کتابخانه های عمومی در چین: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
در اواخر قرن نوزدهم، [[چین]] به تدریج درهای خود را به روی غرب گشود. برخی از نخبگان سیاسی و دانشگاهی نیز ایده‌­های علمی پیشرفته‌­ غربی را پذیرفته و به دنبال آن فرهنگ و علوم غربی را در [[چین]] رواج دادند.


== تأسيس كتابخانه هاي عمومي ==
از آنجا که کتابخانه مهم­ترین مرکز نشر ایده‌­ها و دانش جدید بود، شمار زیادی کتابخانه در همین دوران در سطوح مرکزی و استانی و توسط ارگان‌­های دولتی و مدارس و دانشگاه­‌های وابسته به مسیونرهای مذهبی تاسیس شد. کتابخانه­‌ی مشهور «برج گویوئه» نخستین کتابخانه­‌ی مدرن چینی، در سال 1902 تأسیس شد که یکی از اهداف آن روشنگری و احیای فکری مردم از طریق آموزش بود. در این برج کتاب­‌های غربی و روزنامه‌­های جدیدالانتشار و نشریات ادواری این کشورها در اختیار مردم قرار می­‌گرفت و درب سالن­‌های مطالعه­‌ی این کتابخانه، برخلاف گذشته، به روی عموم مردم باز بود. این کتابخانه، تنها یک مرکز نگهداری کتاب نبود، بلکه از طریق آن خدمات مفید دیگری هم به خوانندگان کتاب ارایه می­‌شد.
در اواخر قرن نوزدهم، چین به تدريج درهاي خود را به روي غرب گشود. برخي از نخبگان سياسي و دانشگاهي نیز ايده­هاي علمی پيشرفته­ی غربي را پذيرفته و به دنبال آن فرهنگ و علوم غربي را در چین رواج دادند.


از آنجا كه كتابخانه مهم­ترين مركز نشر ايده­ها و دانش جديد بود، شمار زيادي كتابخانه در همين دوران در سطوح مركزي و استاني و توسط ارگان­هاي دولتي و مدارس و دانشگاه­های وابسته به مسیونرهای مذهبی تاسيس شد. كتابخانه­ی مشهور« برج گويوئه» نخستين كتابخانه­ی مدرن چیني، در سال1902 تأسيس شد كه يكي از اهداف آن روشنگري و احياي فكري مردم از طريق آموزش بود. در اين برج كتاب­هاي غربي و روزنامه­هاي جديد الانتشار و نشريات ادواري اين كشورها در اختيار مردم قرار مي­گرفت و درب سالن­هاي مطالعه­ی اين كتابخانه، برخلاف گذشته، به روي عموم مردم باز بود. اين كتابخانه، تنها يك مركز نگهداري كتاب نبود، بلكه از طريق آن خدمات مفيد دیگری هم به خوانندگان كتاب ارايه مي­شد.  
با شروع قرن بیستم، شمار بیشتری از کتابخانه­‌های مدرن در استان­‌های جِه ­جیانگ، هوبِی، فوجیان و هونان تأسیس و درهای این مراکز به روی عموم مردم گشوده شد. تا سال 1914، مجموعا 18 کتابخانه­‌ی استانی در [[چین]] ساخته شد و کتابخانه­‌ی پایتخت که اکنون به [[كتابخانه‌­ی ملي چین|کتابخانه­‌ی ملی چین]] تبدیل شده است، در سال 1912 به صورت رسمی افتتاح و در اختیار علاقمندان قرار گرفت. هم­زمان، کتابخانه‌­های دانشگاهی نیز قارچ گونه در سرتاسر کشور راه اندازی شدند که از جمله­‌ی آن­ها می­‌توان به کتابخانه­‌ی دانشگاه پایتخت، کتابخانه‌­ی دانشگاه چینگ ­خوا و کتابخانه­‌ی دانشگاه تربیت معلم پکن اشاره کرد. در دهه­­‌ی 1930، تمامی دانشگاه­‌ها و دانشکده‌­های سراسر [[چین]]، دارای کتابخانه­‌ی ویژه­‌ی خود بودند. مضافا این­که، شماری کتابخانه‌­ی تخصصی و شخصی نیز به ­وجود آمد. در سال 1938، شمار کتابخانه­‌های [[چین]] به 5196 باب رسید ولی به دلیل تشدید جنگ داخلی و آغاز جنگ ضد ژاپنی، تنها 391 باب از این کتابخانه­‌ها توانستند تا سال 1949 که [[جمهوری خلق چین]] تأسیس شد، به کار خود ادامه دهند.


