لباس‌های سنتی ژاپن

از دانشنامه ملل
نسخهٔ تاریخ ‏۲۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۱۹ توسط Samiei (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
لباس‌های سنتی در ژاپن

پوشش مردم ژاپن به دو دسته وافوکو (和服/Wafuku) (پوشاک ژاپنی) و یوفوکو (洋服/Yōfuku) (پوشاک غربی) تقسیم می‌شود. وافوکو به البسه سنتی و ملی ژاپن گفته می‌شود که گاه از آن‌ها با عنوان کلی کیمونو یاد می‌شود. یوفوکو نیز لباس بین‌المللی است که مردم اغلب کشورهای جهان از آن‌ها استفاده می‌کنند. برخلاف بسیاری از ملت‌ها که لباس و پوشش قدیمی و سنتی خود را کنار نهاده‌اند، ژاپنی‌ها همچنان از لباس‌های سنتی کشور خود استفاده می‌کنند. لباس‌های سنتی در مراسمی نظیر ازدواج، ترحیم، مراسم چای، جشن‌ها، فستیوال‌ها، مراسم فارغ‌التحصیلی یا رویدادهای سیاسی و تاریخی پوشیده می‌شوند. البته برخی از ژاپنی‌ها به طور کلی در منزل یا بیرون از منزل، پوشیدن لباس‌های سنتی را به پوشیدن لباس‌های غربی ترجیح می‌دهند. از میان لباس‌های سنتی ژاپنی سه لباس کیمونو، یوکاتا (浴衣/Yukata) و هاکاما (袴/Hakama) امروز رواج بیشتری دارند. در ادامه این بخش، این سه لباس را به اختصار معرفی می‌کنیم.

کیمونو

مشهورترین لباس سنتی ژاپن است. شهرت این لباس به حدی است که گاه همه پوشش‌های سنتی کشور ژاپن را به این نام می‌خوانند. اما کیمونو نوع خاصی از لباس سنتی ژاپنی است که خود انواع گوناگونی دارد. کیمونو، جامه‌ای بلند و سرتاسری و دارای آستین‌های بلند و گشاد است که تا ساق پا را می‌پوشاند. این لباس معمولاً چند لایه است و به دور بدن پیچیده می‌شود و در لایه بیرونی آن در قسمت جلویی، سمت چپ لباس به روی سمت راست قرار می‌گیرد. کیمونو را همیشه با کمربند پهنی به نام اوبی (帯/Obi) می‌بندند و گاه تزئینات اضافی مختلفی به آن الصاق می‌کنند. کیمونوهای مردانه و کیمونوهای زنانه به لحاظ طرح و رنگ و نحوه پوشیدن با یکدیگر تفاوت دارند. کیمونوهای زنانه نوعاً پیچیده‌تر هستند و اجزاء بیشتری دارند. گاه پوشیدن کیمونوهای زنانه به‌تنهایی و بدون کمک دشوار است. جنس پارچه کیمونو و طرح و رنگ آن معمولاً با توجه به فصل سال و مراسمی که فرد در آن شرکت می‌کند انتخاب می‌شود. معمولاً به همراه کیمونوها پای‌افزارهای سنتی چوبی یا حصیری مانند گِتا (下駄/Geta) یا زوری (草履/Zōri) می‌پوشند. جورابی که به همراه کیمونو پوشیده می‌شود تابی (足袋/Tabi) نام دارد و در زیر کیمونو نیز لباس زیری به نام ناگاجوبان (長襦袢/Nagajuban) می‌پوشند. امروز کیمونوها قیمت بسیار بالایی دارند و برخی از ژاپنی‌ها برای جشن‌ها و مراسم خود از کیمونوهای امانی استفاده می‌کنند.

یوکاتا

نوعی لباس شبیه به کیمونو، اما سبک، ساده و غیررسمی است که در فصل بهار و تابستان می‌پوشند. یوکاتا یک لایه دارد و معمولاً در رنگ‌های روشن تهیه می‌شود و چون مخصوص هوای گرم است عمدتاً جنس نخی دارد. یوکاتا را ژاپنی‌ها در اول بهار و هنگام تماشای شکوفه‌های گیلاس به تن می‌کنند. همچنین پوشیدن یوکاتا در منازل، هتل‌ها، مسافرخانه‌ها و اونسن‌ها نیز رواج دارد. به همراه یوکاتا نیز پای‌افزارهای سنتی چوبی و حصیری به پا می‌کنند. یوکاتا در مقایسه با انواع دیگر لباس‌های سنتی ژاپنی قیمت پایین‌تری دارد.

هاکاما

نوعی لباس سنتی رسمی است که مانند دامنی از شکم تا مچ پا را می‌پوشاند. هاکاما را از روی نوعی کیمونوی خاص موسوم به هاکاماشیتا (袴下/Hakamashita) می‌پوشند. این لباس در حقیقت نوعی لباس کار برای مردان کشاورز و صنعتگر بوده است، اما به‌تدریج به لباسی رسمی برای مردان و زنان تبدیل شده که در مراسم رسمی به تن می‌کنند. هاکاما اساساً بر دو نوع است؛ نوع اول که مانند شلوار دو تکه است و هاکامای اسب‌سواری (اومانوری) (馬乗り/Umanori) نام دارد و نوع دوم که مانند دامن یک تکه است و هاکامای فانوسی (آندون‌باکاما) (行灯袴/Andonbakama) نامیده می‌شود. هاکاما علاوه بر مراسم‌های بسیار رسمی، در برخی ورزش‌های رزمی ژاپنی نظیر کِندو و آیکیدو نیز پوشیده می‌شود[۱].

نیز نگاه کنید به

لباس های سنتی در ساحل عاج؛ لباس های سنتی در سوریه؛ لباس های سنتی در زیمبابوه؛ لباس های سنتی در اردن؛ لباس های سنتی در فرانسه؛ لباس های سنتی در قطر؛ پوشاک سنتی کانادا؛ لباس‌های سنتی کوبا؛ لباس‌های سنتی تونس؛ لباس سنتی در افغانستان؛ لباس و زیور آلات قوم بای؛ لباس‌های سنتی سنگال؛ لباس ملی و سنتی مردم تایلند؛ لباس سنتی مردم اتیوپی؛ لباس های سنتی سیرالئون؛ لباس های سنتی در مالی؛ لباس های سنتی قزاقستان؛ لباس ملی و سنتی مردم بنگلادش؛ لباس ملی و سنتی مردم سریلانکا؛ لباس های سنتی تاجیکستان؛ لباس‌های سنتی اسپانیا

کتابشناسی

  1. حسینی، سیدآیت(1402)." فرهنگ عامه". در پالیزدار، فرهاد، ذاکری، قدرت اله. جامعه و فرهنگ ژاپن. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی،ص.197- 217.