رفاه اجتماعی در چین: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
(صفحه‌ای تازه حاوی « == وضعیت اقتصادی و معیشت مردم == از گذشته­های خیلی دور، تمدن چینی بر پایه­ی کشاورزی استوار بوده و همیشه اصلی­ترین دغدغه­ی مردم و حاکمان تلاش برای تأمین مواد غذایی کافی برای انبوه جمعیت این کشور بوده است. در طول تاریخ این کشور، بروز خشکسالی و جر...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


== وضعیت اقتصادی و معیشت مردم ==
== شيائو كانگ‌، يا رفاه‌ نسبي‌ در جامعه­ی‌ چين‌ ==
از گذشته­های خیلی دور، تمدن چینی بر پایه­ی کشاورزی استوار بوده و همیشه اصلی­ترین دغدغه­ی مردم و حاکمان تلاش برای تأمین مواد غذایی کافی برای انبوه جمعیت این کشور بوده است. در طول تاریخ این کشور، بروز خشکسالی و جریان یافتن سیلاب­های عظیم و قحطی و گرسنگی ناشی از آن جان میلیون­ها زن و مرد و کودک چینی را در کام خود فرو برده است. آخرین قحطی این کشور در سال1950 و پس از روی کار آمدن حزب کمونیست به وقوع پیوست که همراه با سوء مدیریت­های مقامات دولت مرکزی و محلی، جان بیش از 30میلیون نفر را گرفت. اجرای اصلاحات اقتصادی در سال1979میلادی، نقطه­ی عطفی در تاریخ چین به­شمار آمده و زندگی مردم را در زمینه­های مختلف با تحول معجزه آسایی مواجه ساخت. نخستین دستاورد این سیاست برخورداری این کشور از کمک­های مواد غذایی از سوی سازمان ملل بود که این روند تا سال1990ادامه یافت و در این دهه بود که چین به خود کفایی غذایی دست یافت. با آغاز قرن بیست و یکم چین نه تنها از فهرست کمک گیران مواد غذایی سازمان ملل خارج شد، بلکه در سال2005 به سومین کشور اهدا کننده­ی مواد غذایی به ده­ها کشور نیازمند تبدیل شد. تولید گندم چین در همین سال بالغ بر484میلیون تن بوده که از این میزان 577هزار تن مواد غذایی به­صورت رایگان به کشورهای نیازمند فرستاده شد. (گاردین ، 2006)
به نظر می­رسد با توجه‌ به‌ سياست‌­ها و تدابير اتخاذ شده از سوی دولت چین‌، مردم‌ این کشور‌ حركت‌ به‌ سمت‌ تبديل‌ شدن‌ به‌ جامعه­ی‌ نسبتا مرفه‌ را آغاز كرده‌ و اين‌ رفاه‌ نسبي‌ عرصه­هاي‌ مختلف‌ زندگي‌ آنان‌ از جمله‌ قلم­روهاي‌ اقتصادي، فرهنگي‌ و ورزشي‌ و غيره‌ را در بر می­گیرد.  


با ورود به قرن بیست و یکم، اقتصاد چین به سرعت توسعه یافت و وضعیت معیشت عمومی و استاندارد کیفیت زندگی مردم تا حد قابل ملاحظه­ای بهبود یافت. تولید ناخالص ملی این کشور در سال2007 از مرز 4 هزار تریلیون گذشت و روند مصرف جامعه از هزینه­های ضرور زندگی به زندگی راحت و مرفه تغییر یافت. در این سال درآمد ناخالص سرانه­ی خانوار شهری به 2200دلار و خانوار شهری به700دلار افزایش یافته و سرانه­ی هزینه­ی خرود و خوراک خانوار شهری 3/36درصد در آمد و خانوار روستایی به 1/43درصد رسید. تحول حاصله در درآمد خانوارهای چینی در سه دهه­ی اخیر موجب شده تا جامعه­ی این کشور در استفاده از اتومبیل در سومین جایگاه و استفاده از موبایل و تلفن ثابت در نخستین جایگاه و در استفاده از اینترنت در دومین جایگاه جهانی قرار گیرد.  
در گذشته­ی‌ نه‌ چندان‌ دور، در گوشه‌ و كنار چين‌ مردم‌ اغلب‌ از مشكل‌ مسكن‌ سخن‌ مي­راندند و داشتن‌ خانه­ی‌ مسكوني‌ شخصی براي‌ بيشتر آنان‌ به‌ يك‌ رؤيا شباهت‌ داشت، اما 30سال‌ و اندي‌ پس‌ از اجراي‌ سياست‌ اصلاحات‌ و درهاي‌ باز، به­ويژه‌ در شهرهاي‌ بزرگ‌ اين‌ كشور، كمتر خانواده­ی سه‌ نفره‌ را مي‌­توان‌ يافت‌ كه‌ آپارتمان‌ مسكوني‌ شخصي‌ نداشته‌ باشند. حال‌ آنكه‌ سه دهه‌ پيش‌ چنين‌ خانواده­هايي‌ يا فاقد چنين‌ امكانات‌ بودند و يا منزل‌ مسكوني‌ آنان‌ حداكثر يك‌ اتاق آن­هم‌ بدون‌ حمام‌ و آشپزخانه‌ بود. در آن‌ زمان‌ مردم‌ نيز توقع‌ زيادي‌ نداشتند، چرا كه‌ سياست‌ واحدي‌‌ در سراسر كشور اجرا مي­شد و در آن‌ وضعيت‌ نابسامان‌ توزيع‌ آپارتمان‌ مسكوني‌ به‌ عنوان‌ يك‌ امتياز اجتماعي‌ محسوب‌ مي­شد. ولي‌ امروز، هم­گام‌ با تغييرات‌ شگرف‌ ایجاد شده در تمام‌ جنبه­هاي‌ زندگي‌ مردم، چيني­ها در عرصه­ی‌ مسكن‌ نيز  شاهد يك‌ انقلاب‌ و تحولات‌ بنيادين‌ هستند. لذا، بسياري‌ از مردم‌‌ از درآمد بيشتري‌ برخوردار شده‌ و توانسته‌­اند براي‌ خود خانه‌ و آپارتمان‌ مسكوني‌ بهتري‌ خريداري‌ نمايند. متراژ برخي‌ از اين‌ خانه­ها كه‌ داراي‌ چندين‌ اتاق خواب‌ و سایر تجهيزات‌ هستند، به‌ بیش از200 متر مربع مي­رسد. در حقيقت،‌ در چند دهه­ی‌ گذشته‌، مساحت‌ سرانه­ی فضاي‌ زندگي‌ به‌ مراتب‌ افزايش‌ يافته‌ است‌ و طبق گزارش اداره‌­ی آمار ملي‌، متوسط سرانه­ی‌ فضاي‌ مسكوني‌ جمعيت‌ شهري‌ به‌ 5/15متر مربع‌ رسيده، حال‌ آنكه‌ اين‌ ميزان‌ در دهه­ی1990 تنها 9/9 متر مربع‌ بوده است.  


