اقوام و قبایل زیمبابوه: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''2.قبایل''' زیمبابوه دارای تنوع نژادی و قبیله ای می باشد.اگر چه دو قبیله مهم شونا و اندبله مهم ترین گروه های زبانی و قومی کشور محسوب می شوند لیکن گروه های زبانی – قومی متعددی دراین کشور ساکنند.<sup>[1]</sup> امروزه بسیاری از ویژگی های فرهنگی قبایل تح...» ایجاد کرد)
 
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).)
خط ۱۱: خط ۱۱:
'''-[[قبيله شونا]]'''
'''-[[قبيله شونا]]'''


قبيله شونا بزرگ ترين گروه نژادی زيمبابوه بوده زبانشان شونا (از گروه زبان های بانتو) و جمعيت آن ها به بيش از 9 ميليون نفر می رسد.از نظر پراكندگی جمعيتی مردم شونا زبان بايد به كشورهايی چون زيمبابوه،بوتسوانا،جنوب موزامبيك اشاره نمود.مردم شونا از نظر جمعیتی(بيش از 80 درصد جمعيت کل كشور) و فرهنگی بر سایر قبایل كشور برتری قابل ملاحظه ای دارند.
قبيله شونا بزرگ ترين گروه نژادی [[زيمبابوه]] بوده زبانشان شونا (از گروه زبان های بانتو) و جمعيت آن ها به بيش از 9 ميليون نفر می رسد.از نظر پراكندگی جمعيتی مردم شونا زبان بايد به كشورهايی چون زيمبابوه،بوتسوانا،جنوب موزامبيك اشاره نمود.مردم شونا از نظر جمعیتی(بيش از 80 درصد جمعيت کل كشور) و فرهنگی بر سایر قبایل كشور برتری قابل ملاحظه ای دارند.


علی رغم تغییرات فرهنگی به وجود آمده در کشور،هنوز در مناطق و روستاهای دور افتاده دیده می شود که مردم شونا معمولاً در خانواده های مجزا كه شامل يك يا تعداد بيشتری از افراد مسن تر و خانواده های گسترده شان هستند،زندگی می کنند.در این مدل های زندگی غالباً تصميم گیری های مهم در خانواده گرفته می شود و بزرگ ترهای خانواده حرف اول را می زنند.شايد بتوان در مقام تشبيه،مشابهت هايی را بين رئيس خانوار و فرماندار يك ايالت از نظر مقام ارشد سياسی قائل شد. محل زندگی رئيس خانوار به طور معمول در ميان ديگر خانواده ها بوده خراجی را بابت هزينه های مربوط به خدمات و جايگاه خود از بستگان و خانواده ها دريافت می نمايد.
علی رغم تغییرات فرهنگی به وجود آمده در کشور،هنوز در مناطق و روستاهای دور افتاده دیده می شود که مردم شونا معمولاً در خانواده های مجزا كه شامل يك يا تعداد بيشتری از افراد مسن تر و خانواده های گسترده شان هستند،زندگی می کنند.در این مدل های زندگی غالباً تصميم گیری های مهم در خانواده گرفته می شود و بزرگ ترهای خانواده حرف اول را می زنند.شايد بتوان در مقام تشبيه،مشابهت هايی را بين رئيس خانوار و فرماندار يك ايالت از نظر مقام ارشد سياسی قائل شد. محل زندگی رئيس خانوار به طور معمول در ميان ديگر خانواده ها بوده خراجی را بابت هزينه های مربوط به خدمات و جايگاه خود از بستگان و خانواده ها دريافت می نمايد.

نسخهٔ ‏۱۷ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۱۷

2.قبایل

زیمبابوه دارای تنوع نژادی و قبیله ای می باشد.اگر چه دو قبیله مهم شونا و اندبله مهم ترین گروه های زبانی و قومی کشور محسوب می شوند لیکن گروه های زبانی – قومی متعددی دراین کشور ساکنند.[1]

امروزه بسیاری از ویژگی های فرهنگی قبایل تحت تأثیر فرهنگ و مدل زندگی غرب تغییر یافته و یا کم رنگ شده است اما به دلیل رسوخ دیرپای سنت های قبیلگی در وجوه مختلف زندگی مردم،نمی توان نقش و کارکرد سنت ها را در زندگی مردم نادیده گرفت واز تأثیرات آن ها در ساختار سیاسی و اجتماعی زیمبابوه غافل بود.حضور تعدادی از رؤسای قبایل در مجلس حاکی از تأثیر قبایل (به ویژه شونا و اندبله) در شکل گیری و تثبیت نظام سیاسی کشور می باشد.

