(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱:
خط ۱:
پترا:
[[پرونده:Petra Jordan BW 21.jpg|بندانگشتی|پترا(1388) برگرفته از سیات ویکی پدیا قابل بازیابی از سایت https://fa.wikipedia.org/]]
بیشک معروفترین جاذبه [[اردن]] میباشد که در صخرههای جنوب [[دریای مرده]] واقع شده است. [[پترا]] به معنی «سنگ» در زبان یونانی احتمالا دیدنیترین شهر باستانی جهان در دنیای مدرن و قطعا پربازدید کنندهترین شهر در [[اردن]] و خاورمیانه است. [[پترا]] پایتخت نبطیان - اعراب میباشد، کسانی که درطول دوران پیش از رومیان بر [[اردن]] تسلط داشتهاند. دراین سرزمین عجایب معابد، مقبرهها و ساختمانهایی است که استادانه از صخرههای سنگی در کوه حفر کردهاند. مسافران انگلیسی و [[دین رسمی کوبا|دین]] بورگن (Dean Burgen) شاعر توضیحاتی در مورد [[پترا]] دادهاند:<blockquote>«با من همخوان شو، مانند عجایبی که در شرق نهفته است، نیم شهر رز سرخ به قدرت زمان»</blockquote>البته این کلمات نمیتوانند عمق شکوه و زیبایی [[پترا]] را بیان کنند. برای پیبردن به فضای واقعی این شهر بینظیر باستانی، باید در سکوت صبح زود یا اواخر بعد از ظهر از آن بازدید کرد، زمانی که صخرههای ماسه سنگی درخششی سرخ و عظمتی با شکوه دارد. بسیاری از زیباییهای [[پترا]] به دلیل قرار گرفتن آن بر لبه وادی عربه است. تپههای ماسه سنگهای ناهموار در کنار درههای عمیق، دلیل عدم دسترسی آسان به این [[منطقه حفاظت شده دانا در اردن|منطقه]] بوده است. راحتترین دسترسی به [[پترا]] از طریق مسیر سیق (Siq) میباشد؛ شکافی پیچ در پیچ در صخرهها که عرض آن بین 5 تا 200 متر است. موقعیت عالی حفاظت شده [[پترا]] از آنجا ناشی میشود که صدها ساختمان درون صخره کنده و ساخته شدهاند، تنها چند ساختمان مستقل در این شهر وجود دارد. تا سال 1984، بسیاری ازاین غارها مسکن اعراب بدوی بود.
قبل از غلبه اسكندر كبير، يك تمدن جديد در جنوب [[اردن]] سر برآورد. به نظر مي رسد كه قبايل عشايري كه به نام نبطيان شناخته مي شدند حدود قرن 600 قبل از ميلاد به تدريج از عربستان مهاجرت كردند. پس از گذشت مدت ها آن ها زندگي عشايري را رها كردند و در مناطق جنوبي اردن سكني گزيدند. اين مناطق سرزمين هاي صخره اي و سنگي بودند كه در بعضي نواحي خاك حاصلخيز و آب فراوان داشتند.
نگرانی از تخریب بناهای تاریخی، باعث شد تا دولت - البته به صورت غیر قانونی - اعراب را به شهری در مجاورت وادی موسی انتقال دهد. باستان شناسان براین باورند که [[پترا]] از پیش از تاریخ سکنه داشته است. دقیقادر شمال شهردر بیضاء باقیماندههای 9000 ساله شهری کشف شده است که به عنوان یکی از اولین سکونتگاهها در خاورمیانه از آن یاد میشود<ref>Seyd. M.H.(2007), World infopaedia, Jordan: Paragun Publication, p. 492- 500</ref>. هم اکنون سازمان عجایب هفت گانه، [[پترا]] را به عنوان یکی از نامزدهای فهرست عجایب هفتگانه جدید قرار داده است<ref>معالم الحضارة الاسلامیــة فی المملکــة الاردنیــة الهاشمیــة(1415)، منشورات المنظمــة الاسلامیــة للتربیــة و العلوم و الثقافــة، وائل الرشدان، ص 63</ref>.
پايتخت آن ها شهر افسانه اي "پترا" بود كه در حال حاضر مشهورترين قطب گردشگري در اردن است.
== نیز نگاه کنید به ==
[[تاریخ اردن]]؛ [[آثار باستانی و تاريخی اردن]]
پترا شهری است کامل که در کوه و تخته سنگ هایی به رنگ گُل سرخ یا رنگ صورتی تراشیده شده است. به همین علت این شهر زیبا را پترا نامیده اند. واژه پترا به زبان یونانی به معنی صخره است و چون این شهر باستانی کاملاً درصخره تراشیده شده است آن را پترا می نامند. نام قدیم این شهر سلع بوده است.
== کتابشناسی ==
<references />
== منبع اصلی ==
لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ [[اردن]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]( در دست انتشار).
