تونس: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
عرب‌ها تونس را «تونس» یا «تونس الخضراء» (تونس سرسبز) می‌خوانند و فرانسوی‌ها TUNISIA می‌گویند. درباره اشتقاق واژه تونس و نام‌گذاری آن اختلاف است؛ برخی آن را از ریشه فینیقی «تانیت» از خدایان فینیقی، بعضی اصل آن را «تیناس» نام روستایی بربرنشین در نزدیکی «قرطاج»، عده‌ای اصل واژه را عربی و مشتق از فعل «تانس» به معنای انس گرفتن و بعضی آن را دارای ریشه بربری به معنی بیتوته‌کردن و گذراندن شب می‌دانند. نام تونس پیش از فتح اسلامی «ترشیش» بوده است (طاهر بن عاشور، ۱۹۷۱: ۳۴۲)؛ عده‌ای نیز ترشیش را محرف از «طرشیش»، واژه‌ای عبری و مرتبط به زمان حضور یهود در تونس می‌دانند. برخی از منابع تاریخی اسلامی نقل کرده‌اند: مسلمانان هنگام فتح إفریقیه در کنار ۱۸ صومعه راهبی خوش‌صدا توقف‌کرده بودند و به دلیل انس با صدای این راهب، این مکان را تونس نامیدند؛ بعضی نیز معتقدند تونس از جمله «تؤنس الغریب»، یعنی با غریبه انس می‌گیرد، گرفته شده است (ابن ابی دینار، ۱۲۸۶: ۱۳).  
عرب‌ها تونس را «تونس» یا «تونس الخضراء» (تونس سرسبز) می‌خوانند و فرانسوی‌ها TUNISIA می‌گویند. درباره اشتقاق واژه تونس و نام‌گذاری آن اختلاف است؛ برخی آن را از ریشه فینیقی «تانیت» از خدایان فینیقی، بعضی اصل آن را «تیناس» نام روستایی بربرنشین در نزدیکی «قرطاج»، عده‌ای اصل واژه را عربی و مشتق از فعل «تانس» به معنای انس گرفتن و بعضی آن را دارای ریشه بربری به معنی بیتوته‌کردن و گذراندن شب می‌دانند. نام تونس پیش از فتح اسلامی «ترشیش» بوده است (طاهر بن عاشور، ۱۹۷۱: ۳۴۲)؛ عده‌ای نیز ترشیش را محرف از «طرشیش»، واژه‌ای عبری و مرتبط به زمان حضور یهود در تونس می‌دانند. برخی از منابع تاریخی اسلامی نقل کرده‌اند: مسلمانان هنگام فتح إفریقیه در کنار ۱۸ صومعه راهبی خوش‌صدا توقف‌کرده بودند و به دلیل انس با صدای این راهب، این مکان را تونس نامیدند؛ بعضی نیز معتقدند تونس از جمله «تؤنس الغریب»، یعنی با غریبه انس می‌گیرد، گرفته شده است (ابن ابی دینار، ۱۲۸۶: ۱۳).