با شروع قرن بيستم، شمار بيشتري از كتابخانه­های مدرن در استان­هاي جِه­جيانگ، هوبِي، فوجيان و هونان تأسيس و درهاي اين مراكز به روي عموم مردم گشوده شد. تا سال1914، مجموعا 18 كتابخانه­ی استاني در چین ساخته شد و كتابخانه­ی پايتخت كه اكنون به كتابخانه­ی ملي چین تبديل شده است، در سال1912 به صورت رسمي افتتاح و در اختیار علاقمندان قرار گرفت. هم­زمان، كتابخانه­هاي دانشگاهي نيز قارچ گونه در سرتاسر کشور راه اندازی شدند كه از جمله­ی آن­ها مي­توان به كتابخانه­ی دانشگاه پايتخت، كتابخانه­ی دانشگاه چینگ­خوا و كتابخانه­ی دانشگاه تربيت معلم پكن اشاره كرد. در دهه­­ی 1930، تمامي دانشگاه­ها و دانشكده­هاي سراسر چین، دارای كتابخانه­ی ويژه­ی خود بودند. مضافا اين­كه، شماري كتابخانه­ي تخصصي و شخصي نيز به­وجود آمد. در سال1938، شمار كتابخانه­هاي چین به 5196 باب رسيد ولي به دليل تشدید جنگ داخلی و آغاز جنگ ضد ژاپني، تنها391 باب از اين كتابخانه­ها توانستند تا سال1949 كه جمهوري خلق چین تأسيس شد، به کار خود ادامه دهند.
=== توسعه­‌ی کتابخانه‌­های عمومی پس از تأسیس چین نو ===
در بیش از شصت سال پس از تأسیس [[جمهوری خلق چین]]، سیستم کتابداری و کتابخانه‌­ای در [[چین]] به سرعت رشد کرده و شامل کتابخانه­‌های عمومی، دانشگاهی، پژوهشی و تخصصی، شخصی و انواع کتابخانه‌­های دیجیتالی می­‌گردد. طبق آمار، در سال 2009، شمار انواع کتابخانه‌­ها در سراسر [[چین]] به بیش از 258 هزار باب رسید. بر اساس آمار رسمی، شمار کتابخانه­‌های عمومی در [[چین|سراسر کشور چین]]، بیش از 2850 باب با مجموع 85/5 میلیارد جلد کتاب می­‌باشد.<ref>China Statistical Year Book (2010), Statistic on Public Library by ragion</ref>


== توسعه­ی کتابخانه­های عمومی پس از تأسیس چین نو ==
افزون بر این، در ساختار فیزیکی و سیستم‌­های حفظ و نگهداری و قابلیت­‌های حرفه­‌ای و سطح و کیفیت ارایه­‌ی خدمات کتابخانه­‌ای نیز تحول و بهبود چشمگیری حاصل شده است. در حال­ حاضر، دولت [[چین]] با اختصاص سرمایه‌­های بیشتر، به توسعه­‌ی کتابخانه­‌های کشور پرداخته و مقررات و قوانین ویژه‌­ای برای توسعه و مدیریت امور کتابخانه­‌های کشور تنظیم به اجرا گذاشته شده است.  
در بيش از شصت سال پس از تأسیس جمهوری خلق چین، سيستم کتابداری و كتابخانه­ای در چین به سرعت رشد كرده و شامل كتابخانه­هاي عمومي، دانشگاهي، پژوهشي و تخصصي، شخصي و انواع كتابخانه­هاي دیجیتالی مي­گردد. طبق آمار، در سال2009، شمار انواع كتابخانه­ها در سراسر چین به بیش از258 هزار باب رسيد. براساس آمار رسمي، شمار كتابخانه­هاي عمومي در سراسر كشور چین، بیش از2850 باب با مجموع85/5میلیارد جلد كتاب مي­باشد.(China Statistical Year Book, 2010.)