در پایان سال2006 متوسط متراژ سرانه­ی مسکن در روستاها 7/30متر مربع و در شهرها به 1/27مترمربع رسید. متوسط سرانه­ی فضای سبز شهرنشین­ها به98/8 مترمربع بود. استفاده از آب آشامیدنی سالم و امکانات گاز شهری به ترتیب به8/93درصد و 5/87 درصد رسید. در مناطق روستایی هر 100خانوار دارای 59/44دستگاه موتور سیکلت و برای هر 10هزار نفر 9/37دستگاه اتوبوس وجود دارد. در مناطق شهری هر 100خانوار دارای43/4دستگاه اتومبیل شخصی بوده و برای هر 100نفر 8/27دستگاه تلفن ثابت و 6/41 دستگاه موبایل وجود دارد. در پایان سال2007 سرانه­ی هزینه­ی گردشگری برای شهرنشینان 150دلار و روستاییان45دلار بوده است. در همین سال(2007) جمعا8/159میلیون انواع خودرو در خیابان­ها و جاده­ها درحال تردد بوده و تعداد استفاده کنندگان از تلفن ثابت از مرز900میلیون نفر و استفاده کنندگان از تلفن موبایل به بیش از 548میلیون نفر بالغ گردید.
از سوي‌ ديگر، در سال­هاي‌ اخير محافظت‌ از محيط‌ زيست‌ در ميان‌ مردم‌ چين‌ به‌ ‌ موضوعی‌ مهم‌ و قابل‌ توجه‌ تبديل‌ شده‌ است‌ و خواستار محيط‌ زيست‌ بهتر به‌ عنوان‌ بخشي‌ از زندگي‌ كيفي‌ خود هستند. رسانه‌­هاي‌ گروهي‌ چين‌ نيز در تبليغ‌ فرايند حفاظت‌ از محيط‌ زيست‌ كوتاهي‌ نكرده‌ و تا آنجا كه‌ مقدور بوده‌ گزارش­ها و مقالات‌ متعددي‌ در خصوص‌ محيط‌ زيست‌ و اهميت‌ حفاظت‌ و حراست‌ از آن‌ منتشر كرده‌ و دايما از كاهش‌ آلودگي‌ هوا، ضرورت‌ اجراي‌ تدابير لازم‌ در اين‌ عرصه‌ و پالايش‌ محيط‌ منتشر ساخته‌اند، درحالی­كه‌ تا چند سال‌ پيش‌ هم‌ مردم‌ و هم‌ رسانه‌­ها كمتر به‌ اين‌ مقوله‌ توجه‌ داشتند.
 
«رفاه‌ نسبي‌« كه‌ به‌ زبان‌ چيني‌ از آن‌ با عنوان«شيائو كانگ[1]‌«  ياد مي­شود، عبارتي‌ است‌ كه‌ به­تدريج‌ از سال‌1978، يعني‌ به‌ دنبال‌ اجراي‌ سياست‌ اصلاحات‌ و درهاي‌ باز مورد توجه‌ قرار گرفت‌ و‌ در شانزدهمين‌ كنگره‌­ی حزب‌ كمونيست‌ چين‌ كه‌ در ماه‌ نوامبر سال‌ 2002‌ برگزار شد به‌ آن‌ پرداخته‌ شد. در كنگره­ی‌ پانزدهم‌ حزب‌ نيز«جيانگ‌ زِمين» تأكيد كرده‌ بود كه‌ رشد توليد ناخالص‌ داخلي‌ چين‌ در نخستين‌ دهه­ی‌ قرن‌ بيست‌ و يكم،‌ دو برابر سال2000 خواهد بود که به‌ معناي‌ دستيابي‌ به‌  رفاه‌ نسبي‌ در چين‌ است. و در ماه‌ مه‌ سال2000، نیز خاطر نشان‌ كرد كه‌ چين‌ وارد مرحله­ی‌ نوينی از‌ جامعه­ی‌ نسبتاً مرفه‌ شده‌ و فرايند نوگرايي‌ و نوسازي‌ كشور سرعت‌ گرفته‌ است.‌ 
 
