دریاچه های افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:1283238 558.jpg|بندانگشتی|دریاچه بند امیر در شمال غرب بامیان و محصور در میان سلسله [[کوه‌های هندوکش افغانستان|کوه‌های هندوکش]] و [[کوه های بابای افغانستان|کوه‌های بابا]] واقع شده است.]]
[[افغانستان]] کشوری محاط در خشکی است و به دریاهای آزاد راه ندارد. به سبب آب‌وهوای خشک و فقدان گودی‌های مناسب، دریاچه‌های بزرگ نیز در آن وجود ندارد؛ ولی در مناطق گوناگون آن دریاچه‌ها و تالاب‌هایی وجود داردکه بعضی از آنها قابل توجه‌اند. مهم‌ترین دریاچه‌ها و تالاب‌ها از این قرارند:
[[افغانستان]] کشوری محاط در خشکی است و به دریاهای آزاد راه ندارد. به سبب آب‌وهوای خشک و فقدان گودی‌های مناسب، دریاچه‌های بزرگ نیز در آن وجود ندارد؛ ولی در مناطق گوناگون آن دریاچه‌ها و تالاب‌هایی وجود داردکه بعضی از آنها قابل توجه‌اند. مهم‌ترین دریاچه‌ها و تالاب‌ها از این قرارند:


تالاب هامون پوزک، در ولایت نیمروز: بخشی از این تالاب در خاک ایران قرار دارد.
'''تالاب هامون پوزک، در ولایت نیمروز''': بخشی از این تالاب در خاک ایران قرار دارد.


تالاب هامون صابری در سیستان: بین [[افغانستان]] و ایران مشترک است و خط مرزی از میانه آن عبور کرده است.
'''تالاب هامون صابری در سیستان''': بین [[افغانستان]] و ایران مشترک است و خط مرزی از میانه آن عبور کرده است.


دریاچه گود زره، در جنوب غربی افغانستان: مازاد آب دریاچه‌های هامون پوزک، هامون صابری و هامون هیرمند وارد دریاچه گود زره می‌شود. آب گود زره شور است.
'''دریاچه گود زره، در جنوب غربی [[افغانستان]]:''' مازاد آب دریاچه‌های هامون پوزک، هامون صابری و هامون هیرمند وارد دریاچه گود زره می‌شود. آب گود زره شور است.


آب ایستاده مقر در غزنی: آب آن مملو از مواد معدنی و نمکی زمین‌های مجاور است که همراه آب وارد آن می‌گردد و باعث شوری دریاچه می‌شود، به‌ویژه آنکه میزان تبخیر در آن شدید است.
'''آب ایستاده مقر در غزنی''': آب آن مملو از مواد معدنی و نمکی زمین‌های مجاور است که همراه آب وارد آن می‌گردد و باعث شوری دریاچه می‌شود، به‌ویژه آنکه میزان تبخیر در آن شدید است.


تالاب ناهور در دشت ناهور در ولایت غزنی: این تالاب نیز مملو از مواد معدنی زمین‌های مجاور است.
'''تالاب ناهور در دشت ناهور در ولایت غزنی''': این تالاب نیز مملو از مواد معدنی زمین‌های مجاور است.


تالاب بندامیر در ولایت بامیان: این تالاب متشکل از پنج دریاچه کوچک نزدیک به همدیگر است. رسوب کربنات کلسیم لبه‌های صخره‌مانندی برای دریاچه ایجاد کرده و باعث نگهداری آب شده است. این بند به اسامی مختلف، مانند بند پنیر، بندبربر، بند هیبت مشهور شده است. اهالی معتقدند این بند (یا سدهای طبیعی) را حضرت علی (علیه‌السلام) ساخته است. این بندها به دلیل شفافیت زیاد آب دارای جاذبه‌های گردشگری ویژه‌ای است.
'''تالاب بندامیر در ولایت بامیان''': این تالاب متشکل از پنج دریاچه کوچک نزدیک به همدیگر است. رسوب کربنات کلسیم لبه‌های صخره‌مانندی برای دریاچه ایجاد کرده و باعث نگهداری آب شده است. این بند به اسامی مختلف، مانند بند پنیر، بندبربر، بند هیبت مشهور شده است. اهالی معتقدند این بند (یا سدهای طبیعی) را حضرت علی (علیه‌السلام) ساخته است. این بندها به دلیل شفافیت زیاد آب دارای [[صنعت گردشگری افغانستان|جاذبه‌های گردشگری]] ویژه‌ای است.


دریاچه زورکول (Zorkul) در واخان: در آغاز رود پامیر قرار دارد و بین [[افغانستان]] و تاجیکستان است. انگلیسی‌ها آن را ویکتوریا می‌نامیدند.
'''دریاچه زورکول (Zorkul) در واخان''': در آغاز رود پامیر قرار دارد و بین [[افغانستان]] و تاجیکستان است. انگلیسی‌ها آن را ویکتوریا می‌نامیدند.


دریاچه چقمقتین (Chaqmaqtin) در تنگه واخان.
'''دریاچه چقمقتین (Chaqmaqtin) در تنگه واخان'''.


دریاچه شیوه در منطقه شغنان در ولایت بدخشان.
'''دریاچه شیوه در منطقه شغنان در ولایت بدخشان'''.


تالاب‌های کوچک قندوز در غرب شهر قندوز، اشکمش در جنوب خان‌آباد و غوری در بغلان.
تالاب‌های کوچک قندوز در غرب شهر قندوز، اشکمش در جنوب خان‌آباد و غوری در بغلان.


