ظهور پرون و آغاز پرونیسم در آرژانتین
ظهور پرون و آغاز پرونیسم در کشور:
خوان دومینگو پرون این‌روزها آن‌قدر در آرژانتین معروف و محبوب است که کسی در مورد این‌که وی نیز از نظامیان کودتاچی بوده است، نمی‌داند و یا نمی‌خواهد بداند. البتّه در آرژنتین باید بسیار حساب‌شده و دقیق در مورد وی صحبت کرد؛ چون هم‌اکنون نیز بسیاری از مورّخین و سیاسیون به عملکرد پرون انتقادات جدّی دارند. طرفداران احزاب رادیکال و راست‌گراها جزء این دسته هستند. در عین حال بسیاری از احزاب حاکم در دو دهه‌ی اخیر خود را طرفدار پرون دانسته‌اند.
پرون از دوران جوانی به ارتش پیوسته و به دلیل هوش و پشتکار خود مدارج ترقّی را به خوبی طی کرده بود. وی در سال 1930 جزء افسران طرفدار کودتا بود. او در سال‌های بعد به عنوان عضو محرّک نظامیان «گروه افسران متّحد»[48] زمینه‌ی کودتای نظامی سال 1943 را فراهم کرد. پرون مشکلات و مسائل ارتش را کاملاً می‌شناخت. او استاد دانشکده جنگ بود و از تجربه‌ی جنگ داخلی اسپانیا به این نتیجه رسیده بود که باید از بروز جنگ داخلی در آرژانتین پیشگیری کرد و برای دسترسی به این هدف، باید پایه‌های حکومت را گسترش داد و در برابر قدرت ارتش، وزنه‌ی دیگری ایجاد کرد (68 Romero,2011 :).
پرون در 27 اکتبر 1943 با به دست آوردن ریاست اداره‌ی کلّ کار و خدمات اجتماعی توانست حمایت مردم را جلب کند و تعهّد نمود دستمزدها را افزایش دهد، شرایط کار را بهبود بخشیده و بیمه‌ی اجتماعی به وجود آورد. سپس شروع به فعّالیت برای مشکل کارگرانی که عضو اتّحادیه‌ها نبودند کرد. این‌گونه بود که پرون نظامی، حامی کارگران شد و در اوّل دسامبر 1943 توانست اداره‌اش را به وزارتخانه تبدیل کند و بدین ترتیب اصلاحات پرون یعنی افزایش دستمزدها، پاداش سالیانه، هشت ساعت کار روزانه، تعطیلات با حقوق و بیمه‌ی صدمات و جراحات در حین کار، به اجرا گذاشته شد. قانون برزگران مدرن‌ترین قانونی بود که در تمام دنیا برای کارگران کشاورز اجرا می‌شد. در این قانون از کارگران مهاجر فصلی حمایت می‌شد و دوران استراحت، حدّاقل تغذیه، حدّاقل حقوق، تعطیلات با حقوق و مسکن، مدرسه، پزشک و داروی رایگان، حقوق صنفی و حقّ کامل قانونی کارگران کشاورز در نظر گرفته شده بود (Luna,1994: 212).
پرون در 26 فوریه 1944 با داشتن پست وزارت کار به وزارت جنگ و بعداً به معاونت رئیس‌جمهور منصوب شد. در همین زمان بود که اختلافات آمریکا و آرژانتین شدّت گرفت زیرا پرون همچنان حاضر به ورود به جنگ جهانی به نفع آمریکا و کشورهای هم‌سو نبود. بلافاصله آمریکا به فشار سیاسی و اقتصادی متوسّل شد و این امر باعث افزایش محبوبیت پرون بین طبقه‌ی متوسّط شد. روزولت در این زمان آرژانتین را به عنوان دژ محکم نازیسم و فاشیسم قارّه‌ی آمریکا محکوم نمود. البتّه طرفداران آمریکا در درون ارتش آرژانتین چندی بعد با ایجاد شورش، وی را مجبور به کناره‌گیری و تبعید نمودند.
