رویکرد دولت فرانسه به ساختار سازمانی مسلمانان

برخورد دولت فرانسه با مسلمانان

فرانسه يکي از معدود کشور هاي اروپايي است  که اقليت مهمي از مسلمانان در آن زندگي مي کنند . لذا نحوه برخورد دولت فرانسه با مسلمانان اين کشور و بررسي ريشه اي آن مي تواند رهنمون مناسبي براي رهيافت شيوه هاي مشترک اعمال سياست هاي خاص از ناحيه ديگر دول اروپايي تلقي گردد . دولت فرانسه در نحوه برخورد خود با مسلمانان اين کشور در دوجهت مهم گام بر مي دارد . از يک سو سعي مي کند تا کانال هاي ارتباطي مسلمانان اين کشور را با کشور هاي به اصطلاح بنياد گرا قطع و آن را مخل منافع و امنيت ملي خود اعلام کرده و سرکوب نمايد . نظير دستگيري اعضاي جنبش نجات اسلامي الجزاير ، و از سوي ديگر سعي دارد تا با کنترل مسجد بزرگ پاريس که براي دولت اين کشور اهميت بسيار زيادي دارد ، اقليت مسلمان اين کشور را بتدريج وارد بافت جامعه غربي و غير مذهبي نمايد که اين امر در صورت تحقق موفقيت بزرگي براي فرانسه نه تنها در داخل اين کشور بلکه در کل اروپا تلقي خواهد شد .نحوه اقدامات دولت فرانسه طي سال هاي اخير مبين اين حقيقت بوده است که دولت اين کشور در هر دوجهت با قاطعيت موضع خود را تعقيب کرده است.

از سوي ديگر با توجه به روابط فرانسه با کشور هاي اسلامي و منافعي که بر اين روابط با وجود يک اقليت مهم مسلمان در اين کشور مترتب است ، دولت فرانسه مايل نيست علنا با اسلام مخالفت کند، لذا در اين امر کج دار و مريز رفتار مي کند .

از ديگر عواملي که باعث اتخاذ چنين نحوه برخوردي مي شود موضوع چهره فرانسه به عنوان کشور مهد آزادي است . لذا همواره سعي مي شود تا اين چهره مخدوش نشود . دولت فرانسه همچنين سعي مي کند تعدادي از اسلام شناسان برجسته فرانسوي و عرب را تشويق کند تا نوعي اسلام به اصطلاح پيشرو را که از جهات اعتقادي و عملي با رژيم غير مذهبي همساز باشد پايه ريزي نمايد و آن را به عنوان طريقه اي روشنفکرانه به جهان ارائه دهد تا به قول خودشان براي ديگر مسلمانان جهان الگو باشد . در اين راه اسلام شناسان مذکور دست اندر کار ابداع نوعي اسلام جديد و هماهنگ با دنياي امروز ند . در ضمن هر جا ندايي از اين گونه برداشت ها باشد بلافاصله آن را تاييد مي نمايند .

تصور فرانسويان از اسلام

به طور کلي دولت و مطبوعات فرانسه از هيچ کوششي در مشوه جلوه دادن چهره اسلام کوتاهي نمي کنند .علت اصلي اين عناد و ضديت با اسلام را بايد در سياست هاي مذهب زدايي جستجو نمود . دولت فرانسه دولتي لائيک است . در تعبيري که از اين واژه مي شود هنوز وحدت نظري ميان سياستمداران و فرهنگيان و ارباب جرايد وجود ندارد . هر قوم و گروهي معني خاصي را بر اين کلمه تحميل مي کنند .البته بيشتر دولتمردان فرانسوي لائيک بودن را جدايي دين از سياست مي دانند در عمل نيز تقريبا همين امر مشاهده مي شود و بارزترين محل ظهور اين تلقي مدارس است  . در اين کشور از حدود صد سال پيش تا کنون هيچ مدرسي حق نداشته در آموزشگاهها هيچگونه ديانتي را تبليغ کند و هر معلم يا دبيري که از اين شيوه تخطي نمايد بلافاصله از کارش معزول مي گردد. دولت فرانسه معتقد است در مدارس اين کشور بايد تنها علوم تدريس شود و از مذاهب فقط به آموختن تاريخ و سير تحول آنها اکتفا شود .

در نزد گروهي ديگر لائيک بودن  به معناي عدم مداخله در اعتقادات تعصب آميز و  تبليغ جهت اشاعه اين باور است. از جمله به هنگام بروز اختلاف در چند آموزشگاه دولتي در امر حجاب اسلامي دختران مسلمان، شوراي دولتي راي داد که رويه لائيک بودن با حجاب اسلامي در اصل مباينتي ندارد و هيچ کس را نمي توان به اين اتهام از آموزشگاه اخراج کرد. ولي روساي آموزشگاه ها حق دارند شخصا تصميم بگيرند در صورتي که پاره اي از اين گونه حرکات را مباين نظم موسسه تلقي کردند. بر مبناي اين اصل و با تبليغات منفي بيشتري که صرفا در باب اسلام در فرانسه صورت مي گيرد مردم اين کشور از اسلام تصويري منفي پيدا کرده و مطبوعات و رسانه هاي گروهي اين کشور نيز روز به روز بدان دامن مي زنند .

به طور کلي مردم فرانسه، که مطبوعات اين کشور در شکل گرفتن ذهنيت آنان از اسلام نقش به سزايي ايفا کرده اند ، اسلام را در ظلمت گرايي قرون وسطايي ، استبداد گرايي سياسي و مذهبي ، تعصب و جهاد ، عدم قبول عقايد ديگران ، تضييع حقوق زنان و غيره خلاصه مي کنند و گسترش اسلام را در فرانسه مترادف با به خطر افتادن امنيت ملي اين کشور تلقي مي کنند . در اين ميان مردم فرانسه اسلام را کماکان تمدن اعراب دانسته و حساسيت خاصي در قبال تحرکات ديني اسلامي از خود نشان مي دهند . از سوي ديگر پيشينه تاريخي مردم فرانسه در رابطه با اسلام جندان درخشان نبوده و از جنگ هاي صليبي تا به امروز و به ويژه مقاومت مردم مسلمان الجزاير، نسل کنوني فرانسه هنوز اين خاطرات را فراموش نکرده و به طور غريزي ديانت اسلامي را مخالف اعمال نفوذ و منافع خود در دنيا مي پندارد.