واژه‌­ی«شيائوكانگ‌« از قدیمی­ترین‌ كتاب‌ شعر چینی به‌ نام‌»شي‌ جينگ[2]‌« كه‌ مجموعه‌­اي‌ از اشعار قرن‌ دهم‌ تا قرن‌ ششم‌ پیش از ميلاد را در بر دارد، گرفته‌ شده‌ است‌. اما تا چندي‌ قبل‌، به ويژه‌ تا30سال‌ پيش،‌ مردم‌ از اين‌ واژه‌ و رفاه‌ نسبي‌، بيشتر فرار از گرسنگي‌ و سرما و تأمين‌ خوراك‌ و پوشاك‌ را استنباط‌ مي­كردند. از سال‌ 1978كه‌ دِنگ‌ شيائوپنگ‌ طراح‌ سياست‌ اصلاحات‌ و درهاي‌ باز از نوسازي‌ و پيشرفت‌ سخن‌ به‌ ميان‌ آورد، نوع‌ نگرش‌ به‌ كلمه‌­ی شيائوکانگ‌ و مفهوم‌ آن‌ نيز تغيير يافت و به عاملی‌ كليدي‌ در پيشبرد فرايند نوسازي‌ تبدیل شد.
 
بر اساس‌ چشم اندازی که‌ رهبران‌ چيني‌ براي‌ کشور خود ترسیم كرده­اند، تا نيمه­ی‌ قرن‌ بيست‌ و يكم‌ كه‌ جمهوري‌ خلق‌ چين‌ يك­صد سالگي‌ خود را جشن‌ خواهد گرفت[i]، فرايند نوگرايي‌ و نوسازي‌ این کشور‌ تكميل‌ و چين‌ به‌ يك‌ جامعه­ی‌ مرفه، موفق، قوي‌، دمكراتيك‌ و با فرهنگ‌ پيشرفته‌ تبديل‌ خواهد شد. مقام­هاي‌ چيني‌ تأكيد دارند كه‌ برای رسیدن به‌ اين‌ هدف، باید روند توسعه­ی اقتصادی و ابداعات‌ علمي‌ و فني‌ به‌ عنوان‌ موتور اقتصاد ملي‌ شتاب‌ گيرد. افزون براین،‌ بايد در كنار اجراي‌ استراتژي‌ توسعه­ی‌ پايدار، در عرصه­هاي‌ اقتصادي، كيفيت‌ جمعيت، حيات‌ فرهنگي، حيات‌ مادي‌ و محيط‌ زيست‌ نیز توسعه‌ يابد.  
 
با نگاهي‌ به‌ تغييرات‌ حاصله‌ در سبك‌ زندگي‌ چيني­ها در‌ دو سه دهه­ی‌ گذشته‌ و توسعه‌ و بهبود زندگي‌ يك‌ ميليارد و350ميليون‌ نفر جمعيت‌ چين‌ در مقايسه­ با گذشته، چشمگير بودن‌ اين‌ تحولات‌ به‌ خوبي‌ قابل‌ مشاهده‌ است.‌ رشد طبيعي‌ جمعيت‌ چين‌ به‌ 95/6 در هر هزار نفر كاهش‌ يافته‌ كه‌ به‌ مراتب‌ پايين‌تر از نرخ‌ 04/15در سال‌ 1989 است‌. در همين‌ حال‌ شاخص‌ مصرف‌ انرژي‌ در رشد توليد ناخالص‌ داخلي‌ به‌ يكهزار و 210 دلار رسيده‌ است‌ كه‌ نسبت‌ به‌ سال‌ 1989 تا 8/32 درصد كاهش‌ يافته‌ و پيشرفت‌­هاي‌ علمي‌ و آموزشي‌ چين‌ نیز در طول‌ يك‌ دهه­ی‌ گذشته‌ چشمگير بوده‌ است‌. مشاركت‌ در طرح‌­های بین المللی علمی مانند کشف«ژن‌ انسان‌« و‌ فرستادن‌ فضاپيماي‌ سرنشين‌­دار به فضا، از جمله‌ پيشرفت‌­هاي‌ علمي‌ اين‌ كشور به­شمار می­رود. این کشور، هم­چين‌ در چند سال‌ گذشته‌ در اجراي‌ دوره‌هاي‌ آموزش‌ اجباري‌9ساله‌ توفيق‌ زيادي‌ داشته‌ و بي­سوادي‌ را در ميان‌ بزرگسالان‌ تقريبا ريشه‌­كن‌ كرده‌ است.
 
تغييرات‌ عظيم‌ حاصله‌ در نحوه­ی‌ زندگي‌ مردم‌ در زمينه­هاي‌ آموزشي، فرهنگي، درآمد، الگوي‌ مصرف، الگوي‌ زندگي، مسافرت، بهداشت، تحصيل‌ در خارج‌ از كشور، يادگيري‌ زبان‌ خارجي‌ و... بمنزله­ی‌ زلزله­ی‌ عظيمي‌ است‌ كه‌ در جامعه­ی‌ چين‌ اتفاق افتاده‌ و به‌ جاي‌ تخريب،‌ در بهبود و بازسازي‌ و پيشرفت‌ و توسعه­ی چين‌ نقش‌ مؤثري‌ ايفا نموده‌ است‌. (چاینا دیلی، 2002) بنابراین، می­توان گفت جامعه­ی چین درحال دستیابی به رفاه نسبی و یا شیائو کانگ است.
 
== میزان رضایت مردم چین از شرایط زندگی کنونی ==
نتیجه­ی نظر سنجی انجام گرفته توسط بنیاد تحقیق و توسعه­ی چین از میان شهروندان این کشور در سال 2011میلادی، در خصوص میزان رضایت آن­ها از کیفیت زندگی خود، نشان می­دهد که8/12درصد مردم از زندگی خود خیلی راضی بوده­اند؛ 2/34درصد راضی؛ 8/2درصد کاملا ناراضی؛ 5/8درصد ناراضی؛ 4/41درصد متوسط؛ و 3/0درصد نیز نا مشخص بوده است.
 
