آیین مانوی در چین: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۵۷

آیین مانوی

آیین مانوی که در ایران، زادگاه مانی و سرزمین پیدایش آیین مانوی، مورد سرکوب قرار گرفت، و مانی بنیانگذار آن در سال 274 پس از میلاد به قتل رسید، برای ادامه ی حیات، به سرزمین های پیرامون ایران روی آورد. یکی از این مناطق سرزمین های آسیای میانه و سپس منطقه ی اویغور نشین غرب چین بود. گرچه براساس اسناد و مدارک چینی این آیین در سال 694 پس از میلاد به چین وارد شد و پیروان مانی در سال 768 میلادی رسما در شهر چانگ اَن پایتخت چین اقدام به ساخت محل نیایش مانوی کردند، ^[۱] ولی این آشنایی می تواند بسیار زودتر از این تاریخ اتفاق افتاده باشد. از ویژگی های آیین مانی اقتباس و به عاریت گرفتن نکاتی از دیگر ادیان بود، لذا وقتی وارد چین شد نیز خود را با اندیشه های دینی موجود در این کشور از جمله آیین بودایی تطبیق داد. با این که هیچکدام از ادیان پارسی که وارد چین شدند، اقدام به تبلیغ رسمی آیین خود نکردند، ولی آیین مانی در این زمینه استثنا بود، زیرا نمایندگان و مبلغان رسمی آن تبلیغات دینی مؤثری در این کشور به راه انداختند. با آغاز موج حرکت های ضد خارجی و ضد ادیان وارداتی در چین در سال 843 میلادی، غارت مایملک مانویها و به آتش کشیده شدن کتاب ها و معابد آنان نیز آغاز و تنها در شهر چانگ اَن 70 نفر از مبلغان مانوی کشته شدند. اگرچه آیین مانوی پس از این واقعه به شکل زیر زمینی باقی ماند و از شورش های دهقانی در دوره های مختلف از جمله در قرن چهاردهم با شورشیان علیه حاکمان مغولی و بنیانگذاران سلسله ی مینگ حمایت کرد، ولی پس از سرکوب بزرگ سال 843، دیگر نتوانست به شکوه گذشته ی خود باز گردد. امروزه تنها زیارتگاه باقی مانده از آیین مانوی در جهان، در خارج از شهر چوان جو (Quanzhou) در شرق چین و در استان فوجیان(Fujian) قرار دارد که پس از باز دید هیئتی از سوی یونسکو، صحت انتساب آن به آیین مانوی مورد تأیید قرار گرفته است. ^[۲]

در دهه های اخیر، تحقیقات زیادی پیرامون نحوه ی ورود و گسترش آیین مانوی در چین، اعتقادات و آداب و رسوم و مراسم آیینی آنان، بومی شدن آیین مانوی، تأثیر متقابل آیین های مانوی و بودایی چینی، تاریخ و فرهنگ مانوی در چین، بررسی آثار و کشفیات به دست آمده از استان فوجیان، اسناد و نسخ خطی به دست آمده از منطقه ی تورفان، رابطه ی مانوی ها با قوم «خوی خو»(یکی از اقوام قدیمی ساکن در شمال چین)، و... صورت گرفته و به صورت کتاب و مقاله منتشر شده است. ^[۳]

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

↑ Bai، Shouyi,(2007), An outline History of China, foreign languages Press, Beijing.
↑ -سابقی، علی محمد. (1384). نگاهی به فرهنگ کتابت، کتابداری و کتابخانه در چین. مجله چشم انداز. شماره 14، بهمن و اسفند.
↑ سابقی، علی محمد. (1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم ص 1392.

[1] Bai، Shouyi,(2007), An outline History of China, foreign languages Press, Beijing.

[2] -سابقی، علی محمد. (1384). نگاهی به فرهنگ کتابت، کتابداری و کتابخانه در چین. مجله چشم انداز. شماره 14، بهمن و اسفند.

[3] سابقی، علی محمد. (1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم ص 1392.

