انواع کتابخانه ها در اردن

از دانشنامه ملل

انواع کتابخانه ها در اردن شامل کتابخانه ملی اردن؛ کتابخانه‌های دانشگاهی است.

کتابخانه ملی اردن

کتابخانه ملی به معنای واقعی ندارد. مرکز اسناد ملی در سال 1975 به وجود آمد. این مرکز در سال 1977 به هیأت مدیره کتابخانه‌ها و مراکز اسناد مبدّل شد و به اداره کتابخانه‌ها و آرشیوهای ملی تغییر نام داد. که وظیفه تأسیس و هدایت کتابخانه ملی را برعهده دارد و در حال حاضر قانون واسپاری در آن وجود ندارد، اما از نویسندگان، ناشران و چاپخانه‌ها به طور رسمی‌ درخواست شده تا دو نسخه از آثار خود را به آن اداره تحویل دهند. این اداره حدود 20000 جلد کتاب به علاوه مجموعه‌ای از اسناد، روزنامه‌ها، و سایر مواد چاپی دارد. قانون جدید درباره کتابخانه ملی و واسپاری مورد بررسی و مرکز ملی اطلاع‌رسانی نیز در حال تأسیس است.

کتابخانه‌های دانشگاهی

بزرگترین کتابخانه دانشگاهی، کتابخانه دانشگاه اردن است که در سال 1962 ایجاد گردید؛ مجموعه آن بالغ بر 510.000 جلد کتاب و 1300 نشریه جاری است که تعداد نشریات قدیمی‌بالغ بر 110.000 جلد است. کتابخانه دانشگاه اردن رسماً کتابخانه‌ای واسپاری برای انتشارات سازمان ملل و سایر سازمان‌های بین‌المللی است. این کتابخانه، از سال 1986، کتابخانه امانی منابعی بوده که به دانشگاه‌های عربی واگذار شده‌است. خدمات اطلاع‌رسانی پیوسته کتابخانه نیز در دسترس عموم قرار دارد.

کتابخانه دانشگاه‌ یرموک. در سال 1976 در اربد تأسیس شد. مجموعه آن تقریباً 210.000 جلد کتاب، 1100 نشریه جاری و حدود 12.000 منابع غیرکتابی است. این کتابخانه نقش به‌سزایی در توسعه کتابخانه‌ها در منطقه شمالی کشور دارد. کتابخانه دانشگاه علوم و فنون اردن که در اربد و در سال 1986 تأسیس شد، دارای 35000 جلد کتاب و 940 نشریه جاری است. این مجموعه عمدتاً به موضوعات علوم پزشکی و بهداشت، مهندسی، و کشاورزی اختصاص دارد. دانشگاه مؤته به منزله دانشگاهی نظامی‌در حومه شهر کَرَک در جنوب کشور در سال 1981 تأسیس شد و 93.000 جلد کتاب و 310 نشریه دارد. کلیه فعالیت‌های این چهار کتابخانه دانشگاهی، خصوصاً اشتراک نشریات، به‌طور هماهنگ انجام می‌شود. کتابخانه‌ها همچنین خدمات امانت بین کتابخانه‌ای و تکثیر را نیز ارائه می‌دهند.

دانشسراهای اردن. برنامه‌های دو یا سه ساله در مقطع فوق دیپلم را در سال 1952 آغاز کردند. تا اواخر دهه 1980 بیش از 50 دانشسرا در اردن ساخته شد که هریک دارای کتابخانه‌ای مستقل با مجموعه‌ها و خدمات متفاوت بود. دانشکده‌ها با استانداردهای تعیین شده از سوی آموزش عالی، که شامل 8 جلد کتاب برای هر دانشجو (با حداقل 5.000 جلد) و یک کتابدار تمام وقت بود، معتبر شناخته شده‌اند.

کتابخانه‌های آموزشگاهی. تحول اخیر در کتابخانه‌های اردن با کتابخانه‌های آموزشگاهی آغاز شد و توسعه زیادی را به همراه داشت. تا سال 1987 وزارت آموزش و پرورش از 498 کتابخانه آموزشگاهی تحت نظارت خود گزارشی تهیه کرد. هیچ آماری از مدارس خصوصی یا مدارسی که توسط ارتش، سازمان کار و تأمین اجتماعی یا سازمان ملل اداره می‌شود در دسترس نیست.

کتابخانه‌های تخصصی. در اوایل دهه 1950 کتابخانه‌هایی در گروه‌های معماری و باستان‌شناسی، آمار، تحقیقات و مشاوره کشاورزی، و اداره هواپیمایی کشور تأسیس شد. انجمن کتابداران اردن، تا اواخر دهه 1980 وجود 104 کتابخانه تخصصی وابسته به مؤسسات و سازمانهای تحقیقاتی و دولتی را تأیید کند. انجمن سلطنتی علوم که در سال 1970 تشکیل شد با مجموعه‌ای از کتاب‌ها و نشریات، گزارش‌ها و مقالات پژوهشی محلی و بین‌المللی، دیسک‌های فشرده و خدمات اطلاع رسانی پیوسته از مهمترین کتابخانه‌های تخصصی به شمار می‌رود.

شهرت مرکز اسناد و نسخه‌های خطی دانشگاه اردن به سبب مجموعه با ارزشی است که درباره تاریخ محلی در اختیار دارد. مراکز اسناد دیگری نیز در مباحث کشاورزی، علوم تربیتی، بهداشت، مدیریت عمومی، توسعه اجتماعی، و آمار وجود دارد[۱][۲].

نیز نگاه کنید به

نظام آموزش، تحقیقات و فناوری اردن؛ ساختار و سیاست های آموزشی اردن

کتابشناسی

  1. منصور فاروق(1381)، دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی ترجمه بزرگچمی‌ ویدا، کتابخانه جمهوری اسلامی‌ ایران
  2. لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)