خط پهلوی در افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «خط پهلوی، پس از خط و زبان یونانی، خط و زبان پهلوی رواج یافت. با محکم‌شدن فرمانروایی اشکانیان، «برای نوشتن اسناد رسمی خط خاصی استعمال شد که از خط آرامی ریشه گرفته بود. این خط، که قدیمی‌ترین سند بازیافته آن قباله اورامان متعلق به قرن اول پیش ا...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
پس از خط و زبان یونانی، خط و زبان پهلوی رواج یافت. با محکم‌شدن فرمانروایی اشکانیان،<blockquote>«برای نوشتن اسناد رسمی خط خاصی استعمال شد که از خط آرامی ریشه گرفته بود. این خط، که قدیمی‌ترین سند بازیافته آن قباله اورامان متعلق به قرن اول پیش از میلاد است، به نسبت با قومی که فرمانروا بودند «پهلوی» خوانده شد و سپس این لفظ به زبان آن قوم نیز اطلاق شد».<ref>ناتل‌خانلری، پرویز (1350)، تاریخ زبان فارسی. انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، جلد اول ،ص 288.</ref></blockquote>تاریخ تبدیل [[خط آرامی در افغانستان|خط آرامی]] به [[خط پهلوی در افغانستان|خط پهلوی]] مشخص نیست؛ ولی از اواسط دوره اشکانیان خط پهلوی در مقام خط ملی در مقابل خط‌های یونانی و برهمایی به کار رفت. ساسانیان نیز [[خط پهلوی در افغانستان|خط پهلوی]] را حفظ کرده، توسعه دادند. [[خط پهلوی در افغانستان|خط پهلوی]]<blockquote>«از دوران اشکانی تا سه قرن بعد از اسلام در سنگ‌نوشته‌ها، سکه‌ها، اسناد، معاملات، کتاب‌ها و رسالات گوناگونی که به زبان‌های پهلوانیک و پارسیک نوشته شده مورد استعمال بوده است».<ref>ناتل‌خانلری، پرویز (1350)، تاریخ زبان فارسی. انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، جلد اول ،ص 295.</ref></blockquote><blockquote>«در حقیقت، [[خط پهلوی در افغانستان|خط پهلوی]] ریشه خط فعلی ما و مادر خط کوفی است... [[خط پهلوی در افغانستان|خط پهلوی]] در قرون اولای اسلام مرسوم بوده و در ادوار اسلامی هرچند از رسمیت افتاده؛ ولی باز در بعضی جاهای ایران، به‌ویژه در بین موبدان و هیربدان زردشتی، برای مکتوبات مخصوصا مسطورات مذهبی به کار می‌رفته و در گنبد قبر قابوس بن وشمگیر زیاری موجود است».<ref>همایی، جلال الدین (بی‌تا)، تاریخ ادبیات ایران. چاپخانه مروی، جلد اول و دوم، ص 151.</ref><ref>علی آبادی، علیرضا (1395). جامعه و فرهنگ افغانستان. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی]، ص 138-139.</ref></blockquote> | |||
== نیز نگاه کنید به == | |||
*[[خط ژاپنی]] | |||
*[[خط روسی]] | |||
*[[خط چینی]] | |||
*[[خط سنگالی]] | |||
*[[زبان و خط کوبایی]] | |||
*[[زبان و خط تونسی]] | |||
== کتابشناسی == | |||
نسخهٔ ۲۲ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۵۲
پس از خط و زبان یونانی، خط و زبان پهلوی رواج یافت. با محکم‌شدن فرمانروایی اشکانیان،
«برای نوشتن اسناد رسمی خط خاصی استعمال شد که از خط آرامی ریشه گرفته بود. این خط، که قدیمی‌ترین سند بازیافته آن قباله اورامان متعلق به قرن اول پیش از میلاد است، به نسبت با قومی که فرمانروا بودند «پهلوی» خوانده شد و سپس این لفظ به زبان آن قوم نیز اطلاق شد».[۱]
تاریخ تبدیل خط آرامی به خط پهلوی مشخص نیست؛ ولی از اواسط دوره اشکانیان خط پهلوی در مقام خط ملی در مقابل خط‌های یونانی و برهمایی به کار رفت. ساسانیان نیز خط پهلوی را حفظ کرده، توسعه دادند. خط پهلوی
«از دوران اشکانی تا سه قرن بعد از اسلام در سنگ‌نوشته‌ها، سکه‌ها، اسناد، معاملات، کتاب‌ها و رسالات گوناگونی که به زبان‌های پهلوانیک و پارسیک نوشته شده مورد استعمال بوده است».[۲]
«در حقیقت، خط پهلوی ریشه خط فعلی ما و مادر خط کوفی است... خط پهلوی در قرون اولای اسلام مرسوم بوده و در ادوار اسلامی هرچند از رسمیت افتاده؛ ولی باز در بعضی جاهای ایران، به‌ویژه در بین موبدان و هیربدان زردشتی، برای مکتوبات مخصوصا مسطورات مذهبی به کار می‌رفته و در گنبد قبر قابوس بن وشمگیر زیاری موجود است».[۳][۴]
نیز نگاه کنید به
کتابشناسی
- ↑ ناتل‌خانلری، پرویز (1350)، تاریخ زبان فارسی. انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، جلد اول ،ص 288.
- ↑ ناتل‌خانلری، پرویز (1350)، تاریخ زبان فارسی. انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، جلد اول ،ص 295.
- ↑ همایی، جلال الدین (بی‌تا)، تاریخ ادبیات ایران. چاپخانه مروی، جلد اول و دوم، ص 151.
- ↑ علی آبادی، علیرضا (1395). جامعه و فرهنگ افغانستان. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص 138-139.