(Wenmeng Feng, 2011)
 
'''جدول: میزان اهمیت وضعیت رفاه در زندگی مردم چین: چه چیزی در خوشبختی زندگی مهم است'''
{| class="wikitable"
|'''میزان  اهمیت'''
|'''مهم  نیست'''
|'''خیلی  مهم نیست'''
|'''نمی  دانم'''
|'''نسبتا  مهم'''
|'''خیلی  مهم'''
|'''موضوع'''
|-
|'''6/93'''
|'''5/0'''
|'''2/1'''
|'''8/2'''
|'''7/20'''
|'''9/74'''
|'''هارمونی  خانوادگی'''
|-
|'''2/93'''
|'''5/0'''
|'''2/1'''
|'''1/4'''
|'''3/20'''
|'''0/74'''
|'''بهداشت'''
|-
|'''4/90'''
|'''0/1'''
|'''3/2'''
|'''7/4'''
|'''5/26'''
|'''5/65'''
|'''آموزش'''
|-
|'''9/89'''
|'''6/0'''
|'''4/2'''
|'''7/5'''
|'''0/29'''
|'''3/62'''
|'''امنیت  زندگی'''
|-
|'''2/89'''
|'''6/0'''
|'''½'''
|'''8/4'''
|'''4/34'''
|'''58'''
|'''خدمات  بهداشتی'''
|-
|'''2/88'''
|'''5/0'''
|'''3/2'''
|'''0/6'''
|'''7/37'''
|'''5/53'''
|'''وضعیت  اقتصادی'''
|-
|'''2/87'''
|'''1/1'''
|'''0/3'''
|'''7/7'''
|'''2/34'''
|'''54'''
|'''کیفیت  محیط زیست'''
|-
|'''1/87'''
|'''0/1'''
|'''3/3'''
|'''6/6'''
|'''4/36'''
|'''7/52'''
|'''احترام  اجتماعی'''
|-
|'''9/85'''
|'''1/1'''
|'''2/4'''
|'''4/8'''
|'''0/36'''
|'''4/50'''
|'''بیمه  اجتماعی'''
|-
|'''1/84'''
|'''8/1'''
|'''2/5'''
|'''4/5'''
|'''5/44'''
|'''2/43'''
|'''شرایط  زندگی'''
|-
|'''8/83'''
|'''1/1'''
|'''7/4'''
|'''4/11'''
|'''7/38'''
|'''1/44'''
|'''شغل'''
|-
|'''6/83'''
|'''1/1'''
|'''9/4'''
|'''7/11'''
|'''8/38'''
|'''6/43'''
|'''قیمت­ها'''
|-
|'''7/82'''
|'''3/1'''
|'''6/4'''
|'''7/13'''
|'''9/38'''
|'''5/41'''
|'''امکانات  عمومی'''
|-
|'''1/82'''
|'''3/1'''
|'''1/6'''
|'''3/9'''
|'''9/45'''
|'''4/37'''
|'''ترافیک'''
|-
|'''0/80'''
|'''0/2'''
|'''7/5'''
|'''5/19'''
|'''5/34'''
|'''4/38'''
|'''سیستم  قضایی'''
|-
|'''2/79'''
|'''2/2'''
|'''6/5'''
|'''3/20'''
|'''2/36'''
|'''8/35'''
|'''نابرابری  درآمد و عدالت اجتماعی'''
|-
|'''8/77'''
|'''4/2'''
|'''5/8'''
|'''0/15'''
|'''7/43'''
|'''4/30'''
|'''روابط  اجتماعی'''
|-
|'''0/77'''
|'''4/3'''
|'''8/6'''
|'''9/12'''
|'''9/33'''
|'''0/34'''
|'''عملکرد  دولت'''
|-
|'''2/73'''
|'''9/3'''
|'''1/12'''
|'''4/20'''
|'''8/37'''
|'''9/25'''
|'''شرکت در  مدیربت اجتماعی'''
|}
'''منبع: China Development Research Foundation. Dec. 6<sup>th</sup> 2011.'''
 
----[1] - Xiao Kang.
 
[2] - Shi Jing.
----[i] - جمهوری خلق چین در سال 1949میلادی تأسیس شده و در سال2049میلادی، یک صد ساله خواهد شد.


هزینه­ی خانوارهای شهری و روستایی شامل 8قلم کالاهای ضروری(غذا، لباس، وسایل منزل، خدمات، خدمات بهداشتی و درمانی، حمل و نقل و ارتباطات، خدمات آموزشی و فرهنگی و تفریحات) سالانه به ترتیب 1300و 450دلار افزایش یافته است.


(China Encyclopedia. 2008)


'''جدول-آمار و ارقام پايه از وضعيت زندگي و رفاه عمومي مردم چين(2009)'''
'''جدول-آمار و ارقام پايه از وضعيت زندگي و رفاه عمومي مردم چين(2009)'''

نسخهٔ ‏۱۲ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۱:۰۳

شيائو كانگ‌، يا رفاه‌ نسبي‌ در جامعه­ی‌ چين‌

به نظر می­رسد با توجه‌ به‌ سياست‌­ها و تدابير اتخاذ شده از سوی دولت چین‌، مردم‌ این کشور‌ حركت‌ به‌ سمت‌ تبديل‌ شدن‌ به‌ جامعه­ی‌ نسبتا مرفه‌ را آغاز كرده‌ و اين‌ رفاه‌ نسبي‌ عرصه­هاي‌ مختلف‌ زندگي‌ آنان‌ از جمله‌ قلم­روهاي‌ اقتصادي، فرهنگي‌ و ورزشي‌ و غيره‌ را در بر می­گیرد.