افزون بر این، در ساختار فیزیکی و سيستم­هاي حفظ و نگهداری و قابليت­هاي حرفه­اي و سطح و كيفيت ارايه­ی خدمات كتابخانه­اي نیز تحول و بهبود چشمگيري حاصل شده است. در حال­حاضر، دولت چین با اختصاص سرمايه­هاي بيشتر، به توسعه­ی كتابخانه­هاي كشور پرداخته و مقررات و قوانين ویژه­ای برای توسعه و مديريت امور کتابخانه­هاي كشور تنظيم به اجرا گذاشته شده است.  
جدول شماره 1. تعداد کتابخانه های عمومی در مناطق مختلف [[چین]]
 
 
 
'''تعداد كتابخانه هاي عمومي در مناطق مختلف چین'''
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|'''منطقه'''
|منطقه


'''(استان-شهر)'''
(استان-شهر)
|'''تعداد  كتابخانه هاي عمومي'''
|تعداد  کتابخانه های عمومی
|'''تعداد  كتابها'''
|تعداد  کتابها


'''(1000)'''
(1000)
|'''طول  قفسه ها'''
|طول  قفسه ها
|'''تعداد  امانت گيرندگان كتاب'''
|تعداد  امانت گیرندگان کتاب
|'''تعداد  مراجعه كنندگان'''
|تعداد  مراجعه کنندگان