[۱]

[۲]

[۳]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+[[پرونده:Saint Augustine by Philippe de Champaigne.jpg|بندانگشتی|آیین مانوی]]
+آیین مانوی که در ایران، زادگاه مانی و سرزمین پیدایش آیین مانوی، مورد سرکوب قرار گرفت، و مانی بنیانگذار آن در سال 274 پس از میلاد به قتل رسید، برای ادامه ی حیات، به سرزمین های پیرامون ایران روی آورد. یکی از این مناطق سرزمین های آسیای میانه و سپس منطقه ی اویغور نشین غرب [[چین]] بود. گرچه براساس اسناد و مدارک چینی این آیین در سال 694 پس از میلاد به [[چین]] وارد شد و پیروان مانی در سال 768 میلادی رسما در شهر چانگ اَن پایتخت [[چین]] اقدام به ساخت محل نیایش مانوی کردند، <ref>Bai، Shouyi,(2007), ''An outline History of China'', foreign languages Press, Beijing.</ref> ولی این آشنایی می تواند بسیار زودتر از این تاریخ اتفاق افتاده باشد. از ویژگی های [[آیین مانوی در چین|آیین مانی]] اقتباس و به عاریت گرفتن نکاتی از دیگر ادیان بود، لذا وقتی وارد [[چین]] شد نیز خود را با اندیشه های دینی موجود در این کشور از جمله [[آیین بودا|آیین بودایی]] تطبیق داد. با این که هیچکدام از ادیان پارسی که وارد [[چین]] شدند، اقدام به تبلیغ رسمی آیین خود نکردند، ولی [[آیین مانوی در چین|آیین مانی]] در این زمینه استثنا بود، زیرا نمایندگان و مبلغان رسمی آن تبلیغات دینی مؤثری در این کشور  به راه انداختند. با آغاز موج حرکت های ضد خارجی و ضد ادیان وارداتی در [[چین]] در سال 843 میلادی، غارت مایملک [[آیین مانوی در چین|مانویها]] و به آتش کشیده شدن کتاب ها و معابد آنان نیز آغاز و تنها در شهر چانگ اَن 70 نفر از مبلغان مانوی کشته شدند. اگرچه [[آیین مانوی در چین|آیین مانوی]] پس از این واقعه به شکل زیر زمینی باقی ماند و از شورش های دهقانی در دوره های مختلف از جمله در قرن چهاردهم با شورشیان علیه حاکمان مغولی و بنیانگذاران [[سلسله مینگ|سلسله ی مینگ]] حمایت کرد، ولی پس از سرکوب بزرگ سال 843، دیگر نتوانست به شکوه گذشته ی خود باز گردد. امروزه تنها زیارتگاه باقی مانده از [[آیین مانوی در چین|آیین مانوی]] در جهان، در خارج از شهر چوان جو (Quanzhou) در شرق [[چین]] و در استان فوجیان(Fujian) قرار دارد که پس از باز دید هیئتی از سوی [https://www.unesco.org/en یونسکو]، صحت انتساب آن به [[آیین مانوی در چین|آیین مانوی]] مورد تأیید قرار گرفته است. <ref>-سابقی، علی محمد. (1384). نگاهی به فرهنگ کتابت، کتابداری و کتابخانه در چین. مجله چشم انداز. شماره 14، بهمن و اسفند.</ref>
-== ''آیین مانوی یا دین روشنایی و نور در  سرزمین چین'' ==