کول نمکسار: در مرز ایران و [[افغانستان]] قرار دارد؛ دریاچه‌ای نمک‌اندود است و در [[دوران قدیم]] وسعت بیشتری داشته است، از آن نمک هم به دست می‌آورند.
'''کول نمکسار:''' در مرز ایران و [[افغانستان]] قرار دارد؛ دریاچه‌ای نمک‌اندود است و در [[دوران قدیم]] وسعت بیشتری داشته است، از آن نمک هم به دست می‌آورند.


در امتداد مرز [[افغانستان]] و ایران، نمکزارهای متعددی وجود دارد؛ مانند دق‌نمدی (Daqq-Namadi) و دق‌پترگان (Daqqe-Patergan)؛ ولی وسیع‌ترین آنها دق نمدی در غرب فراه است و از آن نمک به دست می‌آید.<ref>علی‌ آبادی، علیرضا (1395). جامعه و‌ فرهنگ افغانستان. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی هنری و انتشارات بین المللی الهدی]، ص35-36.</ref>
در امتداد مرز [[افغانستان]] و ایران، نمکزارهای متعددی وجود دارد؛ مانند دق‌نمدی (Daqq-Namadi) و دق‌پترگان (Daqqe-Patergan)؛ ولی وسیع‌ترین آنها دق نمدی در غرب فراه است و از آن نمک به دست می‌آید.<ref>علی‌ آبادی، علیرضا (1395). جامعه و‌ فرهنگ [[افغانستان]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی هنری و انتشارات بین المللی الهدی]، ص35-36.</ref>


== نیز نگاه کنید به ==
== نیز نگاه کنید به ==


* [[جغرافیای طبیعی افغانستان|جفرافیای طبیعی افغانستان]]
* [[دریاچه های روسیه]]
* [[دریاچه های روسیه]]
*


== کتابشناسی ==
== کتابشناسی ==

نسخهٔ ‏۲۳ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۲۳

دریاچه بند امیر در شمال غرب بامیان و محصور در میان سلسله کوه‌های هندوکش و کوه‌های بابا واقع شده است.

افغانستان کشوری محاط در خشکی است و به دریاهای آزاد راه ندارد. به سبب آب‌وهوای خشک و فقدان گودی‌های مناسب، دریاچه‌های بزرگ نیز در آن وجود ندارد؛ ولی در مناطق گوناگون آن دریاچه‌ها و تالاب‌هایی وجود داردکه بعضی از آنها قابل توجه‌اند. مهم‌ترین دریاچه‌ها و تالاب‌ها از این قرارند:

تالاب هامون پوزک، در ولایت نیمروز: بخشی از این تالاب در خاک ایران قرار دارد.

تالاب هامون صابری در سیستان: بین افغانستان و ایران مشترک است و خط مرزی از میانه آن عبور کرده است.

دریاچه گود زره، در جنوب غربی افغانستان: مازاد آب دریاچه‌های هامون پوزک، هامون صابری و هامون هیرمند وارد دریاچه گود زره می‌شود. آب گود زره شور است.

آب ایستاده مقر در غزنی: آب آن مملو از مواد معدنی و نمکی زمین‌های مجاور است که همراه آب وارد آن می‌گردد و باعث شوری دریاچه می‌شود، به‌ویژه آنکه میزان تبخیر در آن شدید است.

تالاب ناهور در دشت ناهور در ولایت غزنی: این تالاب نیز مملو از مواد معدنی زمین‌های مجاور است.

تالاب بندامیر در ولایت بامیان: این تالاب متشکل از پنج دریاچه کوچک نزدیک به همدیگر است. رسوب کربنات کلسیم لبه‌های صخره‌مانندی برای دریاچه ایجاد کرده و باعث نگهداری آب شده است. این بند به اسامی مختلف، مانند بند پنیر، بندبربر، بند هیبت مشهور شده است. اهالی معتقدند این بند (یا سدهای طبیعی) را حضرت علی (علیه‌السلام) ساخته است. این بندها به دلیل شفافیت زیاد آب دارای جاذبه‌های گردشگری ویژه‌ای است.

دریاچه زورکول (Zorkul) در واخان: در آغاز رود پامیر قرار دارد و بین افغانستان و تاجیکستان است. انگلیسی‌ها آن را ویکتوریا می‌نامیدند.

دریاچه چقمقتین (Chaqmaqtin) در تنگه واخان.

دریاچه شیوه در منطقه شغنان در ولایت بدخشان.

تالاب‌های کوچک قندوز در غرب شهر قندوز، اشکمش در جنوب خان‌آباد و غوری در بغلان.

کول نمکسار: در مرز ایران و افغانستان قرار دارد؛ دریاچه‌ای نمک‌اندود است و در دوران قدیم وسعت بیشتری داشته است، از آن نمک هم به دست می‌آورند.

در امتداد مرز افغانستان و ایران، نمکزارهای متعددی وجود دارد؛ مانند دق‌نمدی (Daqq-Namadi) و دق‌پترگان (Daqqe-Patergan)؛ ولی وسیع‌ترین آنها دق نمدی در غرب فراه است و از آن نمک به دست می‌آید.[۱]

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

  1. علی‌ آبادی، علیرضا (1395). جامعه و‌ فرهنگ افغانستان. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشارات بین المللی الهدی، ص35-36.