زنان در خلق ادبیات چینی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۲۱

اگرچه در طول تاریخ سرزمین چین زنان شاعر و نویسنده‌ی بسیاری یافت می‌شود، اما ادبیات خاص زنان چینی، در اوایل قرن هفدهم در كشور چین ظهور كرد و بعدها در اواخر قرن بیستم به كشور آمریكا منتقل و در آنجا تبدیل به نوعی ادبیات استعماری گردید. در دوران اولیه، بسیاری از آثار ادبی خلق شده توسط زنان چینی، بیانگر طغیان و اعتراض آنان علیه شرایط نامطلوب زمانه‌ی خود بود. اگرچه در آن دوران زنان شجاعت لازم برای تقابل آشكار با سلطه‌ی مردان خود را نداشتند، اما پناه بردن به وادی ادبیات، این امكان را به آنها میداد تا به طور غیرمستقیم و با استفاده از فنون و صناعات ادبی، حرف دل خود را بازگو كنند.

در آن دوران، تمامی آثار ادبی چون داستان‌ها، حكایات و اشعار سروده‌ی مردان، به نوعی، زنان و مادران را تحقیر می‌كرد. بسیاری از ضرب‌المثل‌های مطرح در آن روزگار نیز بیانگر چنین مسأله‌ای است. مانند:

«پرورش غاز خیلی پرسودتر از داشتن دختر است»، یا«زنی كه استعداد ندارد، پاكدامن هم نیست.»

مشخص است كه در آن زمان، مقام زنان بسیار پایین و پست بود، به گونه‌ای كه گاه زنان نسبت به حیوانات خانگی، از موقعیت پایین‌تری برخوردار بودند. وجود زنان برده، همسران موقت بسیار، دختركشی و بستن پای دختران از کودکی، كه منجر به زخم شدن و کوچک ماندن پای آنها و وارد آمدن آسیب‌های جدی می‌شد، امری طبیعی و مرسوم بود. در این راستا، سه اصل مهم به زنان تفهیم می‌شد:«مطیع باش، كار كن و پاكدامن باش.»

زنان پس از مرگ همسر می‌بایست از فرزند پسرشان اطاعت می‌كردند. تئوریسن این نوع آموزش‌ها در جامعه‌ی سنتی چین، زن تحصیل‌كرده‌ای به نام «بان تسو(Bantso) بود كه خود به هیچ عنوان به ایده‌ها و طرح‌هایی كه ارائه می‌کرد، عمل نمی‌نمود. در چنین شرایطی، اگر زنی پس از مرگ همسر دست به خودكشی می‌زد، از او تقدیر به عمل می‌آمد و برایش آرامگاه زیبایی ساخته می‌شد. این نگاه تحقیر آمیز به زنان در چین حتی در شعرها و سروده‌های ادبی نیز پیداست. یکی از شعرای معروف چین به‌نام فوشوان (Fu Hsuan) در خصوص شوربختی زنان در چین، چنین سروده است:

زن بودن چه غم انگیز است!

در زمین چیزی به این کم بهایی نیست.

پسران به دَر تکیه میزنند،

همچون خدایانی از آسمان فرود آمده،

و دل‌هاشان چار دریا،

و باد و غبار هزار فرسنگ را به جنگ می خواند.

چون دختری به جهان آید کسی شاد نمی‌شود،

خانواده او را ارج نمی‌نهد،

چون بزرگ شود در اتاقش پنهان می‌ماند،

ترسان از اینکه مبادا چشم مردی بر او افتد.

هیچکس زاری نمیکند اگر او خانه‌ی خود را ترک گوید.

مانند ابرها که پس از باران ناگهان دور می‌شوند،

سر فرود می‌آورد و چهره‌ی خود را می‌آراید

دندان‌هایش لب‌های سرخش را می‌فشارد،

تعظیم‌های بسیار می کند و زانو می‌زند (در چین رسم است که فرومایگان در برابر بزرگان و فرادستان، به نشانه ی تعظیم سر فرود می‌آورند و سه بار زانو بر زمین می‌زنند^[۱].

كشور چین برای مدت‌های مدیدی برای غربی‌ها سرزمینی اسرارآمیز بود، ولذا، ادبیات زنان نویسنده چینی نیز از نظر غربیان مخفی مانده بود. در مقایسه میان ادبیات زنان و مردان چینی، مشخص می‌شود كه در گذشته ادبیات زنان چینی بسیار در حاشیه قرار داشته است. با این حال، این ادبیات بسیار غنی بوده و نشان‌دهنده تمدن و فرهنگ متنوع و جذاب مردم آن سرزمین است.

نیز نگاه کنید به

زبان و ادبیات چینی؛ ادبیات زنان چینی

کتابشناسی

↑ آشوری، داریوش(1358) .نگاهی به سرزمین، تاریخ، جامعه و فرهنگ چین از دیرینه ترین روزگار تا پایان سده ی نوزدهم.تهران: مرکز فرهنگ آسیا. انتشارات امیر کبیر .