== نویسنده مقاله ==
غلامرضا لایقی
آورده اند که حضرت موسی از صحرای بی آب و علف "اراباح" در جنوب غربی اردن می گذشت از شدت گرمای خورشید و خستگی ناشی از پیاده پیمودن این بادیه از پای درآمد. موسی به هر سوی از بیابان سوزان چشم انداخت تا شاید نشانی از آب بیابد و سایبانی برای استراحت بجوید که ناگهان از دور تخته سنگی عظیم و گنبدی شکل دید که به رنگ سفید بود و زیر تابش نور خورشید چون الماس می درخشید. موسی به سوی سنگ رفت و چون نزدیک رسید با عصای خویش بر سنگ کوبید و سنگ شکافت و آبی زلال از دل سنگ جاری شد. موسی از آن آب گوارا نوشید و چون مدتی در سایه آن استراحت کرد، جانی دوباره یافت و در پی مأموریت الهی خویش روان شد. اما آن آب از جریان نایستاد و همچنان جاری بود تا چشمه امیدی در آن صحرا باشد و دلیلی بود برای به وجود آمدن تمدنی شگفت انگیز موسوم به تمدن "پترا" در صحرایی که بعدها به "وادی موسی" شهرت یافت و چشمه اش با سادگی و جذابیتی روحانی زیارتگاه معتقدان و زائران گردید.
[[index.php?title=رده:نمادهای تاریخی]]
[[index.php?title=رده:گردشگری فرهنگی و تاریخی]]
با گذشتن از کنار این چشمه و با پیشروی در وادی موسی می توان به خطه ای قدم نهاد که از دیدنی ترین مکان های خاورمیانه و یکی از شگفت انگیزترین آثار به جای مانده از تمدن های باستانی اعراب است.
جاده ای که به شهر کهن سلع ختم می شود از میان بیابانی خشک می گذرد. این بیابان در روزگار باستان دارای پوششی از درختان بلوط بوده است. راه دسترسی به سلع، یک دره سنگی عمیق است؛ دره ای تنگ و باریک به نام "ضمیق" یا تنگه، به طول تقریبی 3000 متر و عمق 100 متر که پهنای آن در بیشتر نقاط از 3 متر تجاوز نمی کند. این دره بسیار کم نور و هراس انگیز داراي پیچ های ناگهانی و تند است. با گذشتن از پیچ و خم های این گذرگاه سر به فلک کشیده که خود از عجایب طبیعت است، به ناگاه نمایی از یک کوهستان خاموش نمایان می شود. پس از گذر از شیب کوهستان محوطه ای شبیه به کره ماه به چشم می خورد. برهوت، با شکوه و خشک با گستره ای پهناور و پر از برآمدگی ها و ماسه و سنگ های زرد و رنگی. با کمی پیشروی در منطقه، سنگ های زرد و سفید به تدریج جای خود را به خورده سنگ های سرخ رنگ می دهند. رنگ اصلی بیشتر سنگ های این منطقه سرخ و صورتی است. سرانجام به فرورفتگی عظیمی می رسیم که پیرامون آن را کوه های سنگی و صخره های بزرگ احاطه کرده اند. به هر سو که بنگریم منظره ای از سنگ های شیار خورده و حفره های کوچک و بزرگ در دل صخره ها می بینیم. کتیبه های باستانی حکاکی شده و صدها ساختمان، آرامگاه، سالن و تالارهای مربوط به تدفین مردگان، معابد، پرستشگاه ها و تخته سنگ های کنده کاری شده از دوران های کهن به چشم می خورد.
هنگام طلوع و غروب آفتاب، سنگ های قرمز شهر پترا با تغيير رنگ مناظر زيبايي را به وجود ميآورند.
در ارتفاعات جبل هارون، آرامگاه هارون برادر حضرت موسي قرار دارد. (11)
پترا شهری تاریخی در کشور پادشاهی اردن است که پایتخت حکومت باستانی نَبَطیها بود. این شهر باستانی در 262 کیلومتری جنوب شهر عمان پایتخت اردن واقع شده است.
این شهر پایتخت حکومتی مقتدر بود که با جسارت هر چه تمام تر به متجاوزین اجازه نمی داد از آن دره سنگی عمیق عبور کنند و همچنین در برابر قدرت امپراطوری رم باستان ایستادگی می کرد.
از قرن چهارم تا قرن دوم پیش از میلاد، این شهر به مدت 200 سال پایتخت پادشاهی نبطی ها بود که در این دوران به اوج شکوفایی و تمدن خود رسید.
تاریخ نویسان درباره نبطی ها می نویسند: احتمالاً این قوم از عربستان جنوبی برخاسته و به مرور زمان راه به خاورمیانه برده بود. اینان جمعیتی نزدیک به ده هزار نفر را تشکیل می دادند که به صورت بادیه نشین در صحرای "اراباح" پراکنده بودند.
