صنایع دستی در تایلند

از دانشنامه ملل

صنایع‌دستی

در دوران آیوتایا، نویسندگان، نقاشان، رقاصان، مجسمه‌سازان، معماران، نوازندگان و صنعتگران ماهر زیر نفوذ شاهان و اشرافی‌گری آن زمان قرار داشتند. هنرمندان و معماران در ساختن و پرداختن کاخ‌ها، صومعه‌ها، معبدها و مرقدها، ذوق شخصی خویش را هماهنگ با سنت‌های رایج و سلیقه‌های معمول به‌کار می‌گرفتند؛ چون ابتکار و نوآوری چندانی در هنر خود به خرج نمی‌دادند، صناعات هنری، بدون تغییر و تحول و فقط بر پایه اصولی منسجم از نسلی به نسلی دیگر منتقل می‌شد.

صنایع‌دستی معاصر تایلند که با بهره‌گیری از تکنولوژی روز، تا اندازه‌ای به نوآوری پرداخته‌اند، هنوز از سنت‌های کهن مایه می‌گیرند و بخشی از میراث فرهنگی غنی تایلند به‌شمار می‌روند. از این رو دولت تایلند از توسعه این صنعت که بخش بزرگی از درآمد روستائیان را تشکیل می‌دهد، حمایت می‌کند؛ دولت از سال ۲۰۰۱م برای توسعه تولید و صادرات صنایع‌دستی هر روستا را به تولید یکی از انواع صنایع دستی اختصاص داده است.

۱۰۶.سفالگری

ظروف سفالی شکیلی که از ۵۰۰۰ سال پیش در منطقه بان چیانگ در شمال شرقی تایلند، پیدا شده است خبر از ریشه‌داربودن این هنر


در تایلند می‌دهد که تا امروز هم ادامه یافته است، هنوز هم ظروف سفالین برای آشپزی و نگهداری مواد غذایی در تایلند به‌کار می‌رود و هم‌زمان با آن، ظروف لعابی نیز که با همان روش‌های قدیمی ۷۰۰ سال پیش چین تولید می‌شود، کاربرد دارد؛ هر منطقه از تایلند سفالگری سنتی خاصی دارد.

در دوران سوخوتای که حدود ۳۰۰ نفر از هنرمندان چینی را برای ترویج تولید ظروف لعابی به سیام آوردند؛ در مدت کوتاهی تجارت ظروف سفالینه لعاب‌دار سراسر منطقه جنوب شرقی آسیا را تا اندونزی و فیلیپین فراگرفت.گرچه این هنر در آن زمان رو به زوال رفت، لیکن در سال‌های اخیر بار دیگر در چیانگ مای رواج یافته است و خاکستری که برای رنگ‌آمیزی آن نیاز است، از چوب‌های جنگل‌های شمال چیانگ مای به دست می‌آید.

۲۰۶-ابریشم‌بافی

ریشه صنعت بافت پارچه‌های ابریشمی ناب تایلند را باید در میان قبایل کوه‌نشین منطقه شمال شرقی این کشور که پارچه‌بافی در آن حرفه‌ای سنتی و محلی است، پیدا کرد، می‌دانیم که در این ناحیه هنوز پرورش کرم ابریشم و دوخت‌ودوز پارچه‌های درخشان ابریشمی با روش‌های ابتدایی، برای فروش در بازارهای دوردست رواج دارد، این تجارت در اوایل دوران بانکوک یعنی اواخر سده هجدهم میلادی رونق فراوان یافت ولی با تولید انبوه پارچه‌های ارزان ماشینی در چین و ژاپن و سرازیرشدن آن‌ها به بازار، صنعت ابریشم‌بافی تایلند راکد شد و کوشش برای راه‌اندازی مجدد آن به جایی نرسید، تا این‌که چند سالی پس از جنگ جهانی دوم، فردی آمریکایی به نام جیم تامپسون، به این صنعت جانی تازه بخشید و 1. Jim Thompson

۲۶۳


۲۶۴

آن را به بازارهای بین‌المللی شناساند. امروزه شرکت‌های ابریشم‌بافی بسیاری از جمله در اطراف بانکوک، سربرآورده‌اند، ولی هنوز منطقه شمال شرقی تایلند، مرکز اصلی تولید پارچه‌های ابریشمی است. در نزدیکی شهر پاک‌تونگ‌چای در آن منطقه، شرکت آمریکایی جیم تامپسون بزرگ‌ترین کارگاه تولید پارچه‌های دست‌بافت جهان را به راه انداخته است و در کنار تولید انبوه خود، نوعی پارچه ابریشمی که «مودمی»" خوانده می‌شود، تولید می‌کند. این پارچه یگانه نشانه آن منطقه است و خریداران بسیار دارد. پارچه‌های ابریشمی تایلند امروزه، معروف‌ترین صنایع‌دستی این کشور هستند و بسیاری از اقلام مانند کراوات، کیف، روکش مبل، جلد عینک و جعبه جواهر را نیز از پارچه ابریشم می‌سازند.

۳۰۶-قلم‌زنی

هنر قلم‌زنی یکی از صنایع‌دستی بومی جنوب تایلند، به‌ویژه در استان سیتامارات است که در آن هنر سیاه‌قلم بر روی ظروف مسی یا نقره‌ای جلوه خاصی بخشیده است؛ برای قرن‌ها، هنرمندان از این صنعت برای تولید سینی، جعبه و ظروف استفاده می‌کرده‌اند. هنر قلم‌زنی در دوره آیوتایا وارد تایلند شد و منشأ اصلی آن مشخص نیست، برخی پژوهشگران اصل آن را از چین و گروهی دیگر آن را سوغاتی ایرانی می‌دانند. قلم‌زنی از صنایع رایج در جنوب تایلند است. قلمکاری مرغوب معمولا روی ظروف نقره‌ای خالص صورت می‌گیرد و بعد هم روی آن ورقه نازکی از طلا می‌کشند.

۴۰۶-نقره‌جات

مرکز تولید نقره‌جات شهر چیانگ مای در شمال تایلند است که حدود یک‌هزار سال در تولید صنایع‌دستی سابقه دارد. در قدیم تولید 1. Pak Tong Chai 2. Mudmee


نقره‌جات در دهکده‌ای به نام «وآلای» که در بیرون دیوار شهر قرار دارد صورت می‌گرفت و هنوز هم کارهای نقره آن معروف است.

۵۰۶-سرامیک

ظروف سرامیک یکی از صنایع‌دستی تایلند است که از دوران سوخوتای تاکنون در آن کشور رایج است و هنرمندان تایلندی گلدان‌ها و ظروف گوناگون سرامیک را با نقش‌ونگارهای بسیار زیبا و شکیل روانه بازار می‌کنند. این ظروف بیشتر جنبه تزئینی دارند و برای هدیه‌دادن و یادبود در مراسم گوناگون به‌کار می‌روند.

منبت‌کاری، حصیربافی و لاک‌سازی نیز از دیگر صنایع‌دستی تایلند هستند.