منبع اصلی

_{سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین الملی الهدی.}

نویسنده مقاله

علی محمد سابقی

[1] آشوری، داریوش(1358) .نگاهی به سرزمین، تاریخ، جامعه و فرهنگ چین از دیرینه ترین روزگار تا پایان سده ی نوزدهم.تهران: مرکز فرهنگ آسیا. انتشارات امیر کبیر .

[۱]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-=== ''(ادبيات زنان زيبارو'' '''(Pretty Women Literature)''' ''و يا ادبيات زنان چيني ('''''Chinese Women Literature''''')'' ===
-اگرچه در طول تاریخ سرزمین [[چین]] زنان شاعر و نویسنده‌ی بسیاری یافت میشود، اما ادبيات خاص زنان چینی، در اوايل قرن هفدهم در كشور [[چین|چين]] ظهور كرد و بعدها در اواخر قرن بيستم به كشور آمريكا منتقل و در آنجا تبديل به نوعی ادبيات استعماری گردید. در دوران اوليه، بسياری از آثار ادبی خلق شده توسط زنان چينی، بيانگر طغيان و اعتراض آنان عليه شرايط نامطلوب زمانه‌ی خود بود. اگرچه در آن دوران زنان شجاعت لازم براي تقابل آشكار با سلطه‌ی مردان خود را نداشتند، اما پناه بردن به وادي ادبيات، اين امكان را به آنها میداد تا به طور غيرمستقيم و با استفاده از فنون و صناعات ادبی، حرف دل خود را بازگو كنند.
-در آن دوران، تمامی آثار ادبی چون داستان‌ها، حكايات و اشعار سروده‌ی مردان، به نوعی، زنان و مادران را تحقير می كرد. بسياری از ضرب‌المثل‌های مطرح در آن روزگار نیز بیانگر چنين مسأله‌ای است. مانند:«پرورش غاز خيلی پرسودتر از داشتن دختر است»، یا«زنی كه استعداد ندارد، پاكدامن هم نيست.»
+اگرچه در طول تاریخ سرزمین [[چین]] زنان شاعر و نویسنده‌ی بسیاری یافت می‌شود، اما ادبیات خاص زنان چینی، در اوایل قرن هفدهم در كشور [[چین]] ظهور كرد و بعدها در اواخر قرن بیستم به كشور آمریكا منتقل و در آنجا تبدیل به نوعی ادبیات استعماری گردید. در دوران اولیه، بسیاری از آثار ادبی خلق شده توسط زنان چینی، بیانگر طغیان و اعتراض آنان علیه شرایط نامطلوب زمانه‌ی خود بود. اگرچه در آن دوران زنان شجاعت لازم برای تقابل آشكار با سلطه‌ی مردان خود را نداشتند، اما پناه بردن به وادی ادبیات، این امكان را به آنها میداد تا به طور غیرمستقیم و با استفاده از فنون و صناعات ادبی، حرف دل خود را بازگو كنند.
-مشخص است كه در آن زمان، مقام زنان بسيار پايين و پست بود، به گونه‌ای كه گاه زنان نسبت به حيوانات خانگی، از موقعيت پايين‌تری برخوردار بودند. وجود زنان برده، همسران موقت بسيار، دختركشی و بستن پای دختران از کودکی، كه منجر به زخم شدن و کوچک ماندن پای آنها و وارد آمدن آسيب‌هاي جدی مي‌شد، امری طبيعی و مرسوم بود. در اين راستا، سه اصل مهم به زنان تفهيم مي‌شد:«مطيع باش، كار كن و پاكدامن باش.» زنان پس از مرگ همسر می بايست از فرزند پسرشان اطاعت می كردند. تئوريسن اين نوع آموزش‌ها در جامعه‌ی سنتی [[چین|چين]]، زن تحصيل‌كرده‌ای به نام «بان تسو(Bantso) بود كه خود به هيچ عنوان به ايده‌ها و طرح‌هايی كه ارائه مي‌کرد، عمل نمی نمود. در چنين شرايطی، اگر زنی پس از مرگ همسر دست به خودكشی می زد، از او تقدير به عمل می آمد و برايش آرامگاه زيبايی ساخته می شد. این نگاه تحقیر آمیز به زنان در [[چین]] حتی در شعرها و سروده‌های ادبی نیز پیداست. یکی از شعرای معروف [[چین]] به‌نام فوشوان (Fu Hsuan) در خصوص شوربختی زنان در [[چین]]، چنین سروده است:
+در آن دوران، تمامی آثار ادبی چون داستان‌ها، حكایات و اشعار سروده‌ی مردان، به نوعی، زنان و مادران را تحقیر می‌كرد. بسیاری از ضرب‌المثل‌های مطرح در آن روزگار نیز بیانگر چنین مسأله‌ای است. مانند: <blockquote>«پرورش غاز خیلی پرسودتر از داشتن دختر است»، یا«زنی كه استعداد ندارد، پاكدامن هم نیست.» </blockquote>مشخص است كه در آن زمان، مقام زنان بسیار پایین و پست بود، به گونه‌ای كه گاه زنان نسبت به حیوانات خانگی، از موقعیت پایین‌تری برخوردار بودند. وجود زنان برده، همسران موقت بسیار، دختركشی و بستن پای دختران از کودکی، كه منجر به زخم شدن و کوچک ماندن پای آنها و وارد آمدن آسیب‌های جدی می‌شد، امری طبیعی و مرسوم بود. در این راستا، سه اصل مهم به زنان تفهیم می‌شد:«مطیع باش، كار كن و پاكدامن باش.»