'''(سال  2009)'''
(سال  2009)
|'''تعداد  صندليهاي موجود'''
|تعداد  صندلی های موجود
|-
|-
|'''پكن'''
|پکن
|'''24'''
|24
|'''15888'''
|15888
|'''145'''
|145
|'''3886'''
|3886
|'''8900'''
|8900
|'''12938'''
|12938
|-
|-
|'''تين جين'''
|تین جین
|'''31'''
|31
|'''11587'''
|11587
|'''103'''
|103
|'''2521'''
|2521
|'''6370'''
|6370
|'''9486'''
|9486
|-
|-
|'''خه  بِي'''
|خه  بِی
|'''164'''
|164
|'''15492'''
|15492
|'''296'''
|296
|'''3820'''
|3820
|'''5279'''
|5279
|'''20457'''
|20457
|-
|-
|'''شنسي'''
|شنسی
|'''126'''
|126
|'''11764'''
|11764
|'''146'''
|146
|'''1449'''
|1449
|'''2415'''
|2415
|'''14732'''
|14732
|-
|-
|مغولستان  داخلي
|مغولستان  داخلی
|'''113'''
|113
|'''8704'''
|8704
|'''297'''
|297
|'''1513'''
|1513
|'''2419'''
|2419
|'''16607'''
|16607
|-
|-
|'''ليائونينگ'''
|لیائونینگ
|'''128'''
|128
|'''27849'''
|27849
|'''1017'''
|1017
|'''6077'''
|6077
|'''14071'''
|14071
|'''28395'''
|28395
|-
|-
|'''جي لين'''
|جی لین
|'''66'''
|66
|'''13384'''
|13384
|'''214'''
|214
|'''1906'''
|1906
|'''4431'''
|4431
|'''13486'''
|13486
|-
|-
|'''هيلونگ جيانگ'''
|هیلونگ جیانگ
|'''100'''
|100
|'''15716'''
|15716
|'''216'''
|216
|'''2350'''
|2350
|'''5604'''
|5604
|'''16705'''
|16705
|-
|-
|'''شانگهاي'''
|شانگهای
|'''29'''
|29
|'''65934'''
|65934
|'''431'''
|431
|'''5561'''
|5561
|'''14525'''
|14525
|'''16839'''
|16839
|-
|-
|'''جيانگسو'''
|جیانگسو
|'''109'''
|109
|'''40710'''
|40710
|'''2110'''
|2110
|'''14811'''
|14811
|'''24448'''
|24448
|'''35436'''
|35436
|-
|-
|'''جه  جيانگ'''
|جه  جیانگ
|'''96'''
|96
|'''35517'''
|35517
|'''561'''
|561
|'''12144'''
|12144
|'''27854'''
|27854
|'''34924'''
|34924
|-
|-
|'''آنخويي'''
|آنخویی
|'''89'''
|89
|'''11362'''
|11362
|'''189'''
|189
|'''3552'''
|3552
|'''5777'''
|5777
|'''15380'''
|15380
|-
|-
|'''فوجيان'''
|فوجیان
|'''85'''
|85
|'''15424'''
|15424
|'''274'''
|274
|'''6366'''
|6366
|'''11288'''
|11288
|'''22071'''
|22071
|-
|-
|'''جيانگشي'''
|جیانگشی
|'''108'''
|108
|'''14736'''
|14736
|'''180'''
|180
|'''3072'''
|3072
|'''5157'''
|5157
|'''22037'''
|22037
|-
|-
|'''شاندونگ'''
|شاندونگ
|'''150'''
|150
|'''35153'''
|35153
|'''515'''
|515
|'''9193'''
|9193
|'''15439'''
|15439
|'''36011'''
|36011
|-
|-
|'''خِه  نان'''
|خِه  نان
|'''142'''
|142
|'''17245'''
|17245
|'''290'''
|290
|'''5892'''
|5892
|'''9532'''
|9532
|'''23680'''
|23680
|-
|-
|'''خوبِي'''
|خوبِی
|'''107'''
|107
|'''21813'''
|21813
|'''1042'''
|1042
|'''5971'''
|5971
|'''10468'''
|10468
|'''27328'''
|27328
|-
|-
|'''خونَن'''
|خونَن
|'''120'''
|120
|'''18394'''
|18394
|'''365'''
|365
|'''4641'''
|4641
|'''9582'''
|9582
|'''28552'''
|28552
|-
|-
|'''گواندونگ'''
|گواندونگ
|'''133'''
|133
|'''43674'''
|43674
|'''677'''
|677
|'''12375'''
|12375
|'''25360'''
|25360
|'''28289'''
|28289
|-
|-
|'''گوانگشي'''
|گوانگشی
|'''100'''
|100
|'''17597'''
|17597
|'''321'''
|321
|'''3683'''
|3683
|'''7738'''
|7738
|'''22649'''
|22649
|-
|-
|'''خَي نَن'''
|خَی نَن
|'''20'''
|20
|'''3407'''
|3407
|'''234'''
|234
|'''993'''
|993
|'''1340'''
|1340
|'''4430'''
|4430
|-
|-
|'''چونگ  چينگ'''
|چونگ  چینگ
|'''43'''
|43
|'''9880'''
|9880
|'''121'''
|121
|'''2903'''
|2903
|'''7603'''
|7603
|'''10308'''
|10308
|-
|-
|'''سيچوان'''
|سیچوان
|'''156'''
|156
|'''24804'''
|24804
|'''1198'''
|1198
|'''5375'''
|5375
|'''9489'''
|9489
|'''26160'''
|26160
|-
|-
|'''گويجو'''
|گویجو
|'''93'''
|93
|'''8003'''
|8003
|'''147'''
|147
|'''1445'''
|1445
|'''2134'''
|2134
|'''12172'''
|12172
|-
|-
|'''يون نَن'''
|یون نَن
|'''150'''
|150
|'''15079'''
|15079
|'''426'''
|426
|'''3897'''
|3897
|'''7700'''
|7700
|'''20352'''
|20352
|-
|-
|'''تبت'''
|تبت
|'''4'''
|4
|'''500'''
|500
|'''24'''
|24
|'''9'''
|9
|'''22'''
|22
|'''686'''
|686
|-
|-
|'''شانسي'''
|شانسی
|'''112'''
|112
|'''10588'''
|10588
|'''167'''
|167
|'''1903'''
|1903
|'''2581'''
|2581
|'''12656'''
|12656
|-
|-
|'''گَنسو'''
|گَنسو
|'''93'''
|93
|'''9510'''
|9510
|'''169'''
|169
|'''1981'''
|1981
|'''3290'''
|3290
|'''12529'''
|12529
|-
|-
|'''چينگ خَي'''
|چینگ خَی
|'''44'''
|44
|'''4023'''
|4023
|'''85'''
|85
|'''187'''
|187
|'''429'''
|429
|'''3062'''
|3062
|-
|-
|'''نينگ شيا'''
|نینگ شیا
|'''20'''
|20
|'''4350'''
|4350
|'''93'''
|93
|'''745'''
|745
|'''1556'''
|1556
|'''5298'''
|5298
|-
|-
|'''سين كيانگ'''
|سین کیانگ
|'''94'''
|94
|'''9338'''
|9338
|'''111'''
|111
|'''1818'''
|1818
|'''3545'''
|3545
|'''11314'''
|11314
|-
|-
|'''جمع  كل'''
|جمع  کل
|'''2850'''
|2850
|'''585206'''
|585206
|'''12163'''
|12163
|'''132771'''
|132771
|'''258573'''
|258573
|'''601519'''
|601519
|}  
|}  


'''Chinese Statistical Rear Book-2010.''' Statistics on Public Library by Region (2009)'''منبع''':
<ref>Chinese Statistical Rear Book (2010)'''.''' Statistics on Public Library by Region (2009)</ref>


