آموزش عالی کانادا

جامعه دانشگاهی کانادا در مجموع از 89 مؤسسه و دانشگاه تشکیل شده است. این کشور دارای دانشگاه‌های متعددی است و آمار پیش گفته دربرگیرنده مؤسسات و دانشگاه‌هایی است که در جامعه دانشگاهی عضویت دارند و از اعتبار بین‌المللی برخوردار می‌باشند.

در دانشگاه‌ها رشته‌های مختلف تدریس می‌شود و از سطح علمی بالایی برخوردارند. برخی از این دانشگاه‌ها تا مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد فعالیت می‌کنند و برخی تنها دارای رشته‌‌های مهندسی، هنر، طراحی، یا کشاورزی هستندو تعدادی از این دانشگاه‌ها صرفاً در مقطع کارشناسی فعالیت دارند. برخی از دانشگاه‌ها دارای نظام آموزش از راه دور می‌باشند. کانادا در این زمینه در رأس برنامه آموزش از راه دور قرار دارد. این کشور همچنین رشته تحصیلی به نام آموزش جمعی ایجاد کرده است تا دانشجویان بتوانند مطالعات خود را با دروس علمی و تجربیات کاری همراه نمایند. باید متذکر شد که این رشته مختص شهروندان کانادایی است و افراد مهاجر از هر ملیتی قادر به تحصیل در این مقطع نیستند.

بسیاری از دانشگاه‌های با برخی از مؤسسات و دانشگاه‌های خارج از کشور ارتباط علمی، پژوهشی و تحصیلی دارند. دانشجویان در کشور خود می‌توانند از این ارتباط بهره‌برداری کنند. به استثنای چند مورد، دانشگاه‌ها با اعتبار و بودجه دولت فدرال یا استانی تأسیس شده‌اند و بسیاری از برنامه‌های آموزشی آنها نیز در مقطع کارشناسی، هماهنگ و یکسان است. تحصیلات دانشگاهی در این کشور پس از دبیرستان (دوره متوسطه) آغاز می‌شود و در انتهای دوره مدرک رسمی به دانشجویان اعطاء می‌شود.

دوره کارشناسی در اغلب دانشگاه‌ها سه تا چهار سال (بستگی به استان) و به صورت تمام وقت است. مدت تحصیل بستگی به محل و استان مربوطه دارد و باید توجه داشت که برای ورود به دوره کارشناسی ارشد داشتن مدرک لیسانس الزامی است. این دوره چهار سال به طول می‌انجامد. چگونگی ارائه مدرک هر دانشگاه نیز با دانشگاه دیگر متفاوت است. این امر بستگی به قوانین خاص، شرایط ذکر شده در برگه‌های راهنما و بروشورهای مربوطه دارد. این برگه‌ها و بروشورها به طور رایگان برای متقاضیان ارسال می‌شود.

مدارک دانشجویان گروه پزشکی حدود سه تا چهار سال پس از اتمام دوره تحصیل به آنان اعطا می‌شود. این دانشجویان باید مدت یک یا دو سال نیز دوره انترنی را بگذرانند و سپس بُرد پزشکی مخصوص استان به آنها اعطا می‌شود. اخذ مدرک کارشناسی ارشد مستلزم گذراندن یک سال تحصیلی تمام وقت به همراه پایان‌نامه مربوط به رشته تحصیلی و تحقیقات انجام شده می‌باشد. حداقل زمان مورد نیاز برای تحصیل در دوره دکتری سه سال تمام است.

برای ورود به دوره دکتری ارایه مدرک فوق‌لیسانس ضروری است. در برخی دانشگاه ها می‌توان به طور مستقیم از دوره لیسانس به دوره دکتری راه یافت. پذیرش دانشجویان خارجی نیز به همین ترتیب است؛ با این تفاوت که در صورت نیاز فرد به تکمیل زبان انگلیسی یا فرانسه (تا حدی که به یکی از دو زبان تسلط کافی پیدا کند) فرد مجبوراست تا دوره‌های مربوط به تافل را طی کند. ارائه گواهی این دوره به منزله، مجوز نام‌نویسی متقاضی در رشته دانشگاهی مورد نظر به حساب می‌آید. در این زمینه به دانشجویان خارجی توصیه می‌شود که حداقل از یکسال قبل با دانشگاه مورد نظر تماس برقرار و اطلاعات مورد نیاز خود را دریافت کنند. بودجه اغلب دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی به صورت گسترده از محل بودجه ملی تأمین می‌شود. بنابراین، دانشجویان خارجی قادرند با پرداخت شهریه ناچیز در دوره‌های آموزش عالی پیشرفته شرکت کنند. در دانشگاه‌های این کشور طیف وسیع و متنوعی از دوره‌های آموزشی و مدارک علمی در مقاطع مختلف (کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکتری و گواهینامه فنی و حرفه‌ای) ارائه می‌شود.

در نظام آموزشی این کشور سعی بر این است که دانش‌آموزان به روش‌های مختلف در مدارس دولتی تحصیل نمایند. در برخی از موارد مطابق با نیازهای دانش‌آموزان برنامه‌های آموزشی جداگانه‌ای پیش‌بینی می‌شود (سیستم جدا‌سازی) و یا برنامه‌های عادی آموزشی اجرا می‌گردد (سیستم تلفیق).

