سینمای مالی

پیشینۀ صنعت فیلم‌سازی در مالی

در دورۀ استعمار فرانسه بر سودان غربی (مالی و سنگال)، فیلم‌سازان فرانسوی فیلم‌های مستندی تهیه کردند که بیشتر در ارتباط با طبیعت، سرزمین و قبایل این کشور بود. در آن زمان، بومیان براساس قانون، اجازۀ ساخت فیلم دربارۀ کشور را نداشتند و به‌دلیل ضعف اطلاعات و عدم دانش فنی، فاقد توانایی تولید فیلم‌های مستند و سینمایی بودند.[16]

با استقلال مالی و براساس سیاست مودیبوکیتا، صنعت فیلم‌سازی در کشور مورد تشویق قرار گرفت و دولت تسهیلاتی را برای تولید نخستین فیلم‌های مستند فراهم آورد. در اواخر دهۀ1960 و دهۀ1970 معدودی از فیلم‌سازان مالیایی چون سلیمان سیسه[17]، فیلم‌های مستندی تهیه کردند که در جشنوارۀ فیلم آفریقا[18] به نمایش درآمد. این امر موجب جذب جوانان از جمله شیخ عمر سیسوکو[19] و آداما درابو[20] به صنعت فیلم‌سازی شد و با حمایت دولت مالی، نخستین مرکز فیلم‌سازی کشور تحت عنوان مرکز ملی تولید سینما‌توگراف[21]، در باماکو تأسیس گردید. این مرکز با اجرای دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت و میان‌مدت در ارتباط با فیلم‌سازی، فیلم‌نامه‌نویسی و فیلم‌برداری، موجب جذب بسیاری از علاقمندان هنر هفتم و شکل‌گیری نسل جدیدی از کارگردانان مالیایی گردید که امروزه افتخارات بزرگی برای کشور خود رقم زده‌اند.

2-3-9 وضعيت سينماي مالی در دو دهۀ اخير

سینمای مالی در دهۀ 1980 به پیشرفت قابل توجّهی در سطح آفریقا و حتی جهان نائل آمد و فیلم سینمایی ییلین[22] ساخته سلیمان سیسه، موفق به کسب چند جایزه در جشنواره‌های فیلم اروپا از جمله جشنوارۀ معتبر کان شد. این وضعیت در دهه های 1990 و 2000 میلادی نیز تا حدودی ادامه یافت و هرچند در حال حاضر  معدود فیلم های مستند و سینمایی این کشور از نظر فیلمنامه و نوع تکنیک دارای ضعف هایی قابل ملاحظه می باشند ولی صنعت فیلم سازی مالی در مقایسه با دیگر کشورهای آفریقای سیاه (صرفنظر از آفریقای جنوبی و نیجریه) در وضعیت مناسبی قرار دارد و این کشور را به یکی از کشورهای صاحب سبک در آفریقا -از نظر سوژه فیلم های سینمایی- مبدل نموده است. موضوع اصلی اکثر فیلم های سینمایی و مستند کشور مالی در ارتباط با وضعیت سیاسی و اجتماعی این کشور در دوره پیش از استعمار و به تصویر کشیدن عظمت امپراطوری کهن مالی در قرون گذشته است. علاوه بر آن برخی از فیلمسازان نیز موضوعاتی همچون از بین رفتن یا کمرنگ شدن سنت های قدیمی کشور  را دستمایه فیلم های خود قرار داده اند .

مشهور‌‌‌‌ترین فیلم‌سازان فعلی کشور مالی که فیلم‌های ارزشمندی در ارتباط با تاریخ، تمدن، فرهنگ و جامعه این کشور تولید کرده و موفق به دریافت جوایزی از جشنواره‌های منطقه‌ای و بین‌المللی شده‌اند؛ عبارتند از:

-  دکتر مانسا دیاورا[23] نویسنده، فیلم‌نامه‌نویس، کارگردان، داور بین‌المللی

-  آدامادرابو فیلم‌نامه‌نویس و کارگردان

-  عبدالله آسوفاره[24]

-  شیخ عمر سیسوکو کارگردان

-  سلیمان سیسه مدیر اتّحادیۀ مؤسسان و کارگشایان سینما و هنرهای تجسمی ‌غرب آفریقا، کارگردان. (www.african cinema media resources center .com)