'''بخش۲. جغرافیای طبیعی'''
=== بخش۲. جغرافیای طبیعی ===
 
جمهوری تونس با مساحتی حدود ۱۵۵/۱۶۲ کیلومتر مربع کوچک‌ترین کشور مسلمان در شمال آفریقای سفید است که از شمال و مشرق به دریای مدیترانه، از جنوب شرقی به صحرای لیبی و از مغرب به کوه‌های الجزایر محدود است، تونس با جمهوری الجزایر ۹۵۶ کیلومتر و با دولت لیبی ۴۵۹ کیلومتر مرز مشترک خاکی دارد، طول جغرافیایی تونس از شمال به جنوب ۷۵۶ و از شرق به غرب ۳۵۱ کیلومتر است، این کشور با برخورداری از ۱۳۰۰ کیلومتر ساحل (بدون محاسبه جزیره‌ها) و دشت‌های هموار و پوشیده شده از درختان متنوع، به‌ویژه درختان زیتون، از آب‌وهوای مدیترانه‌ای دلچسبی، به‌ویژه در مناطق شرقی و شمالی، برخوردار است. تونس با جزیره سیسیل ایتالیا ۱۳۷ کیلومتر فاصله دارد و فاصله زمانی سفر هوایی از شهر تونس به پایتخت ایتالیا نیز تقریبا چهل‌وپنج دقیقه و به پاریس دو ساعت است. سفر دریایی از تونس به ایتالیا و فرانسه نیز با ناوگان مسافربری تونس و برخی از کشورهای اروپایی از شهرهای گوناگون، مانند تونس، بنزرت و جزیره جربه انجام می‌شود؛ سفر دریایی از شهر بندر حلق‌الوادی در تونس به بندر ژنوا در ایتالیا تقریبا یک شبانه‌روز طول می‌کشد.
جمهوری تونس با مساحتی حدود ۱۵۵/۱۶۲ کیلومتر مربع کوچک‌ترین کشور مسلمان در شمال آفریقای سفید است که از شمال و مشرق به دریای مدیترانه، از جنوب شرقی به صحرای لیبی و از مغرب به کوه‌های الجزایر محدود است، تونس با جمهوری الجزایر ۹۵۶ کیلومتر و با دولت لیبی ۴۵۹ کیلومتر مرز مشترک خاکی دارد، طول جغرافیایی تونس از شمال به جنوب ۷۵۶ و از شرق به غرب ۳۵۱ کیلومتر است، این کشور با برخورداری از ۱۳۰۰ کیلومتر ساحل (بدون محاسبه جزیره‌ها) و دشت‌های هموار و پوشیده شده از درختان متنوع، به‌ویژه درختان زیتون، از آب‌وهوای مدیترانه‌ای دلچسبی، به‌ویژه در مناطق شرقی و شمالی، برخوردار است. تونس با جزیره سیسیل ایتالیا ۱۳۷ کیلومتر فاصله دارد و فاصله زمانی سفر هوایی از شهر تونس به پایتخت ایتالیا نیز تقریبا چهل‌وپنج دقیقه و به پاریس دو ساعت است. سفر دریایی از تونس به ایتالیا و فرانسه نیز با ناوگان مسافربری تونس و برخی از کشورهای اروپایی از شهرهای گوناگون، مانند تونس، بنزرت و جزیره جربه انجام می‌شود؛ سفر دریایی از شهر بندر حلق‌الوادی در تونس به بندر ژنوا در ایتالیا تقریبا یک شبانه‌روز طول می‌کشد.  
 
 
 
منابع خاکی


==== منابع خاکی ====
تونس کشوری هموار با دشت‌های فراوان و ارتفاعات اندک است و بیشتر ناهمواری آن در مناطق هم‌جوار با سلسله کوه‌های الجزایر است مناطق کوهستانی در شمال و غرب این کشور قرار دارد و صحرا و بیابان نیز در مناطق جنوبی و مرکزی گسترده است، جبل شعانبی با ارتفاعی در حدود ۱۵۴۴ متر بزرگ‌ترین کوه تونس است. مطماطه، خمیر، دورسیل، زغوان، رصاص، بوقرنین،  
تونس کشوری هموار با دشت‌های فراوان و ارتفاعات اندک است و بیشتر ناهمواری آن در مناطق هم‌جوار با سلسله کوه‌های الجزایر است مناطق کوهستانی در شمال و غرب این کشور قرار دارد و صحرا و بیابان نیز در مناطق جنوبی و مرکزی گسترده است، جبل شعانبی با ارتفاعی در حدود ۱۵۴۴ متر بزرگ‌ترین کوه تونس است. مطماطه، خمیر، دورسیل، زغوان، رصاص، بوقرنین،  


سبیطله، کسریره و فرینه از دیگر ارتفاعات مهم تونس است. یونسکو ارتفاعات اشکل واقع در شمال تونس را در فهرست میراث جهانی قرار داده است، جرید و نفزاوه نیز از مهم‌ترین واحه‌های تونس است.  
سبیطله، کسریره و فرینه از دیگر ارتفاعات مهم تونس است. یونسکو ارتفاعات اشکل واقع در شمال تونس را در فهرست میراث جهانی قرار داده است، جرید و نفزاوه نیز از مهم‌ترین واحه‌های تونس است.  


