ویژگی‌های جمعیتی سریلانکا

از دانشنامه ملل

ویژگی‌های جمعیتی سریلانکا در دهه‌های گذشته به دلیل تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دچار تغییرات عمده‌ای شده است. تا سال ۲۰۲۴، ساختار جمعیتی کشور بازتاب‌دهنده روندهای گسترده‌تری در شهرنشینی، مهاجرت، پیرشدن جمعیت و تغییرات در پویایی خانواده است.[۱] رشد جمعیت سریلانکا از اوایل دهه ۱۹۴۰ با نوساناتی همراه بوده است. در دهه ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰، رشد جمعیت سالانه به حدود ۲.۵٪ رسید و باعث افزایش سریع جمعیت کشور شد.[۲] اما از دهه ۱۹۷۰ به این‌سو، به دلیل بهبود خدمات بهداشتی، افزایش سطح آموزش و تغییرات فرهنگی مانند افزایش سن ازدواج، نرخ رشد جمعیت به‌تدریج کاهش یافت. بر اساس آخرین آمار سال ۲۰۲۴، رشد جمعیت سریلانکا به حدود ۰.۶۱٪ کاهش‌یافته است.[۳]

یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش رشد جمعیت، کاهش نرخ باروری بوده است.[۴] نرخ باروری که در دهه ۱۹۶۰ به حدود ۵ فرزند به‌ازای هر زن می‌رسید، در سال ۲۰۲۴ به حدود ۱.۹۳ کاهش‌یافته است[۵]. این کاهش عمدتاً به دلیل تغییر در نقش اجتماعی زنان، افزایش سطح آموزش و کاهش تمایل به فرزندآوری در سنین پایین بوده است.

  • ترکیب قومی
خانواده ای از قوم سینهالی در سیلان ( پیش از استقلال سریلانکا در 1947)[۱۳]

سریلانکا از لحاظ قومی یک کشور چند قومیتی است که این ترکیب از گذشته‌های دور تأثیرات مهمی بر سیاست‌ها، فرهنگ و ساختار اجتماعی کشور داشته است. سه گروه قومی عمده سریلانکا شامل سینهالی‌ها، تامیلی‌ها و مسلمانان (عمدتاً از تبار مور) هستند.[۶] طبق آمار سال ۲۰۲۴، حدود ۷۴.۹٪ جمعیت را سینهالی‌ها، ۱۵.۲٪ را تامیلی‌ها و ۹.۳٪ را مسلمانان تشکیل می‌دهند. [۷] [۸]

سینهالی‌ها بیشتر در مناطق جنوبی و مرکزی کشور متمرکزند، درحالی‌که تامیلی‌ها عمدتاً در مناطق شمالی و شرقی کشور ساکن هستند.[۹] همچنین، جمعیت مسلمان سریلانکا به‌ویژه در مناطق غربی و بخش‌هایی از شرق حضور قابل‌توجهی دارند.[۱۰] جمعیت اقلیت‌های قومی کوچک‌تر نیز شامل مالایی‌ها، بورگرها و وداها است که تأثیرات خود را بر تاریخ و فرهنگ کشور گذاشته‌اند.[۱۱]

  • مهاجرت و پراکندگی جمعیت

مهاجرت داخلی و خارجی یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته جمعیت‌شناسی سریلانکا است.[۱۲] روندهای مهاجرتی داخلی معمولاً به سمت شهرهای بزرگ و مراکز صنعتی هدایت می‌شود، به‌ویژه به سمت کلان‌شهر کلمبو و مناطق حاشیه‌ای آن. [۱۳]این مهاجرت‌ها ناشی از جستجوی فرصت‌های شغلی و شرایط زندگی بهتر است و موجب افزایش نرخ شهرنشینی شده است.[۱۴]

مهاجرت‌های خارجی نیز به‌ویژه در دهه‌های اخیر افزایش‌یافته است. بسیاری از شهروندان سریلانکایی به‌خصوص از طبقات کاری به کشورهای خاورمیانه مهاجرت می‌کنند.[۱۵] این مهاجرت‌های کاری بخش مهمی از درآمدهای ارزی کشور را تشکیل می‌دهد. طبق آمار سال ۲۰۲۴، حدود ۱.۷ میلیون سریلانکایی در خارج از کشور زندگی می‌کنند که بیشتر آنها در کشورهای حوزه خلیج‌فارس مشغول به کار هستند.[۱۶]

