداری و بهداشت باروری تأثیر بسزایی در این کاهش داشته‌اند<ref>Haqbin, S., & Khan, A. A. (2023). A Bayesian Prediction for the Total Fertility Rate of Afghanistan using the Auto-Regressive Integrated, Available for https://www.researchgate.net/publication/376714233_A_Bayesian_Prediction_for_the_Total_Fertility_Rate_of_Afghanistan_using_the_Auto-Regressive_Integrated_Moving_Average_ARIMA_Model</ref>.


'''''-''''' تغییرات اجتماعی: تغییر در الگوهای ازدواج و افزایش اشتغال زنان نیز تأثیرگذار بوده است .<ref>''Provinces of Kabul Fertility and Nuptiality''. (n.d.). Retrieved September 21, [https://afghanistan.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20SDES%20Mono%20Fertility%20Nuptiality%2029%20May%20LQ%20%281%29.pdf 2024], from ‌</ref>
==== بررسی عوامل مؤثر بر تغییرات نرخ باروری ====
*'''''مقایسه الگوهای باروری در مناطق مختلف:'''''
[[پرونده:شفاخانه.jpg|بندانگشتی|شفاخانه افغان جاپان، [https://tolonews.com/fa/health/%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AF-%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D8%AC%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D9%81%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%8F%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA https://tolonews.com/fa/health/]]]الگوهای باروری در [[افغانستان]]  به‌شدت متنوع است. در مناطق روستایی، نرخ باروری بالاتر است و حدود ۵ فرزند به‌ازای هر زن برآورد می‌شود. این تفاوت‌های منطقه‌ای به دلیل اختلاف در دسترسی به خدمات بهداشتی، آموزش، و فرصت‌های شغلی است.<ref>TRADING ECONOMICS. (n.d.-a). ''Afghanistan - Fertility Rate, Total (births Per Woman) - 2024 Data  2025 Forecast 1960-2022 Historical''. [https://tradingeconomics.com/afghanistan/fertility-rate-total-births-per-woman-wb-data.html]</ref>