نبطی ها صحرا را وطن خود می دانستند و با شجاعت از آزادی و امنیت آن پاسداری می کردند، به همین علت بازرگانان علاقه مند بودند که کاروان خود را از این صحرای امن عبور دهند و از چشمه موسی آب بنوشند و از آن بازدید کنند.
به تدریج پترا تبدیل به مسیری تجاری بازرگانی شد که بسیار حیاتی بود و [[سوریه]] را به دریای سرخ و هندوستان را به خلیج فارس و مدیترانه مربوط می کرد. این موقعیت به حکمرانان پترا امکان داد تا پایتخت خود را به مرکز مهم داد و ستد ادویه، عاج هندی، بخور عربی، ابریشم چینی، طلای مصری وفلفل فینیقی تبدیل کنند.
بدین ترتیب نبطی های چادرنشین و صحراگرد به شهرنشینانی تبدیل شدند که در قصرهایی ساخته شده در دل تخته سنگ ها و صخره های عظیم زندگی می کردند، و پایتخت آن ها، پترا، از زیبا ترین و تماشایی ترین شهرهای دنیای باستان بود.
شکوه خیره کننده پترا و آوازه ثروت آن سرانجام امپراطوری رم را به طمع تصرف آن انداخت و در سال 106 بعد از میلاد "ترابانوس" امپراطور رم یکی از سرداران خود را با لشگری عظیم روانه وادی موسی کرد. با پیروزی رومیان، پترا جزئی از امپراطوری رم شد و دوره ای دیگر از عظمت را طی کرد. این شهر به تدریج رومی شد و اندک اندک خصوصیات فرهنگ نبطی را از دست داد. در سال 636 میلادی عرب ها توانستند شهر پترا را از نفوذ رومی ها برهانند. پس از آن ساکنان شهر پترا به کشاورزی مشغول شدند. اما زلزله ای که در سال های 746 و 748 به این شهر وارد آمد، ساکنان پترا را وادار نمود تا به مناطق اطراف کوچ کنند. آثار این شهر باستانی همچون دُری در کوه می درخشد و یادگاری از دوران نبطی هاست که بسیار تماشایی است. (12)
بیشک معروفترین جاذبه اردن میباشد که در صخرههای جنوب دریای مرده واقع شده است. پترا به معنی «سنگ» در زبان یونانی احتمالا دیدنیترین شهر باستانی جهان در دنیای مدرن و قطعا پربازدید کنندهترین شهر در اردن و خاورمیانه است. پترا پایتخت نبطیان - اعراب میباشد، کسانی که درطول دوران پیش از رومیان بر اردن تسلط داشتهاند. دراین سرزمین عجایب معابد، مقبرهها و ساختمانهایی است که استادانه از صخرههای سنگی در کوه حفر کردهاند. مسافران انگلیسی و دین بورگن (Dean Burgen) شاعر توضیحاتی در مورد پترا دادهاند:
«با من همخوان شو، مانند عجایبی که در شرق نهفته است، نیم شهر رز سرخ به قدرت زمان»
البته این کلمات نمیتوانند عمق شکوه و زیبایی پترا را بیان کنند. برای پیبردن به فضای واقعی این شهر بینظیر باستانی، باید در سکوت صبح زود یا اواخر بعد از ظهر از آن بازدید کرد، زمانی که صخرههای ماسه سنگی درخششی سرخ و عظمتی با شکوه دارد. بسیاری از زیباییهای پترا به دلیل قرار گرفتن آن بر لبه وادی عربه است. تپههای ماسه سنگهای ناهموار در کنار درههای عمیق، دلیل عدم دسترسی آسان به این منطقه بوده است. راحتترین دسترسی به پترا از طریق مسیر سیق (Siq) میباشد؛ شکافی پیچ در پیچ در صخرهها که عرض آن بین 5 تا 200 متر است. موقعیت عالی حفاظت شده پترا از آنجا ناشی میشود که صدها ساختمان درون صخره کنده و ساخته شدهاند، تنها چند ساختمان مستقل در این شهر وجود دارد. تا سال 1984، بسیاری ازاین غارها مسکن اعراب بدوی بود.
نگرانی از تخریب بناهای تاریخی، باعث شد تا دولت - البته به صورت غیر قانونی - اعراب را به شهری در مجاورت وادی موسی انتقال دهد. باستان شناسان براین باورند که پترا از پیش از تاریخ سکنه داشته است. دقیقادر شمال شهردر بیضاء باقیماندههای 9000 ساله شهری کشف شده است که به عنوان یکی از اولین سکونتگاهها در خاورمیانه از آن یاد میشود[۱]. هم اکنون سازمان عجایب هفت گانه، پترا را به عنوان یکی از نامزدهای فهرست عجایب هفتگانه جدید قرار داده است[۲].
