احمدخان ابدالی افغانستان

از دانشنامه ملل
نسخهٔ تاریخ ‏۲۳ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۴۸ توسط Shekvati (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

احمدخان ابدالی از جانب پدر از طایفه سدوزایی بود و سدوزایی شاخه‌ای از قبیله پوپلزایی بود و پوپلزایی نیز یکی از شاخه‌های قوم ابدالی بود. احمدخان فرزند محمدزمان خان بود و در سن ۲۰ سالگی به اردوی نادرشاه راه یافت و در مقام یساول، یعنی پاسدار شاه، خدمت کرد تا به درجه نائبی نیروی افغان مستقر در اردوی نادر رسید که تعداد آنها حدود چهار هزار نفر بود.

پس از قتل نادرشاه، احمدخان با سرعت به طرف نادرآباد (قندهار) حرکت کرد و کمی پس از ورود او به قندهار، خزانه نادرشاه، که شامل مالیات چندساله سند، پنجاب، پیشاور و کابل بود و بالغ‌بر ۲۶ کرور روپیه (۲۶۰ میلیون روپیه) بود و توسط ناصر خان در حال عبور به دربار نادرشاه بود، به قندهار رسید. احمدخان این خزانه را از عطایای الهی دانسته و آن را ضبط کرد و در راه رسیدن به حکومت و پادشاهی و تحکیم پایه‌های قدرت خود و تشکیل ارتش مصرف کرد.

احمدخان پس از تاج‌گذاری به در دران یا در دوران ملقب شد. به تبعیت از لقب سلطنتی او، نام قوم ابدالی نیز به قوم درانی تغییر یافت. قبل از آن تعداد افراد قوم درانی کمتر بود؛ ولی با کسب اقتدار پس از سلطنت احمدشاه، به‌تدریج بر تعداد آنان افزوده شد.

احمدشاه پس از فراغت از کار قندهار و تکمیل‌شدن سپاهش، آماده فتح کابل شد؛ زیرا تصرف کابل، فتح کل هندوستان محسوب می‌شد. پس از حمله او به کابل، نصیرخان حاکم کابل تاب مقاومت نیاورد و به پیشاور رفت و کابل بدون جنگ به تصرف احمدشاه درآمد؛ سپس او به طرف پیشاور رفت. نصیر خان نیز بدون مقابله به لاهور و بعد دهلی رفت و احمدشاه پیشاور و لاهور را بدون سختی به دست آورد.

احمدشاه در بهار ۱۷۴۹، با ۲۵ هزار سپاهی عازم فتح هرات شد. نماینده شاهرخ، نوه نادرشاه (پسر نصرالله میرزا)، هرات را اداره می‌کرد. هرات به محاصره احمدشاه درآمد. محاصره آن ۹ ماه طول کشید؛ ولی سرانجام سقوط کرد و به تصرف احمدشاه درآمد.[۱]

کتابشناسی

  1. علی آبادی، علیرضا (1395). جامعه و فرهنگ افغانستان. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص 509-510.