=== متنوع و دیجیتالی شدن خدمات کتابخانه­‌های عمومی [[چین]] ===
پس از گذشت سه دهه از اجرای اصلاحات، باتوجه به گسترش استفاده از فناوری نوین اطلاع‌رسانی، تحول جدیدی در توسعه­‌ی کتابخانه‌­های [[چین]] به وجود آمده و درحال حاضر، شمار زیادی از کتابخانه‌­های این کشور برای ارایه‌­ی خدمات کتابخانه­‌ای، از فناوری دیجیتالی استفاده می‌­کند. در عصر انفجار اطلاعات، یک کتابخانه در صورتی می­‌تواند به حیات مدرن خود ادامه داده و با همتایان خود به رقابت بپردازد که از سیستم­‌های جدید فن­اوری دیجیتالی به بهترین نحو استفاده کرده و با منابع کتابخانه‌­های بزرگ و حرفه‌­ای در سطح جهانی و ملی ارتباط داشته باشد. امروزه در [[چین]]، سیستم کتابخانه‌­ی دیجیتالی با سرعت هرچه تمام­تر درحال شکل‌گیری و توسعه است. هر کتابخانه می­‌کوشد تا سیستم مدیریت اطلاع رسانی، سایت اینترنتی، و خدمات دیجیتالی خود را ایجاد و به روز کند. در این زمینه، [[كتابخانه‌­ی ملي چین|کتابخانه‌­ی ملی چین]]، مرکز اطلاع‌رسانی و اسناد آکادمی علوم [[چین]] و کتابخانه­‌ی دانشگاه چینگ­خوا، نه تنها پیشتاز هستند، بلکه مسئولیت دیجیتالی کردن تمام کتابخانه‌های عمومی مهم [[چین]] و ایجاد شبکه­‌های گسترده‌­ی کتابخانه‌­ی دیجیتالی مادر را بر عهده دارند. باتوجه به جمعیت زیاد کشور [[چین]] و گستردگی خوانندگان کتاب، تعدادی کتابخانه‌­ی تخصصی با تنوع و کاربرد خاص، مانند کتابخانه­‌ها­ی کودکان، نابینایان، پژوهشگران، نسخ خطی، و... که هر کدام در زمینه‌­ی خاص تخصص داشته و  خدمات ویژه­‌ای ارایه­ می­کنند نیز راه اندازی شده است. برای نمونه، [[كتابخانه‌­ی ملي چین|کتابخانه‌­ی ملی چین]] و کتابخانه­‌ی [[شانگهای]]، به لحاظ تنوع، گستردگی، دارا بودن مجموعه‌­های فراگیر کتاب و تسهیلات پیشرفته، برتری­‌های زیادی نسبت به سایر کتابخانه­‌ها دارند و کتابخانه­‌ی «تیَن­یی» و کتابخانه­‌ی جدید پایتخت نیز از نظر ارائه‌­ی کتب قدیمی و نادر و کمیاب برای علاقه‌مندان جذابیت زیادی دارد.<ref>سابقی، علی محمد (1392). جامع فرهنگ و ملل [[چین]]. تهران: [https://alhoda.ir موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی]، جلد سوم، ص 1021-1022.</ref>
==نیز نگاه کنید به==
[[كتابخانه های عمومی در تایلند|کتابخانه های عمومی در تایلند]]؛  [[کتابخانه های عمومی ژاپن]]؛ [[کتابخانه های عمومی کانادا]]؛ [[کتابخانه های عمومی کوبا]]؛ [[كتابخانه های عمومی در لبنان|کتابخانه های عمومی در لبنان]]؛ [[کتابخانه های عمومی مصر]]؛ [[کتابخانه های عمومی تونس]]؛ [[کتابخانه های عمومی سنگال]]؛ [[کتابخانه های عمومی در فرانسه]]؛ [[کتابخانه های عمومی مالی]]؛ [[كتابخانه های عمومی در زیمبابوه|کتابخانه های عمومی در زیمبابوه]]؛ [[کتابخانه های عمومی اسپانیا]]؛ [[کتابخانه های عمومی اردن]]؛ [[كتابخانه های عمومی در سیرالئون|کتابخانه های عمومی در سیرالئون]]؛ [[كتابخانه های عمومی در قطر|کتابخانه های عمومی در قطر]]؛ [[كتابخانه های عمومی سریلانکا|کتابخانه های عمومی سریلانکا]]؛ [[كتابخانه های عمومی قزاقستان|کتابخانه های عمومی قزاقستان]]؛ [[كتابخانه های عمومی در بنگلادش|کتابخانه های عمومی در بنگلادش]]؛ [[كتابخانه های عمومی تاجیکستان|کتابخانه های عمومی تاجیکستان]]