در گذشته­ی‌ نه‌ چندان‌ دور، در گوشه‌ و كنار چين‌ مردم‌ اغلب‌ از مشكل‌ مسكن‌ سخن‌ مي­راندند و داشتن‌ خانه­ی‌ مسكوني‌ شخصی براي‌ بيشتر آنان‌ به‌ يك‌ رؤيا شباهت‌ داشت، اما 30سال‌ و اندي‌ پس‌ از اجراي‌ سياست‌ اصلاحات‌ و درهاي‌ باز، به­ويژه‌ در شهرهاي‌ بزرگ‌ اين‌ كشور، كمتر خانواده­ی سه‌ نفره‌ را مي‌­توان‌ يافت‌ كه‌ آپارتمان‌ مسكوني‌ شخصي‌ نداشته‌ باشند. حال‌ آنكه‌ سه دهه‌ پيش‌ چنين‌ خانواده­هايي‌ يا فاقد چنين‌ امكانات‌ بودند و يا منزل‌ مسكوني‌ آنان‌ حداكثر يك‌ اتاق آن­هم‌ بدون‌ حمام‌ و آشپزخانه‌ بود. در آن‌ زمان‌ مردم‌ نيز توقع‌ زيادي‌ نداشتند، چرا كه‌ سياست‌ واحدي‌‌ در سراسر كشور اجرا مي­شد و در آن‌ وضعيت‌ نابسامان‌ توزيع‌ آپارتمان‌ مسكوني‌ به‌ عنوان‌ يك‌ امتياز اجتماعي‌ محسوب‌ مي­شد. ولي‌ امروز، هم­گام‌ با تغييرات‌ شگرف‌ ایجاد شده در تمام‌ جنبه­هاي‌ زندگي‌ مردم، چيني­ها در عرصه­ی‌ مسكن‌ نيز  شاهد يك‌ انقلاب‌ و تحولات‌ بنيادين‌ هستند. لذا، بسياري‌ از مردم‌‌ از درآمد بيشتري‌ برخوردار شده‌ و توانسته‌­اند براي‌ خود خانه‌ و آپارتمان‌ مسكوني‌ بهتري‌ خريداري‌ نمايند. متراژ برخي‌ از اين‌ خانه­ها كه‌ داراي‌ چندين‌ اتاق خواب‌ و سایر تجهيزات‌ هستند، به‌ بیش از200 متر مربع مي­رسد. در حقيقت،‌ در چند دهه­ی‌ گذشته‌، مساحت‌ سرانه­ی فضاي‌ زندگي‌ به‌ مراتب‌ افزايش‌ يافته‌ است‌ و طبق گزارش اداره‌­ی آمار ملي‌، متوسط سرانه­ی‌ فضاي‌ مسكوني‌ جمعيت‌ شهري‌ به‌ 5/15متر مربع‌ رسيده، حال‌ آنكه‌ اين‌ ميزان‌ در دهه­ی1990 تنها 9/9 متر مربع‌ بوده است.

از سوي‌ ديگر، در سال­هاي‌ اخير محافظت‌ از محيط‌ زيست‌ در ميان‌ مردم‌ چين‌ به‌ ‌ موضوعی‌ مهم‌ و قابل‌ توجه‌ تبديل‌ شده‌ است‌ و خواستار محيط‌ زيست‌ بهتر به‌ عنوان‌ بخشي‌ از زندگي‌ كيفي‌ خود هستند. رسانه‌­هاي‌ گروهي‌ چين‌ نيز در تبليغ‌ فرايند حفاظت‌ از محيط‌ زيست‌ كوتاهي‌ نكرده‌ و تا آنجا كه‌ مقدور بوده‌ گزارش­ها و مقالات‌ متعددي‌ در خصوص‌ محيط‌ زيست‌ و اهميت‌ حفاظت‌ و حراست‌ از آن‌ منتشر كرده‌ و دايما از كاهش‌ آلودگي‌ هوا، ضرورت‌ اجراي‌ تدابير لازم‌ در اين‌ عرصه‌ و پالايش‌ محيط‌ منتشر ساخته‌اند، درحالی­كه‌ تا چند سال‌ پيش‌ هم‌ مردم‌ و هم‌ رسانه‌­ها كمتر به‌ اين‌ مقوله‌ توجه‌ داشتند.

«رفاه‌ نسبي‌« كه‌ به‌ زبان‌ چيني‌ از آن‌ با عنوان«شيائو كانگ[1]‌«  ياد مي­شود، عبارتي‌ است‌ كه‌ به­تدريج‌ از سال‌1978، يعني‌ به‌ دنبال‌ اجراي‌ سياست‌ اصلاحات‌ و درهاي‌ باز مورد توجه‌ قرار گرفت‌ و‌ در شانزدهمين‌ كنگره‌­ی حزب‌ كمونيست‌ چين‌ كه‌ در ماه‌ نوامبر سال‌ 2002‌ برگزار شد به‌ آن‌ پرداخته‌ شد. در كنگره­ی‌ پانزدهم‌ حزب‌ نيز«جيانگ‌ زِمين» تأكيد كرده‌ بود كه‌ رشد توليد ناخالص‌ داخلي‌ چين‌ در نخستين‌ دهه­ی‌ قرن‌ بيست‌ و يكم،‌ دو برابر سال2000 خواهد بود که به‌ معناي‌ دستيابي‌ به‌  رفاه‌ نسبي‌ در چين‌ است. و در ماه‌ مه‌ سال2000، نیز خاطر نشان‌ كرد كه‌ چين‌ وارد مرحله­ی‌ نوينی از‌ جامعه­ی‌ نسبتاً مرفه‌ شده‌ و فرايند نوگرايي‌ و نوسازي‌ كشور سرعت‌ گرفته‌ است.‌ 