'''''۲. مرگ‌ومیر و امید به زندگی'''''
* آموزش زنان: افزایش سطح تحصیلات [[زنان در افغانستان|زنان]] منجر به کاهش نرخ باروری در بسیاری از مناطق [[افغانستان]]  شده است<ref>Ghahfarokhi, M. S. (2024). Investigating the relationship between spousal violence against women and total fertility rate in Afghanistan. ''BMC Public Health'', ''24''(1), https://doi.org/10.1186/s12889-024-18944-6</ref>.
*'''''بررسی تغییرات نرخ مرگ‌ومیر عمومی و نوزادان:'''''
* دسترسی به خدمات بهداشت باروری: برنامه‌های بهداشتی و افزایش دسترسی به خدمات پیشگیری از بارداری نقش مهمی در کاهش نرخ باروری داشته‌اند<ref>''Women and girls’ health and human rights in Afghanistan''. (2024, March 19). LSE Department of International Relations. girls-health, Available for https://blogs.lse.ac.uk/internationalrelations/2024/03/19/women-girls-health-human-rights-afghanistan/</ref>.
نرخ مرگ‌ومیر عمومی و نوزادان در [[افغانستان]]  طی دهه‌های اخیر بهبودیافته است.<ref>''Afghanistan - Life Expectancy At Birth, Total (years) - 2024 Data 2025 Forecast 1960-2022 Historical''. (2024). [https://tradingeconomics.com/afghanistan/life-expectancy-at-birth-total-years-wb-data.html] ‌</ref> نرخ مرگ‌ومیر نوزادان که در دهه ۱۹۹۰ حدود ۱۶۵ مرگ به‌ازای هر ۱۰۰۰ تولد زنده بود، در سال ۲۰۲۴ به حدود ۵۷ مرگ به‌ازای هر ۱۰۰۰ تولد زنده کاهش‌یافته است .<ref>''Mortality rate, infant (per 1,000 live births) - Afghanistan | Data''. [https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.IMRT.IN?locations=AF](n.d.). Data.worldbank.org. ‌</ref> این بهبود به دلیل افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی و برنامه‌های واکسیناسیون گسترده است .
* تغییرات اجتماعی: تغییر در الگوهای ازدواج و افزایش اشتغال [[زنان در افغانستان|زنان]] نیز تأثیرگذار بوده است <ref>''Provinces of Kabul Fertility and Nuptiality''. (n.d.). Retrieved September 21, 2024, from, Available for https://afghanistan.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20SDES%20Mono%20Fertility%20Nuptiality%2029%20May%20LQ%20%281%29.pdf</ref>.
*'''''تحلیل امید به زندگی و تغییرات آن در دهه‌های مختلف:'''''
امید به زندگی در [[افغانستان]]  در دهه‌های اخیر به‌تدریج افزایش‌یافته است. از حدود ۴۵ سال در دهه ۱۹۹۰، امید به زندگی به ۶۲ سال برای مردان و ۶۵ سال برای زنان در سال ۲۰۲۴ رسیده است .<ref>''Afghanistan Demographics 2024 (Population, age, sex, trends) - Worldometer''. (n.d.)[https://www.worldometers.info/demographics/afghanistan-demographics/].</ref> بهبود شرایط بهداشتی، کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و افزایش دسترسی به خدمات پزشکی از عوامل اصلی این بهبود هستند.
*[[پرونده:واکسیناسیون افغانستان.jpg|بندانگشتی|مبارزه عمومی با بیماری فلج اطفال ( واکسیناسیون در افغانستان ) [https://tolonews.com/fa/health/%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AF-%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D8%AC%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D9%81%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%8F%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA]]]'''''بررسی عوامل مؤثر بر بهبود شاخص‌های بهداشتی و سلامت:'''''
- افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی: توسعه مراکز بهداشتی و بیمارستان‌ها، به‌ویژه در مناطق روستایی، به بهبود شاخص‌های سلامت منجر شده است.<ref>''Afghanistan Health Research Conference 2024: Enhancing Health through Understanding Quality of Life and Sleep Disturbances – Afghanistan Center for Epidemiological Studies''. (2024, February 7). Aces-Af.org. [https://aces-af.org/blog/index.php/2024/02/07/afghanistan-health-research-conference-2024-enhancing-health-through-understanding-quality-of-life-and-sleep-disturbances/&#x20;&#x20;‌]</ref>


-برنامه‌های واکسیناسیون: برنامه‌های گسترده واکسیناسیون کودکان و مادران موجب کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و افزایش امید به زندگی شده است.<ref>''South Asia: female life expectancy by country 2024 | Statista''. (2024). Statista; Statista. [https://www.statista.com/statistics/615826/female-life-expectancy-in-south-asia-2016-by-country/ ‌]</ref>
امید به زندگی در [[افغانستان]] در دهه‌های اخیر به‌تدریج افزایش‌یافته است. از حدود ۴۵ سال در دهه ۱۹۹۰، امید به زندگی به ۶۲ سال برای مردان و ۶۵ سال برای [[زنان در افغانستان|زنان]] در سال ۲۰۲۴ رسیده است<ref>''fghanistan Demographics 2024 (Population, age, sex, trends) - Worldometer''. (n.d.), Available for https://www.worldometers.info/demographics/afghanistan-demographics/</ref>. بهبود شرایط بهداشتی، کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و افزایش دسترسی به خدمات پزشکی از عوامل اصلی این بهبود هستند.[[پرونده:واکسیناسیون افغانستان.jpg|بندانگشتی|مبارزه عمومی با بیماری فلج اطفال ( واکسیناسیون در افغانستان )، قابل بازیابی از [https://tolonews.com/fa/health/%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AF-%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D8%AC%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D9%81%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%8F%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA https://tolonews.com/fa/health/] ]]