== متنوع و ديجيتالي شدن خدمات كتابخانه­هاي عمومي چین ==
== کتابشناسی ==
پس از گذشت سه دهه از اجرای اصلاحات، باتوجه به گسترش استفاده از فناوري نوين اطلاع رسانی، تحول جديدي در توسعه­ی كتابخانه­هاي چین به وجود آمده و درحال حاضر، شمار زيادي از كتابخانه­هاي اين كشور برای ارایه­ی خدمات کتابخانه­ای، از فناوري ديجيتالي استفاده مي­كند. در عصر انفجار اطلاعات، يك كتابخانه در صورتي مي­تواند به حيات مدرن خود ادامه داده و با همتايان خود به رقابت بپردازد كه از سيستم­هاي جدید فن­آوری ديجيتالي به بهترين نحو استفاده كرده و با منابع کتابخانه­های بزرگ و حرفه­ای در سطح جهاني و ملي ارتباط داشته باشد. امروزه در چین، سيستم كتابخانه­ی ديجيتالي با سرعت هرچه تمام­تر درحال شكل گیری و توسعه است. هر كتابخانه مي­كوشد تا سيستم مديريت اطلاع رساني، سايت اينترنتي، و خدمات دیجیتالی خود را ايجاد و به روز کند. در اين زمینه، كتابخانه­ی ملي چین، مركز اطلاع رساني و اسناد آكادمي علوم چین و كتابخانه­ی دانشگاه چینگ­خوا، نه تنها پيشتاز هستند، بلکه مسئولیت دیجیتالی کردن تمام کتابخانه­های عمومی مهم چین و ایجاد شبکه­های گسترده­ی کتابخانه­ی دیجیتالی مادر را بر عهده دارند. باتوجه به جمعيت زياد كشور چین و گستردگي خوانندگان كتاب، تعدادي كتابخانه­ی تخصصي با تنوع و کاربرد خاص، مانند کتابخانه­ها­ی کودکان، نابینایان، پژوهشگران، نسخ خطی، و... که هر کدام در زمینه­ی خاص تخصص داشته و  خدمات ویژه­ای ارایه­ می­کنند نیز راه اندازي شده است. براي نمونه، كتابخانه­ی ملی چین و كتابخانه­ی شانگهاي، به لحاظ تنوع، گستردگي، دارا بودن مجموعه­هاي فراگير كتاب و تسهيلات پيشرفته، برتري­هاي زيادي نسبت به ساير كتابخانه­ها دارند و كتابخانه­ی«تيَن­يي» و کتابخانه­ی جدید پایتخت نيز از نظر ارائه­ی كتب قديمي و نادر و كمياب براي علاقه مندان جذابيت زيادي دارد.
<references />
[[رده:کتابخانه های عمومی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۵۰

در اواخر قرن نوزدهم، چین به تدریج درهای خود را به روی غرب گشود. برخی از نخبگان سیاسی و دانشگاهی نیز ایده‌­های علمی پیشرفته‌­ غربی را پذیرفته و به دنبال آن فرهنگ و علوم غربی را در چین رواج دادند.

از آنجا که کتابخانه مهم­ترین مرکز نشر ایده‌­ها و دانش جدید بود، شمار زیادی کتابخانه در همین دوران در سطوح مرکزی و استانی و توسط ارگان‌­های دولتی و مدارس و دانشگاه­‌های وابسته به مسیونرهای مذهبی تاسیس شد. کتابخانه­‌ی مشهور «برج گویوئه» نخستین کتابخانه­‌ی مدرن چینی، در سال 1902 تأسیس شد که یکی از اهداف آن روشنگری و احیای فکری مردم از طریق آموزش بود. در این برج کتاب­‌های غربی و روزنامه‌­های جدیدالانتشار و نشریات ادواری این کشورها در اختیار مردم قرار می­‌گرفت و درب سالن­‌های مطالعه­‌ی این کتابخانه، برخلاف گذشته، به روی عموم مردم باز بود. این کتابخانه، تنها یک مرکز نگهداری کتاب نبود، بلکه از طریق آن خدمات مفید دیگری هم به خوانندگان کتاب ارایه می­‌شد.