-'''زن بودن چه غم انگیز است!'''
+زنان پس از مرگ همسر می‌بایست از فرزند پسرشان اطاعت می‌كردند. تئوریسن این نوع آموزش‌ها در [[نوع جامعه چین|جامعه‌ی سنتی چین]]، زن تحصیل‌كرده‌ای به نام «بان تسو(Bantso) بود كه خود به هیچ عنوان به ایده‌ها و طرح‌هایی كه ارائه می‌کرد، عمل نمی‌نمود. در چنین شرایطی، اگر زنی پس از مرگ همسر دست به خودكشی می‌زد، از او تقدیر به عمل می‌آمد و برایش آرامگاه زیبایی ساخته می‌شد. این نگاه تحقیر آمیز به زنان در [[چین]] حتی در شعرها و سروده‌های ادبی نیز پیداست. یکی از شعرای معروف [[چین]] به‌نام فوشوان (Fu Hsuan) در خصوص شوربختی زنان در [[چین]]، چنین سروده است:
+زن بودن چه غم انگیز است!
 در زمین چیزی به این کم بهایی نیست.
@@ خط ۱۶: / خط ۱۶: @@
 و دل‌هاشان چار دریا،
-و باد و غبار هزار فرسنگ را به جنگ میخواند.
+و باد و غبار هزار فرسنگ را به جنگ می خواند.
-چون دختری به جهان آید کسی شاد نمی شود،
+چون دختری به جهان آید کسی شاد نمی‌شود،
 خانواده او را ارج نمی‌نهد،
-چون بزرگ شود در اتاقش پنهان میماند،
+چون بزرگ شود در اتاقش پنهان می‌ماند،
 ترسان از اینکه مبادا چشم مردی بر او افتد.
@@ خط ۲۸: / خط ۲۸: @@
 هیچکس زاری نمیکند اگر او خانه‌ی خود را ترک گوید.
-مانند ابرها که پس از باران ناگهان دور میشوند،
+مانند ابرها که پس از باران ناگهان دور می‌شوند،
 سر فرود می‌آورد و چهره‌ی خود را می‌آراید
-دندان‌هایش لب‌های سرخش را میفشارد،
+دندان‌هایش لب‌های سرخش را می‌فشارد،
+تعظیم‌های بسیار می کند و زانو می‌زند (در [[چین]] رسم است که فرومایگان در برابر بزرگان و فرادستان، به نشانه ی تعظیم سر فرود می‌آورند و سه بار زانو بر زمین می‌زنند<ref> آشوری، داریوش(1358) .نگاهی به سرزمین، تاریخ، جامعه و فرهنگ چین از دیرینه ترین روزگار تا پایان سده ی نوزدهم.تهران: مرکز فرهنگ آسیا. انتشارات امیر کبیر .</ref>.
-تعظیم‌های بسیار میکند و زانو می زند (در [[چین]] رسم است که فرومایگان در برابر بزرگان و فرادستان، به نشانه ی تعظیم سر فرود می آورند و سه بار زانو بر زمین می زنند. نگاه کنید به، کتاب داریوش آشوری. همان.)
+[[چین|كشور چین]] برای مدت‌های مدیدی برای غربی‌ها سرزمینی اسرارآمیز بود، ولذا، ادبیات زنان نویسنده چینی نیز از نظر غربیان مخفی مانده بود. در مقایسه میان ادبیات زنان و مردان چینی، مشخص می‌شود كه در گذشته [[ادبیات زنان چینی]] بسیار در حاشیه قرار داشته است. با این حال، این ادبیات بسیار غنی بوده و نشان‌دهنده تمدن و فرهنگ متنوع و جذاب مردم آن سرزمین است.
-كشور [[چین|چين]] برای مدت‌های مديدی برای غربی‌ها سرزمينی اسرارآميز بود، ولذا، ادبيات زنان نويسنده چينی نيز از نظر غربيان مخفی مانده بود. در مقایسه ميان ادبيات زنان و مردان چينی، مشخص مي‌شود كه در گذشته ادبيات زنان چينی بسيار در حاشيه قرار داشته است. با اين حال، اين ادبيات بسيار غنی بوده و نشان‌دهنده تمدن و فرهنگ متنوع و جذاب مردم آن سرزمين است.<ref><sub>سابقی محمدعلی(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین الملی الهدی جلد اول ص1087</sub></ref>
+== نیز نگاه کنید به ==
+[[زبان و ادبیات چینی]]؛ [[ادبیات زنان چینی]]
 == کتابشناسی ==
+<references />
+== منبع اصلی ==
+<sub><big>سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ [[چین]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین الملی الهدی].</big></sub>
+== نویسنده مقاله ==
+علی محمد سابقی
+[[رده:شخصیت ها و نویسندگان شاخص ادبی]]
+[[رده:زنان]]