'''منابع آبی'''
==== منابع آبی ====
 
مجرده و ملیان بزرگ‌ترین رودخانه‌های تونس است؛ رودخانه مجرده از کشور الجزایر سرچشمه می‌گیرد و در نزدیکی غار الملح واقع در شمال شرقی تونس به دریا می‌ریزد و در مسیر خود مناطقی، مانند تستور، باجه و تبرسق را سیراب می‌کند. ده دریاچه در تونس وجود دارد که بحیره تونس و بحیره بنزرت مهم‌ترین دریاچه‌های آبی و شط جری بزرگ‌ترین دریاچه نمکی این کشور است.خلیج تونس، خلیج حمامات، خلیج قابس و خلیج بوغراره در جزیره جربه مهم‌ترین مناطق خلیجی تونس است. خلیج قابس در قدیم به سرت‌الصغیر معروف بوده است. جزایر قرقنه و جربه در جنوب تونس و شبه‌جزیره‌های منستیر و مهدیه نیز در شرق این کشور از 1. <nowiki>http://www.ins.nat.tn</nowiki>
مجرده و ملیان بزرگ‌ترین رودخانه‌های تونس است؛ رودخانه مجرده از کشور الجزایر سرچشمه می‌گیرد و در نزدیکی غار الملح واقع در شمال شرقی تونس به دریا می‌ریزد و در مسیر خود مناطقی، مانند تستور، باجه و تبرسق را سیراب می‌کند. ده دریاچه در تونس وجود دارد که بحیره تونس و بحیره بنزرت مهم‌ترین دریاچه‌های آبی و شط جری بزرگ‌ترین دریاچه نمکی این کشور است.خلیج تونس، خلیج حمامات، خلیج قابس و خلیج بوغراره در جزیره جربه مهم‌ترین مناطق خلیجی تونس است. خلیج قابس در قدیم به سرت‌الصغیر معروف بوده است. جزایر قرقنه و جربه در جنوب تونس و شبه‌جزیره‌های منستیر و مهدیه نیز در شرق این کشور از 1. <nowiki>http://www.ins.nat.tn</nowiki>

نسخهٔ ‏۳۰ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۵

عرب‌ها تونس را «تونس» یا «تونس الخضراء» (تونس سرسبز) می‌خوانند و فرانسوی‌ها TUNISIA می‌گویند. درباره اشتقاق واژه تونس و نام‌گذاری آن اختلاف است؛ برخی آن را از ریشه فینیقی «تانیت» از خدایان فینیقی، بعضی اصل آن را «تیناس» نام روستایی بربرنشین در نزدیکی «قرطاج»، عده‌ای اصل واژه را عربی و مشتق از فعل «تانس» به معنای انس گرفتن و بعضی آن را دارای ریشه بربری به معنی بیتوته‌کردن و گذراندن شب می‌دانند. نام تونس پیش از فتح اسلامی «ترشیش» بوده است (طاهر بن عاشور، ۱۹۷۱: ۳۴۲)؛ عده‌ای نیز ترشیش را محرف از «طرشیش»، واژه‌ای عبری و مرتبط به زمان حضور یهود در تونس می‌دانند. برخی از منابع تاریخی اسلامی نقل کرده‌اند: مسلمانان هنگام فتح إفریقیه در کنار ۱۸ صومعه راهبی خوش‌صدا توقف‌کرده بودند و به دلیل انس با صدای این راهب، این مکان را تونس نامیدند؛ بعضی نیز معتقدند تونس از جمله «تؤنس الغریب»، یعنی با غریبه انس می‌گیرد، گرفته شده است (ابن ابی دینار، ۱۲۸۶: ۱۳).