تبعید وی ناآرامی‌ها و تظاهرات اجتماعی گروه‌های مختلف مردم را به دنبال داشت. ادامه‌ی این اعتراضات، نظامیان حاکم را مجبور به بازگرداندن پرون نمود. وی بلافاصله بعد از بازگشت خود را نامزد انتخابات نمود و در سال 1946 ميلادي با کسب 56 درصد کلّ آرا به ریاست جمهوری آرژانتین رسید. او پس از پیروزی برنامه‌ی 5 ساله‌ی 128 صفحه‌ای خود را ارائه کرد. نکات اساسی این برنامه عبارت بود از: اصلاح بودجه‌ی بانک‌ها، بازپرداخت تمام وام‌های خارجی، ملّی کردن خدمات عمومی و صنایع مادر، توسعه‌ی صنایع مهم و در دست گرفتن خرید و فروش گندم، پشم، گوشت، پوست و روغن توسّط مردم. پرون در مدّت کوتاهی خطوط آهن و دیگر خدمات عمومی شرکت‌های انگلیسی و بلژیکی را با پول نقد خرید و برای خرید دارایی انگلستان از یک میلیارد دلاری که این کشور از زمان جنگ به آرژانتین مقروض بود استفاده کرد و هفتمین ناوگان بازرگانی دریایی جهان را ایجاد کرد (Romero,2011:99).
در همین زمان همسر وی (خانم اوا پرون[49]) که در بازگشت از تبعید و پیروزی‌های مکرّر وی نقش مهمی را ایفا کرده بود، بیش از همه به حمایت از قشرهای آسیب‌پذیر جامعه پرداخت. تلاش برای ساخت مسکن ارزان‌قیمت، بهداشت عمومی رایگان و... از جمله برنامه‌های وی بود که باعث شد اوا پرون به قهرمان محبوب مردم تبدیل شود.
پرون از شرایط جهانی بعد از جنگ استفاده کرد. دیری نگذشت که قیمت موادّ خام کاهش یافت و در عوض قیمت مصنوعات صنعتی و تولیدات کشاورزی و دامی به سرعت بالا رفت تا سرانجام قیمت‌ها به چندین برابر دوره‌ی جنگ رسید و این قطعاً کمک به اقتصاد آرژانتین که بر محور مصنوعات فوق‌الذّکر اداره می‌شد بود. با وارد شدن «پینیه دو»[50] بزرگ‌ترین اقتصاددان و ریاضی‌دان آرژانتین به کابینه‌ی دولت از یک طرف و شروع جنگ شبه‌جزیره‌ی کره از طرف دیگر، تولیدات آرژانتین بار دیگر رو به ترقّی گذاشت. بنابراین بهترین دوران رونق اقتصادی کشور شکل گرفت و رفاه و ثروت عمومی افزایش یافت. (دفتر مطالعات سیاسی بین المللی وزارت امور خارجه، 1387: 49)
با یاری اوا پرون، زنان آرژانتین در این دوره حقّ رأی به دست آوردند و در سال 1951 خوان پرون با کسب 65 درصد آرا مجدّداً به ریاست جمهوری رسید. در دوره‌ی دوم ریاست جمهوری، پرون اشتباهات بزرگی را مرتکب شد که نارضایتی عمومی را به دنبال داشت. ادامه‌ی روند چنین تصمیماتی باعث شد که رئیس‌جمهوری که با بالاترین میزان رأی تاریخ آرژانتین به قدرت رسیده بود، به دنبال افزایش مخالفت‌ها، توسّط یک شورشی نظامی کنار زده شود. (دفتر مطالعات سیاسی بین المللی وزارت امور خارجه، 1387: 49)
از جمله‌ی تصمیمات اشتباه دولت پرون می‌توان به اجرای قانون طلاق و نظارت بر فحشا (قانونی نمودن) که مخالفت شدید کاتولیک‌های مذهبی و کلیسا را برانگیخت و دادن امتیازات نفتی به مؤسّسات آمریکایی و دریافت وام از آمریکا اشاره نمود.