با شروع قرن بیستم، شمار بیشتری از کتابخانه­‌های مدرن در استان­‌های جِه ­جیانگ، هوبِی، فوجیان و هونان تأسیس و درهای این مراکز به روی عموم مردم گشوده شد. تا سال 1914، مجموعا 18 کتابخانه­‌ی استانی در چین ساخته شد و کتابخانه­‌ی پایتخت که اکنون به کتابخانه­‌ی ملی چین تبدیل شده است، در سال 1912 به صورت رسمی افتتاح و در اختیار علاقمندان قرار گرفت. هم­زمان، کتابخانه‌­های دانشگاهی نیز قارچ گونه در سرتاسر کشور راه اندازی شدند که از جمله­‌ی آن­ها می­‌توان به کتابخانه­‌ی دانشگاه پایتخت، کتابخانه‌­ی دانشگاه چینگ ­خوا و کتابخانه­‌ی دانشگاه تربیت معلم پکن اشاره کرد. در دهه­­‌ی 1930، تمامی دانشگاه­‌ها و دانشکده‌­های سراسر چین، دارای کتابخانه­‌ی ویژه­‌ی خود بودند. مضافا این­که، شماری کتابخانه‌­ی تخصصی و شخصی نیز به ­وجود آمد. در سال 1938، شمار کتابخانه­‌های چین به 5196 باب رسید ولی به دلیل تشدید جنگ داخلی و آغاز جنگ ضد ژاپنی، تنها 391 باب از این کتابخانه­‌ها توانستند تا سال 1949 که جمهوری خلق چین تأسیس شد، به کار خود ادامه دهند.

توسعه­‌ی کتابخانه‌­های عمومی پس از تأسیس چین نو

در بیش از شصت سال پس از تأسیس جمهوری خلق چین، سیستم کتابداری و کتابخانه‌­ای در چین به سرعت رشد کرده و شامل کتابخانه­‌های عمومی، دانشگاهی، پژوهشی و تخصصی، شخصی و انواع کتابخانه‌­های دیجیتالی می­‌گردد. طبق آمار، در سال 2009، شمار انواع کتابخانه‌­ها در سراسر چین به بیش از 258 هزار باب رسید. بر اساس آمار رسمی، شمار کتابخانه­‌های عمومی در سراسر کشور چین، بیش از 2850 باب با مجموع 85/5 میلیارد جلد کتاب می­‌باشد.[۱]

افزون بر این، در ساختار فیزیکی و سیستم‌­های حفظ و نگهداری و قابلیت­‌های حرفه­‌ای و سطح و کیفیت ارایه­‌ی خدمات کتابخانه­‌ای نیز تحول و بهبود چشمگیری حاصل شده است. در حال­ حاضر، دولت چین با اختصاص سرمایه‌­های بیشتر، به توسعه­‌ی کتابخانه­‌های کشور پرداخته و مقررات و قوانین ویژه‌­ای برای توسعه و مدیریت امور کتابخانه­‌های کشور تنظیم به اجرا گذاشته شده است.

جدول شماره 1. تعداد کتابخانه های عمومی در مناطق مختلف چین

منطقه

(استان-شهر)

تعداد کتابخانه های عمومی تعداد کتابها

(1000)

طول قفسه ها تعداد امانت گیرندگان کتاب تعداد مراجعه کنندگان

(سال 2009)

تعداد صندلی های موجود
پکن 24 15888 145 3886 8900 12938
تین جین 31 11587 103 2521 6370 9486
خه بِی 164 15492 296 3820 5279 20457
شنسی 126 11764 146 1449 2415 14732
مغولستان داخلی 113 8704 297 1513 2419 16607
لیائونینگ 128 27849 1017 6077 14071 28395
جی لین 66 13384 214 1906 4431 13486
هیلونگ جیانگ 100 15716 216 2350 5604 16705
شانگهای 29 65934 431 5561 14525 16839
جیانگسو 109 40710 2110 14811 24448 35436
جه جیانگ 96 35517 561 12144 27854 34924
آنخویی 89 11362 189 3552 5777 15380
فوجیان 85 15424 274 6366 11288 22071
جیانگشی 108 14736 180 3072 5157 22037
شاندونگ 150 35153 515 9193 15439 36011
خِه نان 142 17245 290 5892 9532 23680
خوبِی 107 21813 1042 5971 10468 27328
خونَن 120 18394 365 4641 9582 28552
گواندونگ 133 43674 677 12375 25360 28289
گوانگشی 100 17597 321 3683 7738 22649
خَی نَن 20 3407 234 993 1340 4430
چونگ چینگ 43 9880 121 2903 7603 10308
سیچوان 156 24804 1198 5375 9489 26160
گویجو 93 8003 147 1445 2134 12172
یون نَن 150 15079 426 3897 7700 20352
تبت 4 500 24 9 22 686
شانسی 112 10588 167 1903 2581 12656
گَنسو 93 9510 169 1981 3290 12529
چینگ خَی 44 4023 85 187 429 3062
نینگ شیا 20 4350 93 745 1556 5298
سین کیانگ 94 9338 111 1818 3545 11314
جمع کل 2850 585206 12163 132771 258573 601519

