انواع کتابخانه ها در اردن

انواع کتابخانه ها در اردن

كتابخانه ملي. اردن كتابخانه ملي به معناي واقعي ندارد. مركز اسناد ملي در سال 1975 به وجود آمد. اين مركز در سال 1977 به هيأت مديره كتابخانه ها و مراكز اسناد مبدّل شد و به اداره كتابخانه ها و آرشيوهاي ملي تغيير نام داد. که وظيفه تأسيس و هدايت كتابخانه ملي را برعهده دارد و در حال حاضر قانون واسپاري در آن وجود ندارد، اما از نويسندگان، ناشران و چاپخانه‌ها به طور رسمي درخواست شده تا دو نسخه از آثار خود را به آن اداره تحويل دهند. اين اداره حدود 20000 جلد كتاب به علاوه مجموعه اي از اسناد، روزنامه ها، و ساير مواد چاپي دارد. قانون جديد درباره كتابخانه ملي و واسپاري مورد بررسي و مركز ملي اطلاع رساني نيز در حال تأسيس است.

كتابخانه هاي دانشگاهي. بزرگترين كتابخانه دانشگاهي، كتابخانه دانشگاه اردن است كه در سال 1962 ايجاد گرديد؛ مجموعه آن بالغ بر 510.000 جلد كتاب و 1300 نشريه جاري است كه تعداد نشريات قديمي بالغ بر 110.000 جلد است. كتابخانه دانشگاه اردن رسماً كتابخانه اي واسپاري براي انتشارات سازمان ملل و ساير سازمان‌هاي بين‌المللي است. اين كتابخانه، از سال 1986، كتابخانه اماني منابعي بوده كه به دانشگاههاي عربي واگذار شده است. خدمات اطلاع‌رساني پيوسته كتابخانه نيز در دسترس عموم قرار دارد.

كتابخانه دانشگاه يرموك. در سال 1976 در اربد تأسيس شد. مجموعه آن تقريباً 210.000 جلد كتاب، 1100 نشريه جاري و حدود 12.000 منابع غيركتابي است. اين كتابخانه نقش بسزايي در توسعه كتابخانه ها در منطقه شمالي كشور دارد. كتابخانه دانشگاه علوم  و فنون اردن كه در اربد و در سال 1986 تأسيس شد، داراي 35000 جلد كتاب و 940 نشريه جاري است. اين مجموعه عمدتاً به موضوعات علوم پزشكي و بهداشت، مهندسي، و كشاورزي اختصاص دارد. دانشگاه مؤته به منزله دانشگاهي نظامي در حومه شهر كَرَك در جنوب كشور در سال 1981 تأسيس شد و 93.000 جلد كتاب و 310 نشريه دارد. كليه فعاليتهاي اين چهار كتابخانه دانشگاهي، خصوصاً اشتراك نشريات، به‌طور هماهنگ انجام مي‌شود. كتابخانه ها همچنين خدمات امانت بين كتابخانه اي و تكثير را نيز ارائه مي دهند.

دانشسراهاي اردن برنامه هاي دو يا سه ساله در مقطع فوق ديپلم را در سال 1952 آغاز كردند. تا اواخر دهه 1980 بيش از 50 دانشسرا در اردن ساخته شد كه هريك داراي كتابخانه‌اي مستقل با مجموعه ها و خدمات متفاوت بود. دانشكده ها با استانداردهاي تعيين شده از سوي آموزش عالي، كه شامل 8 جلد كتاب براي هر دانشجو (با حداقل 5.000 جلد) و يك كتابدار تمام وقت بود، معتبر شناخته شده اند.

كتابخانه هاي آموزشگاهي. تحول اخير در كتابخانه هاي اردن با كتابخانه هاي آموزشگاهي آغاز شد و توسعه زيادي را به همراه داشت. تا سال 1987 وزارت آموزش و پرورش از 498 كتابخانه آموزشگاهي تحت نظارت خود گزارشي تهيه كرد. هيچ آماري از مدارس خصوصي يا مدارسي كه توسط ارتش، سازمان كار و تأمين اجتماعي يا سازمان ملل اداره مي‌شود در دسترس نيست.

كتابخانه هاي تخصصي. در اوايل دهه 1950 كتابخانه هايي در گروه هاي معماري و باستان شناسي، آمار، تحقيقات و مشاوره كشاورزي، و اداره هواپيمايي كشور تأسيس شد. انجمن كتابداران اردن، تا اواخر دهه 1980 وجود 104 كتابخانه تخصصي وابسته به مؤسسات و سازمانهاي تحقيقاتي و دولتي را تأييد كند. انجمن سلطنتي علوم كه در سال 1970 تشكيل شد با مجموعه اي از كتابها و نشريات، گزارشها و مقالات پژوهشي محلي و بين المللي، ديسک‌هاي فشرده و خدمات اطلاع رساني پيوسته از مهمترين كتابخانه هاي تخصصي به شمار مي رود.

شهرت مركز اسناد و نسخه‌هاي خطي دانشگاه اردن به سبب مجموعه با ارزشي است كه درباره تاريخ محلي در اختيار دارد. مراكز اسناد ديگري نيز در مباحث كشاورزي، علوم تربيتي، بهداشت، مديريت عمومي، توسعه اجتماعي، و آمار وجود دارد. (67)