واژه‌­ی«شيائوكانگ‌« از قدیمی­ترین‌ كتاب‌ شعر چینی به‌ نام‌»شي‌ جينگ[2]‌« كه‌ مجموعه‌­اي‌ از اشعار قرن‌ دهم‌ تا قرن‌ ششم‌ پیش از ميلاد را در بر دارد، گرفته‌ شده‌ است‌. اما تا چندي‌ قبل‌، به ويژه‌ تا30سال‌ پيش،‌ مردم‌ از اين‌ واژه‌ و رفاه‌ نسبي‌، بيشتر فرار از گرسنگي‌ و سرما و تأمين‌ خوراك‌ و پوشاك‌ را استنباط‌ مي­كردند. از سال‌ 1978كه‌ دِنگ‌ شيائوپنگ‌ طراح‌ سياست‌ اصلاحات‌ و درهاي‌ باز از نوسازي‌ و پيشرفت‌ سخن‌ به‌ ميان‌ آورد، نوع‌ نگرش‌ به‌ كلمه‌­ی شيائوکانگ‌ و مفهوم‌ آن‌ نيز تغيير يافت و به عاملی‌ كليدي‌ در پيشبرد فرايند نوسازي‌ تبدیل شد.

بر اساس‌ چشم اندازی که‌ رهبران‌ چيني‌ براي‌ کشور خود ترسیم كرده­اند، تا نيمه­ی‌ قرن‌ بيست‌ و يكم‌ كه‌ جمهوري‌ خلق‌ چين‌ يك­صد سالگي‌ خود را جشن‌ خواهد گرفت[i]، فرايند نوگرايي‌ و نوسازي‌ این کشور‌ تكميل‌ و چين‌ به‌ يك‌ جامعه­ی‌ مرفه، موفق، قوي‌، دمكراتيك‌ و با فرهنگ‌ پيشرفته‌ تبديل‌ خواهد شد. مقام­هاي‌ چيني‌ تأكيد دارند كه‌ برای رسیدن به‌ اين‌ هدف، باید روند توسعه­ی اقتصادی و ابداعات‌ علمي‌ و فني‌ به‌ عنوان‌ موتور اقتصاد ملي‌ شتاب‌ گيرد. افزون براین،‌ بايد در كنار اجراي‌ استراتژي‌ توسعه­ی‌ پايدار، در عرصه­هاي‌ اقتصادي، كيفيت‌ جمعيت، حيات‌ فرهنگي، حيات‌ مادي‌ و محيط‌ زيست‌ نیز توسعه‌ يابد.

با نگاهي‌ به‌ تغييرات‌ حاصله‌ در سبك‌ زندگي‌ چيني­ها در‌ دو سه دهه­ی‌ گذشته‌ و توسعه‌ و بهبود زندگي‌ يك‌ ميليارد و350ميليون‌ نفر جمعيت‌ چين‌ در مقايسه­ با گذشته، چشمگير بودن‌ اين‌ تحولات‌ به‌ خوبي‌ قابل‌ مشاهده‌ است.‌ رشد طبيعي‌ جمعيت‌ چين‌ به‌ 95/6 در هر هزار نفر كاهش‌ يافته‌ كه‌ به‌ مراتب‌ پايين‌تر از نرخ‌ 04/15در سال‌ 1989 است‌. در همين‌ حال‌ شاخص‌ مصرف‌ انرژي‌ در رشد توليد ناخالص‌ داخلي‌ به‌ يكهزار و 210 دلار رسيده‌ است‌ كه‌ نسبت‌ به‌ سال‌ 1989 تا 8/32 درصد كاهش‌ يافته‌ و پيشرفت‌­هاي‌ علمي‌ و آموزشي‌ چين‌ نیز در طول‌ يك‌ دهه­ی‌ گذشته‌ چشمگير بوده‌ است‌. مشاركت‌ در طرح‌­های بین المللی علمی مانند کشف«ژن‌ انسان‌« و‌ فرستادن‌ فضاپيماي‌ سرنشين‌­دار به فضا، از جمله‌ پيشرفت‌­هاي‌ علمي‌ اين‌ كشور به­شمار می­رود. این کشور، هم­چين‌ در چند سال‌ گذشته‌ در اجراي‌ دوره‌هاي‌ آموزش‌ اجباري‌9ساله‌ توفيق‌ زيادي‌ داشته‌ و بي­سوادي‌ را در ميان‌ بزرگسالان‌ تقريبا ريشه‌­كن‌ كرده‌ است.

تغييرات‌ عظيم‌ حاصله‌ در نحوه­ی‌ زندگي‌ مردم‌ در زمينه­هاي‌ آموزشي، فرهنگي، درآمد، الگوي‌ مصرف، الگوي‌ زندگي، مسافرت، بهداشت، تحصيل‌ در خارج‌ از كشور، يادگيري‌ زبان‌ خارجي‌ و... بمنزله­ی‌ زلزله­ی‌ عظيمي‌ است‌ كه‌ در جامعه­ی‌ چين‌ اتفاق افتاده‌ و به‌ جاي‌ تخريب،‌ در بهبود و بازسازي‌ و پيشرفت‌ و توسعه­ی چين‌ نقش‌ مؤثري‌ ايفا نموده‌ است‌. (چاینا دیلی، 2002) بنابراین، می­توان گفت جامعه­ی چین درحال دستیابی به رفاه نسبی و یا شیائو کانگ است.