-آموزش‌های بهداشتی: ارتقای سطح آموزش‌های بهداشتی و افزایش آگاهی عمومی نسبت به بهداشت و تغذیه از عوامل مؤثر در بهبود سلامت عمومی بوده است.<ref>''Afghanistan - Health indicators - Humanitarian data exchange''. (n.d.). [https://data.humdata.org/dataset/who-data-for-afg?]</ref>
==== بررسی عوامل مؤثر بر بهبود شاخص‌های بهداشتی و سلامت ====


نویسنده : نرگس شکوری
* افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی: توسعه مراکز بهداشتی و بیمارستان‌ها، به‌ویژه در مناطق روستایی، به بهبود شاخص‌های سلامت منجر شده است<ref>''Afghanistan Health Research Conference 2024: Enhancing Health through Understanding Quality of Life and Sleep Disturbances – Afghanistan Center for Epidemiological Studies''. (2024, February 7). Aces-Af.org, Available for https://aces-af.org/blog/index.php/2024/02/07/afghanistan-health-research-conference-2024-enhancing-health-through-understanding-quality-of-life-and-sleep-disturbances/++‌</ref>؛
* برنامه‌های واکسیناسیون: برنامه‌های گسترده واکسیناسیون کودکان و مادران موجب کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و افزایش امید به زندگی شده است<ref>''South Asia: female life expectancy by country 2024 | Statista''. (2024). Statista; Statista, available for https://www.statista.com/statistics/615826/female-life-expectancy-in-south-asia-2016-by-country/</ref>؛
* آموزش‌های بهداشتی: ارتقای سطح آموزش‌های بهداشتی و افزایش آگاهی عمومی نسبت به بهداشت و تغذیه از عوامل مؤثر در بهبود سلامت عمومی بوده است<ref>''Afghanistan - Health indicators - Humanitarian data exchange''. (n.d.), Available for [https://data.humdata.org/dataset/who-data-for-afg? https://data.humdata.org/dataset/who-data-for-afg?]</ref>.


== نیز نگاه کنید به : ==
==== مقایسه الگوهای باروری در مناطق مختلف ====
[[ویژگی های جمعیتی اتیوپی]]، [[ویژگی‌های جمعیتی اردن]] ، [[ویژگی های جمعیتی اسپانیا]] ، [[ویژگی های جمعیتی امارات متحده عربی]]، [[ویژگی‌های جمعیتی اوکراین]]، [[ویژگی های جمعیتی آرژانتین]]، [[ویژگی های جمعیتی بنگلادش|ویژگی‌های جمعیتی بنگلادش]]، [[ویژگی‌های جمعیتی تاجیکستان]]، [[ویژگی های جمعیتی تایلند|ویژگی‌های جمعیتی تایلند]]، [[ویژگی های جمعیتی تونس|ویژگی‌های جمعیتی تونس]]، [[ویژگی های جمعیتی چین|ویژگی‌های جمعیتی چین]]، ویژگی‌های جمعیتی روسیه، [[ویژگی های جمعیتی زیمبابوه|ویژگی‌های جمعیتی زیمبابوه]]، [[ویژگی های جمعیتی ژاپن|ویژگی‌های جمعیتی ژاپن]]، [[ویژگی های جمعیتی ساحل عاج|ویژگی‌های جمعیتی ساحل عاج]]، [[ویژگی‌های جمعیتی سریلانکا]]، [[ویژگی های جمعیتی سنگال|ویژگی‌های جمعیتی سنگال]]، [[ویژگی های جمعیتی سودان|ویژگی‌های جمعیتی سودان]]، [[ویژگی‌های جمعیتی سوریه]]، [[ویژگی های جمعیتی سیرالئون|ویژگی‌های جمعیتی سیرالئون]]، [[ویژگی های جمعیتی فرانسه|ویژگی‌های جمعیتی فرانسه]]، [[ویژگی های جمعیتی قزاقستان|ویژگی‌های جمعیتی قزاقستان]]، [[ویژگی های جمعیتی قطر|ویژگی‌های جمعیتی قطر]]، [[ویژگی های جمعیتی کانادا|ویژگی‌های جمعیتی کانادا]]، [[ویژگی های جمعیتی کوبا|ویژگی‌های جمعیتی کوبا]]، [[ویژگی‌های جمعیتی گرجستان]]، [[ویژگی های جمعیتی لبنان|ویژگی‌های جمعیتی لبنان]]، [[ویژگی های جمعیتی مالی|ویژگی‌های جمعیتی مالی]]، [[ویژگی های جمعیتی مصر|ویژگی‌های جمعیتی مصر]].
الگوهای باروری در [[افغانستان]]  به‌شدت متنوع است. در مناطق روستایی، نرخ باروری بالاتر است و حدود ۵ فرزند به‌ازای هر زن برآورد می‌شود. این تفاوت‌های منطقه‌ای به دلیل اختلاف در دسترسی به خدمات بهداشتی، آموزش، و فرصت‌های شغلی است<ref>TRADING ECONOMICS. (n.d.-a). ''Afghanistan - Fertility Rate, Total (births Per Woman) - 2024 Data  2025 Forecast 1960-2022 Historical, Available for'' https://tradingeconomics.com/afghanistan/fertility-rate-total-births-per-woman-wb-data.html</ref>.
 