گروه های اصلی نژادی زیمبابوه شامل دو قبیله بزرگ  شونا و اندبله و قبایل کوچک تر تونگا در اطراف منطقه"بينگا"[2] در شمال،"وندا"[3]و "شانگان"[4] در جنوب کشور می باشد .گروه زبانی شونا شامل شش گروه اصلی روزوی[5] كارانگا[6]،مانييكا[7]،ززورو[8]،كوره كوره[9] و اندائو[10] می باشد.گروه زبانی شونا دارای بیش از 65 زیر مجموعه زبانی کوچک تر است که هر یک ضمن برخورداری از مشترکات فرهنگی با سایر گروه ها دارای ویژگی های خاص خود می باشند.پراکندگی جمعیتی خرده گروه زبانی "كوره كوره"[11] در شمال شرقی کشور،"مانيكا"[12] در ایالت  مانیکالند شرقی در اطراف شهر موتاره و گروه زبانی " اندائو"[13] در اطراف ارتفاعات چيپينگه/سليندا[14]می باشد.در منطقه مرکزی زیمبابوه و اطراف شهر حراره "ززورو"[15] ها و در ایالت ماشوینگو " كارانگا"[16] ها ساکن هستند.

مردم قبیله مهم اندبله در مناطق غربی کشور سکونت دارند و سکونت گاه خرده گروه زبانی "كالانگا"[17] که خویشاوند نژادی اندبله محسوب می شود در همین قسمت و در منطقه مرزی با بوتسوانا ساکن هستند.

-قبيله شونا

قبيله شونا بزرگ ترين گروه نژادی زيمبابوه بوده زبانشان شونا (از گروه زبان های بانتو) و جمعيت آن ها به بيش از 9 ميليون نفر می رسد.از نظر پراكندگی جمعيتی مردم شونا زبان بايد به كشورهايی چون زيمبابوه،بوتسوانا،جنوب موزامبيك اشاره نمود.مردم شونا از نظر جمعیتی(بيش از 80 درصد جمعيت کل كشور) و فرهنگی بر سایر قبایل كشور برتری قابل ملاحظه ای دارند.

علی رغم تغییرات فرهنگی به وجود آمده در کشور،هنوز در مناطق و روستاهای دور افتاده دیده می شود که مردم شونا معمولاً در خانواده های مجزا كه شامل يك يا تعداد بيشتری از افراد مسن تر و خانواده های گسترده شان هستند،زندگی می کنند.در این مدل های زندگی غالباً تصميم گیری های مهم در خانواده گرفته می شود و بزرگ ترهای خانواده حرف اول را می زنند.شايد بتوان در مقام تشبيه،مشابهت هايی را بين رئيس خانوار و فرماندار يك ايالت از نظر مقام ارشد سياسی قائل شد. محل زندگی رئيس خانوار به طور معمول در ميان ديگر خانواده ها بوده خراجی را بابت هزينه های مربوط به خدمات و جايگاه خود از بستگان و خانواده ها دريافت می نمايد.

مردم شونا به ارواح خیر و شر اعتقاد دارند.هر دو شكل از ارواح خیر و شر با نياكان و اجداد قبیله و با تمام زندگی مردم قبيله در ارتباط بوده بر روح فرد احاطه دارند.از جمله نقش های مهمی که برای ارواح قائل می باشند،وظیفه ی آنان در تعيين روابط برون قبيله ای و مرزی مردم شونا می باشد. ارواح بد با جادوگری و ارواح نيك با نعمت های خدادادی چون سلامتی و توانایی هايی چون هنر و موسيقی برای افراد خيرانديش مرتبط می باشند.هم چنین از كاركردهای ارواح،تأثیر آنان بر قوانين اخلاقی است كه افراد قبيله با پیروی از آنها می توانند از الگوهای اخلاقی و فرهنگی شاخص در زندگی اجتماعی خود بهره ببرند.از وظایف مهم ارواح خیر،حفظ و حمایت جامعه است و در صورتی که افراد جامعه در حفظ و رعایت حرمت ارواح و احترام به آداب و سنن قبیله کوتاهی کنند، ارواح نیک نیز درانجام وظیفه خود تجدید نظر خواهند کرد.