[۲]

متنوع و دیجیتالی شدن خدمات کتابخانه­‌های عمومی چین

پس از گذشت سه دهه از اجرای اصلاحات، باتوجه به گسترش استفاده از فناوری نوین اطلاع‌رسانی، تحول جدیدی در توسعه­‌ی کتابخانه‌­های چین به وجود آمده و درحال حاضر، شمار زیادی از کتابخانه‌­های این کشور برای ارایه‌­ی خدمات کتابخانه­‌ای، از فناوری دیجیتالی استفاده می‌­کند. در عصر انفجار اطلاعات، یک کتابخانه در صورتی می­‌تواند به حیات مدرن خود ادامه داده و با همتایان خود به رقابت بپردازد که از سیستم­‌های جدید فن­اوری دیجیتالی به بهترین نحو استفاده کرده و با منابع کتابخانه‌­های بزرگ و حرفه‌­ای در سطح جهانی و ملی ارتباط داشته باشد. امروزه در چین، سیستم کتابخانه‌­ی دیجیتالی با سرعت هرچه تمام­تر درحال شکل‌گیری و توسعه است. هر کتابخانه می­‌کوشد تا سیستم مدیریت اطلاع رسانی، سایت اینترنتی، و خدمات دیجیتالی خود را ایجاد و به روز کند. در این زمینه، کتابخانه‌­ی ملی چین، مرکز اطلاع‌رسانی و اسناد آکادمی علوم چین و کتابخانه­‌ی دانشگاه چینگ­خوا، نه تنها پیشتاز هستند، بلکه مسئولیت دیجیتالی کردن تمام کتابخانه‌های عمومی مهم چین و ایجاد شبکه­‌های گسترده‌­ی کتابخانه‌­ی دیجیتالی مادر را بر عهده دارند. باتوجه به جمعیت زیاد کشور چین و گستردگی خوانندگان کتاب، تعدادی کتابخانه‌­ی تخصصی با تنوع و کاربرد خاص، مانند کتابخانه­‌ها­ی کودکان، نابینایان، پژوهشگران، نسخ خطی، و... که هر کدام در زمینه‌­ی خاص تخصص داشته و  خدمات ویژه­‌ای ارایه­ می­کنند نیز راه اندازی شده است. برای نمونه، کتابخانه‌­ی ملی چین و کتابخانه­‌ی شانگهای، به لحاظ تنوع، گستردگی، دارا بودن مجموعه‌­های فراگیر کتاب و تسهیلات پیشرفته، برتری­‌های زیادی نسبت به سایر کتابخانه­‌ها دارند و کتابخانه­‌ی «تیَن­یی» و کتابخانه­‌ی جدید پایتخت نیز از نظر ارائه‌­ی کتب قدیمی و نادر و کمیاب برای علاقه‌مندان جذابیت زیادی دارد.[۳]

نیز نگاه کنید به

کتابخانه های عمومی در تایلند؛  کتابخانه های عمومی ژاپن؛ کتابخانه های عمومی کانادا؛ کتابخانه های عمومی کوبا؛ کتابخانه های عمومی در لبنان؛ کتابخانه های عمومی مصر؛ کتابخانه های عمومی تونس؛ کتابخانه های عمومی سنگال؛ کتابخانه های عمومی در فرانسه؛ کتابخانه های عمومی مالی؛ کتابخانه های عمومی در زیمبابوه؛ کتابخانه های عمومی اسپانیا؛ کتابخانه های عمومی اردن؛ کتابخانه های عمومی در سیرالئون؛ کتابخانه های عمومی در قطر؛ کتابخانه های عمومی سریلانکا؛ کتابخانه های عمومی قزاقستان؛ کتابخانه های عمومی در بنگلادش؛ کتابخانه های عمومی تاجیکستان

کتابشناسی

  1. ↑ China Statistical Year Book (2010), Statistic on Public Library by ragion
  2. ↑ Chinese Statistical Rear Book (2010). Statistics on Public Library by Region (2009)
  3. ↑ سابقی، علی محمد (1392). جامع فرهنگ و ملل چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم، ص 1021-1022.
برگرفته از «https://dmelal.ir/index.php?title=کتابخانه_های_عمومی_در_چین&oldid=54416»