سال تحصیلی دانشگاهی

سال تحصیلی از ماه سپتامبر (شهریور) تا ماه مِی (اردیبهشت) ادامه می‌یابد. برخی از دانشگاه‌های این کشور در هر سال تحصیلی یک ترم و برخی دیگر ممکن است تا سه ترم خدمات آموزشی ارائه کنند. این دسته از دانشگاه‌ها علاوه بر ترم‌های عادی، در تابستان نیز دروس و واحدهایی را به دانشجویان ارائه می‌کنند. بنابراین، در این کشور دانشجویان می‌توانند از ماه ژانویه و یا ماه سپتامبر تحصیلات خود را آغاز نمایند. بسیاری از دانشگاه‌ها تنها چند واحد در ترم تابستان ارائه می‌کنند. برای آگاهی بیشتر از برنامه‌ریزی این دانشگاه‌ها، باید با دفتر ثبت‌نام دانشکده تماس برقرار کرد.

ارزیابی مدارک تحصیلی

متقاضی باید پیش از شروع دوره تحصیلی اطمینان حاصل کند که مدارک پایان دوره مورد نظر در کشور متبوع پذیرفته خواهد شد. مدارک دانشگاه‌های کانادا معادل مدارک دانشگاه‌های آمریکا و کشورهای مشترک‌المنافع است.

بین‌المللی نمودن دانشگاه

بحث بین‌المللی نمودن دانشگاه‌ها، که در سال 1995م از سوی جامعه دانشگاهی کانادا پذیرفته شد، به عنوان یک دگرگونی و تغییر ضروری و حیاتی مطرح است و دست‌اندرکاران کشور برآنند تا با ارتقاء هرچه بیشتر سطح تحصیلات عالی به ایجاد آینده بهتر و روشن‌تر کمک کنند.

بسیاری از دانشگاه‌های این کشور در این راستا حرکت می‌کنند و به همین خاطر هر سال دانشجویان بسیاری از کشورهای مختلف جهان در دانشگاه‌های کانادا مشغول به تحصیل می‌شوند. راه‌اندازی برنامه‌های تحصیل از راه ‌دور، تبادل دانشجو با سایر مؤسسات و دانشگاه‌ها نیز گامی در این راه محسوب می‌شود.

به هر حال مسئولان بر این باورند که آماده نمودن مردم این کشور برای آینده نیازمند دانش جدید است ودیدگاه‌های نوین را می‌طلبد. این امر مهم بدون بین‌المللی کردن تحصیلات میسر نخواهد شد. البته ممکن است این مسأله برای بسیاری از دانشگاه‌ها محسوس نباشد و سود مالی چندانی در بر نداشته باشد، اما این برنامه در دراز‌مدت ضرورت دارد و نیاز به آن محسوس است.

پذیرش دانشجوی خارجی

دانشجوی خارجی (یا دانشجوی بین‌المللی) به کسانی اطلاق می‌شود که فاقد تابعیت و اقامت دائم کانادا هستند و در دوره‌های رسمی آکادمیک، فنی یا حرفه‌ای در دانشگاه‌ها، کالج‌ها یا سایر مراکز آموزش عالی به تحصیل اشتغال دارند. کلیه دانشجویان خارجی مکلف به اخذ مجوز دانشجویی از اداره مهاجرت می‌باشند (به استثناء گروه معدودی که دارای مجوز دولتی یا دیپلماتیک هستند).

مقررات ورود

مقررات ورود به کشور توسط دولت مرکزی تعیین می‌شود. قبل از هر چیز، داوطلبان باید دارای پذیرش رسمی از یکی از مراکز آموزش عالی باشند. دارا بودن مجوز دانشجویی، روادید ورود (برای شهروندان 107 کشور جهان)، ضمانت مالی، پذیرش کتبی از مرکز آموزش عالی (با ذکر رشته تحصیلی)، گواهی پزشکی و مدرک زبان الزامی‌ است.

مقررات بهداشتی

گواهی پزشکی را باید پزشکان مجاز (مورد تأیید سفارت کانادا) صادر کنند. دانشجویان خارجی فاقد بیمه‌نامه درمانی برای پوشش هزینه‌های احتمالی درمان در طول مدت اقامت ملزم به دریافت بیمه‌نامه طرح خدمات درمانی در بدو ورود به این کشور می‌باشند.

زبان: متقاضیان باید به زبان دانشگاه محل تحصیل خود (انگلیسی یا فرانسه) تسلط داشته باشند. به عنوان مثال، دارا بودن مدرک تافل با حداقل نمره 575 از ضرورت‌های راهیابی به مراکز آموزش عالی در دانشگاه‌های اغلب ایالت‌ها است.

شرایط بهداشتی- اجتماعی

دانشجویان خارجی مشمول مقررات تأمین اجتماعی هستند. پوشش مکمل و بیمه خصوصی (مانند صلیب آبی) نیز قابل دستیابی است. سازمان خدمات دانشجویی مجری طرح جامع ملی بیمه درمانی برای دانشجویان است.

نظام ارزشیابی

هر مرکز مسئول ابداع نظام خاص خود می‌باشد. مقیاس الفبایی رایج‌ترین نظام ارزشیابی در میان مراکز آموزش عالی به شمار می‌رود. بعضی مقیاس‌های الفبایی به طور همزمان با اعداد رتبه‌بندی شده تا محاسبه معدل امکان‌پذیر باشد. اکثر نظام‌ها 4 امتیازی هستند. شماری از مراکز عالی از نظام 9 امتیازی استفاده می‌کنند.

نیز نگاه کنید به

• آموزش عالی چین
• آموزش عالی روسیه