==== مرگ‌ومیر و امید به زندگی ====
 
===== بررسی تغییرات نرخ مرگ‌ومیر عمومی و نوزادان =====
نرخ مرگ‌ومیر عمومی و نوزادان در [[افغانستان]] طی دهه‌های اخیر بهبودیافته است<ref>''Afghanistan - Life Expectancy At Birth, Total (years) - 2024 Data 2025 Forecast 1960-2022 Historical''. (2024), Available for https://tradingeconomics.com/afghanistan/life-expectancy-at-birth-total-years-wb-data.html</ref>. نرخ مرگ‌ومیر نوزادان که در دهه ۱۹۹۰ حدود ۱۶۵ مرگ به‌ازای هر ۱۰۰۰ تولد زنده بود، در سال ۲۰۲۴ به حدود ۵۷ مرگ به‌ازای هر ۱۰۰۰ تولد زنده کاهش‌یافته است<ref>''Mortality rate, infant (per 1,000 live births) - Afghanistan | Data''. (n.d.). Data.worldbank.org, Available for https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.IMRT.IN?locations=AF</ref>. این بهبود به دلیل افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی و برنامه‌های واکسیناسیون گسترده است.
 
===== تحلیل امید به زندگی و تغییرات آن در دهه‌های مختلف =====
امید به زندگی در [[افغانستان]] در دهه‌های اخیر به‌تدریج افزایش‌یافته است. از حدود ۴۵ سال در دهه ۱۹۹۰، امید به زندگی به ۶۲ سال برای مردان و ۶۵ سال برای [[زنان در افغانستان|زنان]] در سال ۲۰۲۴ رسیده است <ref>''Afghanistan Demographics 2024 (Population, age, sex, trends) - Worldometer''. (n.d.), Available for https://www.worldometers.info/demographics/afghanistan-demographics/</ref>. بهبود شرایط بهداشتی، کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و افزایش دسترسی به خدمات پزشکی از عوامل اصلی این بهبود هستند.
 