+در دهه های اخیر، تحقیقات زیادی پیرامون نحوه ی ورود و گسترش [[آیین مانوی در چین|آیین مانوی]] در [[چین]]، اعتقادات و [[آداب و رسوم عامیانه ی مردم چین|آداب و رسوم]] و مراسم آیینی آنان، بومی شدن [[آیین مانوی در چین|آیین مانوی]]، تأثیر متقابل [[آیین مانوی در چین|آیین های مانوی]] و [[آیین بودا|بودایی]] چینی، [[تاریخ چین|تاریخ]] و [[آیین مانوی در چین|فرهنگ مانوی]] در [[چین]]، بررسی آثار و کشفیات به دست آمده از استان فوجیان، اسناد و نسخ خطی به دست آمده از منطقه ی تورفان، رابطه ی [[آیین مانوی در چین|مانوی ها]] با قوم «خوی خو»(یکی از اقوام قدیمی ساکن در شمال [[چین]])، و... صورت گرفته و به صورت کتاب و مقاله منتشر شده است. <ref>سابقی، علی محمد. (1392). جامعه و فرهنگ [[چین]]. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم ص 1392.</ref>
-آیین مانوی که در ایران، زادگاه مانی و سرزمین پیدایش آیین مانوی، مورد سرکوب قرار گرفت، و مانی بنیانگذار آن در سال 274 پس از میلاد به قتل رسید، برای ادامهی حیات، به سرزمینهای پیرامون ایران روی آورد. یکی از این مناطق سرزمینهای آسیای میانه و سپس منطقهی اویغور نشین غرب چین بود. گرچه براساس اسناد و مدارک چینی این آیین در سال 694 پس از میلاد به چین وارد شد و پیروان مانی در سال 768 میلادی رسما در شهر چانگ اَن پایتخت چین اقدام به ساخت محل نیایش مانوی کردند، (Bai Shouyi, 2005) ولی این آشنایی میتواند بسیار زودتر از این تاریخ اتفاق افتاده باشد. از ویژگیهای آیین مانی اقتباس و به عاریت گرفتن نکاتی از دیگر ادیان بود، لذا وقتی وارد چین شد نیز خود را با اندیشههای دینی موجود در این کشور از جمله آیین بودایی تطبیق داد. با این که هیچکدام از ادیان پارسی که وارد چین شدند، اقدام به تبلیغ رسمی آیین خود نکردند، ولی آیین مانی در این زمینه استثنا بود، زیرا نمایندگان و مبلغان رسمی آن تبلیغات دینی مؤثری در این کشور  به راه انداختند. با آغاز موج حرکتهای ضد خارجی و ضد ادیان وارداتی در چین در سال 843 میلادی، غارت مایملک مانویها و به آتش کشیده شدن کتابها و معابد آنان نیز آغاز و تنها در شهر چانگ اَن 70 نفر از مبلغان مانوی کشته شدند. اگرچه آیین مانوی پس از این واقعه به شکل زیر زمینی باقی ماند و از شورشهای دهقانی در دورههای مختلف از جمله در قرن چهاردهم با شورشیان علیه حاکمان مغولی و بنیانگذاران سلسلهی مینگ حمایت کرد، ولی پس از سرکوب بزرگ سال 843، دیگر نتوانست به شکوه گذشتهی خود باز گردد. (همان) امروزه تنها زیارتگاه باقی مانده از آیین مانوی در جهان، در خارج از شهر چوانجو [1]در شرق چین و در استان فوجیان[2] قرار دارد که پس از باز دید هیئتی از سوی یونسکو، صحت انتساب آن به آیین مانوی مورد تأیید قرار گرفته است. (سابقی علی محمد، 1384) در دهههای اخیر، تحقیقات زیادی پیرامون نحوهی ورود و گسترش آیین مانوی در چین، اعتقادات و آداب و رسوم و مراسم آیینی آنان، بومی شدن آیین مانوی، تأثیر متقابل آیینهای مانوی و بودایی چینی، تاریخ و فرهنگ مانوی در چین، بررسی آثار و کشفیات به دست آمده از استان فوجیان، اسناد و نسخ خطی به دست آمده از منطقهی تورفان، رابطهی مانویها با قوم «خوی خو»(یکی از اقوام قدیمی ساکن در شمال چین)، و... صورت گرفته و بهصورت کتاب و مقاله منتشر شده است. (وانگ فِنگ)
-----[1] - Quanzhou.
-[2] - Fujian.
+== نیز نگاه کنید به ==
+* [[ادیان و آیین های وارداتي(غیر بومی) در چین]]
+* [[آیین بودا]]
+== کتابشناسی ==