میزان رضایت مردم چین از شرایط زندگی کنونی

نتیجه­ی نظر سنجی انجام گرفته توسط بنیاد تحقیق و توسعه­ی چین از میان شهروندان این کشور در سال 2011میلادی، در خصوص میزان رضایت آن­ها از کیفیت زندگی خود، نشان می­دهد که8/12درصد مردم از زندگی خود خیلی راضی بوده­اند؛ 2/34درصد راضی؛ 8/2درصد کاملا ناراضی؛ 5/8درصد ناراضی؛ 4/41درصد متوسط؛ و 3/0درصد نیز نا مشخص بوده است.

(Wenmeng Feng, 2011)

جدول: میزان اهمیت وضعیت رفاه در زندگی مردم چین: چه چیزی در خوشبختی زندگی مهم است

میزان اهمیت مهم نیست خیلی مهم نیست نمی دانم نسبتا مهم خیلی مهم موضوع
6/93 5/0 2/1 8/2 7/20 9/74 هارمونی خانوادگی
2/93 5/0 2/1 1/4 3/20 0/74 بهداشت
4/90 0/1 3/2 7/4 5/26 5/65 آموزش
9/89 6/0 4/2 7/5 0/29 3/62 امنیت زندگی
2/89 6/0 ½ 8/4 4/34 58 خدمات بهداشتی
2/88 5/0 3/2 0/6 7/37 5/53 وضعیت اقتصادی
2/87 1/1 0/3 7/7 2/34 54 کیفیت محیط زیست
1/87 0/1 3/3 6/6 4/36 7/52 احترام اجتماعی
9/85 1/1 2/4 4/8 0/36 4/50 بیمه اجتماعی
1/84 8/1 2/5 4/5 5/44 2/43 شرایط زندگی
8/83 1/1 7/4 4/11 7/38 1/44 شغل
6/83 1/1 9/4 7/11 8/38 6/43 قیمت­ها
7/82 3/1 6/4 7/13 9/38 5/41 امکانات عمومی
1/82 3/1 1/6 3/9 9/45 4/37 ترافیک
0/80 0/2 7/5 5/19 5/34 4/38 سیستم قضایی
2/79 2/2 6/5 3/20 2/36 8/35 نابرابری درآمد و عدالت اجتماعی
8/77 4/2 5/8 0/15 7/43 4/30 روابط اجتماعی
0/77 4/3 8/6 9/12 9/33 0/34 عملکرد دولت
2/73 9/3 1/12 4/20 8/37 9/25 شرکت در مدیربت اجتماعی

منبع: China Development Research Foundation. Dec. 6th 2011.

[1] - Xiao Kang.

[2] - Shi Jing.

[i] - جمهوری خلق چین در سال 1949میلادی تأسیس شده و در سال2049میلادی، یک صد ساله خواهد شد.


جدول-آمار و ارقام پايه از وضعيت زندگي و رفاه عمومي مردم چين(2009)