===== بررسی عوامل مؤثر بر بهبود شاخص‌های بهداشتی و سلامت =====
 
* افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی: توسعه مراکز بهداشتی و بیمارستان‌ها، به‌ویژه در مناطق روستایی، به بهبود شاخص‌های سلامت منجر شده است<ref>''Afghanistan Health Research Conference 2024: Enhancing Health through Understanding Quality of Life and Sleep Disturbances – Afghanistan Center for Epidemiological Studies''. (2024, February 7). Aces-Af.org, Available for https://aces-af.org/blog/index.php/2024/02/07/afghanistan-health-research-conference-2024-enhancing-health-through-understanding-quality-of-life-and-sleep-disturbances/++‌</ref>.
* برنامه‌های واکسیناسیون: برنامه‌های گسترده واکسیناسیون کودکان و مادران موجب کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و افزایش امید به زندگی شده است<ref>''South Asia: female life expectancy by country 2024 | Statista''. (2024). Statista; Statista, Available for https://www.statista.com/statistics/615826/female-life-expectancy-in-south-asia-2016-by-country/</ref>.
* آموزش‌های بهداشتی: ارتقای سطح آموزش‌های بهداشتی و افزایش آگاهی عمومی نسبت به بهداشت و تغذیه از عوامل مؤثر در بهبود سلامت عمومی بوده است<ref>''Afghanistan - Health indicators - Humanitarian data exchange''. (n.d.), Available for [https://data.humdata.org/dataset/who-data-for-afg? https://data.humdata.org/dataset/who-data-for-afg?]</ref>.
 
== نیز نگاه کنید به ==
[[ویژگی های جمعیتی اتیوپی]]؛ [[ویژگی‌های جمعیتی اردن]]؛ [[ویژگی های جمعیتی اسپانیا]]؛ [[ویژگی های جمعیتی امارات متحده عربی]]؛ [[ویژگی‌های جمعیتی اوکراین]]؛ [[ویژگی های جمعیتی آرژانتین]]؛ [[ویژگی های جمعیتی بنگلادش|ویژگی‌های جمعیتی بنگلادش]]؛ [[ویژگی‌های جمعیتی تاجیکستان]]؛ [[ویژگی های جمعیتی تایلند|ویژگی‌های جمعیتی تایلند]]؛ [[ویژگی های جمعیتی تونس|ویژگی‌های جمعیتی تونس]]؛ [[ویژگی های جمعیتی روسیه|ویژگی‌های جمعیتی روسیه]]؛ [[ویژگی های جمعیتی زیمبابوه|ویژگی‌های جمعیتی زیمبابوه]]؛ [[ویژگی های جمعیتی ساحل عاج|ویژگی‌های جمعیتی ساحل عاج]]؛ [[ویژگی‌های جمعیتی سریلانکا]]؛ [[ویژگی های جمعیتی سودان|ویژگی‌های جمعیتی سودان]]؛ [[ویژگی‌های جمعیتی سوریه]]؛ [[ویژگی های جمعیتی سیرالئون|ویژگی‌های جمعیتی سیرالئون]]؛ [[ویژگی های جمعیتی فرانسه|ویژگی‌های جمعیتی فرانسه]]؛ [[ویژگی های جمعیتی قزاقستان|ویژگی‌های جمعیتی قزاقستان]]؛ [[ویژگی های جمعیتی قطر|ویژگی‌های جمعیتی قطر]]؛ [[ویژگی های جمعیتی کانادا|ویژگی‌های جمعیتی کانادا]]؛ [[ویژگی‌های جمعیتی گرجستان]]؛ [[ویژگی های جمعیتی لبنان|ویژگی‌های جمعیتی لبنان]]؛[[ویژگی های جمعیتی مالی|ویژگی‌های جمعیتی مالی]]؛ [[ویژگی های جمعیتی مصر|ویژگی‌های جمعیتی مصر]]؛ [[ویژگی های جمعیتی ژاپن]]؛ [[ویژگی های جمعیتی چین]]؛ [[ویژگی های جمعیتی کوبا]]؛ [[ویژگی های جمعیتی یمن]]؛ [[ویژگی های جمعیتی عراق]]


== کتابشناسی ==
== کتابشناسی ==
<references />
== نویسنده مقاله ==
نرگس شکوری
[[رده:ویژگی های جمعیتی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۹:۲۶