بخش۲. جغرافیای طبیعی

جمهوری تونس با مساحتی حدود ۱۵۵/۱۶۲ کیلومتر مربع کوچک‌ترین کشور مسلمان در شمال آفریقای سفید است که از شمال و مشرق به دریای مدیترانه، از جنوب شرقی به صحرای لیبی و از مغرب به کوه‌های الجزایر محدود است، تونس با جمهوری الجزایر ۹۵۶ کیلومتر و با دولت لیبی ۴۵۹ کیلومتر مرز مشترک خاکی دارد، طول جغرافیایی تونس از شمال به جنوب ۷۵۶ و از شرق به غرب ۳۵۱ کیلومتر است، این کشور با برخورداری از ۱۳۰۰ کیلومتر ساحل (بدون محاسبه جزیره‌ها) و دشت‌های هموار و پوشیده شده از درختان متنوع، به‌ویژه درختان زیتون، از آب‌وهوای مدیترانه‌ای دلچسبی، به‌ویژه در مناطق شرقی و شمالی، برخوردار است. تونس با جزیره سیسیل ایتالیا ۱۳۷ کیلومتر فاصله دارد و فاصله زمانی سفر هوایی از شهر تونس به پایتخت ایتالیا نیز تقریبا چهل‌وپنج دقیقه و به پاریس دو ساعت است. سفر دریایی از تونس به ایتالیا و فرانسه نیز با ناوگان مسافربری تونس و برخی از کشورهای اروپایی از شهرهای گوناگون، مانند تونس، بنزرت و جزیره جربه انجام می‌شود؛ سفر دریایی از شهر بندر حلق‌الوادی در تونس به بندر ژنوا در ایتالیا تقریبا یک شبانه‌روز طول می‌کشد.

منابع خاکی

تونس کشوری هموار با دشت‌های فراوان و ارتفاعات اندک است و بیشتر ناهمواری آن در مناطق هم‌جوار با سلسله کوه‌های الجزایر است مناطق کوهستانی در شمال و غرب این کشور قرار دارد و صحرا و بیابان نیز در مناطق جنوبی و مرکزی گسترده است، جبل شعانبی با ارتفاعی در حدود ۱۵۴۴ متر بزرگ‌ترین کوه تونس است. مطماطه، خمیر، دورسیل، زغوان، رصاص، بوقرنین،

سبیطله، کسریره و فرینه از دیگر ارتفاعات مهم تونس است. یونسکو ارتفاعات اشکل واقع در شمال تونس را در فهرست میراث جهانی قرار داده است، جرید و نفزاوه نیز از مهم‌ترین واحه‌های تونس است.

منابع آبی

مجرده و ملیان بزرگ‌ترین رودخانه‌های تونس است؛ رودخانه مجرده از کشور الجزایر سرچشمه می‌گیرد و در نزدیکی غار الملح واقع در شمال شرقی تونس به دریا می‌ریزد و در مسیر خود مناطقی، مانند تستور، باجه و تبرسق را سیراب می‌کند. ده دریاچه در تونس وجود دارد که بحیره تونس و بحیره بنزرت مهم‌ترین دریاچه‌های آبی و شط جری بزرگ‌ترین دریاچه نمکی این کشور است.خلیج تونس، خلیج حمامات، خلیج قابس و خلیج بوغراره در جزیره جربه مهم‌ترین مناطق خلیجی تونس است. خلیج قابس در قدیم به سرت‌الصغیر معروف بوده است. جزایر قرقنه و جربه در جنوب تونس و شبه‌جزیره‌های منستیر و مهدیه نیز در شرق این کشور از 1. http://www.ins.nat.tn