  • نرخ باروری و ازدواج

تغییرات فرهنگی و اقتصادی تأثیرات عمده‌ای بر الگوهای ازدواج و باروری در سریلانکا داشته است.[۱۷] همان‌طور که اشاره شد، نرخ باروری از دهه ۱۹۶۰ به طور پیوسته کاهش‌یافته و در سال ۲۰۲۴ به ۱.۹۳ فرزند به‌ازای هر زن رسیده است. [۱۸]این کاهش به‌ویژه در مناطق شهری محسوس‌تر است که دسترسی به خدمات بهداشتی و برنامه‌های تنظیم خانواده بیشتر است.[۱۹]

سن ازدواج نیز به طور قابل‌توجهی افزایش‌یافته است. درحالی‌که درگذشته بسیاری از زنان سریلانکایی در سنین نوجوانی ازدواج می‌کردند، در سال ۲۰۲۴ میانگین سن ازدواج به بالای ۳۰ سال رسیده است. این روند نه‌تنها نرخ باروری را کاهش داده، بلکه تأثیرات عمده‌ای بر سایر جنبه‌های اجتماعی از جمله مشارکت زنان در نیروی کار داشته است.[۴]

سیستم بهداشتی سریلانکا، بازیابی از : https://www.srilankabusiness.com/wellness-tourism/industry-information/health-services/western-medical-services.html
  • شاخص‌های بهداشتی

یکی از ویژگی‌های مهم جمعیت‌شناسی سریلانکا بهبود چشمگیر شاخص‌های بهداشتی است. نرخ مرگ‌ومیر که در دهه ۱۹۷۰ حدود ۸ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر بود، در سال ۲۰۲۴ به حدود ۵.۱ کاهش‌یافته است. [۲]همچنین نرخ مرگ‌ومیر نوزادان از ۴۵ در هر ۱۰۰۰ تولد زنده در سال ۱۹۷۰ به حدود ۹ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد در سال ۲۰۲۴ کاهش‌یافته است.[۳]

امید به زندگی نیز به طور پیوسته افزایش‌یافته است. بر اساس آمار سال ۲۰۲۴، امید به زندگی برای مردان به ۷۴.۴ سال و برای زنان به ۸۰.۷ سال رسیده است.[۲۰] این افزایش امید به زندگی همراه با کاهش نرخ باروری باعث شده است که جمعیت سریلانکا به سمت پیرشدن حرکت کند.

  • پیش‌بینی‌های آینده جمعیت

بر اساس پیش‌بینی‌های جمعیتی، انتظار می‌رود که روند پیرشدن جمعیت سریلانکا در دهه‌های آینده ادامه یابد. کاهش نرخ باروری و افزایش امید به زندگی باعث شده است که نسبت سالمندان در جمعیت به طور پیوسته افزایش یابد. برآوردها نشان می‌دهد که تا سال ۲۰۳۵، حدود ۲۰٪ از جمعیت سریلانکا را افراد بالای ۶۵ سال تشکیل خواهند داد.[۲۱]

از طرف دیگر، انتظار می‌رود که رشد جمعیت کشور همچنان در سطح پایینی باقی بماند و در حدود ۰.۵٪ تا ۰.۶٪ در دهه‌های آینده نوسان کند. این روند می‌تواند چالش‌هایی را در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی به‌ویژه دررابطه‌با سیستم‌های بازنشستگی و مراقبت‌های بهداشتی ایجاد کند.[۲۲]

نویسنده : نرگس شکوری

نیز نگاه کنید به

ساختار جمعیتی تایلند؛ پراکندگی و تراکم جمعیتی سیرالئون؛ ساختار و پراکندگی جمعیتی سوریه؛ ساختار و پراکندگی جمعیتی سودان؛ ساختار و پراکندگی جمعیتی ساحل عاج؛ ساختار و پراکندگی جمعیتی زیمبابوه؛ پراکندگی جمعیتی اوکراین؛ ساختار و پراکندگی جمعیتی اسپانیا؛ ساختار و پراکندگی جمعیتی آرژانتین؛ پراکندگی و توزیع جمعیت در قطر؛ پراکندگی جمعیتی کانادا؛ تراكم و پراكندگی جمعيت افغانستان؛ پراکندگی و تراکم جمعیتی بنگلادش؛ پراکندگی و تراکم جمعیتی گرجستان؛ پراکندگی و تراکم جمعیتی قزاقستان؛ پراکندگی و تراکم جمعیتی تاجیکستان؛ پراکندگی و تراکم جمعیتی سریلانکا