شفاخانه افغان جاپان، قابل بازیابی از: https://tolonews.com/fa/health/

نرخ باروری کل (TFR) در افغانستان طی سه دهه گذشته کاهش قابل‌توجهی داشته است. در دهه ۱۹۹۰، این نرخ حدود ۶.۶ فرزند به‌ازای هر زن بود[۱]، اما تا سال ۲۰۲۴ به حدود ۴.۴ فرزند کاهش‌یافته است[۲]. این کاهش به عواملی چون افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی، بهبود سطح آموزش زنان، و تغییرات اجتماعی نسبت داده می‌شود.

تحلیل روند نرخ باروری کل (TFR)

کاهش نرخ باروری در افغانستان در درجه اول به‌خاطر افزایش سطح تحصیلات زنان و بهبود دسترسی به خدمات بهداشت باروری است. آموزش زنان به‌ویژه در مناطق شهری، منجر به تأخیر در ازدواج و کاهش تعداد فرزندان شده است. همچنین، برنامه‌های بهداشتی متمرکز بر بهبود دسترسی به خدمات پیشگیری از بارداری و بهداشت باروری تأثیر بسزایی در این کاهش داشته‌اند[۳].

بررسی عوامل مؤثر بر تغییرات نرخ باروری

  • آموزش زنان: افزایش سطح تحصیلات زنان منجر به کاهش نرخ باروری در بسیاری از مناطق افغانستان شده است[۴].
  • دسترسی به خدمات بهداشت باروری: برنامه‌های بهداشتی و افزایش دسترسی به خدمات پیشگیری از بارداری نقش مهمی در کاهش نرخ باروری داشته‌اند[۵].
  • تغییرات اجتماعی: تغییر در الگوهای ازدواج و افزایش اشتغال زنان نیز تأثیرگذار بوده است [۶].

امید به زندگی در افغانستان در دهه‌های اخیر به‌تدریج افزایش‌یافته است. از حدود ۴۵ سال در دهه ۱۹۹۰، امید به زندگی به ۶۲ سال برای مردان و ۶۵ سال برای زنان در سال ۲۰۲۴ رسیده است[۷]. بهبود شرایط بهداشتی، کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و افزایش دسترسی به خدمات پزشکی از عوامل اصلی این بهبود هستند.

مبارزه عمومی با بیماری فلج اطفال ( واکسیناسیون در افغانستان )، قابل بازیابی از https://tolonews.com/fa/health/

بررسی عوامل مؤثر بر بهبود شاخص‌های بهداشتی و سلامت

  • افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی: توسعه مراکز بهداشتی و بیمارستان‌ها، به‌ویژه در مناطق روستایی، به بهبود شاخص‌های سلامت منجر شده است[۸]؛
  • برنامه‌های واکسیناسیون: برنامه‌های گسترده واکسیناسیون کودکان و مادران موجب کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و افزایش امید به زندگی شده است[۹]؛
  • آموزش‌های بهداشتی: ارتقای سطح آموزش‌های بهداشتی و افزایش آگاهی عمومی نسبت به بهداشت و تغذیه از عوامل مؤثر در بهبود سلامت عمومی بوده است[۱۰].

مقایسه الگوهای باروری در مناطق مختلف

الگوهای باروری در افغانستان به‌شدت متنوع است. در مناطق روستایی، نرخ باروری بالاتر است و حدود ۵ فرزند به‌ازای هر زن برآورد می‌شود. این تفاوت‌های منطقه‌ای به دلیل اختلاف در دسترسی به خدمات بهداشتی، آموزش، و فرصت‌های شغلی است[۱۱].