رديف موضوع سال1990 سال2009
1 اشتغال
متوسط آمار اشتغال بر حسب خانوار شهري(نفر) 98/1 49/1
متوسط آمار اشتغال بر حسب خانوار روستايي(نفر) 92/2 85/2
تعداد افراد تحت پوشش هر نفر شاغل شهري(نفر) 77/1 94/1
تعداد افراد تحت پوشش هر نفر شاغل روستايي(نفر) 64/1 40/1
تعداد بيكاران ثبت شده­ي شهري(10 هزار نفر) 383 921
نرخ بيكاري ثبت شده­ي شهري(درصد) 5/2 3/4
تعداد سازمان هاي ارايه كننده­ي خدمات شغلي(واحد) - 37123
تعدا بيكاران جوياي كار تا پايان سال( 10 هزار نفر) - 5806
2 درآمد و هزينه
متوسط سرانه­ي درآمد خانوار شهري(يوان) 1510 17175
متوسط درآمد خالص خانوار روستايي(يوان) 686 5153
متوسط مصرف و هزينه­ي سالانه­ي خانوار شهري(يوان) 1279 12263
متوسط مصرف و هزينه­ي سالانه­ي خانوار روستايي(يوان) 585 3993
متوسط سرانه­ي صرفه جويي و پس انداز(يوان) 623 19537
3 كيفيت زندگي
ضريب اِنگِل(Engel) – رابطه ي ميان درآمد و هزينه- خانوار شهري 2/54 5/36
ضريب اِنگِل(Engel) – رابطه ي ميان درآمد و هزينه-  خانوار روستايي 8/58 0/41
4 وضعيت مسكن
سرانه­ي فضاي مسكن در مناطق شهري(متر مربع) 7/13 -
سرانه­ي فضاي مسكن در مناطق روستايي(متر مربع) 8/17 6/33
5 وضعيت حمل و نقل
تعداد وسايل حمل و نقل عمومي شهري(براي هر 10 هزار نفر) 2/2 1/11
متوسط مساحت سرانه­ي جاده هاي آسفالت شهري(متر مربع) 1/3 8/12
تعداد خودرو براي هر 100 خانوار شهري(دستگاه) - 89/10
تعداد موتور سيكلت براي هر 100 خانوار روستايي(دستگاه) 89/0 64/56
6 وضعيت ارتباطات و مخابرات
ميزان بهره­مندي از تلفن ثابت و موبايل براي هر 100نفر(دستگاه) 11/1 89/79
ميزان بهره­مندي از تلفن موبايل براي هر 100نفر(دستگاه) 002/0 27/56
7 ميزان بهره­مندي از امكانات عمومي شهري
ميزان دسترسي مردم به آب لوله كشي(درصد) 0/48 1/96
ميزان دسترسي مردم به گاز(درصد) 1/19 4/91
ميزان متوسط سرانه­ي پارك و فضاي سبز(متر مربع) 8/1 7/10
تعداد دستشويي هاي عمومي(براي هر 10 هزار نفر) 0/3 1/3
متوسط سرانه­ي هزينه­ي گردشگري داخلي(يوان) - 535
متوسط سرانه­ي هزينه­ي گردشگري داخلي شهري(يوان) - 801
متوسط سرانه­ي هزينه­ي گردشگري داخلي روستايي(يوان) - 295
8 فرهنگ، آموزش و بهداشت
1-8 فرهنگ
درصد جمعيت تحت پوشش راديويي(درصد) 7/74 3/96
درصد جمعيت تحت پوشش تلويزيوني(درصد) 4/79 2/97
تعداد دستگاه­هاي تلويزيون(براي هر 100 خانوار شهري) 0/59 7/135
تعداد دستگاه­هاي تلويزيون(براي هر 100 خانوار روستايي) 7/4 9/108
تعداد دستگاه­هاي كامپيوتر(براي هر 100 خانوار شهري) - 7/65
تعداد دستگاه­هاي كامپيوتر(براي هر 100 خانوار روستايي) - 5/7
درصد هزينه­هاي فرهنگ، آموزش، و تفريحي خانوار شهري 1/11 0/12
درصد هزينه­هاي فرهنگ، آموزش، و تفريحي خانوار روستايي 4/5 5/8
2-8 آموزش
نرخ ورود دانش آموزان به مقاطع بالاتر تحصيلي
نرخ ورود دانش آموزان متوسطه به مقطع تحصيلات عالي(درصد) 3/27 6/77
نرخ ورود دانش آموزان راهنمايي به مقطع متوسطه(درصد) 6/40 6/85
نرخ ورود دانش آموزان مقطع ابتدايي به راهنمايي(درصد 6/74 1/99
متوسط هزينه­هاي آموزشي هر دانشجو و دانش آموز
متوسط هزينه­ي هر دانشجوي مراكز آموزش عالي(يوان) - 7578
متوسط هزينه­ي هر دانش آموز مقطع دبيرستاني(يوان) - 3209
متوسط هزينه­ي هر دانش آموز مقطع راهنمايي(يوان) - 3543
متوسط هزينه­ي هر دانش آموز مقطع ابتدايي(يوان) - 2758
3-8 بهداشت عمومي
تعداد تخت­هاي بيمارستاني و مراكز بهداشتي( هر 10 هزار نفر) 2/32 6/30
تعداد پزشكان(براي هر 10 هزار نفر) 6/15 5/17
ميزان هزينه­هاي بهداشتي و درماني هر خانوار شهري(درصد) 0/2 0/7
ميزان هزينه­هاي بهداشتي و درماني هر خانوار روستايي(درصد) 3/3 2/7
9 امنيت عمومي(اجتماعي)
تعداد كاركنان تحت پوشش بيمه­ي بازنشستگي شهري(10 هزار نفر) 6166 23550
تعداد كارمندان تحت پوشش بيمه­ي رايگان پايه(10هزار نفر) 5201 17743
تعداد بازنشستگان تحت پوشش بيمه­ي رايگان پايه(10 هزار نفر) 965 5807
تعداد افراد تحت پوشش مراقبت هاي پزشكي و درماني شهري(10 هزار نفر) - 21937
تعداد شاغلين تحت پوشش بيمه­ي بيكاري(10 هزار نفر) - 12716
تعداد شاغلين تحت پوشش بيمه­ي از كار افتادگي(10 هزار نفر) - 14896
تعداد شاغلين تحت پوشش بيمه­ي زايمان(10 هزار نفر) - 10876
درآمد حاصله از صندوق بيمه­ي اجتماعي(100 ميليون يوان) 187 16116

منبع: China Statistical Year Book- 2010

نرخ اشتغال در چین

علی­رغم مهاجرت گسترده­ی ساکنان مناطق روستایی به مناطق شهری و سرازیر شدن سالانه میلیون­ها کارگر بخش کشاورزی به شهرها، براساس آخرین آمار منتشره از سوی دولت، نرخ بیکاری در این کشور در 3/4درصد کنترل شده است. طبق این آمار تعداد افراد شاغل در چین در سال2011میلادی بالغ بر764میلیون نفر بوده که رکورد جدیدی در زمینه­ی اشتغال در این کشور به­شمار می­آید. تنها در سال 2011 بیش از 2/11میلیون اشتغال جدید ایجاد شده است. این کشور از سال 2002 سیاست­های مثبتی در زمینه­ی ایجاد اشتغال اجرا کرده و نتایج قابل قبولی را نیز به دست آورده است. دولت چین با اجرای این سیاست­ها تأثیرات منفی ناشی از بحران مالی بین المللی سال2008 را پشت سر گذاشته و در نیمه­ی دوم سال2009، میزان اشتغال را به سطح قبل از بحران باز گرداند. میزان اشتغال به کار فارغ التحصیلان دانشگاه­ها نیز در سطح 70درصد حفظ شده است.

(Global Tomes. 2012)

بالارفتن متوسط عمر و افزایش امید به زندگی

میزان امید به زندگی در میان مردم چین پیش از تأسیس جمهوری خلق چین تنها کمی بیشتر از 35 سال بود درحالی­که این رقم در سال 2007به بیش از 73 سال، یعنی بیش از دو برابر، افزایش یافته است. امید به زندگی در میان زنان به09/74 سال و در میان مردان 5/73سال رسیده و دفعات زایمان زنان به 72/1 کودک کاهش یافته است. (China Encyclopedia. 2008)

برگرفته از «https://dmelal.ir/index.php?title=رفاه_اجتماعی_در_چین&oldid=204»