کتابشناسی

  1. ↑ Budget 2024: Sri Lanka’s road to economic recovery? (n.d.). Orfonline.org.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Update, A., & Lanka, S. (2015). AsiAn Development BAnk Country Gender Assessment. [۱]
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Population of Sri Lanka. 2024 demographics: density, ratios, growth rate, clock, rate of men to women. (n.d.). https://www.populationof.net/sri-lanka/[۲]
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Gao, P., Xie, Y., Song, C., Cheng, C., & Ye, S. (2023). Exploring detailed urban-rural development under intersecting population growth and food production scenarios: Trajectories for China’s most populous agricultural province to 2030. Journal of Geographical Sciences, 33, 222-244.[۳]
  5. ↑ De Silva, W., & De Silva, R. (2023). Sri Lanka Statistical Review Department of Census and Statistics, Sri Lanka Growth and Structural Changes of Sri Lankan Population During Coming Decades with Special Reference to Youth and Elderly. 2. [۴]
  6. ↑ Sujitha, B. D., Parkavi, M., Gomathi, T., Devi, V., & Kalaivani, V. (2020). Chera, Chola, Pandiya: Using Historical Mining To Identify The Tamil Kingdoms Data Sets Within Larger Social, Political, And Economic Practices Of Early South India.[۵]
  7. ↑ Sri Lanka: Full Country Dossier. (2024). https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf ‌
  8. ↑ Ethnic Groups in Sri Lanka | Study.com. (2021). Study.com. https://study.com/academy/lesson/ethnic-groups-in-sri-lanka.html ‌
  9. ↑ Pathirage, J. (2023). Locating the community in a study on immigrant context: The case of Sri Lankan Sinhalese immigrants in Australia. Learning Communities: International Journal of Learning in Social Contexts.
  10. ↑ Subchi, I., Zulkifli, Z., Latifa, R., & Sa'diyah, S. (2022). Religious Moderation in Indonesian Muslims. Religions.[۶]
  11. ↑ Prajjval Pratap Singh, Kumar, S., Nagarjuna Pasupuleti, Weerasooriya, P. R., George van Driem, Kamani Hemamala Tennekoon, Rai, N., Gyaneshwer Chaubey, & Ranasinghe, R. (2023). Reconstructing the population history of Sinhalese, the major ethnic group in Śrī Laṅkā. IScience, 26(10),[۷]. ‌
  12. ↑ Recent trends of labour migration in Sri Lanka | Daily FT. (n.d.). https://www.ft.lk/columns/Recent-trends-of-labour-migration-in-Sri-Lanka/4-746819
  13. ↑ Navodya, L. M. G. & Department of Social Statistics, University of Kelaniya. (2021). A study on labour migration, remittances and economic growth in Sri Lanka [Conference Proceeding]. In 7th National Research conference on Applied Social Statistics – NRCASS 2021 (pp. 19–22). 7th National Research conference on Applied Social Statistics – NRCASS 2021. http://repository.kln.ac.lk/jspui/bitstream/123456789/26371/1/NRCASS%202021%2004.pdf
  14. ↑ Department of Immigration and Emigration. (n.d.). http://www.immigration.gov.lk/index_e.php
  15. ↑ World Bank Open Data. (n.d.-d). World Bank Open Data. https://data.worldbank.org/indicator/SM.POP.NETM?locations=LK
  16. ↑ Moseley, M. (2015). Maternal and Child Health Services.[۸]
  17. ↑ Dasgupta, S., & Robinson, E. (2022). Attributing changes in food insecurity to a changing climate. Scientific Reports, 12.[۹]
  18. ↑ Brabaharan, S., Veettil, S., Kaiser, J., Rau Raja Rao, V., Wattanayingcharoenchai, R., Maharajan, M., Insin, P., Talungchit, P., Anothaisintawee, T., Thakkinstian, A., & Chaiyakunapruk, N. (2022). Association of Hormonal Contraceptive Use With Adverse Health Outcomes. JAMA Network Open, 5.[۱۰]
  19. ↑ Lin, P. Z., & Meissner, C. (2020). Health vs. Wealth? Public Health Policies and the Economy During Covid-19. NBER Working Paper Series.[۱۱]
  20. ↑ A Gender Equity Report SRI LANKA. (2023). /04/SriLanka-Gender-Report-website.pdf ‌
  21. ↑ Healthy Aging in Sri Lanka: Stay Strong, Stay Active (2024 Guide) | Nestle Health Science Sri Lanka. (2024). Nestlehealthscience.lk. [۱۲]
  22. ↑ Thematic Country of Origin Information Report: Tamils in Sri Lanka. (2024). https://www.government.nl/binaries/government/documenten/directives/2024/06/30/thematic-country-of-origin-information-report-tamils-in-sri-lanka-june-2024/Thematic+country+of+origin+information+report+Tamils+in+Sri+Lanka+June+2024.pdf ‌
برگرفته از «https://dmelal.ir/index.php?title=ویژگی‌های_جمعیتی_سریلانکا&oldid=62831»