- قبیله اندبله

فرهنگ اندبله آداب و رسوم خاص خود را دارد.در میان مردم قبیله اندبله شخص پادشاه همواره شخصیت ممتاز الهی برای ملت محسوب و رؤسای قبیله اندبله به جز اعمال سنتی معنوی  برای خویشان و خانواده های گسترده خود که در قالب کارکردهای روحانی نمودار می شد،گرایش و توانایی های مقتدرانه خاصی نداشتند.طبق اعتقاد مردم اندبله،آنها در مواقعی که قبیله با مشکلاتی  مانند قحطی و بیماری روبرو می شد،بر خلاف سایر افراد قبیله این امکان را داشتند که با ارواح ارتباط برقرار کنند.

اگر چه نفوذ فرهنگ غرب و دین مسیحیت بسیاری از باورهای سنتی اندبله را دستخوش تغییر کرده اما هنور در بعضی مناطق اعتقاد به باورها و رعایت آداب و سنن قدیمی اندبله که ناشی از اعتقادات دینی و آموزه های فرهنگی این قبیله است،وجود دارد.

- سایر قبایل:

1- لمبا[18]:


قبيله لمبا از قبايل كوچك جنوب آفريقا و زير مجموعه بانتو می باشد.امروزه بيشتر مردم اين قبيله در زيمبابوه،مالاوی و آفريقای جنوبی ساکن بوده اقليت كوچكی را در این کشورها تشكيل داده نوعاً به كشاورزی اشتغال دارند.لمبا ها شاخه جدا شده واستقلال یافته  از قبيله وندا می باشند.بعضی از نویسندگان معتقدند كه اين قوم در زمان امپراتوری "زيمبابوه بزرگ" همراه  ونداها در نزدیکی قلمرو امپراتوری ساکن بودند.مردم آن وظيفه حمل طبل مقدس ونداها را که از قدرت جادويی برخوردار بوده،بر عهده داشتند.

لمباهای ساكن زيمبابوه بيشتر در دهكده های كوچكی در منطقه جنوب غربی كشور ساکن بوده بر خلاف لمباهای آفريقای جنوبی از شرايط فرهنگی و اجتماعی مناسبی برخوردار نيستند.( عرب احمدی، قبيله لمبا:1382)


2- هلنگوه:

قبیله هلنگوه یا باهلنگوه با 800 هزار نفر جمعیت،ازقبایل ساکن جنوب آفریقا بوده بخشی از آنان در جنوب شرقی زیمبابوه زندگی می کنند.زبان آنها بانتو و متعلق به گروه زبانی و فرهنگی تسونگا می باشند.

3- وندا:

قبیله وندا یا باوندا،از قبایل کوچک در جنوب آفریقا است و گروهی از آنها در جنوب زیمبابوه زندگی می کنند.ونداها وابسته به گروه زبانی بانتو بوده به زبان های سوتو و شونا صحبت می کنند.

4- تونگا:

قبیله تونگا یا باتونگا از قبایل بزرگ منطقه جنوب آفریقاست که مردم آن به زبان تونگایی صحبت کرده در حوزه وسیعی از منطقه یعنی زامبیا،زیمبابوه،بوتسوانا،مالاوی و موزامبیک ساکن می باشند.

5-کالانگا:

قبیله کالانگا یا کالانیگا از قبایل کوچک جنوب آفریقا بوده به یکی از زبان های بانتو صحبت می کنند.دارا بودن اشتراکات نژادی زیاد با قبیله شونا باعث شده است آن ها را از زیر شاخه های شونا تلقی کنند.جمعیت آنها حدود 200 هزار نفر و بیشتر در غرب زیمبابوه ساکنند.


6-شانگوه:

با جمعیتی حدود بیست هزار نفر،از کوچک ترین قبایل زیمبابوه و در منطقه چی یرا در حومه شهر کوئه کوئه ساکن می باشند.مقاومت در برابر نفوذ فرهنگ غربی و تلاش در حفظ فرهنگ بومی این قبیله قابل توجه است.ایستادگی در برابر دشمنان کشور و نبرد با آنان و نیز تلاش جهت حفظ باورهای کهن دینی و آموزه های سنتی قبیله از ویژگی های شاخص مردم آن می باشد.( عرب احمدی،25:82).