مرگ‌ومیر و امید به زندگی

بررسی تغییرات نرخ مرگ‌ومیر عمومی و نوزادان

نرخ مرگ‌ومیر عمومی و نوزادان در افغانستان طی دهه‌های اخیر بهبودیافته است[۱۲]. نرخ مرگ‌ومیر نوزادان که در دهه ۱۹۹۰ حدود ۱۶۵ مرگ به‌ازای هر ۱۰۰۰ تولد زنده بود، در سال ۲۰۲۴ به حدود ۵۷ مرگ به‌ازای هر ۱۰۰۰ تولد زنده کاهش‌یافته است[۱۳]. این بهبود به دلیل افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی و برنامه‌های واکسیناسیون گسترده است.

تحلیل امید به زندگی و تغییرات آن در دهه‌های مختلف

امید به زندگی در افغانستان در دهه‌های اخیر به‌تدریج افزایش‌یافته است. از حدود ۴۵ سال در دهه ۱۹۹۰، امید به زندگی به ۶۲ سال برای مردان و ۶۵ سال برای زنان در سال ۲۰۲۴ رسیده است [۱۴]. بهبود شرایط بهداشتی، کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و افزایش دسترسی به خدمات پزشکی از عوامل اصلی این بهبود هستند.

بررسی عوامل مؤثر بر بهبود شاخص‌های بهداشتی و سلامت
  • افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی: توسعه مراکز بهداشتی و بیمارستان‌ها، به‌ویژه در مناطق روستایی، به بهبود شاخص‌های سلامت منجر شده است[۱۵].
  • برنامه‌های واکسیناسیون: برنامه‌های گسترده واکسیناسیون کودکان و مادران موجب کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و افزایش امید به زندگی شده است[۱۶].
  • آموزش‌های بهداشتی: ارتقای سطح آموزش‌های بهداشتی و افزایش آگاهی عمومی نسبت به بهداشت و تغذیه از عوامل مؤثر در بهبود سلامت عمومی بوده است[۱۷].

نیز نگاه کنید به

ویژگی های جمعیتی اتیوپی؛ ویژگی‌های جمعیتی اردن؛ ویژگی های جمعیتی اسپانیا؛ ویژگی های جمعیتی امارات متحده عربی؛ ویژگی‌های جمعیتی اوکراین؛ ویژگی های جمعیتی آرژانتین؛ ویژگی‌های جمعیتی بنگلادش؛ ویژگی‌های جمعیتی تاجیکستان؛ ویژگی‌های جمعیتی تایلند؛ ویژگی‌های جمعیتی تونس؛ ویژگی‌های جمعیتی روسیه؛ ویژگی‌های جمعیتی زیمبابوه؛ ویژگی‌های جمعیتی ساحل عاج؛ ویژگی‌های جمعیتی سریلانکا؛ ویژگی‌های جمعیتی سودان؛ ویژگی‌های جمعیتی سوریه؛ ویژگی‌های جمعیتی سیرالئون؛ ویژگی‌های جمعیتی فرانسه؛ ویژگی‌های جمعیتی قزاقستان؛ ویژگی‌های جمعیتی قطر؛ ویژگی‌های جمعیتی کانادا؛ ویژگی‌های جمعیتی گرجستان؛ ویژگی‌های جمعیتی لبنان؛ویژگی‌های جمعیتی مالی؛ ویژگی‌های جمعیتی مصر؛ ویژگی های جمعیتی ژاپن؛ ویژگی های جمعیتی چین؛ ویژگی های جمعیتی کوبا؛ ویژگی های جمعیتی یمن؛ ویژگی های جمعیتی عراق

کتابشناسی

  1. ↑ Afghanistan: fertility rate 1925-2020. (n.d.). Statista, Available for https://www.statista.com/statistics/1069184/fertility-rate-afghanistan-historical/
  2. ↑ Fertility rate, total (births per woman) - Afghanistan | Data. (n.d.). Data.worldbank.org, Available for https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.TFRT.IN?locations=AF
  3. ↑ Haqbin, S., & Khan, A. A. (2023). A Bayesian Prediction for the Total Fertility Rate of Afghanistan using the Auto-Regressive Integrated, Available for https://www.researchgate.net/publication/376714233_A_Bayesian_Prediction_for_the_Total_Fertility_Rate_of_Afghanistan_using_the_Auto-Regressive_Integrated_Moving_Average_ARIMA_Model
  4. ↑ Ghahfarokhi, M. S. (2024). Investigating the relationship between spousal violence against women and total fertility rate in Afghanistan. BMC Public Health, 24(1), https://doi.org/10.1186/s12889-024-18944-6
  5. ↑ Women and girls’ health and human rights in Afghanistan. (2024, March 19). LSE Department of International Relations. girls-health, Available for https://blogs.lse.ac.uk/internationalrelations/2024/03/19/women-girls-health-human-rights-afghanistan/
  6. ↑ Provinces of Kabul Fertility and Nuptiality. (n.d.). Retrieved September 21, 2024, from, Available for https://afghanistan.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20SDES%20Mono%20Fertility%20Nuptiality%2029%20May%20LQ%20%281%29.pdf
  7. ↑ fghanistan Demographics 2024 (Population, age, sex, trends) - Worldometer. (n.d.), Available for https://www.worldometers.info/demographics/afghanistan-demographics/
  8. ↑ Afghanistan Health Research Conference 2024: Enhancing Health through Understanding Quality of Life and Sleep Disturbances – Afghanistan Center for Epidemiological Studies. (2024, February 7). Aces-Af.org, Available for https://aces-af.org/blog/index.php/2024/02/07/afghanistan-health-research-conference-2024-enhancing-health-through-understanding-quality-of-life-and-sleep-disturbances/++‌
  9. ↑ South Asia: female life expectancy by country 2024 | Statista. (2024). Statista; Statista, available for https://www.statista.com/statistics/615826/female-life-expectancy-in-south-asia-2016-by-country/
  10. ↑ Afghanistan - Health indicators - Humanitarian data exchange. (n.d.), Available for https://data.humdata.org/dataset/who-data-for-afg?
  11. ↑ TRADING ECONOMICS. (n.d.-a). Afghanistan - Fertility Rate, Total (births Per Woman) - 2024 Data  2025 Forecast 1960-2022 Historical, Available for https://tradingeconomics.com/afghanistan/fertility-rate-total-births-per-woman-wb-data.html
  12. ↑ Afghanistan - Life Expectancy At Birth, Total (years) - 2024 Data 2025 Forecast 1960-2022 Historical. (2024), Available for https://tradingeconomics.com/afghanistan/life-expectancy-at-birth-total-years-wb-data.html
  13. ↑ Mortality rate, infant (per 1,000 live births) - Afghanistan | Data. (n.d.). Data.worldbank.org, Available for https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.IMRT.IN?locations=AF
  14. ↑ Afghanistan Demographics 2024 (Population, age, sex, trends) - Worldometer. (n.d.), Available for https://www.worldometers.info/demographics/afghanistan-demographics/
  15. ↑ Afghanistan Health Research Conference 2024: Enhancing Health through Understanding Quality of Life and Sleep Disturbances – Afghanistan Center for Epidemiological Studies. (2024, February 7). Aces-Af.org, Available for https://aces-af.org/blog/index.php/2024/02/07/afghanistan-health-research-conference-2024-enhancing-health-through-understanding-quality-of-life-and-sleep-disturbances/++‌
  16. ↑ South Asia: female life expectancy by country 2024 | Statista. (2024). Statista; Statista, Available for https://www.statista.com/statistics/615826/female-life-expectancy-in-south-asia-2016-by-country/
  17. ↑ Afghanistan - Health indicators - Humanitarian data exchange. (n.d.), Available for https://data.humdata.org/dataset/who-data-for-afg?

نویسنده مقاله

نرگس شکوری

برگرفته از «https://dmelal.ir/index.php?title=ویژگی_های_جمعیتی_افغانستان&oldid=75422»